ATTITUDES OF INDIVIDUALS ABOUT WASTE OIL MANAGEMENT WHO APPLIED TO AN HEALTHCARE CENTER IN MALTEPE ISTANBUL

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 208 - 215, 18.05.2020

Neşe Yakşi , Pınar Tepe , Gülin Kaya , Seyhan Hıdıroğlu

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.658477

Öz

Waste oils are ecotoxic substances and constitute an important part of household waste. The mixing of waste oils with water sources causes water pollution and damages the sewage systems and causes blockages. In addition, the production of biodiesel from waste oils makes it more important to collect waste oils at certain points and recycle them. In this study, it was aimed to evaluate knowledge, attitudes and behaviors of participants about waste oil management.
One hundred and twelve participants who applied to an Family Health Center in Maltepe district were evaluated and the data were collected by questionnaire method. Sixty seven percent of the participants were women, 58% were married and the median age was 33. Sunflower oil (87%) was the most commonly used oil for frying. Forty eight percent of the participants did not receive any information about waste oil management, 84% did not know the waste oil collection points and only 23% have given waste oils to the collection points. Being elder, female, married and having higher education level were the factors that affected positively the knowledge and behavior about waste oils. It is thought that increasing scientific and social studies on waste oil will improve the knowledge level and create positive behavioral changes. 

Anahtar Kelimeler

waste oil, waste management, household waste

İSTANBUL’UN MALTEPE İLÇESİNDE BİR AİLE SAĞLIĞI MERKEZİNE BAŞVURAN BİREYLERİN EVSEL ATIK YAĞLARIN YÖNETİMİ HAKKINDAKİ BİLGİ TUTUM VE DAVRANIŞLARI / ATTITUDES OF INDIVIDUALS ABOUT WASTE OIL MANAGEMENT WHO APPLIED TO AN HEALTHCARE CENTER IN MALTEPE ISTANBUL

Öz

Atık yağlar ekotoksik maddeler olup evsel atıkların önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Atık yağların su ile karışması su kirliliğine sebebiyet vermekle birlikte kanalizasyon sistemlerine de zarar vererek tıkanmalara sebep olmaktadır. Ayrıca atık yağlardan biyodizel yakıt üretimi de atık yağların belli noktalarda toplanarak geri dönüşüm kapsamında değerlendirilmesini mümkün kılmaktadır. Çalışmamızda bireylerin atık yağ yönetimi konusundaki bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirmek amaçlanmıştır.
Çalışmaya Maltepe ilçesinde bir ASM’ye başvuran 112 katılımcı değerlendirilmiş olup veriler anket yöntemi ile toplanmıştır. Katılımcıların %67’si kadın, %58’i evli ve yaş ortanca değeri 33 idi. Ayçiçeği yağı (%87) kızartma için en çok kullanılan yağ idi. Katılımcıların %48’i atık yağ yönetimi konusunda bilgi almamış, %84’ü toplama noktalarını bilmiyor ve sadece %23’ü atık yağlarını toplama noktalarına vermekteydi. Yaşlı, kadın, evli ve yüksek eğitim seviyesinde olma atık yağlarla ilgili bilgi düzeyi ve davranışları olumlu etkileyen unsurlardı. Atık yağ konusunda yapılan bilimsel ve toplumsal çalışmaların artırılmasının bilgi düzeyini iyileştirerek olumlu davranış değişiklikleri oluşturacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

atık yağ, atık yönetimi, evsel atık

Kaynakça

• 1. Bitkisel Atık Yağların Yönetimi Kitapçığı. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü; 2010: 81.
• 2. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği [Internet]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/03/20050314-1.htm
• 3. Bitkisel Atik Yağların Kontrolü Yönetmeliği [Internet]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/06/20150606-5.htm
• 4. Keskinler B. Atık Bitkisel Yağların Çevreye ve İnsan Sağlığına Etkileri ve Biyodizelin Önemi Sempozyumu. 2008.
• 5. Kabir I, Yacob M, Radam A. Households’ Awareness, Attitudes and Practices Regarding Waste Cooking Oil Recycling in Petaling, Malaysia. IOSR J Environ Sci Toxicol Food Technol. 2014;8(10):45-51.
• 6. Catala A. Lipid Peroxidation. BoD – Books on Demand; 2012: 550 .
• 7. Nawar WW. Chemical changes in lipids produced by thermal processing. J Chem Educ. Nisan 1984;61(4):299.
• 8. Hlawn L, Kaur G. Nurses’ Concern Assessing Awareness, Attitude, Practices and Perceptions regarding Household Waste Management among Housewives in Selected Areas of Pune City. Nurs J India. Mayıs 2016;107(3):111-5.
• 9. Kılıç M, Kılıç İ. Bursa Bölgesindeki Bitkisel Atık Yağların Değerlendirilme Potansiyellerinin Beli. J Agric Fac Gaziosmanpasa Univ. 01 Ocak 2017;34(2017-Ek Sayı):159-64.
• 10. Environmental Protection Administration (EPA, Taiwan). Yearbook of Environmental Protection Statistics 2017; EPA: Taipei, Taiwan, 2018.
• 11. Demirbağ BC, Güngörmüş Z. Bireylerin evsel katı atık yönetimine ilişkin bilgi ve davranışları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2012;1(3):127–37.
• 12. Gurbuz IB, Ozkan G. Consumers’ knowledge, attitude and behavioural patterns towards the liquid wastes (cooking oil) in Istanbul, Turkey. Environ Sci Pollut Res. 01 Haziran 2019;26(16):16529-36.
• 13. Mamady K. Factors influencing attitude, safety behavior, and knowledge regarding household waste management in Guinea: a cross-sectional study. J Environ Public Health. 2016;2016.
• 14. Acar OÇ, Yenigün A. Aydın ilinde çıraklarda mesleki astım sıklığı. Türkiye Klinikleri J Pediatr Dergisi. 2005 (14) : 113-117.
• 15. Özgür İlhan İ, Demirbaş H, Doğan Y. Çıraklık eğitimine devam eden çalışan gençlerde alkol kullanımı üzerine bir çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi. 2005 16(4) : 237-244.