MENOPAUSE KNOWLEDGE SCALE: VALİDİTY AND RELİABİLİTY STUDY

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 129 - 141, 05.06.2024

Burak Mete , Ayşe İnaltekin , Mete Sucu , Hakan Demirhindi , Ferdi Tanır , Fatma Atun Ütük

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.1393261

Öz

The aim of this study was to develop the Menopause Knowledge Scale to measure menopause knowledge in women aged 18 and over. The 397 women in our study were reached with easy and practical methods in the education and research application area of Çukurova University Department of Public Health. Scope validity, exploratory factor analysis, and internal consistency reliability analyses were conducted for scale validity and reliability. Principal component analysis and varimax rotation technique were used to determine the scale's structure. Internal consistency (Cronbach's alpha coefficient), item-total correlation analysis, and test-retest method were used in reliability analysis. The suitability analysis for factor analysis of the dataset showed a Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) measure of 0.931 and a significance of p<0.001 for Bartlett's Test. According to the results of the exploratory factor analysis, the scale consisted of 14 items and 2 sub-factors (Factor 1: Menopausal Symptoms and Management Knowledge, Factor 2: General Menopause Knowledge), explaining 60.08% of the total variance. The internal consistency of the scale was found to be high with a Cronbach's alpha reliability coefficient of 0.917 overall, 0.830 for Factor 1, and 0.908 for Factor 2. Total item correlations ranged between 0.519 and 0.730. The Bland-Altman graphical approach for test-retest showed high stability of the scale. The scale can be considered reliable. It was found that the Menopause Knowledge Scale is a measurement tool that can be used to assess menopause knowledge in women aged 18 and above.

Anahtar Kelimeler

Menopause, knowledge, women health

MENOPOZ BİLGİSİ ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME: GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz

Bu çalışmada 18 yaş ve üstü kadınlarda menopoz bilgisini ölçen Menopoz Bilgisi Ölçeği geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı eğitim ve araştırma uygulama bölgesinde kolayda örnekleme yöntemi ile 397 kadına ulaşılmıştır. Ölçek geçerlilik ve güvenirlik analizleri kapsamında kapsam geçerliliği, açımlayıcı faktör analizi, iç tutarlılık güvenirlik analizleri yapılmıştır. Ölçek yapısını belirlemek için temel bileşenler analizi ve varimax rotasyon tekniği kullanılmıştır. Güvenirlik analizinde iç tutarlılık (Cronbach alfa katsayısı) yöntemi, madde toplam korelasyon analizi ve test tekrar test yöntemi kullanılmıştır. Veri setinin faktör analizi için uygunluk analizinde KMO katsayısı 0,931, Bartlett’s Testi p<0,001’dir. Açımlayıcı faktör analizi sonucuna göre ölçeğin 14 madde ve 2 alt faktörden (faktör 1: Menopoz Belirtileri ve Yönetimi Bilgisi, faktör 2: Genel Menopoz bilgisi) oluştuğu, ölçeğin toplam varyansın %60.08’ini açıkladığı bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlılık Cronbach’s alfa güvenirlik katsayısı 0,917, Faktör 1 için 0,830, faktör 2 için 0,908’dir. Toplam madde korelasyonları 0,519 ile 0,730 arasında değerler almıştır. Tekrar test için Bland Altman grafiksel yaklaşımda ölçek kararlılığının yüksek olduğu bulunmuştur. Ölçeğin güvenilir olduğu söylenebilir. Menopoz Bilgisi Ölçeği’nin 18 yaş ve üstü kadınlarda menopoz bilgisinin ölçülmesinde kullanılabilecek bir ölçme aracı olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Menopoz, bilgi, kadın sağlığı

