COĞRAFİ BİR BAKIŞ AÇISIYLA 2001-2020 DÖNEMİNDE TÜRKİYE’DEKİ BOŞANMALAR

Yıl 2022, Sayı: 14, 21 - 58, 28.04.2022

Hüseyin Şahbaz

https://doi.org/10.29157/etusbed.956891

Cited By: 1

Öz

2001-2020 döneminde Türkiye nüfusunun boşanma durumunu coğrafi açıdan incelemeyi amaçlayan bu çalışmadan elde edilen bulgular şunlardır: Dönem dönem bir miktar gerileme olsa da ülkedeki kaba boşanma hızı, genel olarak bir artma eğilimindedir. Belirtilen dönemde ülkedeki boşanmaların % 96,27’si, geçimsizlik yüzünden meydana gelmiştir. Boşanmaların % 76,21’inde erkekler, yaşça kadınlardan büyüktür. Kaba boşanma oranı açısından Türkiye’de en yüksek değerler ülkenin batı ve güneybatısındadır. Ülkenin batı ve güneybatısından doğu ve güneydoğusuna doğru gidildikçe bu oran kademeli bir şekilde azalmaktadır. Aynı zamanda bu durum özel konumu nedeniyle Türkiye’nin, sadece Avrupa ve Asya kıtaları arasında değil, aynı zamanda sosyo-kültürel açıdan da Batı ve Doğu kültürleri arasında bir köprü rolü oynadığını teyit etmektedir. Ülkede okuryazarlık oranının yükseldiği illerde, boşanma oranı da yükselmektedir. Türkiye illerinde genel olarak toplam doğurganlık hızı ile kaba boşanma oranı arasında ters bir orantı vardır. Nüfus yapısının homojen olduğu illerde kaba boşanma oranı düşerken, nüfus yapısının heterojenliğe doğru evrildiği illerdeyse kaba boşanma oranı yükselmektedir. Bundan başka işgücüne katılma oranının düşük olduğu illerde kaba boşanma oranı da düşük iken işgücüne katılma oranının yüksek olduğu illerdeyse kaba boşanma oranı da yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Nüfus Özellikleri, Boşanma

