HIRİSTİYAN KONSİLLERİ VE İKONOKLAST AKIMLARA ETKİLERİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 78 - 89, 31.03.2021

Sevcan Yıldız , Ayşegül Doğrucan

Öz

Bütün dinlerde, dinin belirli kaidelerinin yorumlanışı ve uygulanışıyla ilgili tartışmalar ortaya çıkmaktadır. Hangi dinde olursa olsun bütünlüğü sağlayabilmek amacıyla bu konular çözüme kavuşturulmaya çalışılmaktadır. Hıristiyan dünyasının karşı karşıya kaldığı ihtilaflı konular da üst düzey din adamlarının bir araya gelmesiyle toplanan konsillerde tartışılmış ve çözüm aranmıştır. Hıristiyan konsilleri, çeşitli konuları tartışmak ve bir karara varmak ya da kilise hayatının ortaya koyduğu problemleri çözmek ve tartışmak üzere bir araya gelen en üst düzeydeki din adamları kuruludur. Hıristiyan konsillerinde, doktrinel önemde veya Hıristiyan disiplini ile ilgili konular tartışılmaktadır. Bu konsillerde tartışılan konulardan biri de ikonalardır. İkona kelimesi, Grekçede bezemek, benzetmek anlamlarına gelen “eiko” fiilinden gelmektedir. İkonalar özellikle Ortodoks Hıristiyan mezhebine mensup Doğu Hıristiyanları tarafından ibadete mahsus olmak üzere yapılmıştır ve kutsal bir nesne olarak kabul edilmektedir. Hıristiyanlığın kutsal kişileri ve dini kitaplarda yazı ile ifade edilen bazı olaylar, ikonalarda resim olarak verilmiştir. Ancak kutsal kitabın ‘Çıkış’ bölümünde her türlü resmin şiddetle yasaklanmış olması, bütün görsel dini sanat eserleriyle birlikte ikonaları da tartışmalı hale getirmiştir. Bu tartışmaların neticesinde, her ne kadar bir dönem ikonalara müsaade edilse de 8. yy.dan 9. yy.ın ortalarına kadar geçen zaman içinde, Bizans İmparatorluğu’nda ikonaklast adı verilen bir hareket ortaya çıkmıştır. Çalışmamızda konsillerin ikonalara yaklaşımı ve ikonaklast akımlara etkileri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hristiyan Düşüncesi, Konsiller, Dini Sanat, İkona, İkonaklazm

Kaynakça

• Akkaya, T. (2000). Ortodoks İkonaları, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Anonim (1999). Dinler Tarihi Ansiklopedisi, İstanbul: Medya Ofset.
• Arseven, E. C. (1943). Sanat Tarihi Ansiklopedisi, İstanbul: Marif Matbaası.
• Aslanapa, O. & Mansel A.M. (1973). Sanat Tarihi, İstanbul: İnkılap ve Aka Yayınevleri.
• Aydın M. (2005). Hıristiyan Kaynaklara Göre Hıristiyanlık, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Bayrakdar M. (2016). Üç Dinin Tarihi: Yahudilik, Hıristiyanlık, İstanbul: İslam, Say Yayınları,.
• Eliade M. (2014). Dinler Tarihine Giriş (L. Arslan Özcan, Çev). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Erbaş A. (2004). Hıristiyanlık, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Eyüpoğlu İ. Z. (1987). Anadolu İnançları, Anadolu Mitologisi: İnanç-Söylence Bağlantısı, İstanbul: Geçit Kitabevi.
• Grigory P. (1979). Olaylar İçinde Büyük Sanatçılar ve Üstün Yapıtları, İstanbul: İnkılap ve Aka Kitapevleri.
• Kaplan M. (2001). Bizans’ın Altınları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Lequenne F. (1991). Galatlar (S. Albek Çev.) Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Kayıklık H. (2006). Bireysel Dindarlığın Boyutları ve İnanç Davranış Etkileşimi. İslami Araştırmalar Dergisi, c: 19, s: 3, 491-499.
• Resch O. H. (2013). Konsil/Ruhbanlar Meclisi. İslamiyet-Hıristiyanlık Kavramları Sözlüğü, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
• Şahin T. E. (1996). Sanat Tarihi, İstanbul: Serhat Yayınları.
• Taylor J. (2000). İmparatorlukların Başkenti İstanbul, Gezginler İçin İznik, Bursa ve Edirne Rehberi ile Birlikte (İ. Türkoğlu, Çev.). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları,.
• Yılmaz N. (1992). İkonalar, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Zago F. (2017). Doğu Hıristiyanlığının Figüratif Temaları. Umberto Eco (Ed.), Ortaçağ: Barbarlar, Hıristiyanlar, Müslümanlar (L. Tonguç Basmacı, Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları.