STRES VE MOTİVASYON İLİŞKİSİ: KADIN SAĞLIK ÇALIŞANLARI ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 43 - 61, 31.03.2021

Mücahit Çelik , Muhammet Tepe

Öz

Günümüzde bireyler gerek gündelik yaşamlarında gerekse de günün önemli bir zaman dilimini kapsayan çalışma hayatında belli boyutlarda stres ile karşılaşmaktadırlar. Karşılaşılan bu stresin kaynaklarının doğru ve hızlı tespiti stresin sonuçlarının azaltılmasında etkili olmaktadır. Stres, bireyin fiziksel ve sosyal çevredeki uyumsuz koşullar nedeniyle, bedensel ve psikolojik sınırlarının ötesinde harcadığı gayrettir. Bunun yanında bütün (özel-kamu) kurumlar, küreselleşen dünya ile birlikte, sürekli gelişen çevreye, değişimlere ve küresel rekabete karşı ayakta kalmak zorundadır. Kurumların bu ortamda başarılı olabilmelerinde en büyük faktör, çalışanların en iyiyi yapabilmeleri için motivasyona sahip olmalarına bağlıdır. Çalışma yaşamında karşı karşıya kalınan stres bireylerin çalışma yaşamındaki motivasyonunu önemli ölçüde etkilemektedir. Motivasyon, bireylerin belirli bir amacı gerçekleştirmek üzere kendi arzu ve istekleri ile davranmaları sürecidir. Bu çalışmada, Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan kadınların stres ve motivasyonları arasındaki ilişkisinin incelenmesi ve hastanelerde çalışan kadınların bu stresin sonucunda iş motivasyonlarının nasıl etkilendiğini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan 526 katılımcıya soru formları yöneltilerek gerekli uygulama yapılmıştır. Uygulamadan elde edilen verilerin analizi istatistik değerlendirme programları aracılığıyla yapılmıştır. Araştırma sonucunda stres ile motivasyon arasında pozitif yönlü zayıf bir ilişki bulgulanmıştır

