Soya Bitkisinde Alternatif Tepe Sürgün Budamasının Tohum Verimine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 10, 29.06.2021

Metin Dağtekin , Mehmet Emin Bilgili , Yasemin Vurarak , Bahadır Demirel

Öz

Bu çalışmada, soya bitkisinde yapılan tepe sürgünün kesilerek dallanmanın artırılmasıyla bitki mimarisinde oluşturulacak değişimin tohum verimine etkisi belirlenmiştir, Araştırma, Adana İli Yüreğir İlçesi’nde bulanan Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü deneme arazilerinde yürütülmüştür, Araştırmada Çukurova Bölgesinde ana ürün olarak üretimi yapılan Arısoy ve Lider soya çeşitleri kullanılmıştır, Tepe sürgün budama uygulamaları bitkiler üç yapraklı (3B) ve beş yapraklı (5B) aşamada gerçekleştirilmiştir,
Araştırmada, Arısoy çeşidinde dekara tohum verimi kontrol grubunda 461 kg, 3B uygulamasında 440 kg, 5B uygulamasında 553 kg olarak gerçekleşmiştir, Bu değer Lider çeşidinde ise sırası ile 540, 478 ve 519 kg olarak gerçekleşmiştir, Lider ve Arısoy çeşidinde 3B ve 5B uygulamalarının bitki boyunu düşürmüş, dal ve bitkideki bakla sayısını yükseltmiş ancak, bakladaki dane sayısında önemli bir değişim yaratmadığı gözlenmiştir, Her iki çeşitte 5B uygulamasının tohum protein içeriğini arttırıcı etkisi olmuştur, Araştırma sonucunda, tohum verimi Arısoy çeşidinin 5B uygulamasında en yüksek değere ulaşırken Lider çeşidinde 3B ve 5B uygulamalarında ters tepki vermiştir, Bu durum Lider çeşidinin budamaya ihtiyaç olmadığını, Arısoy çeşidinin ise beş yaprak aşamasında budamayla veriminin artırılabileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Soya, apikal dominansi, budama, dallanma, verim

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi

Proje Numarası

FBA-2019- 11388

Teşekkür

Bu çalışmada materyallerin analizi ve deneysel sonuçları Çukurova Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi (Proje No: FBA-2019- 11388) tarafından desteklenen projeden alınmıştır. Destekleri için teşekkür ediyoruz.

Effect of Alternate Peak Shoot Pruning on Seed Yield in Soybean

Öz

In this study, the effect of the change in plant architecture on the seed yield was determined by increasing the branching by cutting the top shoot made in soybean, The research was carried out in the trial fields of the Eastern Mediterranean Agricultural Research Institute Directorate located in Yüreğir District of Adana Province, In the research, Arısoy and Leader soybean varieties, which are produced as the main product in Çukurova Region, were used, Peak shoot pruning applications were carried out in three-leaf (3B) and five-leaf (5B) stages,
In the study, the seed yield per decare in the Arısoy variety was 461 kg in the control group, 440 kg in 3D application and 553 kg in 5B application, This value was realized as 540, 478 and 519 kg in the Leader variety, respectively, In Lider and Arısoy cultivars, 3D and 5B applications have reduced the plant height, increased the number of pods in the branches and plants, however, it has not been observed that there was no significant change in the number of grain in pods, Both types of 5B application had an effect of increasing seed protein content, As a result of the research, while the seed yield reached the highest value in 5B application of Arısoy variety, it reacted adversely in 3D and 5B applications in Leader variety, It was determined that pruning of the Lider variety was not needed, while the yield of Arısoy variety could be increased by pruning in five leaf stages.

