COVİD-19 PANDEMİSİ SÜRECİNDE ÖĞRETMENLERİN UZAKTAN EĞİTİME İLİŞKİN ÖZ-YETERLİK ALGILARI

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 57 - 81, 14.01.2022

Cemal Çok , Mustafa Serkan Günbatar

https://doi.org/10.17943/etku.942850

Cited By: 8

Öz

Covid-19 pandemisiyle beraber tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de zorunlu olarak uzaktan eğitime geçilmiştir. Bu çalışma, 2020-2021 eğitim öğretim yılı uzaktan eğitime mecburi ve hızlı geçiş süreci ile birlikte öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin öz-yeterlik algılarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Örneklem grubu, Van ili Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta dereceli okullarda görev yapan 381 öğretmenden oluşmaktadır. Öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin öz-yeterlik (UEÖY) algılarını ortaya çıkarmak için çalışma kapsamında 36 maddeden oluşan bir ölçek geliştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda UEÖY ölçeği beş alt faktörden oluşmuştur. Ölçeğin tamamına ilişkin Cronbach’s Alpha Güvenirlik katsayısı .966, Teknik Öz-yeterlik alt boyutu .934, Öğretimsel İçerik Öz-yeterlik alt boyutu .910, Öğretimde Teknoloji Kullanımı Öz-yeterlik alt boyutu .936, Uzaktan Eğitim Yazılımsal Öz-yeterlik alt boyutu .915, Duygusal İletişim Öz-yeterlik alt boyutunun .828 bulunmuştur. Analizler sonucunda elde edilen bulgulara bakıldığında öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin öz-yeterlik algıları cinsiyet, çalıştıkları öğretim kademesi ve uzaktan eğitimde EBA platformunu kullanıp kullanmama değişkenleri açısından anlamlı farklılık göstermemektedir. Branş, mesleki çalışma süresi, uzaktan eğitimle ilgili bir eğitim alıp almama ve uzaktan eğitimde ZOOM platformunu kullanıp kullanmama değişkenleri açısından ise anlamlı farklılık görülmüştür. Elde edilen sonuçlardan yola çıkarak öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

