TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİT(SİZ)LİĞİNİN MEDYADAKİ İZDÜŞÜMLERİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 3, 18 - 28, 30.09.2022

Emine Soydan , Kübra Küçükşen

Öz

Bu çalışmada toplumsal cinsiyetin oluşumu ve yeniden üretiminde geleneksel medya ile yeni medyanın rolünün karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yeni iletişim ortamları ile etkisi ve yaygınlığı giderek artan medya toplumsal cinsiyet rollerinin benimsenme ve içselleştirilmesinde önemli bir etkiye sahiptir. Araştırma sonuçlarına göre toplumdaki cinsiyet rolleri ile ilgili kalıp yargılar değiştikçe bu konuda medya içeriklerinde de bir değişim ve dönüşüm gözlenmektedir. Geleneksel medya araçlarında olduğu gibi yeni medyada da ev içi rollerle “eş, anne” veya cinsel obje olarak temsil edilen kadınların artık iş yaşamında “özgür ve başarılı” bireyler olarak temsil edildiği görülmektedir. Geleneksel medyada yavaş işleyen bu süreç yeni medyada daha hızlı ilerlemektedir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal cinsiyet, medya, geleneksel medya, yeni medya.

Kaynakça

• Akıner, N. ve Eren, Ş. (2013). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Evlilik Programları. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 2-20.
• Aktaş, N. (2020). Toplumda Değı̇şen Kadın Rollerı̇nı̇n Reklâmlara Yansıması: Küçük Ev Aletlerı̇ Markalarına Yönelı̇k Bı̇r Analı̇z. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, (15), 183-201.
• Alper, K., Aytan, N. ve Ünlü, S. (2015). Görsel Medya Çağında Çocukların Video Oyun Bağımlılıkları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 98-106.
• Bayraktutan Sütçü G. (2010). Dijital Oyunlarda Cinsiyetçilik. Yeni Medyada Nefret Söylemi İçinde. Ankara: Kalkedon Yayınevi.
• Bilişli, Y. ve İşler, L. (2019). Medyada Kadın Temsilleri. H. Çiftçi (Ed.), Yeni Medya Halkla İlişkiler ve İletişim içinde (ss. 37-64). Ankara: İksad Yayınevi.
• Büstan, Ö. (2015). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Televizyon Reklâmlarında Geleneksel Kadın Tiplemesi: Deterjan Reklâmlarında Kadının Temsili. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(1), 167-184.
• Can, S. ve Koz, K. A. (2018). Medya ve Kadın,. B. Ayhan (Ed), İletişim Sosyolojisi İçinde (ss.359-382) Konya: Literatürk Academia.
• Dündar, G. (2014). Dijital Oyunlarda Toplumsal Cinsiyet İnşası: Warrior Of Nemesis Örneğİ. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Erdoğan, İ. (2015). Erkek Dergilerini Anlamak: GQ Türkiye Örneğinde Bir Anlama Çözümlemesi. Journal of Yaşar University. 10(38), 6478-6554.
• Erdoğan, M. ve Civelek, S. (2012). Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Medyanın Rolü Konulu Komisyon Raporu. Ankara: TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayını.
• Erol, D. (2013). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Türkiye Yazılı Basınında Şiddet Haberleri Ve Haber Fotoğrafları. Selçuk İletişim, 8 (1), 192-211.
• Ersoy-Çak, Ş. (2011). Toplumsal Cinsiyet Teorileri Bağlamında Türkiye’deki Reklâm Filmleri Ve Popüler Müzik Videoları. Müzik ve Dans Araştırmaları Dergisi, 1(2), 357-363.
• Göker, N. ve Göker, G. (2014). Sinemada alternatif kadın temsilleri: Stepford kadınları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 221-238.
• Göker, G. (2015). İletişimin Mcdonaldlaşması: Sosyal Medya Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(2), 389-410.
• Güler, N. (2014). İletişim, Toplumsal Cinsiyet Ve İdeoloji. Journal of Yaşar University, 9(34), 6023-6043. Doi: 10.19168/jyu.11835
• Hoşaf, N. Ve Arslan, E. (2019). Kadın milletvekili adaylarının basında temsili (7 Haziran 2015 ve 1 Kasım 2015 Genel Seçimleri). Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (31), 444-470. Doi: https://doi.org/10.31123/akil.533894
• İnceoğlu, İ. ve Akçalı, E. (2018). Televizyon Dizilerinde Toplumsal Cinsiyet Eşitligi Araştırması. İstanbul: TÜSİAD.
• İmançer, D. (2006). Medya ve Kadın. Ankara: Ebabil Yayıncılık.
• Kan, D. (2012). Yeni Medya Aracı Bilgisayar Oyunlarında Toplumsal Cinsiyetin İnşası. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 2(4), 52-60.
• Karaca, Y. ve Papatya, N. (2011). Reklâmlardaki Kadın İmgesi: Ulusal Televizyon Reklâmlarına İlişkin Bir Değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 479-500.
