ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ VE ZİHİN YETERSİZLİĞİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 87, 1224 - 1239, 11.07.2023

Serdal Deniz , Ridvan Karabulut

https://doi.org/10.17755/esosder.1273846

Cited By: 1

Öz

Araştırma özel eğitim ve çocuk gelişimi bölümlerinde okuyan öğretmen adaylarının özel öğrenme güçlüğü ve zihin yetersizliği olan öğrencilerle ilgili zihinsel imgelerini (metafor) ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Çalışmaya, 116 öğretmen adayı gönüllü olarak katılmış ve katılımcılar amaçlı örneklem yöntemine göre seçilmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının, özel öğrenme güçlüğü ve zihin yetersizliği olan çocuklarla ilgili metaforları açık uçlu anket formu kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda özel eğitim öğretmen adaylarının özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle ilgili toplam 39 metafor ürettiği ve sıklıkla ifade etmiş oldukları ilk 5 metaforun sırasıyla çiçek, ağaç, araba, gökkuşağı ve yıldız olduğu bulunmuştur. Özel eğitim öğretmen adaylarının zihin yetersizliği olan öğrencilerle ilgili toplam 33 metafor ürettiği ve sıklıkla ifade etmiş oldukları ilk 5 metaforun sırasıyla çiçek, bebek, araba, insan ve su olduğu belirlenmiştir. Araştırmada çocuk gelişimi öğretmen adaylarının özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle ilgili toplam 35 metafor ürettiği ve sıklıkla ifade etmiş oldukları ilk 5 metaforun sırasıyla çiçek, kitap, çocuk, güneş ve gökkuşağı olduğu bulunmuştur. Çocuk gelişimi öğretmen adaylarının zihin yetersizliği olan öğrencilerle ilgili toplam 30 metafor ürettiği ve sıklıkla ifade etmiş oldukları ilk 5 metaforun sırasıyla çiçek, temiz, kitap, kuş ve sevgi olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Adayları, Özel Öğrenme Güçlüğü, Zihin Yetersizliği, Metafor

Destekleyen Kurum

Destekleyen Kurum Yoktur

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

METAPHORICAL PERCEPTIONS OF TEACHER CANDIDATES REGARDING SPECIAL LEARNING DIFFICULTY AND MENTAL DEFICIENCY

Öz

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Açar, D., Kaya, G. & Güneş, G. (2017). Özel gereksinimli bireyler hakkındaki görüşlere ilişkin metafor çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 935-944. DOI: 10.17755/esosder.284397
• Altındağ Kumaş, Ö. & Süer, S. (2020). Öğretmen adaylarının özel eğitime ilişkin metaforik algıları. OPUS International Journal of Society Researches, 16(28), 1076-1101. DOI: 10.26466/opus.676175
• American Psychiatric Association (APA). (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: Author.
• Association on Intellectual and Developmental Disabilities. (2010). Definition of intellectual disability. https://www.aaidd.org/intellectual-disability/definition
• Aydın, İ. H. (2006). Bir Felsefi Metafor “Yolda Olmak”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4(3), 9-22.
• Baştuğ, Y. E. & Servi, C. (2021). Öğretmen adaylarının özel gereksinimli bireylere ilişkin tutumlarının metaforik algıları çerçevesinde incelenmesi: Bir karma desen incelemesi. e-Kafkas Journal of Educational Research, 8(3), 770-787. DOI: 10.30900/kafkasegt.957732
• Bozkuş Genç, G. (2021). Özel eğitim öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının yüksek işlevli otizm spektrum bozukluğuna ilişkin metaforik algıları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(31), 39-62. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/befdergi/issue/62852/729365
• Çolak, M. & Çetin, C. (2014). Öğretmenlerin engelliliğe yönelik tutumları üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 191-211.
• Dayı, E., Açıkgöz, G., & Elçi, A. N. (2020). Güzel sanatlar eğitimi bölümü öğretmen adaylarının özel gereksinimli öğrencilere yönelik metaforik algıları (Gazi Üniveritesi örneği). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(1), 95-122. doi: 10.21565/ozelegitimdergisi.616520
• Efilti, E. , Demirci, B. & Karaduman, M. (2021). Özel eğitim öğretmenlerinin özel eğitime ve özel eğitim öğrencilerine yönelik metaforik algılarının incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 17(33), 221-251. DOI: 10.26466/opus.754317
• Fletcher, J. M., Coulter, W. A., Reschly, D. J., & Vaughn, S. (2004). Alternative approaches to the definition and identification of learning disabilities: some questions and answers. Annals of Dyslexia, 54(2), 304–331
• Grigorenko, E. L., Compton, D. L., Fuchs, L. S., Wagner, R. K., Willcutt, E. G., & Fletcher, J. M. (2020). Understanding, educating, and supporting children with specific learning disabilities: 50 years of science and practice. American Psychologist, 75(1), 37–51. https://doi.org/10.1037/amp0000452
• Güleç Aslan, Y. (2016). Zihin engelliler öğretmenliği programındaki öğretmen adaylarının otizm spektrum bozukluğuna ilişkin deneyim ve algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 869-896. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/22601/241479
• Kocaoğlu, A. (2022). Özel eğitim öğretmen adaylarının özel eğitim öğretmenliğine yönelik metaforik algıları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (42), 22-44. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/zgefd/issue/74787/1129108
• Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-72. DOI: 10.17679/iuefd.79408 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/92347
• Linden, M. (2017). Definition and assessment of disability in mental disorders under the perspective of the international classification of functioning disability and health (ICF). Behavioral Sciences & the Law, 35(2), 95-185, 10.1002/bsl.2283.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Sage Publications, Inc.
• Saban, A. (2008). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421–455. [Online]: “http://ilkogretim-online.org.tr”.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55 (55), 459-496. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10342/126702
• Saban, A., Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461–522.
• Schalock, R.L., Borthwick-Duffy, S.A., Bradley, V.J., Buntinx, W.H., Coulter, D.L., Craig, E.M. & Shogren, K.A. (2010) Intellectual Disability: Definition, Classification, and Systems of Supports. American Association on Intellectual and Developmental Disabilities, Silver Spring.
• Sevim, Z. (2019). Engelli kavramına ilişkin metaforik bir analiz. Journal of International Social Research, 12(64), 518-524.
• Talas, S. (2017). Investıgatıon of preservice preschool teachers’perceptions of “inclusıve student” through metaphors. Journal of International Management Educational and Economics Perspectives, 5(2), 34-44.
• Türk Dil Kurumu (2020). Türk Dil Kurumu sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/ adresinden (03/02/2022) edinilmiştir.
• Uçar, K., Uçar, A. S., Karabulut, H. A. & Yılmaz, Y. (2021). Öğretmenlerin öğrenme güçlüğüne ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies-Education, 16(3), 1709-1726. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.49957
• Werning, R. & B. Lütje-Klose. 2016. Einführung in Die Pädagogik Bei Lernbeeinträchtigungen [Introduction to the Education of Students with Special Educational Needs in Learning]. 4., überarbeitete Auflage. München Basel: Ernst Reinhardt.
• Woodcock, S. & Moore, B. (2021) Inclusion and students with specific learning difficulties: the double-edged sword of stigma and teacher attributions. Educational Psychology, 41(3), 338-357, DOI: 10.1080/01443410.2018.1536257
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Seçkin Yayıncılık.