OYUNLARDA GALİBİYET/ MAĞLUBİYET VE HİSSE SENETLERİ: Bir Futbol Kulübünün Hisse Senet Performansına İlişkin Bir Analiz

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 3, 335 - 354, 07.12.2017

Meltem Keskin , Muhammet Yunus Şişman , Ahmet Yücel

Öz

Futbol, dünyanın en bilinen sporu olup,
milyonlarca taraftarı kendine çekmektedir. Aynı şekilde, kulp hisseleri halka
açıldığı zaman da, yatırımcıları borsaya çekmektedir. Bu çalışmayla, hisse
senetleri borsada işlem gören bir futbol kulübü olan Galatasaray Spor Kulübü
üzerinden, borsa ile sportif başarı arasındaki bağı inceliyoruz. Bu incelemede,
detaylı oyun analizleri ve sportif performansı analizimize dâhil edilmektedir.

Maç türlerinin (ulusal - uluslararası, ev – deplasman
maçları) ve sonuçlarının, hisse getirilerini belirgin şekilde etkileyip
etkilemediğini bulmak için bağımlı T-testi uyguladık.  Ek olarak, bu analizde kamuoyuna transfer
için yapılan duyurular ve sezonluk kümülatif takım performansı da dahil edilmiştir.
Daha sonra sıralı lojistik regresyon metoduyla maç karakteristik ve
performanslarının, hisse senedi dönüşlerine etkisinin ölçeğini belirledik.

Sonuçlar göstermektedir ki, yatırımcılar, eğer takım
ulusal ya da uluslararası alanda yarışta ise, aktif tepki vermektedirler. Bu
süreçte, takımın galibiyet ve mağlubiyetlerine asimetrik bir market tepkisi
bulunmuştur. Maç performansı ve hisse dönüşleri arasındaki ilişki, takım
uluslararası kupadan elenip, ligde şampiyonluğu kaçırdıktan sonra ise ihmal
edilebilir seviyelere gelmiştir. Bu aşamaya gelindiğinde, kulübün hisse
senetleri sadece senet değişim endeksinde (BIST 100) meydana gelen
dalgalanmalardan etkilenmeye başlamıştır. Bizim modelimiz %67’lik bir oranla kulp
hisselerinin dönüşlerini doğru tahmin etmektedir. Bu takımın, diğer iki
muhtemel şampiyonluk rakiplerine göre olan performansı modele entegre edilince
ise tahmin doğruluk oranı artarak model başarı oranını %78’e çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

