Martyrdom and Veteran Determınatıon Cases Held in Bilecik in the 1930s

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 92, 1624 - 1639, 08.10.2024

İlker Bayram

https://doi.org/10.17755/esosder.1504225

Öz

1930'larda Bilecik'te Görülen Şehitlik ve Gazilik Tespiti Davaları

Öz

Osmanlı Devleti'nin varlığının sona ermesine sebep olan Birinci Dünya Savaşı'nda ve Türkiye Cumhuriyeti'nin varoluşunun önünü açan Milli Mücadele'de Türk milleti çok sayıda şehit ve gazi vermiştir. Bilecik'in de bulunduğu Batı Anadolu'da Yunanistan'a karşı Milli Mücadele gerçekleştirilmiştir. Aileler, dönemin şartları nedeniyle şehit ve gazilerini ancak ilerleyen yıllarda tespit edebildiler. Çalışmaya konu olan şehit ve gaziler dönemin Osmanlı coğrafyasının her yerinde görülmüştür. Birinci Dünya Savaşı'nda kaybedilen geniş coğrafyanın ardından Anadolu'nun diğer illeri gibi, Bilecik de Anadolu'yu işgalden kurtarmak için Milli Mücadele'ye dâhil olmuştur. Bu doğrultuda Bilecik Asliye Hukuk Mahkemesi'nde şehitlik ve gazilik durumunun tespiti amacıyla yapılan incelemede; dört yılda 10'u 1931'de, 9’u 1932'de, 3’ü 1933'te ve 10’u da 1935'in sonundan önce olmak üzere toplam otuz iki davanın sonuçlandığı belirlendi. Bir çalışmaya sığdırılamayacak kadar yer kapladığından, 1934, 1936, 1937, 1939 ve 1940 yıllarında konuyla ilgili toplam otuz üç dava başka bir çalışmada incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

I. Dünya Savaşı, Millî Mücadele, Türk Askerî Tarihi, Türk Siyasal Hayatı, Bilecik, Şehit, Gazi

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Bilecik Asliye Hukuk Mahkemesi Karar Kartonları (1931,1932,1933,1935)
• AKGÜR, A. Necati; "Takvim", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 39, 2010, s. 487-490.
• ALTAN, Ebru; “Yafa”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 43, 2013, s. 171-174.
• ATAR, Fahrettin; “Şehid”, İslam Ansiklopedisi, C. 38, 2010, s. 428-431.
• AVANAS, Ahmet; “Büyük Taarruz ve Konya”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 1, 1994, s. 245-258.
• BAYCAN, Nusret; “Türk İstiklâl Harbinde Şehit Düşen Subaylar”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.4, S. 12, 1988, s. 677-740.
• ÇELİK, Ahmet; “Birinci Büyük Millet Meclisi Döneminde Şehit Yakınlarına Yönelik Yardım Politikaları”, Belgi Dergisi, C. 2, S. 20, 2020, s. 2243-2264.
• ÇETİN, Nagihan; “Türk Töresinde Askerliğin Yeri ve Türkiye’de Askerliğe Bakış Açısında Meydana Gelen Değişmeler”, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 1, S. 1, 2018, s. 161-175.
• ERDEMİR, Lokman; “Çanakkale Cephesi’nden Millî Mücadele’ye Bir Zabit (Hasan Remzi Fertan ve Hatırâtı)”, Turkish Studies, C. 9, S 4, s. 429-444.
• GÜNERGUN, Feza; “Birinci Dünya Savaşı’na Katılan Türk Öğrenci ve Öğretmenler”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, C. 19, Savaş ve Bilim’ Özel Sayısı, 2018, s. 124-127.
• KÖLEOĞLU, Yunus, KARATAŞOĞLU, Soner ve NAMAL, Mete Kaan; “Türkiye’de Gazi ve Şehit Ailelerine Sağlanan Sosyal Haklar ve Gazi ve Şehit Aileleri Bilgi Bankası Oluşumunun Sağlanmasında Batman İli Örneği”, Sosyal Güvenlik Dergisi, C. 3, S. 2, 2013, s. 110-149.
• KÖSTÜKLÜ, Nuri. “Milli Mücadele’de Yalvaç Ve Şehit Olan Yalvaçlılar”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. 25, S. 74, Temmuz 2009, s. 235-252.
• ÖZCAN, Abdülkadir; “Gazi”, İslam Ansiklopedisi, C. 13, 1996, s. 443-445.
• SADAK, Necmeddin; “Turkey Faces The Soviets”, Foreign Affairs, C. 27, S. 3, April 1949, s. 449-461.
• ŞANDA, Mehmet Nuri; “19. Yüzyıl Sonlarıyla 20. Yüzyıl Başlarında Ra’sül-Ayn Çiftliği’nin Gelir ve Giderleri”, Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 14, 2024, s. 863-874.
• TAŞDEMİR, Serap; “Millî Mücadele’de Kuvvacı Bir Müftü: Haymana Müftüsü Ahmet Vehbi Efendi”, Atatürk Yolu Dergisi, S. 64, 2019, s. 357-378.
• TAVUKÇU, İbrahim; “İnönü Muharebeleri’nde Şehit Düşen Subaylar”, Atatürk Yolu Dergisi, S. 66, 2020, s. 305-330.
• TUNCEL, Metin; “Bingöl”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 5, 1992, s. 183-184.
• TÜRKMEN, Zekeriya; “Sâbis, Ali İhsan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 35, 2008, s. 346-348.
• YAŞAR, Selman; “Büyük Taarruz’da Türk Havacıları”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 1, S 2, s. 77-85.
• KOYLU Zafer; “XX. Yüzyılın Başlarında Eskişehir”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. 24, S. 71, 2008, s. 381-412.
• Resmî Gazete (24 Şubat 1968). 1005 Numaralı İstiklâl Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatanî Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun. S. 12835, s. 1.
• https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf
• https://www.tarimziraat.com/koyler/bilecik_koyleri/merkez_koyleri