TÜRKİYE, ABD VE AB’DE MUHASEBE DENETİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 274 - 288, 01.11.2017

Murat Karahan

Öz

Ekonomi ve teknolojideki gelişmeler ve küreselleşmenin
etkisi ile değişim sürecinde olan işletmelerin, faaliyet alanları ve yapmış
oldukları finansal işlemler açısından karmaşıklaşmaktadır. Bu karmaşıklık
krizlere yol açmakta ve çözüm için yeni düzenlemelerin getirilmesini
zorlamaktadır. Yaşanan bu tür gelişmeler muhasebe alanında da hızlı bir gelişim
ve dönüşümün yaşanmasına neden olmaktadır. Muhasebe, işletmelerde yapılan
işlemlerin kayıt altına alınarak 3. Kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak
finansal tablolar şeklinde özet hale gelmesini sağlamaktadır. Bu nedenle,
finansal tablo kullanıcılarının ihtiyaçlarındaki farklılık, finansal raporlama
uygulamalarının da farklılaşmasına neden olmaktadır.  Dolayısıyla finansal tabloların bağımsız
kişiler tarafından denetlenmesi son yıllarda önemli hale gelmektedir. Bu
çalışmada, Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB)’de
muhasebe denetimi karşılaştırma yapılarak ele alınmıştır. Türkiye, AB ve
ABD’deki muhasebe denetimi ayrı ayrı açıklanarak, muhasebe denetimindeki
benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

