Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 88, 2181 - 2204, 20.10.2023

Hakan Sarıtiken

https://doi.org/10.17755/esosder.1358793

Öz

Abstract
Grammar structures, which are an important element in teaching Turkish to foreigners, need to be taught correctly, consistently and within the framework of the principles of teaching Turkish to foreigners. When the textbooks prepared for foreigners are analysed, it is seen that there are various differences between modal and tense structures, which are important topics in grammar, and the grammar resources in the literature. Consequently, the aim of this study is to analyse tenses and modals in Yeni İstanbul Turkish Textbook for International Students prepared for teaching Turkish to foreigners in terms of Turkish grammar and principles of teaching Turkish to foreigners. By analysing 5 different textbooks from this Turkish teaching set, modal and tense structures were determined and these structures were compared with the grammar sources in the literature in terms of the way they were processed, modal, tense and person affixes. It has been determined that there are various differences between the use of modal and tense structures in the books examined and the grammar resources in the literature. In addition, an evaluation was tried to be made in terms of the principles of teaching Turkish to foreigners and some suggestions were put forward based on the results.

Anahtar Kelimeler

Grammar Teaching Verb Conjugation Tense and Modality Teaching Turkish to Foreigners.

Kaynakça

  • Arslan, M. (2011). Yabancılara Türkçe Öğretimi Kılavuzu. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Avcı, Y. & Küçük, S. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisi öğretimi. Turkish Studies. Volume 12/35, s. 49-67.
  • Banguoğlu, T. (2015). Türkçenin Grameri, Ankara: TDK Yayınları.
  • Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe Öğretiminde İlkeler. Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Güz 1, 19-30.
  • Bayraktar, N. (2003). Yabancılara Türkçe Öğretiminin Tarihsel Gelişimi, Dil Dergisi, 119 (14): 58-71.
  • Boz, E. (Ed.) (2018). Türkiye Türkçesi II Biçimbilgisi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Bozkurt, F. (2004). Türkiye Türkçesi Türkçe Öğretiminde Yeni Bir Yöntem. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Bozkurt, F. (2017). Türkiye Türkçesi Dilbilgisi-Anlatım. Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Demir, Ş. (2014). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi: Yöntemler, Uygulamalar, Öğrenme ve Öğretmede Karşılaşılan Bazı Sorunlar. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3 (7), 144-158. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/issue/5126/69821.
  • Demirel, M. & Kerimoğlu, C. (2015). Türkçe dil bilgisi öğretiminde kip. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4 (3), 1268-1289. DOI: 10.7884/teke.532
  • Demirel, Ö. (1999), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, İstanbul: M.E.B. Yayınları.
  • Demirel, Ö. (2007). Yabancı Dil Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Doğru, M. (2021). “Yabancılara Türkçe Öğretiminde Fiil Çatıları”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 4 (2021 Yunus Emre ve Türkçe Yılı Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Özel Sayısı), 113-122. DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12458
  • Ediskun, H. (1999). Türk Dilbilgisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Ercilasun, A. (2003). Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri. Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Ergin, M. (1997). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basım.
  • Göçen, G. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yöntem. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (18), 23-48. DOI: 10.29000/rumelide.705499.
  • Gündüz, O. & Mert, O. (2017). Türk Dili I El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Güzel, A. & Barın, E. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Ankara: Akçağ Yayınları. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/ 2022_01/04144518_CEFR_TR.pdf https://doi.org/10.47948/efad.890864.
  • Hengirmen, M. (1998). Türkçe Temel Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınevi.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar, Teknikler Ve İlkeler (27. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi. 109-111.
  • Kayasandık, E. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki dil bilgisi öğretim yöntemlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Kıvrar, S. (2000). Hızlandırılmış Öğrenme Metodu ile Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi. Uluslararası Dünyada Türkçe Öğretimi Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi, TÖMER.
  • Korkmaz, C. B. (2014). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde birleşik zamanlı fiillerin öğretimi ve öğretimine yönelik etkinlik oluşturma. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2014). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları.
  • MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Çeviri Komisyonu. (2009). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni Öğrenme-Öğretme-Değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Bakanlığı Yayınları.
  • MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Çeviri Komisyonu. (2021). Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Bakanlığı Yayınları.
  • Odabaşı, F., (2006). Dil-Kültür Bağlamında Müzik Dili Ve Bunun Sosyal Bütünleşmedeki Yeri. Journal of Istanbul University Faculty of Theology. 14, 237-258.
  • Ökten, C. E. & Pirim, E. (2018). Yabancı Dil Türkçe öğreten ders kitaplarının dil bilgisel açıdan desteklenmesi. A. Şimşek, Ş. Oruç içinde. Ders Kitapları Sempozyumu (s. 221-235), İstanbul.
  • Özgeriş, M. M. (2017). Atatürk Üniversitesi’ne Öğrenim Görmek İçin Gelen Yabancı Öğrencilerin Türkçe Öğrenirken Karşılaştığı Sorunlar. HUMANITAS - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9) , 71-85. DOI: 10.20304/humanitas.318507
  • Özkan, U. B. (2021). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Sebzecioğlu, T. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Dilbilgisi Öğretimi Üzerine Dilbilim Temelli Uygulamalar. Kesit Akademi, 2(3), 97-112.
  • Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Şimşek, R. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının temel dil becerileri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
  • Yaylı, D. & Bayyurt, Y. (2014). Yabancılara Türkçe Öğretimi Politika, Yöntem ve Beceriler. Ankara: Anı Yayıncılık.

YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ İÇİN HAZIRLANAN DERS KİTAPLARININ KİP VE ZAMAN AÇISINDAN İNCELENMESİ: YENİ İSTANBUL ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER İÇİN TÜRKÇE DERS KİTABI ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 88, 2181 - 2204, 20.10.2023

Hakan Sarıtiken

https://doi.org/10.17755/esosder.1358793

Öz

Yabancılara Türkçe öğretiminde önemli bir unsur olan dil bilgisi yapıları, doğru, tutarlı bir biçimde ve yabancılara Türkçe öğretim ilkeleri çerçevesinde öğretilmeyi gerekli kılmaktadır. Yabancılar için hazırlanan ders kitapları incelendiğinde, dil bilgisinde önemli bir başlık olan kip ve zaman yapıları ile alanyazında yer alan dilbilgisi kaynakları arasında çeşitli açılardan farklılıklar olduğu görülmektedir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, Yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanan Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı’nda kip ve zamanların, Türkçe dil bilgisi ve yabancılara Türkçe öğretimi ilkeleri açısından incelenmesi olarak belirlenmiştir. Bu Türkçe öğretim setinden 5 farklı ders kitabı incelenerek kip ve zaman yapıları tespit edilmiş, bu yapılar; işleniş biçimleri, kip, zaman, kişi ekleri açısından alanyazında yer alan dil bilgisi kaynaklarıyla karşılaştırılmıştır. İncelenen kitaplarda kip ve zaman yapılarının kullanımı ile alanyazındaki dil bilgisi kaynakları arasında çeşitli farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yabancılara Türkçe öğretimi ilkeleri açısından da bir değerlendirme yapılmaya çalışılmış, tespit edilen sonuçlardan yola çıkarak bazı öneriler ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dil Bilgisi Öğretimi Fiil Çekimleri Kip ve Zaman Yabancılara Türkçe Öğretimi