Kaynakça

• Morabia A, Costanza MC. International variation in ages at menarche, first live birth, and menopause. American Journal of Epidemiology [Internet]. 1998 [cited 2023 Nov 7];148(12):1195–205. doi:10.1093/oxfordjournals.aje.a009609.
• Gold EB, Bromberger J, Crawford S, Samuels S, Greendale GA, Harlow SD et al. Factors associated with age at natural menopause in a multiethnic sample of midlife women. American Journal of Epidemiology [Internet]. 2001 [cited 2023 Nov 7];153(9):865–74. doi:10.1093/aje/153.9.865.
• Parazzini F, Progetto Menopausa Italia Study Group. Determinants of age at menopause in women attending menopause clinics in Italy. Maturitas [Internet]. 2007 [cited 2023 Nov 8];56(3):280–7. doi:10.1016/j.maturitas.2006.09.003.
• Kurt G, Arslan H. Health problems of women in menopause and their coping methods. Cukurova Medical Journal [Internet]. 2020 [cited 2023 Nov 8];45(3):910–20. doi:10.17826/cumj.694473.
• Sağlık İstatistikleri Yıllığı. 2021 [cited 2023 Nov 9]. Available from: https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/45316/0/siy2021-turkcepdf.pdf
• AlAteeq M, AlMutairi H, AL-Dughaither A. Menopausal symptoms and quality of life among Saudi women visiting primary care clinics in&amp;nbsp;Riyadh, Saudi Arabia. International Journal of Women’s Health [Internet]. 2015 [cited 2023 Nov 9];645-53. doi:10.2147/ijwh.s84709.
• Moilanen J, Aalto AM, Hemminki E, Aro AR, Raitanen J, Luoto R. Prevalence of menopause symptoms and their association with lifestyle among Finnish middle-aged women. Maturitas [Internet]. 2010 [cited 2023 Nov 9];67(4):368–74. doi:10.1016/j.maturitas.2010.08.007.
• Takahashi TA, Johnson KM. Menopause. Medical Clinics of North America [Internet]. 2015 [cited 2023 Nov 9];99(3):521–34. doi:10.1016/j.mcna.2015.01.006.
• Smail L, Jassim GA, Sharaf KI. Emirati Women’s Knowledge about the Menopause and Menopausal Hormone Therapy. International Journal of Environmental Research and Public Health [Internet]. 2020 [cited 2023 Nov 9];17(13):4875. doi:10.3390/ijerph17134875.
• Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı [Internet]. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2012 [cited 2023 Nov 9]. doi:10.14527/9789756802748.
• Ayre C, Scally AJ. Critical Values for Lawshe’s Content Validity Ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development [Internet]. 2014 [cited 2023 Nov 10];47(1):79–86. doi:10.1177/0748175613513808.
• Wilson FR, Pan W, Schumsky DA. Recalculation of the Critical Values for Lawshe’s Content Validity Ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development [Internet]. 2012 [cited 2023 Nov 10];45(3):197–210. doi:10.1177/0748175612440286.
• Lawshe CH. A Quantitative Approach to Content Validity. Personnel Psychology [Internet]. 1975 [cited 2023 Nov 10];28(4):563–75. doi:10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x.
• Çokluk O, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. 2nd Ed. Ankara: Pegem Akademi; 2012.
• Kline P. An Easy Guide to Factor Analysis [Internet]. Routledge; 2014 [cited 2023 Nov 10]. doi:10.4324/9781315788135.
• Coombs WN, Schroeder HE. Generalized locus of control: An analysis of factor analytic data. Personality and Individual Differences [Internet]. 1988 [cited 2023 Nov 11];9(1):79–85. Available from: doi:10.1016/0191-8869(88)90032-3.
• Aytaç M, Öngen B. The structure of environmental attidutes: First-order confirmatory factor analysis. JSSA. 2012;5(1):14-22.
• Erkorkmaz Ü, Etikan İ, Demir O, Özdamar K, Sanisoğlu SY. Confirmatory Factor Analysis and Fit Indices: Review. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences [Internet]. 2013 [cited 2023 Nov 11];33(1):210–23. doi: 10.5336/medsci.2011-2674.
• Karasar N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2009.
• Karakoç AGDFY, Dönmez PDL. Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Temel İlkeler. Tıp Eğitimi Dünyası [Internet]. 2014 [cited 2023 Nov 11];13(40):39–49. doi:10.25282/ted.228738.
• Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı [Internet]. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2018 [cited 2023 Nov 11]. doi:10.14527/9789756802748.
• Alpar RC. Spor Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik Güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık; 2016.
• Bekiroğlu N, Gürbüz A, Konyalıoğlu R, Ayas S, Alkan A, Eren S. Menopoz Semptomlarını Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ), Kupperman Menopoz Ölçeği (KMÖ) ve Nothingam Sağlık Profili (NSP) ölçeklerinin güvenirlik ve yanıtlama etki büyüklüklerinin yeni menopozlu hastalarda karşılaştırılması. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2008;39(1):11-5.
• Can Gürkan Ö. Menopoz semptomlarını değerlendirme ölçeği'nin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerliliği. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2005;3:30-5.
• Dişli B, Hotun Şahin N. Menopoza özgü sıcak basması ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. IGUSABDER [Internet]. 2022 [cited 2023 Nov 12];(16):48-62. doi:10.38079/igusabder.1038349.
• Abay H, Kaplan S. Menopause-Specific Quality-of-Life Scales: Review of Literature. Journal of Education and Research in Nursing [Internet]. 2020 [cited 2023 Nov 12];17(2),94-100. doi:10.5222/head.2020.77527.
• Koyuncu T, Ünsal A, Arslantas D. Validity and reliability of menopause attitude assessment scale: a study in women aged 40-64 in Eskisehir-Mahmudiye. TAF Preventive Medicine Bulletin [Internet]. 2015 [cited 2023 Nov 12];14(6):448. doi:10.5455/pmb.1-1416265840.