KİŞİSEL GELİŞİM VE KARİYER PLANLAMA ÇALIŞMALARININ İNSAN SERMAYESİ DÜŞÜNCESİ TEMELİNDE İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 15 - 26, 30.06.2023

Ayla Koç , Binali Tunç

Öz

ÖZET
Bu araştırmanın amacı bireylere yönelik kişisel gelişim, danışmanlık, kariyer planlama, yaşam koçluğu hizmetlerinin eğitimin piyasalaşması bağlamındaki durumlarını incelemektir. Araştırma probleminin daha net anlaşılabilmesi amacıyla alanyazında insan sermayesi, kişisel gelişim ve küreselleşme konularına yer verilmiştir. Araştırmada kişisel gelişim, danışmanlık hizmetleri, kariyer planlama, yaşam koçluğu hizmetleri ile eğitimin piyasalaşması bağlamındaki durumlarını belirlemek amacıyla; bu kişisel gelişim alanlarından faydalanan ve/veya ilgi duyan bireylerin görüşlerine başvurulmasını olanaklı kılan basit nitel araştırma yöntemiyle yapılmıştır. Bu araştırmada, Mersin ilinde yaşayan 6 kadın ve 4 erkek katılımcı çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan bireylerin kişisel gelişim, yaşam koçluğu, danışmanlık hizmetleri, kariyer planlama gibi alanlardan en az birine yönelmiş, farklı meslek gruplarından oluşmaktadır. Bu araştırmada da araştırmanın amacına yönelik olarak kişisel gelişim, kariyer planlama, danışmanlık hizmetlerine yönelen bireylere yönelik yarı yapılandırılmış görüşme soruları formu araştırmacı tarafından hazırlanmış ve araştırmacının her katılımcı ile bire bir (yüz yüze) ve karşılıklı görüşmesiyle nitel veriler elde edilmiştir. Çalışmanın temel problemi ile alt amaçlarına ilişkin farklı meslek gruplarına ait katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanan veriler nitel araştırma yöntemlerinde sıklıkla başvurulan içerik analiz tekniği kullanılarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada da içerik analiziyle çözümlenen ve karşılaştırmalı olarak analiz edilen yanıtlar bütünleştirilerek uygun temalar oluşturulmuş ve araştırmanın bulgularına bu şekilde yer verilmiştir. Tartışma ve sonuç kısmında da alanyazındaki araştırmalarla bu araştırma sonuçları tartışılarak araştırmanın amaçlarına uygun şekilde yorumlanmıştır. İnsan sermayesi temelinde bireylere yönelik kişisel gelişimin neo liberal politikalar doğrultusunda günümüzde piyasalaştığı ve eğitim alanında bir sektör haline geldiği görülmüştür. Kişisel gelişim, danışmanlık, kariyer planlama, yaşam koçluğu ve güzellik alanlarının içinde hem çalışan hem de müşteri konumunda olan katılımcıların, sürekli daha başarılı ve verimli olmak adına bu alanlardan en az birine yöneldikleri ve bu alanların da ekonomik çıkarlar doğrultusunda sektör haline geldiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kişisel Gelişim, İnsan Sermayesi, Küreselleşme

Teşekkür

Bu süreçte araştırmamıza yardımcı olan ve desteklerini esirgemeyen Prof. Dr. Yusuf İNANDI ile Doç Dr. Cen AKAY hocalarımıza sonsuz teşekkürler...

Kaynakça

• Balaban, Ö. ve Çakmak, D. (2016). Üniversite öğrencilerinin kişisel gelişim eğitimlerine yönelik algılarının incelenmesi. Sakarya İktisat Dergisi, 5(1), 1-17. Balcı, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem yayıncılık Cevizci, R.(2014). Felsefe sözlüğü. Paradigma Yayınları.
• Dardot, P. ve Laval, C. (2016) Neoliberal sistem ve kapitalizm. Felsefe Logos, 63(4), 7-20.
• Demirel, K. (2016).Psikolojik danışmanların çok kültürlü psikolojik danışma yeterlik algılarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğmuş, N. (2003). Kariyer geliştirme: Kuram ve uygulama. Nobel.
• Foucault, M. (2015). Delilik ve toplum. I. Ergüden (Ed .), Büyük kapatılma (ss. 76-90). Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2005). Özne ve iktidar. I. Ergüden ve T. Birkan (Ed.), Seçme yazılar 2 (ss. 186-200). Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2019). Güvenlik, toprak, nüfus: College de france dersleri 1977-1978. F. Taylan (Çev.). (3.Baskı). Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Özgüven, İ.E. (1990). Ülkemizde psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerinin dünü ve bugünü. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1(1), 4–15.
• Özmakas, U. (2015). İnsan sermayesinin kaynağı: Maddi olmayan emek. Toplum ve Bilim, 135, 8-27.
• Öztoprak, H. Ve Balkar, B. (2023). Yetişkinlere yönelik bir özel kişisel gelişim kursunun kurumsal öğretim faaliyetlerine ilişkin kalite göstergelerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1), 941-968.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmalar Dergisi, 1(1), 62-80.
• Korkut-Owen, F. (2007). Psikolojik danışma alanında meslekleşme ve psikolojik danışman eğitimi. Nobel.
• Kuzgun, Y. (1999). Meslek danışmanlığı: Kuram ve uygulamalar. Nobel.
• Merriam, S.B. (2009). Qualitative research: a guide to design and implementation (2 nd ed.). Jossey Bass.
• Paker, K.O. (2011). Postmodern bilgelik: Yeniçağ söyleminde kişisel gelişim ve' ruhsal alıştırmalar'. Psikoloji Çalışmaları, 31, 61-98.
• Paltrinieri, L. (2016). Niceliği nitelemek: Ekonomi, demografi ve eğitim arasında insan sermayesi. Felsefe Logos, 63(4), 31-48.
• Ritchie, J., Lewis, J., & Elam, G. (2003). Designing and selecting samples. Qualitative Research Methods. 77-108. Şerbetçi, D. (2003). 21. yy. işletmelerinin gerçek zenginlik kaynağı: İnsan sermayesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 1-18.
• Şengül, S. ve Acar, O. K. (2021). Türkiye’de kişisel gelişim alanının tarihçesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 219-235.
• Tunç, B. (2020). Eğitim üzerine ekolojik bir düşünme çerçevesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi.
• Yeşilyaprak, B. (2019). Türkiye’de mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı hizmetleri: güncel durum ve öngörüler. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(2), 73-102.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2018). Case study research and applications. (Sixth ed.). SAGE Publications.