• Kutlu, A. (2010). Televizyon Dizilerinde Toplumsal Cinsiyet Açısından Kadının Sunumu: Kanal D’de Yayınlanan Yaprak Dökümü Dizisinde Kadın Karakterler Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Lati̇f, Ö. ve Karkış, Ö. (2018). Sosyal Medya Reklâmları Üzerinden Kadının Toplumdaki Konumlandırılmasına İlişkin Bir İçerik Analizi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(10), 114-134.
• Lemish, D. (2008). Gender: Representation in the media. In W. Donsbach (Ed.), International encyclopedia of communication (Vol. 5, pp. 1945–1951). Malden, MA: Blackwell.
• McCracken, K., FitzSimons, A., Priest, S., Girstmair, S., Murphy, B. (2018). Gender equality in the media sector. Retrieved from http://www.europarl.europa.eu/supporting-analyses
• Onay, A. (2017). Türkiye’de Değişen Erkekler Ve Dergi Reklâmlarındaki Erkek İmajı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 53, 165-188.
• Özdemir, H. (2018). Türkiye’de Yerli Televizyon Dizilerinde Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Kadının Sunumu: Aşk-ı Roman örneği. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3(1), 90-107.
• Özdemi̇r, L., Batga, B. ve Uçar, B. (2019). Sosyal Ağ Kullanımının Öğrencilerin Algılanan Toplumsal Cinsiyet Rolleri Üzerine Etkisi. İnönü University International Journal of Social Sciences, 8(2), 471-486.
• Özdemir, M. (2010). Türkiye’deki Reklâmlarda Toplumsal Cinsiyet Ve Sunumu. Millî Folklor, 22(88), 101-111.
• Polat, H. (2018). Geleneksel Medyada Temsil Sorunu: Alternatif Bir Mecra Olarak Yeni Medya. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 38(38), 45-60.
• Sevim, F. (2013). Medya Okuryazarlığı, Toplumsal Cinsiyet Ve Kadının Medyada Temsili. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Söğüt, F. (2019). Yeni Medya Ve Temsil: İnternet Gazeteciliğinde Toplumsal Cinsiyet Kimliklerinin Sunumu. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Haziran (31), 212-231.
• Sussman, N. M. ve Tyson, D. H. (2000). Sex And Power: Gender Differences İn Computermediated İnteractions. Computers in Human Behavior, 16, 381–394
• Şahi̇n, Z. ve Bi̇ri̇nci̇oğlu, Y. (2020). Toplumsal Cinsiyet Ve Medya: Şule Çet’in Şüpheli Ölümü Üzerine Haberlerin Eleştirel Söylem Analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 189-216.
• Tanrıöver, D., Vi̇tri̇nel, A. ve Sözeri̇, A. (2009). Gözlemlerden Eylemlere: Türkiye'de Cinsiyetçi Olmayan Bir Medyaya Doğru. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (10), 33-51.
• Uçak, O. (2020). Medyada Kadın Haberleri Üzerinden Kadının Temsili. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(3), 157-175.
• Uçar, F. (2015). Facebook’ta Benlik Sunumu Ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Selçuk İletişim, 9(1), 312-338.
• Uğur, A. (2002). Kültür kıtası atlası: Kültür, iletişim, demokrasi (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Utma, S. (2020). Türk Kültüründe Kadın Olmak Ve Medyada Kadının Temsili. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70), 1076-1083.
• Ügümü Aktaş, P. (2018). Toplumsal Cinsiyete Dair Değişimlerin Reklâmlara Yansıması: Kadınlara Yönelik Reklâmlara Gösterge Bilimsel Bir Bakış. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3) , 87-101.
• Varlı Gürer, S. Z. ve Gürer, M. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türkiye'deki Televizyon Dizilerinde Sunulan Kadın Stereotipi. Alanya Akademik Bakış, 4(3), 631-650.
• Wood, J.T. (1994). Gendered media: The influence of media on views of gender. In J. T. Wood (Ed.), Gendered lives: Communication, gender, and culture (pp. 231-244). Belmont, CA: Wadsworth.
• Yalman, A. ve Güdekli, İ. A. (2018). Türkiye’nin Uluslararası Marka Reklâm Stratejilerinde Toplumsal Cinsiyet Rollerinin İşlenişi: Vestel Reklâm Örneği. Asya Studies-Academic Social Studies/Akademik Sosyal Araştırmalar, (6), 19-30.
• Yeşi̇l, F. & Yıldırım, A. (2019). Toplumsal Cinsiyet Ve Medyadaki Söylemi: Evlilik Programları. Selçuk İletişim, 12(1), 232-254. Doi: https://doi.org/10.18094/josc.412189
• Zengin, E. (2019). Toplumsal Cinsiyet Teorisi Bağlamında Reklâmlarda Erkek İmgesinin Değerlendirilmesi: Men’s Health Dergisindeki Reklâmların Analizi. Global Media Journal. 9(18), 157-182.