Reconstruction of Adakale’s Hidden Songs Through Markov Chain-Based Stochastic Method

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3 - Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. Yılı Özel Sayısı, 38 - 58, 31.12.2023

Cenk Güray , Duygu Güvener , Şule Yıldız

Öz

The Balkan geography constitutes a common culture area when different cultures that share these lands live together. Adakale, a little insular that witnessed the historical and political post of the Danube with its cultural treasure and disappeared from a map as a result of the construction of a dam in 1970 with the decision taken by the governments of Yugoslavia and Romania.

This study aims to conserve the cultural heritage of this region and transfer it to the collective memory by reviving the hidden Adakale folk songs using Markov Chains based on stochastic analysis techniques. Firstly, by making use of previous compilations on the geography centered on Adakale, the most commonly used makam structures, basis melodic motifs and rhythm structures in the region were studied. Then, a Markov chain was used to generate melodies for works with lyrics but no tune and the melody was placed on a selected rhythmic structure.

Anahtar Kelimeler

Adakale, Markov chains, algorithmic composition, reconstruction, polynomial regression.

Adakale’nin Saklı Türkülerinin Markov Zinciri Tabanlı Stokastik Yöntem ile Yeniden Yapılandırılması

Öz

Balkan coğrafyası, bu toprakları paylaşan farklı kültürlerin bir arada yaşadığı ortak bir kültür alanı oluşturmaktadır. Tuna’nın tarihi ve siyasi geçmişine tanıklık etmiş küçük bir ada olan Adakale, 1970 yılında Yugoslavya ve Romanya hükümetlerinin aldığı kararla bir barajın kurulması sonucu sahip olduğu kültürel hazinesi ile birlikte Tuna’nın suları altında kalmış ve haritadan silinmiştir.
Bu çalışma, stokastik analiz tekniklerinin temel oluşturduğu Markov Zincirleri’ni kullanarak saklı Adakale türkülerinin yeniden canlandırarak bu bölgenin kültür mirasını korumayı ve ortak hafızaya aktarmayı hedeflemektedir. İlk olarak Adakale’yi merkez alan coğrafya ile ilgili daha önce yapılmış derleme çalışmalarından yararlanarak, bölgede en çok kullanılan makam yapıları, temel ezgisel motifler ve ritim yapıları üzerinde çalışılmıştır. Ardından, sözü olup ezgisi bulunmayan eserler için Markov zinciri ile ezgi üretimi yapılmış; seçilen bir ritmik yapı üstüne üretilen ezginin yerleştirilmesi sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Adakale, Markov zincirleri, algoritmik kompozisyon, yeniden yapılandırma, polinom regresyon.

Kaynakça

• Acehan, A. (1994). Kemal Mehmet Altınkaya, hayatı, eserleri, sanatı (yüksek lisans tezi). YÖK tez merkezinden edinilmiştir (30414).
• Ağanoğlu, Y. (2015). Tuna Nehrinde Bir Yitik Vatan Adakale. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Allan, M. (2002). Harmonising chorales in the style of J. S. Bach (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). University of Edinburgh School of Informatics, UK.
• Bayraktarkatal, M. E. ve Güray, C. (2023). Proposing a Makam Model Based on Melodic Nuclei. Analytical Approaches to World Music, 11(1).
• Bell, C. (2011). Algorithmic Music Composition Using Dynamic Markov Chains and Genetic Algorithms. Journal of Computing Sciences in Colleges, 27(2), 99–107.
• Bozkurt, O. (2016). Rumeli’nin Kayıp Türküleri- M. Kemal Altınkaya’nın Hayatı ve Misyonu (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Güvener, D. ve Güray, C. (2021). Kayıp Toprakların Ezgileri: “Adakale Türküleri”. Doğuş Varlı, Ö. (Der.), Müziğin Kimlikli Halleri: İdeoloji, Etnografi, Popüler Kültür içinde (107-121). İstanbul: Doğu Yayınevi.