PATIENT WITH LEISHMANIASIS’ NURSING CARE ACCORDING TO FUNCTIONAL HEALTH PATTERNS: CASE REPORT

Yıl 2025, Cilt: 34 Sayı: 1, 136 - 146, 07.04.2025

Esin Sevgi Dogan , Rüya Yandım

Öz

Leishmaniasis infection is a parasitic disease transmitted by the bite of infected female sandflies. It presents symptoms in three different forms—visceral, cutaneous, or mucocutaneous leishmaniasis depending on the causative Leishmania species. It is reported that cutaneous leishmaniasis and visceral leishmaniasis are the most common clinically. Although cutaneous leishmaniasis usually heals without symptoms, visceral leishmaniasis can cause death in patients. Especially in regions where the disease is endemic, nurses have very important roles in terms of disease prevention, control, and management. Considering the current medical condition of patients with leishmaniasis and the need for patient care related to the effects of the disease, it is very important for nurses to put their theoretical and practical knowledge into practice for the management of the disease. Therefore, nurses need to support the patient and their family with interventions that improve their biological, psychological and social needs. In this case report, it was aimed to create a roadmap for the nursing care of a patient diagnosed with Leishmaniasis infection, which was created according to the functional health patterns model, in line with the literature.

Anahtar Kelimeler

Infection, nursing care, leishmaniasis

Etik Beyan

Since the research is a case report, it was not deemed necessary to obtain ethics committee approval for this study.

Destekleyen Kurum

No financial support was received from any institution or organization.

Teşekkür

We thank the patient who participated in the study.

LEİSHMANİASİSLİ HASTANIN FONKSİYONEL SAĞLIK ÖRÜNTÜLERİNE GÖRE HEMŞİRELİK BAKIMI: OLGU SUNUMU

Öz

Leishmaniasis enfeksiyonu, enfekte dişi kum sineklerinin ısırığı ile bulaşan paraziter bir hastalıktır. Sebep olan leishmania türlerine göre viseral, kutanöz ya da mukakutanöz leishmaniasis olmak üzere üç farklı formda belirti göstermektedir. Klinik olarak en sık kutanöz leishmaniasis ve viseral leishmaniasis görüldüğü bildirilmektedir. Kuatanöz leishmaniasis, genellikle belirti vermeden iyileşmesine rağmen, viseral leishmaniasis hastaların ölümüne neden olabilmektedir. Özellikle hastalığın endemik olduğu bölgelerde hemşireler hastalığın önlenmesi, kontrolü ve yönetimi açısından oldukça önemli rollere sahiptirler. Leishmaniasisli hastaların, mevcut tıbbi durumu ve hastalığın etkileri ile ilişkili hastanın bakım gerekliliği göz önüne alındığında, hemşirelerin teorik ve pratik bilgilerini hayata geçirmeleri hastalığın yönetimi için oldukça önemlidir. Bu nedenle, hemşirelerin hastanın ve ailesinin biyolojik, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını iyileştiren müdahalelerle onlara destek sağlamaları germektedir. Bu olgu sunumunda, Leishmaniasis enfeksiyonu tanısı alan bir olgunun fonksiyonel sağlık örüntüleri modeline göre oluşturulan hemşirelik bakımının literatür doğrultusunda planlanan bakımına ilişkin bir yol haritası oluşturulması amaçlandı.

Anahtar Kelimeler

Enfeksiyon, hemşirelik bakımı, leishmaniasis

Etik Beyan

Araştırma olgu sunumu olduğu için, bu çalışma etik kurul onayı alınması gerek görülmedi.

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum ya da kuruluştan finansal destek alınmadı.

Teşekkür

Çalışmaya katılan hastaya teşekkür ederiz.

