FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASINDAN BEKLENTİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 39 - 54, 30.06.2020

Ahsen Tanşu Oktay Bektas

Öz

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması öncesi beklentilerini belirlemektir. Bu amaçla yöntem olarak nitel araştırma yöntemi desenlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcıları fen bilgisi öğretmenliği ana bilim dalının son sınıfında öğretmenlik uygulaması stajını yapan sekiz öğretmen adayıdır. Veri toplama aracı olarak katılımcıların beklentilerini belirlemek amacıyla on (10) sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Verilerin analizi içerik analizi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular öğretmen adayı yeterliği, uygulama öğretmeninin sağlayacağı katkılar, okul idaresinin sağlayacağı katkılar, öğrenci başarısı ile ilgili beklentiler ve okulun fiziki koşulları ile ilgili beklentiler temaları altında sunulmuştur. Sonuçları alanyazınla ilişkilendirilerek tartışılmıştır. Fiziki imkânlar, uygulama öğretmeninin nitelikleri, öğrenci profili gibi değişkenler açısından önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması, fen eğitimi, öğretmen adayları, nitel araştırma, durum çalışması

Kaynakça

• Amineh, R. J., & Asl, H. D. (2015). Review of constructivism and social constructivism. Journal of Social Sciences, Literature and Languages, 1(1), 9-16.
• Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programı (PISA)’nda Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim. 34(152), 87-100.
• Aslanargun, E., Bozkurt, S., & Sarıoğlu, S. (2016). Sosyo-ekonomik değişkenlerin öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkileri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27/3), 201-234.
• Aydın, A. (2010). Kimya I ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 207-224.
• Aydın, B., Bektaş, O., & Öner-Armağan, F. (2016). Deneylerin uygulama, tasarlama ve öğrenme sürecine ilişkin fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 9(3), 476-496.
• Azar, A. (2003). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerin yansımaları. Milli Eğitim Dergisi, 159, 181-194.
• Baştürk, S. (2010). Uygulama öğretmenlerine göre okul deneyimi grubu dersleri ve öğretmen adayları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(4), 869-894.
• Bogdan, R. C. & Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education (Fifth edition). Boston: Pearson education.
• Böyük, U., Demir, S., & Mustafa, E. (2010). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik yeterlik görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. TÜBAV Bilim Dergisi,3(4), 342-349.
• Chong, S., & Low, E. L. (2009). Why I want to teach and how I feel about teaching—formation of teacher identity from pre-service to the beginning teacher phase. Educational Research for Policy and Practice, 8(1), 59-72.
• Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri. (Çev. H. Özcan). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demircan, C. (2007). Okul deneyimi II dersine yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi (Mersin Üniversitesi Örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 119-132.
• Dursun, Ö.Ö. & Kuzu, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 25, 159-178.
• Ekinci, A. (2010). Aday öğretmenlerin iş başında yetiştirilmesinde okul müdürlerinin rolü. Dicle University Journal of Ziya Gokalp Education Faculty,15, 63-77.
• Eraslan, A. (2008). Fakülte-okul işbirliği programı: Matematik öğretmeni adaylarının okul uygulama dersi üzerine görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 95-105.
• Eroğlu, S., Öner-Armağan, F. & Bektaş, O. (2015). Fen bilimleri dersi öğrenme ortamlarının yapılandırmacı özellikler açısından değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,16(2), 293-312.
• Gültekin, M. (2020). Değişen toplumda eğitim ve öğretmen nitelikleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1), 654-700.
• Güneş, M. H., Şener, N., Germi, N. T., & Can, N. (2013). Fen ve teknoloji dersinde laboratuvar kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci değerlendirmeleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 1-11.
• Güzel, H. & Oral, İ. (2008). Selçuk Üniversitesi OFMAE bölümü öğrencilerinin okul deneyimi etkinlikleri üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 249-261.
• Johnson, L. E. (2008). Teacher candidate disposition: Moral judgement or regurgitation? Journal of Moral Education. 37(4), 429–444.
• Kaliska, P. (2002). A comprehensıve study ıdentıfyıng the most effectıve classroom management technıques and practıces, Unpublished master thesis. The Graduate School University of Wisconsin, USA.
• Kırbulut, Z. D., & Bektas, O. (2011). Prospective chemistry teachers’ experiences of teaching practice. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 15, 3651-3655.
• Kocakülah, A., & Savaş, E. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının deney tasarlama ve uygulama sürecine ilişkin görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 1-28.
• Koç, B., & Bayraktar, Ş. (2013). Sınıf öğretmenlerinin 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi deneylerine yönelik görüşleri ve uygulamaları. Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 129-154.
• Koç, C., & Yıldız, H. (2012). Öğretmenlik uygulamasının yansıtıcıları: Günlükler. Eğitim ve Bilim, 37(164), 223-236.
• Kolaç, E. (2003). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 105-137.
• Kudu, M., Özbek, R. & Bindak, R. (2006). Okul deneyimi-ı uygulamasına ilişkin öğrenci algıları (Dicle Üniversitesi Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(15),99-109.
• Marshall, C. & Rossman, G.B. (2006). Designing qualitative research (Fourth edition). California: Sage Publications
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research (Second edition). San Francisco: Jossey-Bass.
• Mvududu NH & Thiel-Burgess J. (2012). Constructivism in practice: The case for English language learners. International Journal of Education, 4(3), 108-118.
• Özmen, H.,(2008). Okul deneyimi - I ve okul deneyimi - II derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 25-37.
• Patton, M.Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Editörleri M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
• Piwowar, V., Thiel, F., & Ophardt, D. (2013). Training inservice teachers' competencies in classroom management. A quasi-experimental study with teachers of secondary schools. Teaching and Teacher Education, 30, 1-12.
• Seçer, Z., Çeliköz, N. & Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152.
• Stanulis, R. N. & Jeffers, L. (1995). Action research as a way of learning about teaching in a mentor-student teacher relationship. Action in Teacher Education, 16(4), 14-24.
• Talvitie, U., Peltokallio, L., & Mannisto, P. (2000). Student teachers' views about their relationships with university supervisors, cooperating teachers and peer student teachers. Scandinavian Journal of Educational Research, 44(1), 79-88.
• Taber, K. S. (2011). Inquiry teaching, constructivist instruction and effective pedagogy. Teacher development, 15(2), 257-264.
• Tatlılıoğlu, K. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin okul başarılarını olumsuz etkileyen nedenlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma (Bingöl örneği). Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (39), 1-21.
• Tillema, H. H. (2009). Assessment for learning to teach: Appraisal of practice teaching lessons by mentors, supervisors, and student teachers. Journal of Teacher Education, 60(2), 155-167.
• Uluçınar, Ş., Cansaran, A., & Karaca, A. (2004). Fen bilimleri laboratuvar uygulamalarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 465-475.
• Uzuntiryaki E., Boz Y., Kırbulut Z.D., & Bektaş O. (2010). Do pre-service chemistry teachers reflect their beliefs about constructivism to their teaching practice? Research in Science Education, 40(3), 403-424.
• Von Glasersfeld, E. (1995). Radical Constructivism: A Way of Knowing and Learning. Studies in Mathematics Education Series: 6. Falmer Press, Taylor & Francis Inc., 1900 Frost Road, Suite 101, Bristol, PA 19007.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Genişletilmiş 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, K., & Kab, İ. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ‘okul deneyimi’ ve ‘öğretmenlik uygulaması’ derslerine yönelik görüş ve değerlendirmeleri. HUMANITAS-Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 197-215.
• Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007) Ankara.