: Sıralı lojistik regresyon, Hisse senedi getirisi, , Spor performansı

Kaynakça

• Akşar, T. (2005). Futbol Kulüplerinin Şirketleşmesi, Halka Arzı ve Kredilendirilmesi. Futbolekonomi.com internet sitesi: http://www.futbolekonomi. com/index.php?Itemid=61&catid=117:tugrul-aksar&id=817:futbol-kulueplerinin-sirketl emesi -halka-arz-ve-redilendirilmesi&option=com_content&view=article (15.10.2017)
• Akşar, T. (2011). Kulüpler Sportif AŞ'lerden Kurtulmaya Çalışıyorlar. Dünya Gazetesi http://www.dunya.com/kulupler-sportif-aslerden-kurtulmaya-calisiyorlar-112216yy.htm, (15.10.2017)
• Ashton, J. K., Gerrard, B., & Hudson, R. (2003). Economic impact of national sporting success: evidence from the London stock exchange. Applied Economics Letters, 783-785.
• Aygören, Hakan, S. Uyar, H. Sarıtaş (2008), “Yatırımcılar Futbol Maçlarının Sonuçlarından Etkilenir Mi? İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Bir Uygulama”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 1, İstanbul, s.121-137.
• Bernille, G., ve Lyandres, E. (2011). Understanding Investor Sentiment: The Durum of Soccer. Financial Management, 357-380.
• Berument, H., N.B. Ceylan, E. Gozpinar (2006). Performance of Soccer on the Stock Market: Evidence from Turkey, The Social Science Journal, 43, pp.695-699.
• Berument, M. H., ve Ceylan, N. B. (2012). Effects of soccer on stock markets: The return–volatility relationship. The Social Science Journal, 368-374.
• Berument, M. H., Ceylan, N. B. ve Öğüt-Eker, G. (2009). Soccer, stock returns and fanaticism: Evidence from Turkey. The Social Science Journal, 594-600.
• Berument, H. ve Yucel, E. M. (2005), Long Live Fenerbahçe, Journal of Economic Psychology, Vol.26, Iss.6, December, pp.842-861 Boyle, Glenn, B. Walter (2003), Reflected Glory and Failure: İnternational Sporting Success and The Stock Market, Applied Financial Economics, 13, pp.225-235.
• Buckow, R., Isbarn, S., Knorr, D., Heinz, V. ve Lehmacher, A. (2006). Predictive model for inactivation of feline calicivirus, a norovirus surrogate, by heat and high hydrostatic pressure. Applied and Environmental Microbiology, 74(4), 1030–1038.
• Edmans, A., Garcia, D., ve Norli, Q. (2007). Sports Sentiment and Stock Returns. The Journal Of Finance, LXII, NO. 4, 1967-1998.
• Eker, Gulin, H. Berument, B. Dogan (2007), Football and Exchange Rates: Empirical Support for Behavioral Economics, Psychological Reports, Vol.101, pp.643-654.
• Güngör, Ayşegül (2014). Futbol Endüstrisinde Sportif Başarı İle Finansal Performans Arasındaki İlişkinin Analizi Ve Türkiye Uygulaması. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 2014 / 1, 16-36.
• Coates, Dennis, B.R. Humphreys (2008), The Effect of On-SAHA Success on Stock Prices: Evidence From Nippon Professional Baseball, International Association of Sports Economists, Working Paper Series, No: 08-05, pp.294-315. file:///C:/Users/PC/Downloads/2008-09-coateshumphreys-com.pdf, (15.10.2017).
• Davıs, Michael C., C.M. End (2010), A Winning Proposition: the Economic Impact of Successful National Football League Franchises, Economic Inquiry, Vol.48, No: 1, January, pp.39-50.
• Doğru, Cem (2010), Futboldaki Maç Sonuçlarının Hisse Senetleri Üzerindeki Etkisi: Galatasaray Sportif Sınaî ve Ticari Yatırımlar A.Ş. Üzerine Bir İnceleme, 9. Ulusal İşletmecilik Kongresi, 6-8 Mayıs 2010, Zonguldak, s.171-177.
• Gannon, John, K. Evans, J. Goddard (2006). The Stock Market Effects of the Sale of Live Broadcasting Rights for English Premiership Football, Journal of Sports Economics, Vol. 7, Iss. 2, pp.168-186.
• Kamstra, M. J., Kramer, L. A., & Levi, M. D. (2000). Losing Sleep at the Market: The Daylight-Savings Anomaly. The American Economic Review, 1005-1011.
• Kang, I., ve Park, C. (2014). Soccer Sentiment and Investment Opportunities in The Korean Stock Market. Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, 213-226. Kaya, A., ve Gülhan, Ü. (2013). Spor Kulüpleri Performanslarının Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi: BIST’de Bir Uygulama. Yönetin ve Ekonomi, 1-20. http://ijamec.atscience.org/download/article-file/146131 (15.10.2017).
• Korukoğlu, Ayşen, S. Korukoğlu (2005), Üç Büyüklerin -BJK, FB ve GS-Finans Piyasalarındaki Durum Değerlendirmesi, Ege Akademik Bakış, Cilt:5, Sayı:1-2, Ocak-Temmuz, s.47-54. Luız, John M., R. Fadal (2010). An Economic Analysis of Sports Performance in Africa”, Working Paper Number 162, Wits Business School, January, pp.1-16
• Mishra, V. ve Smyth, R. (2010). An examination of the impact of India's performance in one-day cricket internationals on the Indian stock market. Pacific-Basin Finance Journal, 319-334.
• Bernoulli, D. (1954). Exposition of a New Theory on the Measurement of Risk. Econometrica, 22, No:1, 23-36. https://pdfs.semanticscholar.org/911a/ee1fb99641b9 c21a70359961c36142642890.pdf . (15.02.2017).
• Gözütok, H. ve Gaberli, Ü. (2011). Futbol Emek Piyasalarında Ücretlendirme ve Rekabetçi Denge, 1. Uluslararası Spor Ekonomisi ve Yönetimi Kongresi, 12-15 Ekim, ss. 224-246. İzmir. http://www.sporbilim.com/dosyalar/sem.pdf (15.10.2017).
• İnamlık, Ali, E. M. Yücel, H. Berument (2003), Futbolun Verimlilik Üzerine Etkisi, İktisat İşletme ve Finans, Cilt: 18, Sayı: 213, s.51-62.
• Parlak, D., ve Bişirici, E. (2014). İki Spor Kulübünün Hisse Senedi Getirileri Üzerine Bir İnceleme. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 181-192.
• Reid, I. P., Goebel, J., Sundaram, S., Ogden, W. A., ve Seymoure, S. (2013). Sports and The Stock Market. Journal of Accounting and Finance, 21-28.
• Smith, B. K., & Krige, J. D. (2010). Evaluating the economic impact of national sporting performance: Evidence from the Johannesburg Stock Exchange. South African Journal of Business Management, pp. 1-11.
• Temizel, F., Özata, E., & Esen, E. (2013). Futbol Kulüplerinin Sportif Performansları ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Örneği. TİSK AKADEMİ, 179-197.
• Uluyol, Osman (2014). Süper Lig Futbol Kulüplerinin Finansal Performans Analizi. Journal of Yasar University 2014 9(34) 5716-5731.
• Zeren, F. ve Gümüş Fatih B. (2014). Türk ve Yabancı Futbol Takımlarının Borsa Performansları Üzerine Bir Uygulama Çankırı Karatekin University İktisadi ve İdari Bilimler Journal of the Faculty of Economics Fakültesi Dergisi and Administrative Sciences Y.2013, Cilt 3, Sayı 2, ss.34-54 Y.2013, Volume 3, Issue 2, pp.34-54.
• Worthington, A. C. (2007). National Exuberance A Note On The Melbourne Kupa Effect In Australıan Stock Returns. Economic Papers, 170-179.
• İnternet adresi: “t-Test for the Significance of the Difference between the Means of Two Independent Samples. http://vassarstats.net/textbook/ch11pt1.html (27.10.2017) “The Assumption(s) of Normality” http://www2.psychology.uiowa.edu/faculty/ mordkoff/GradStats/part%201/I.07%20normal.pdf (10.10.2017) “BIST100’de işlem gören hisselerine ait veriler” mynet.com(27.10.2017) “BIST100 endeksi genel veriler” investing.com (15.10.2017)