Anahtar Kelimeler

Soybean, apical dominance, pruning, branching, yield

Proje Numarası

FBA-2019- 11388

Kaynakça

• Ali, A., Fletcher, R, A,, 1970. Hormonal Regulation of Apical Dominance in Soybeans, Canadian Journal of Botany 48(11): 1989-1994.
• Altınyüzük, H., 2017. Soya Çeşitlerinin Çukurova Koşullarında II, Ürün Olarak Verim ve Kalite Özelliklerinin İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 75s.
• Arıoğlu, H., 2007. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı, Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 220, Ders Kitapları Yayın No: A-70, Adana.
• Bakal, H., Gulluoglu, L., Onat, B., Arioglu, H., 2017. The Effect of Growing Seasons on some Agronomic and Quality Characteristics of Soybean Varieties in Mediterranean Region in Turkey, Turkish Journal Of Field Crops, 22(2):187-196.
• Desclaux, D., Huynh, T. T., Roumet, P., 2000. Identification of Soybean Plant Characteristics that Indicate the Timing of Drought Stress, Crop science 40(3): 716-722.
• Egli, D. B., 1993. Cultivar Maturity and Potential Yield of Soybean, Field Crops Research, 32(1-2): 147-158.
• Faostat, 2018. http://www,fao,org/faostat/en/#data/QC (Erişim tarihi:25.07.2018).
• Frederick, J. R., Camp, C. R., Bauer, P, J., 2001. Drought-Stress Effects on Branch and Mainstem Seed Yield and Yield Components of Determinate Soybean, Crop Science 41(3): 759-763.
• Green-Tracewicz, E., Page, E. R., Swanton, C. J., 2011. Shade Avoidance in Soybean Reduces Branching and Increases Plant-to-Plant Variability in Biomass and Yield per Plant, Weed Science, 59(1): 43-49.
• Grabau, L. J., Pfeiffer, T. W., 1990. Management Effects on Harvest Losses and Yield of Double-Crop Soybean, Agronomy Journal, 82(4): 715-718.
• Kınacı, M., 2011. Çanakkale Koşullarında Soya Fasulyesi Çeşitlerinin Verim ve Bazı Kalite Unsurlarının Belirlenmesi, Selçuk Üni,, FBE, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 69s.
• Linkemer, G., Board, J. E., Musgrave, M. E., 1998. Waterlogging Effects on Growth and Yield Components in Late-Planted Soybean, Crop Science 38(6): 1576-1584.
• Machado, B. Q., Nogueira, A. P. O., Hamawaki, O. T., Rezende, G, F., Jorge, G. L., Silveira, I. C., Hamawaki, C. D. L., 2017. Phenotypic and Genotypic Correlations Between Soybean Agronomic tTaits and Path Analysis, Genetics and molecular Research: GMR, 16(2).
• Newkirk, R., 2010. Soybean: Feed Industry Guide, 1st Edition, Canadian International Grains Institute. Norsworthy, J. K., Shipe, E. R., 2005. Effect of Row Spacing and Soybean Genotype on Mainstem and Branch Yield, Agronomy Journal 97(3): 919-923
• Orlowski, J. M., Gregg, G. L., Lee, C. D., 2016. Early-Season Lactofen Application has Limited Effect on Soybean Branch and Mainstem Yield Components, Crop Science 56(1): 432-438.
• Onat, B., Kurt, C., Güllüoğlu, L., Arıoğlu, H. H., 2009. Çukurova Bölgesinde İkinci Ürün Koşullarında Bazı Soya Çeşit ve Hatlarının Verim ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi, Türkiye VIII, Tarla Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı:188-191.
• Robinson, A. P., Simpson, D. M., Johnson, W. G., 2013. Response of Glyphosate-Tolerant Soybean Yield Components to Dicamba Exposure, Weed Science 61(4): 526-536.
• Schwender, J., Ohlrogge, J. B., Shachar-Hill, Y., 2003. A Flux Model of Glycolysis and the Oxidative Pentosephosphate Pathway in Developing Brassica Napus Embryos, Journal of Biological Chemistry, 278(32): 29442-29453.
• Solomon, C. B., Bradley, K. W., 2014. Influence of Application Timings and Sublethal Rates of Synthetic Auxin Herbicides on Soybean, Weed Technology 28(3); 454-464.
• Sudaric, A., Vrataric, M., 2003. Variability and Interrelationships of Grain Quantity and Quality Characteristics in Soybean, Bodenkultur-Wien and Munchen 53(3): 137-142.
• TÜİK, 2018. https://biruni,tuik,gov,tr/bitkiselapp/bitkisel,zul (Erişim tarihi:28.08.2018).
• Weidenhamer, J. D., Triplett, G. B., Sobotka, F. E., 1989. Dicamba Injury to Soybean, Agronomy Journal 81(4); 637-643.
• Zhang, L. Zhu, L., Yu, M., Zhong, M., 2016. Warming Decreases Photosynthates and Yield of Soybean [Glycine max (L,) Merrill] in the North China Plain, The Crop Journal, 4(2): 139-146.