muhasebe, muhasesebe denetimi, denetim

Kaynakça

• Akdoğan, N. ve Aydın, H. (1987). Muhasebe Teorileri. Gazi Üniversitesi. Yayın No:98. Ankara.
• Apan, A. (2011). ABD ve Türkiye’de Denetim Sistemindeki Son Eğilimler: Genel Müfettişlik ve Performans Denetimi. Türk İdare Dergisi. (471-472). 9-30.
• Başpınar, Ahmet (2005). Türkiye’de ve Dünyada Denetim Standartlarının Oluşumuna Genel Bir Bakış. Maliye Dergisi. (148).
• Bozkurt, Paşa (2013). Denetim Kavramı ve Denetim Anlayışındaki Gelişmeler. Denetişim Dergisi. (12). 56-62.
• Choi, F., Meek, G. (2005). International Accounting, Fifth Edition, Pearson Prentice Hall. USA.
• Çarıkçıoğlu, Peyami (1995). Türkiye’de Muhasebe Denetiminin Gelişimi. http://archive. ismmmo.org.tr/docs/Sempozyum/01SEMPOZYUM/3GUN1OTURUM/02- PEYAMI CARIKCIOGLU.doc, [10.10.2017].
• Çelik, Aytekin (2005). Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Sorumluluğu. Ankara. Seçkin Yayınları.
• Çiftçi, Yavuz ve Erserim, Alper (2008). Muhasebe Standartlarında Uluslararası Uyumlaştırma Çalışmaları ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi. Uluslararası Sermaye Hareketleri ve Gelişmekte Olan Piyasalar Uluslararası Sempozyumu Bildirileri Kitabı. Balıkesir Üniversitesi, Bandırma İİBF. 233-242.
• D'Arcy, Anne (2001). Accounting classification and the international harmonisation debate: an empirical investigation. Accounting, Organizations and Society. 26(4-5). 327-349.
• Delvaille, P., Ebbers, G., and Saccon, C. (2005). International financial reporting convergence: evidence from three continental European countries. Accounting in Europe. (2). 137-164.
• Demir, Berna (2015). Muhasebe ve Denetim Mesleğinde Etik. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 4(4). 341-352.
• Elitaş, C., Yıldız, F. ve Üç, M. (2011). Muhasebe Biliminin Çevresi: Anglo Sakson ve Kıta Avrupa Karşılaştırması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11(2). 1-18.
• Gray, S. J. (1988). Towards of Cultural Influence on the Development of Accounting Systems Internationally. Abacus. 24(1). 1-15.
• Güler, Cüneyt (2010). Kamuda Yeni Denetim Sistemi: İç Denetim. Dış Denetim Dergisi. (1). 145-153.
• Hirsch, E. E. (1997). Anılarım; Kayzer Dönemi Weimar Cumhuriyeti Atatürk Ülkesi. Çev. Fatma Suphi, TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları. Ankara.
• Karatepe, K. (2009). Anglo-Sakson Denetim Sistemi Çökerken Türk Denetim Sisteminin “Anglo-Saksonlaştırılması” Üzerine Bir İnceleme. Kamu Yönetimi: Yapı İşleyiş Reform, (Ed: Barış Övgün), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın No: 598, Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No: 5. 187-228.
• Kaval, Hasan. (2005). Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS/IAS) Uygulama Örnekleri ile Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kocamaz, H. (2012). Uluslararası Muhasebe Standartlarının Dünyada ve Türkiye’de Oluşum ve Gelişim Süreci. KSÜ İİBF Dergisi. 2(2). 105-120.
• Kutukız, Doğan ve Öncü, M. Akif (2009). Bağımsız Denetimin Anonim Ortaklıklarda Kurumsal Yönetimin Gelişmesine Etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi. (41). 131-139.
• La Porta, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A. and Vishny, R. (1997). Legal determinants of external finance. The Journal of Finance. 52. 1131-1150.
• Lawrance, S. (1996). International Accounting, Thomsan Business Press. USA.
• Nobes, C. (1998). Towards a Genaral Model of the Reasons for the International Differences in Financial Reporting, Abacus. 34(2). 162-187.
• Nobes, C. and Parker, R. (2008). Comparative International Accounting. Tenth edition. Prentice Hall.
• Radebaugh, H., Gray, S. (2002). International Accounting and Multinational Enterprises. Fifth Edition. John Wiley & Sons, Inc. USA.
• Sanal, Recep (2002). Türkiye’de Yönetsel Denetim ve Devlet Denetleme Kurulu. TODAİE Yayınları. Ankara.
• Schroeder, R. Clark, M. and Cathey, J. (2005). Financial Accounting Theory and Analysis. Eighth Edition. Wiley Corp. USA.
• Selimoğlu, Seval K. ve Göktepe, Hülya (2007). Türk Ticaret Kanunu Tasarısındaki Bağımsız Denetimle İlgili Yeni Düzenlemeler. Mali Çözüm. (81). 17-44.
• Toraman, C. ve Bayramoğlu, F. (2006). Avrupa Birliği Sürecinin Muhasebe Uygulamalarına Etkisi. 17. Worl Congress of Accounting Mali Çözüm Dergisi Özel Sayı. İstanbul SMMMO yayını. İstanbul.
• Uzay, Şaban (2006). Denetçilerin Denetiminde Yeni Bir Model Olarak Kamu Gözetim Kurulu Ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Wcae, The 10th World Congress Of Accounting Educators & The 3rd Annual International Accounting Conference. 9-11 November (2006). İstanbul. [Tam Metin: Mödav - Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi.8(4). 175-210’da yayınlanmıştır. 2006].
• Volmer, P., Werner, R. ve Zimmermann, J. (2007). New governance modes for Germany’s financial reporting system: another retreat of the nation state?. Socio-Economic Review. 5(4). 437-465.
• Wolk, H., Francis, J. ve Tearney, M. (1984). Accounting Theory A Conceptual and Institutional Approach. Kent Publishing Company. USA.
• Yaşar, A. (2013). Bağımsız Dış Denetim Kuruluşlarına Yönelik Gözetim ve Denetim Etkinliğinin Bağımsız Dış Denetim Kalitesi İle İlişkisi: Türkiye Değerlendirmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 22(1). 465-480.
• Bilanço Dergisi
• www.tbb.org.tr
• www.tmud.org.tr
• http://denkur.kgk.gov.tr/
• www.kgk.gov.tr