Anahtar Kelimeler

Stres, Motivasyon, Hastane, Stres-Motivasyon İlişkisi, Kadın Çalışan

RELATIONSHIP BETWEEN STRESS AND MOTIVATION: THE CASE OF WOMEN HEALTH WORKERS

Öz

Anahtar Kelimeler

Stres, Motivasyon, Stres-Motivasyon İlişkisi, Kadın Çalışanlar, Hastane

Kaynakça

• Ağaoğlu, O. K. (1992). İşgücünü Verimli Kullanma Tekniklerinin Turizm Sektörüne Uygulanması. Ankara: Milli Prodüktivite Yayınları.
• Akbaş, G. (2007). Servis Hemşirelerinin Stres ve Motivasyon Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aksayan, S. (1990). Koruyucu ve Tedavi Edici Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu Etkenlerinin İncelenmesi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aktaş, A. ve Aktaş, R. (1992). İş Stresi. Ankara: Milli Prodüktivite Yayınları.
• Alkış, H. (2008). Frederıck Herzberg ’in Çift Etmen (Hijyen – Motivasyon) Kuramının İşgörenin İş tatminine Etkisi ve Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Artan, İ. (1986). Örgütsel Stres Kaynakları ve Yöneticiler Üzerine Bir Uygulama. İstanbul: Özgün Matbaacılık. Ataman, G. (2009). İşletme Yönetimi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Aydın, İ. (2016). İş Yaşamında Stres. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (2002). Stres ve Başa Çıkma Yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baltaş, Z. (2004). Verimli İş Hayatının Sırrı Stres. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Başaran, İ. E. (1991). Örgütsel Davranış. Ankara: Gül Yayınevi.
• Bostancı, N. (2007). İlköğretim Okulları Birinci ve İkinci Kademede Görev Yapan Öğretmenlerin Motivasyon ve İş Tatminlerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Can, H. (1997). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çolak, G. (2016). Motivasyon Araçları ve Ekonomik Faktörleri Üzerine Bankada Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Erdem, F. (1996). İşletme Kültürü. Ankara: Fredrich-Nauman Vakfı Yayın.
• Erdoğan, İ. (1999). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış. İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Eren, E. (2003). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Eroğlu, F. (2000). Davranış Bilimleri. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
• Ersarı, G. (2010). İş Gören Motivasyonunda Algılanan Stres Düzeyinin ve Stres Yönetim Tekniklerinin Rolü Banka Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Ertaş, A. (2014). Duygusal Zekânın Dönüşümcü Liderliğe Etkisi. Doktora Tezi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Ertekin, Y. (1993). Stres ve Yönetimi. Ankara: TODAIE Yayınları.
• Genç, N. (2007). Yönetim ve Organizasyon: Çağdaş Sistemler ve Yaklaşımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güleşen, Y. (2014). Hemşirelerin Stres ve Motivasyon Analizi (Dış kapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi İle Ulus Devlet Hastanesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gürün, S. (2009). İşgören Stresinin, Motivasyon Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama (Emniyet Teşkilatı). Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Işıkhan, V. (2004). Çalışma Hayatında Stresle Başa Çıkma Yolları. Ankara: Sandal Yayınları.
• Kahn, R. L,. ve Byosiere, P. (1995). The Organization Behavior Reader. New Jersey: Prentice Hall Inc.
• Karaalioğlu, Z. (2015). SPSS ’de Output Analizi. Doktora ödev. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı. http://ders.es/kmo_barlett_testi.docx, (08.12.2020).
• Karaman, F. (2010). İşletmede Motivasyon ve Verimlilik. İstanbul: Etap Yayınevi.
• Kaynak, T. (1995). Organizasyonel Davranış ve Yönlendirme. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Keskin, G. (1997). Örgütsel Stres. Ankara: MPM Yayınları.
• Koç, M. (2017). Vardiyalı Çalışma Sisteminin Çalışan Motivasyonu Üzerine Etkisi: Özel Güvenlik Personeli Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Oflaz, M. (2018). İş Stresinin Çalışan Motivasyonu Üzerine Etkisi ve Buna Yönelik Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Onaran, O. (1981). Çalışma Yaşamında Güdülenme Kuramları. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Önal, Ö. (2016). Sağlık Çalışanlarının Motivasyonu ve Motivasyonel Öncelikleri. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Örnek, A. Ş. ve Aydın, Ş. (2008). Kriz ve Stres Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Özler, N. D. (2013). Güdülenme. Yönetim ve Organizasyon. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Pehlivan, İ. (1995). Yönetimde Stres Kaynakları. Ankara: Personel Geliştirme Merkezi Yayınları.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel Psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. (2017). Örgütsel Davranış, İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Silah, M. (2001). Çalışma Psikolojisi. Ankara: Selim Kitabevi.
• Solmuş, T. (2010), İşyeri Terapisi. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
• Sökmen, A. (2014). Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Steers, R. M. (1991). Introduction To Organization Behaviour. USA: Harper Collinpub.
• Stora, J. B. (1997). Stress. (Çev.: Ayşen Kalın). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Şimşek, M. Ş. (2008). Yönetim ve Organizasyon. Konya: Adım Matbaacılık.
• Şimşek, Ş. ve Çelik, A. (2011). İşletme Yönetimi. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
• Tevrüz, S., Erdem, İ., ve Bozkurt, T. (2012). Davranışlarımızdan Seçmeler Örgütsel Yaklaşım. İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Torun, A. (1997). Stres ve Tükenmişlik Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. Ankara: Kalder Kalite Derneği Yayınları.
• Tutar, H. (2004). Kriz ve Stres Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Türko, R. M. (1973). Bilimsel Yönetim Açısından Motivasyon. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Türkseven, Y. Ç. (2019). Otel İşletmelerinde Ön Büro Çalışanlarının Stres Kaynaklarının Belirlenmesi ve Motivasyonlarına Etkilerinin Araştırılması: Marmaris Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Varışlı, Y. (2010). İnşaat Firmalarında Çalışanların İş Doyumu. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Vural, Z. B., ve Coşkun, G. (2009). Örgüt Kültürü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46 (5): 74-85.
• Yates, J. (1989). Gerilim Altındaki Yönetici. İstanbul: İlgi Yayınları.
• Yılmaz, M. K. (2006). Stres ve Motivasyonun, Satış Gücünün İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Erzurum’daki İlaç Satış Mümessilleri Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yüksel, Ö. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.