Kaynakça

• World Health Organization. Leishmaniasis. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/leishmaniasis. Yayınlanma Tarihi: 12 Ocak 2023. Erişim Tarihi: 24 Ocak 2024.
• deVries HJC, Reedijk SH, Schallig HDFH. Cutaneous Leishmaniasis: Recent developments in diagnosis and management. Am J Clin Dermatol. 2015;16(2):99-109. doi:10.1007/s40257-015-0114-z.
• Centers for Disease Control and Prevention. About Leishmaniasis. https://www.cdc.gov/leishmaniasis/about/?CDC_AAref_Val=https://www.cdc.gov/parasites/leishmaniasis. Yayınlama Tarihi: 6 Mart 2024.Erişim Tarihi: 5 Temmuz 2024.
• World Health Organization. Neglected tropical diseases. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/neglected-tropical-diseases. Yayınlanma Tarihi: 9 Ocak 2024. Erişim tarihi: 1 Mart 2024.
• Koltas IS, Eroglu F, Alabaz D, Uzun S. The emergence of Leishmania major and Leishmania donovani in southern Turkey. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2014;108:154-158. doi:10.1093/trstmh/trt119.
• Malaviya P, Hasker E, Singh RP, Van Geertruyden JP, Boelaert M, Sundar S. Village health workers in Bihar, India: An untapped resource in the struggle against kala-azar. Trop Med Int Health. 2013;18(2):188-193. doi:10.1111/tmi.12031.
• Araújo DDD, Bernardes TAA, Camisasca LR, et al. Specialized nursing terminology for people with visceral leishmaniasis. Cogitare Enfermagem. 2023;28:e84101. doi:10.1590/ce.v28i0.90079.
• Kahraman S, Havlioğlu S, Ersin F. Şark çıbanı olan okul çocuklarında sosyal fobi belirtisi gösterme durumları. J Public Health Nurs. 2022;4(3):229-238. doi:10.54061/jphn.1136893.
• Işıklı, H. Gordon’un fonksiyonel sağlık örüntülerine göre kronik hastalıkları olan hastanın hemşirelik bakımı. Turkish J Diabetes Nurs. 2022;2(1):51-55. doi:10.29228/tjdn.58149.
• Gümüş AB, Şıpkın S, Keskin G. Fonksiyonel sağlık örüntüleri modeli ile bir huzurevinde yaşayan yaşlıların bakım gereksinimlerinin belirlenmesi. J Psy Nurs. 2012;3(1):13-21.
• Uysal N, Arslan GG, Yılmaz İ, Alp FY. Hemşirelik ikinci sınıf öğrencilerinin bakım planlarındaki hemşirelik tanıları ve verilerin analizi. CBU-SBED. 2016;2(5):139-143.
• Erdemir F, Türk G. Hemşirelik Tanıları El Kitabı.1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri. 2021.
• Şahin G, Akyüz E. Derin Ven Trombozu Olan Hastanın Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu. Turk J Card Nur .2018;9(18):35-40. doi:10.5543/khd.2018.20082
• Avcı A, Gün M. Pulmoner hipertansiyonu olan hastanın Gordon’un fonksiyonel sağlık örüntüleri modeline göre hemşirelik bakımı: Olgu Sunumu. Ankara Sağlık Bil Derg. 2023;12(1):114-127. doi:10.46971/ausbid.1054529
• Sağlam E, Topbaş E. Covid-19 Pozitif tanısı olan hastanın hastane sürecinde ve taburculuktan sonra hemşire desteğinin önemi: Olgu sunumu. Gümüşhane Üniv Sağlık Bilim Derg. 2022;11(3):1274-1284. doi:10.37989/gumussagbil.848741
• Koştu N, Ok D. Kateter yeri enfeksiyonu gelişen hemodiyaliz hastasının fonksiyonel sağlık örüntülerine göre hemşirelik bakımı: Olgu sunumu. J Nurs Sci. 2021;4(2):106-113.
• Uslu A, Hisar F. Metastatik meme kanseri olan hastanın Gordon’un fonksiyonel sağlık örüntüleri modeli ’ne göre hemşirelik bakımı: Olgu Sunumu. JGEHES.2020;2(1):59-69.
• Mukherjee A, Barik S, Sar P, Sarkar A. Role of thrombopoiesis in leishmaniasis. Cytokine. 2021;147:155310. doi:10.1016/j.cyto.2020.155310
• Almeida ANF, Nascimento LCS, Sauso ESMM, et al. Surveillance of cutaneous leishmaniasis in clinical samples: Distribution of leishmania guyanensisin the state of Amapá, Brazil, 2018. Epidemiol Serv Saúde. 2020;29. doi:10.5123/S1679-49742020000100007.
• Antunes JM, Daher DV, Ferrari MF, et al. Nursing practices in patients with chronic pain: an integrative review. Acta Paul Enferm. 2018;31(6):681-687. doi:10.1590/1982-0194201800093
• Pires M, Wright B, Kaye PM, da Conceição V, Churchill RC. The impact of leishmaniasis on mental health and psychosocial well-being: A systematic review. PLo S One. 2019;17:14(10):e0223313. doi:10.1371/journalpone.0223313.
• Yanik M, Gurel SM, Simsekt Z, Kati M. The psychological impact of cutaneous leishmaniasis. Clin Exp Dermatol. 2004;29(5):464-467.
• Person B, Bartholomew LK, Gyapong M, Addiss DG, van den Borne B. Health-related stigma among women with lymphatic filariasis from the Dominican Republic and Ghana. SocSciMed. 2009;68(1):30-38. doi:10.1016/j.socscimed.2008.09.040.
• Mallik A, Russo FA. The effects of music&auditory beat stimulation on anxiety: A randomized clinical trial. PLo S One. 2022;17(3):e0259312. doi:10.1371/journalpone.0259312.
• Khatami A, Emmelin M, Talaee R, Miramin-Mohammadi A, Aghazadeh N, Firooz A, Stenberg B. Lived experiences of patients suffering from acute Old World cutaneous Leishmaniasis: a qualitative content analysis study from Iran. J Arthropod-Borne Dis. 2018;12(2):180.
• Blood-Siegfried J, Zeantoe GC, Evans LJ, Bondo J, Forstner JR, Wood K. The Impact of nurses on neglected tropical disease management. Public Health Nurs. 2015;32(6):680-701. doi:10.1111/phn.12149.