Kaynakça

• Acar, S., Bilen Kazancık, L., Meydan, M. C., Işık, M. (2019). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması SEGE-2017. Ankara: Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü.
• Ahiler Kalkınma Ajansı. (t.y.). Yeni Teşvik Sistemi Aksaray. Erişim adresi http://ahika.gov.tr/assets/ilgilidosyalar/Aksaray-Yeni-Tesvik-Sistemi.pdf
• Akıntürk, T. ve Ateş, D. (2017). Türk Medeni Hukuku 2. Cilt: Aile Hukuku. İstanbul: Beta Basım Yayın.
• Ankara Kalkınma Ajansı. (2018). Ankara el kitabı. Ankara: Ankara Kalkınma Ajansı.
• Aydın, O., Aslantaş-Bostan, P., Özgür, E. M. (2018). Mekânsal veri analizi teknikleriyle Türkiye’de toplam doğurganlık hızının dağılımı ve modellenmesi. Cografya Dergisi. doi: 10.26650/JGEOG434650
• Chan, T. W. ve Ermisch, J. (2014). Family Geography and Family Demography in the UK: Cross-Sectional Perspective. Erişim adresi https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/1534615/7/Chan_ps2.pdf
• Coates, B. A. (2008). Divorce with Decency. United States of America: University of Havaii Press, Versa Press.
• Dağ, V. ve Mansuroğlu, S. (2020). Turizm Alanlarının Kent Kimliğine Etkisi: Denizli Kenti Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 24(2), 589-604.
• Doğanay, H. (1997). Türkiye Beşeri Coğrafyası. İstanbul: MEB Yayınları.
• Esmer, S., Başer, S. Ö., Oral, E. Z., Danacı, A., Balcı, G., Akbayırlı, K. (2019). TCDD İzmir Alsancak Limanının Geçmişten Günümüze Bölge Ekonomisi Açısından Değerlendirilmesi. İzmir: İzmir Kalkınma Ajansı.
• Eyce, B. (2002). Demografik Özelliklere Göre Türkiye'de Boşanma. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 0(14): 81-98.
• Fahey, T. (2013). Divorce trends and patterns in the Western World: A socio-legal overview. UCD Geary Institute Discussion Paper Series.
• İkiel, C. (2004). Muğla’nın coğrafi özellikleri. A. A. Çınar (Ed.), Muğla Kitabı (Arkeoloji, Tarih, Coğrafya) içinde (15-25. ss.). Muğla: Printer Ofset Matbaacılık.
• İlkkaracan, P. (1998). Doğu Anadolu’da Kadın ve Aile. Bilanço 98: 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. 173-192.
• İzmir Kalkınma Ajansı. (2015). İzmir Bölge Planı 2014-2023. İzmir: İzmir Kalkınma Ajansı.
• Kaya, K. ve Tan Eren, G. (2020). Boşanma ve Erken Boşanmaların Artış Nedenleri. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi. 3(9): 708-728.
• Koday, Z. ve Akbaş, F. (2016). Aydın ilinin idari coğrafya analizi. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 57, 63-91.
• Meçik, O., Genç, E., Karabacak, M., (2013). Uşak ekonomisi ve yerel dinamiklerin rolü. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6, 48-69.
• Nemlioğlu Koca, Y. (2017). Development of the Port Cities in Turkey: Hinterland and Networks. Journal of Current Researches on Social Sciences (JoCReSS). 7(3), 159-180. doi: 10.26579/jocress-7.3.11
• OECD. OECD Family Database Veritabanı. Erişim adresi https://www.oecd.org/els/family/database.htm
• Öztürk, R. (2019). Boşanmada liderlik sebebi ‘İzmir Duruşu’. Erişim adresi https://www.egetelgraf.com/bosanmada-liderlik-sebebi-izmir-durusu/
• Sultana, A. (2012). Patriarchy and Women’s Subordination: A Theoretical Analysis. Arts Faculty Journal, 4, 1-18. doi: 10.3329/afj.v4i0.12929
• Şahbaz, H. (2020). Ülke içi göçlerde Eskişehir ilinin yeri. Doğu Coğrafya Dergisi, 25(44), 107-124.
• Tandoğan, A. (1998). Demografik Temel Kavramlar ve Türkiye Nüfusu. Trabzon.
• Toksöz, G. (2011). Antalya ili işgücü piyasası analizi. Ankara: Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi. Erişim adresi http://www.ilo.org/public/turkish/region/eurpro /ankara/info/antalya-isgucu.pdf
• TÜİK. (2021). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları. Erişim adresi https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• TÜİK. Boşanma İstatistikleri Veritabanı. Erişim adresi https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• TÜİK. Doğum İstatistikleri Veritabanı. Erişim adresi https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• TÜİK. İşgücü İstatistikleri Bölgesel Sonuçlar Veritabanı. Erişim adresi https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• TÜİK. Ulusal Eğitim İstatistikleri Veritabanı. Erişim adresi http://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=130&locale=tr
• Uçan, Ö. (2007). Boşanma Sürecinde Kriz Merkezine Başvuran Kadınların Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri. 10, 38-45.
• UN-DESA. (t.y.). Crude Divorce Rate. Erişim adresi https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/dataset/marriage/crude-divorces.asp
• Yıldırım, N. (2004). Türkiye’de Boşanma ve Sebepleri. Bilig. 28, 59-81.
• Yıldız, M. C. (2003, Eylül). İntihar Bir Töre Cinayeti mi?. T. Atalay, İ. Uluğ, A. Atak (Editörler), Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sempozyumu içinde, Diyarbakır.
• Yüceşahin, M. M. ve Tüysüz, S. (2011). Ankara Kentinde Sosyo-mekânsal Farklılaşmanın Örüntüleri: Ampirik Bir Analiz. Coğrafi Bilimler Dergisi. 9(2), 159-188.