covid-19(korona virüs), uzaktan eğitim, öz-yeterlik, öğretmen

TEACHERS 'SELF-EFFICIENCY PERCEPTIONS REGARDING DISTANCE EDUCATION IN THE COVID-19 PANDEMIC PERIOD

Öz

Kaynakça

• Agnoletto, R. ve Queiroz, V. (2020). Covıd-19 and the challenges in Education. Brazil: Universidade de São Paulo.
• Akgün, Ö. E., Topal, M. ve Duman, İ. (2017). Lise öğretmenlerine yönelik eğitim amaçlı internet kullanımı öz-yeterlik inançları ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-14.
• Aktay, S. (2018). A Validity and Reliability Study of the Smartphone Self-Efficacy Scale. International Technology and Education Journal, 2(2), 11-18.
• Alea, L. A., Fabrea, M. F., Roldan, R. D. A. ve Farooqi, A. Z. (2020). Teachers’ Covid-19 awareness, distance learning education experiences and perceptions towards institutional readiness and challenges. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 19(6), 127-144.
• Azhari, M. S. ve Usman, O. (2021). Interest Determination of Zoom Use with a TAM Approach in the Implementation of SFH in the Middle of Pandemic. Available at SSRN 3768719.
• Bakioğlu, B. ve Çevik, M. (2020). COVID-19 Pandemisi Sürecinde Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Uzaktan Eğitime İlişkin Görüşleri. Electronic Turkish Studies, 15(4).
• Bandura, A (1971). Social Learning Theory. New York: General Learning Press.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological review, 84(2), 191.
• Barış, M. F. (2015). Üniversite öğrencilerinin uzaktan öğretime yönelik tutumlarının incelenmesi: Namık Kemal Üniversitesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 36-46.
• Başar, M., Arslan, S., Günsel, E. ve Akpınar, M. (2019). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitim algısı. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 3(2), 14-22.
• Börnert-Ringleb, M., Casale, G., & Hillenbrand, C. (2021). What predicts teachers’ use of digital learning in Germany? Examining the obstacles and conditions of digital learning in special education. European Journal of Special Needs Education, 36(1), 80-97.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, 001-214.
• Burke, J. ve Dempsey, M. (2020). Covıd-19 Practice in primaryschools in Ireland report. National University of Ireland Maynooth, Ireland. https://www.ippn.ie/images/PDFs/Covid-19_Practice_in_Primary_Schools_Report.pdf. Erişim tarihi:26.01.2021.
• Ceyhun, O. ve Taşgın, A. (2017). Öğretmen adaylarinin eğitim teknolojisi standartlarina yönelik öz yeterliklerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(2), 236-253.
• Çalışkan, S., Kurbanov, R., Platonova, R., Ishmuradova, A., Vasbieva, D. ve Merenkova, I. (2020). Lecturers views of online ınstructors about distance education and adobe connect. International Journal of Emerging Technologies in Learning (iJET), 15(23), 145-157.
• Çiftçi, B. ve Aydın, A. (2020). Eğitim bilişim ağı (EBA) platformu hakkında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Turkiye Kimya Dernegi Dergisi Kısım C: Kimya Egitimi, 5(2), 111-130.
• Çoklar, A. N. (2008). Öğretmen adaylarının eğitim teknolojisi standartları ile ilgili özyeterliklerinin belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Yayımlanmamış doktora tezi.
• De Luca, G., Van Kerckhove, K., Coletti, P., Poletto, C., Bossuyt, N., Hens, N. ve Colizza, V. (2018). The impact of regular school closure on seasonal influenza epidemics: a data-driven spatial transmission model for Belgium. BMC infectious diseases, 18(1), 1-16.
• Demir, F. ve Özdaş, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 273-292.
• Doğanç, E. ve Korucu, A. T. (2020). Öğretmen adayları için güvenli internet kullanımı öz-yeterlik ve algı ölçeği. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 10(1), 201-218.
• Durak, G., Çankaya, S. ve İzmirli, S. (2020). Covıd-19 pandemi döneminde Türkiye’deki üniversitelerin uzaktan eğitim sistemlerinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 14(1), 787-809.
• Eastin, M. S. ve LaRose, R. (2000). Internet self‐efficacy and the psychology of the digital divide. Journal of Computer‐Mediated Communication, 6(1).
• Esgice, M. (2015), Açık ve uzaktan eğitim öğrencilerinin okul bırakma sebepleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Erzurum.
• Göçer, G. ve Türkoğlu, A. (2018). Ortaokul Öğrencileri İçin Bilişim Teknolojileri Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (46), 223-238.
• Gürer, M. D., Tekinarslan, E. ve Yavuzalp, N. (2016). Çevrimiçi ders veren öğretim elemanlarının uzaktan eğitim hakkındaki görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1).
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. ve Tatham, R. L. (2009). A Multivariate analysis of data. Bookman editora.
• Herand, D. ve Hatipoğlu, Z. A. (2014). Uzaktan eğitim ve uzaktan eğitim platformları'nın karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 65-75.
• Horzum, M. B. ve Çakır, Ö. (2009). Çevrim içi teknolojilere yönelik öz-yeterlik algısı ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 1327-1356.