Kaynakça

  • Arslan, M. (2011). Yabancılara Türkçe Öğretimi Kılavuzu. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Avcı, Y. & Küçük, S. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil bilgisi öğretimi. Turkish Studies. Volume 12/35, s. 49-67.
  • Banguoğlu, T. (2015). Türkçenin Grameri, Ankara: TDK Yayınları.
  • Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe Öğretiminde İlkeler. Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Güz 1, 19-30.
  • Bayraktar, N. (2003). Yabancılara Türkçe Öğretiminin Tarihsel Gelişimi, Dil Dergisi, 119 (14): 58-71.
  • Boz, E. (Ed.) (2018). Türkiye Türkçesi II Biçimbilgisi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Bozkurt, F. (2004). Türkiye Türkçesi Türkçe Öğretiminde Yeni Bir Yöntem. İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Bozkurt, F. (2017). Türkiye Türkçesi Dilbilgisi-Anlatım. Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Demir, Ş. (2014). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi: Yöntemler, Uygulamalar, Öğrenme ve Öğretmede Karşılaşılan Bazı Sorunlar. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3 (7), 144-158. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/issue/5126/69821.
  • Demirel, M. & Kerimoğlu, C. (2015). Türkçe dil bilgisi öğretiminde kip. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4 (3), 1268-1289. DOI: 10.7884/teke.532
  • Demirel, Ö. (1999), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, İstanbul: M.E.B. Yayınları.
  • Demirel, Ö. (2007). Yabancı Dil Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Doğru, M. (2021). “Yabancılara Türkçe Öğretiminde Fiil Çatıları”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 4 (2021 Yunus Emre ve Türkçe Yılı Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Özel Sayısı), 113-122. DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12458
  • Ediskun, H. (1999). Türk Dilbilgisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Ercilasun, A. (2003). Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri. Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Ergin, M. (1997). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basım.
  • Göçen, G. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yöntem. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (18), 23-48. DOI: 10.29000/rumelide.705499.
  • Gündüz, O. & Mert, O. (2017). Türk Dili I El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Güzel, A. & Barın, E. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Ankara: Akçağ Yayınları. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/ 2022_01/04144518_CEFR_TR.pdf https://doi.org/10.47948/efad.890864.
  • Hengirmen, M. (1998). Türkçe Temel Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınevi.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Kavramlar, Teknikler Ve İlkeler (27. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi. 109-111.
  • Kayasandık, E. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki dil bilgisi öğretim yöntemlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Kıvrar, S. (2000). Hızlandırılmış Öğrenme Metodu ile Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi. Uluslararası Dünyada Türkçe Öğretimi Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi, TÖMER.
  • Korkmaz, C. B. (2014). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde birleşik zamanlı fiillerin öğretimi ve öğretimine yönelik etkinlik oluşturma. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2014). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları.
  • MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Çeviri Komisyonu. (2009). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni Öğrenme-Öğretme-Değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Bakanlığı Yayınları.
  • MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Çeviri Komisyonu. (2021). Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Bakanlığı Yayınları.
  • Odabaşı, F., (2006). Dil-Kültür Bağlamında Müzik Dili Ve Bunun Sosyal Bütünleşmedeki Yeri. Journal of Istanbul University Faculty of Theology. 14, 237-258.
  • Ökten, C. E. & Pirim, E. (2018). Yabancı Dil Türkçe öğreten ders kitaplarının dil bilgisel açıdan desteklenmesi. A. Şimşek, Ş. Oruç içinde. Ders Kitapları Sempozyumu (s. 221-235), İstanbul.
  • Özgeriş, M. M. (2017). Atatürk Üniversitesi’ne Öğrenim Görmek İçin Gelen Yabancı Öğrencilerin Türkçe Öğrenirken Karşılaştığı Sorunlar. HUMANITAS - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9) , 71-85. DOI: 10.20304/humanitas.318507
  • Özkan, U. B. (2021). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Sebzecioğlu, T. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Dilbilgisi Öğretimi Üzerine Dilbilim Temelli Uygulamalar. Kesit Akademi, 2(3), 97-112.
  • Sönmez, V. & Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Şimşek, R. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının temel dil becerileri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
  • Yaylı, D. & Bayyurt, Y. (2014). Yabancılara Türkçe Öğretimi Politika, Yöntem ve Beceriler. Ankara: Anı Yayıncılık.
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Hakan Sarıtiken 0000-0002-0805-7330

Erken Görünüm Tarihi 16 Ekim 2023
Yayımlanma Tarihi 20 Ekim 2023
Gönderilme Tarihi 11 Eylül 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 22 Sayı: 88

Kaynak Göster

APA Sarıtiken, H. (2023). YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ İÇİN HAZIRLANAN DERS KİTAPLARININ KİP VE ZAMAN AÇISINDAN İNCELENMESİ: YENİ İSTANBUL ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER İÇİN TÜRKÇE DERS KİTABI ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(88), 2181-2204. https://doi.org/10.17755/esosder.1358793

   21765     

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

ESBD Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiştir. Marka No:2011/119849.