TÜRKİYE’DE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN DURDURULMASININ ANAYASAL ÇERÇEVESİ

Yıl 2020, Sayı: 10, 45 - 72, 29.04.2020

Mehmet Değirmenci

Öz

Bu çalışma temel hak ve hürriyetlerin kullanılmasının durdurulmasını açıklamaktadır. Amaç, temel hak ve hürriyetlerin olağanüstü dönemlerde durdurulmasının sınırsız olmadığını göstermektir. Çalışmamızda literatür taraması sonucu tarihsel karşılaştırma yöntemi de kullanılarak tarama/değerlendirme metodu kullanılmıştır. Literatür taraması sonucu ise daha önce bizim çalışmamızda yer alan kavramları bir araya getiren hiçbir çalışma yapılmadığı ve böyle bir çalışma yapılması gerekliliği görülmüştür. Öncelikle çalışmamızın temel noktalarını oluşturan Anayasa, insan hakları ve temel haklar kavramları, tarihsel süreçlerini de içine alacak şekilde tanımlanmaktadır. Daha sonrasında temel hakların kullanılmasının sınırlandırılması ve durdurulması kavramları arasında ne gibi bir fark olduğu ortaya konulmuştur. Durdurulma kavramının Anayasal zeminini açıklamak amacıyla 1982 Anayasası ve daha önceki Anayasal metinlerdeki durumu ele alınmaktadır. Daha sonra Anayasa Mahkemesinin Temel Hakların Durdurulması konusunda vermiş olduğu kararları incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Anayasal Metinler, İnsan hakları, temel haklar

Kaynakça

• Akıllıoğlu, T. (1988). Temel Hakların Durdurulması. Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1963, Nisan 8). E.1963/16, K.1963/83: Sayı:1.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1972, Şubat 16). E.1971/31, K.1972/5: Sayı:10 Cilt:15.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1982, Aralık 10). E.1985/5, K.1985/23: Sayı:21.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1985, Haziran 13). E.1984/14, K.1985/7: Sayı:21.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1989, Haziran 23). E.1988/50, K.1989/27: Sayı:25.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1991a, Ocak 10). E.1990/25, K.1991/1: Sayı:27 Cilt:1.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1991b, Temmuz 3). E.1991/6, K.1991/20: Sayı:27 Cilt:1.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1991c, Kasım 12). E.1991/7, K.1991/43: Sayı:27 Cilt:2.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi. (1993, Ocak 20). E.1992/36, K.1993/4: Sayı:29 Cilt:1.
• Bilgen, P. (10-11 Aralık 1994). İnsan Hakları Sempozyumu. Sert Çekirdekli Temel Haklar (s. 101-111). İstanbul: İstanbul Belediyesi Hukuk Müşavirliği Yayınları.
• Bilgen, P. (1976). 1961 Anayasasına Göre Sıkıyönetim. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Çelik, C. (2010). Olağanüstü Hal ve Temel Hak ve Hürriyetler. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Çelik, E. (1987). Milletlerarası Birinci Kitap. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Daver, B. (1990). Olağanüstü Haller ve İnsan Hakları. 1. Ulusal İdare Hukuku Kongresi 2. Kitap Kamu Yönetimi. Ankara.
• Dinçkol, A., & Akad, M. (1998). 1982 Anayasası Madde Gerekçeleri ve Maddelerle İlgili Anayasa Mahkemesi Kararları. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Erdoğan, M. (1999). Anayasal Demokrasi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gören, Z. (2006). Anayasa Hukuku. Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Gözler, K. (2000). Türk Anayasa Hukuku. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Hazır, H. (1991). Türkiye'de ve Yabancı Ülkelerde Olağanüstü Hal Rejimlerinde Kamu Hürriyetlerinin Sınırlandırılması (1961 Anayasası). Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.
• Kaboğlu, İ. Ö. (1994). Anayasa Yargısı Demokrasi Kavramının Dönüşümü Üzerine Etkisi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Kaboğlu, İ. Ö. (2002). Özgürlükler Hukuku, İnsan Hakllarının Hukuksal Yapısı. Ankara: İmge Kitabevi.
• Kapani, M. (1981). Kamu Hürriyetleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.
• Karaosmanoğlu, F. (2008). Tarihin Başlangıcı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kuzu, B. (1990). 1982 Anayasasının Temel Nitelikleri ve Getirdiği Yenilikler. İstanbul: Filiz Yayınları.
• Odyakmaz, Z., Kaymak, Ü., & Ercan, İ. (2006). Anayasa Hukuku İdare Hukuku. İstanbul: İkinci Sayfa Yayınları.
• Özbudun, E. (2009). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Sağlam, F. (1982). Temel Hakların Sınırlanması ve Özü. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını.
• Soysal, M. (1987). İnsan Hakları Açısından Temel Hak ve Özgürlüklerin Niteliği. Ankara: Anayasa Mahkemesi Yayınları.
• Soysal, M. (1990). 100 Soruda Anayasanın Anlamı. Ankara: Gerçek Yayınevi.
• T.C 1961 Anayasası. (1961). T.C Resmi Gazete. 334: 20 Temmuz 1961.
• T.C 1982 Anayasası. (1982). T.C Resmi Gazete. 2709: 9 Kasım1982.
• Tanilli, S. (2002). Devlet ve Demokrasi. İstanbul: Adam Yayınları.
• TDK Sözlük. (1988). Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Tezcan, D., Erdem, M., Oğuz, S., & Rıfat, Ö. (2006). İnsan Hakları El Kitabı. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Uygun, O. (1992). 1982 Anayasasında Temel Hak ve Özgürlüklerin Temel Rejimi. İstanbul: Kazancı Yayınları.
• Üskül, Z. (2003). Olağanüstü Hal Üzerine Yazılar. İstinbul : Büke Yayıncılık.
• Yılmaz, F. (2012). Türk Anaysa Tarihi 1808-2010. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Yokuş, S. (1996). AİHS’in Türkiye’de Olağanüstü Hal Rejimine Etkisi. İstanbul: Beta Yayınları.