• Hung, M.L. (2016). Teacher readiness for online learning: Scale development and teacher perceptions. Computers & Education, 94, 120–133.
• İzmirli, S. ve Akyüz, H. İ. (2017). Eş zamanlı sanal sınıf yazılımlarının incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(4), 788-810.
• Kabakçi Yurdakul, I. (2011). Öğretmen adaylarının teknopedagojik eğitim yeterliklerinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanımları açısından incelenmesi. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal Of Education), 40, 397-408.
• Karaca, Ş. ve Kelam, D. (2020). Covid-19 gölgesinde uzaktan eğitim hizmet kalitesinin incelenmesi. Sivas Interdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, (5), 7-18.
• Kawano, S. ve Kakehashi, M. (2015). Substantial impact of school closure on the transmission dynamics during the pandemic flu H1N1-2009 in Oita, Japan. PloS one, 10(12).
• Kazu, I. Y. ve Erten, P. (2014). Teachers' technological pedagogical content knowledge self-efficacies. Journal of Education and Training Studies, 2(2), 126-144.
• Kırmızıgül, H. G. (2020). Covid-19 salgını ve beraberinde getirdiği eğitim süreci. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 283-289.
• Korkmaz, Ö. ve Altun, H. (2013). Mühendislik ve BÖTE öğrencilerinin bilgisayar programlama öğrenmeye dönük tutumları. International Journal of Social Science, 6(2), 1169-1185.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2020). https://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitim-alaninda-alinan-tedbirleri-acikladi/haber/20497/tr Erişim Tarihi: 04.09.2020.
• Mohammed Moawad, W. ve K Corkett, J. (2021). Prospective Science Teachers’ Level of Self-efficacy for Teaching Science Online and its Relationship to Their Perceptions of Education Technology Courses... A Study at Beni-Suef University. https://edusohag.journals.ekb.eg/article_137625_e88cfbe68f4eb61508a0252ffc7bdc3e.pdf. Erişim tarihi:30.01.2021
• Odabaşı, F. (2000). Okulöncesi eğitimde bilgisayarların kullanılması. Y. Hoşcan (Editör). Bilgisayar. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Okulöncesi Öğretmenliği Lisans Programı.
• Özbay, Ö. (2015). Dünyada ve Türkiye’de uzaktan eğitimin güncel durumu. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 376-394.
• Özçiftçi, M. ve Çakır, R. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve eğitim teknolojisi standartları özyeterliklerinin incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 1-19.
• Özdamar, K. (2013). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Nisan Kitabevi, 9. Baskı, Ankara, 551-560.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Soran, H., Akkoyunlu, B. ve Kavak, Y. (2006). Yaşam boyu öğrenme becerileri ve eğiticilerin eğitimi programı: Hacettepe Üniversitesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 201-210.
• Şahin, M. C. ve Schreglmann, S. (2012). BÖTE bölümü öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanma düzeyleri: Çukurova Üniversitesi örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.12, no.2, pp.247-258.
• Şendurur, P. ve YILDIRIM, İ. S. (2019). Teachers’ computer self-efficacy scale: development and validation. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 433-441.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. ve Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Boston, MA: Pearson.
• Telli, S. G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrim içi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 25-34.
• Tutar, M. (2015). Eğitim bilişim ağı (EBA) sitesine yönelik olarak öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
• Ulaş, A. H. ve Ceyhun, O. (2010). Sınıf öğretmenlerinin eğitim teknolojileri açısından yeterlilik düzeyi?. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 63-84.
• Wheeler, C. C., Erhart, L. M. ve Jehn, M. L. (2010). Effect of school closure on the incidence of influenza among school-age children in Arizona. Public health reports, 125(6), 851-859.
• Williams, H.S. ve Kingham, M. (2003). Infusion of technology ınto the curriculum. Journal of Instructional Psychology, 30(3),178-184.
• World Health Organization (WHO). Q&As on Covıd-19 and related health topics. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub. Erişim tarihi:04.12.2020.
• Yalın, H. İ. (2007). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. (19.baskı). Ankara: Nobel Yay.
• Yıldız, E. ve Seferoğlu, S. S. (2020). Uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterlik algılarının incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 33-46.
• Yılmaz, M. ve Üredi, L. (2020). İlkokul öğretmenlerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin bilgisayar yeterliliklerinin değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(32), 4723-4742.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2020a). Basın açıklaması, https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/YKS%20Ertelenmesi%20Bas%C4%B1n%20A%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1.aspx. Erişim tarihi: 03.09.2021.