The Relations Between Positive Mental Health and Personality Traits of Student Nurses

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 395 - 412, 26.04.2022

Merve Filiztekin , Leyla Baysan Arabacı

Öz

This study was conducted to evaluate the relationship between the personality traits of student nurses and positive mental health, and to examine the variables that affect them. The quantitative type of study was designed as descriptive-descriptive and relational. The data were collected by e-mail or face-to-face contact with 361 nurses studying at 43 different universities in Turkey between 15 January and 15 June 2019, after the approval of the ethics committee. The data collected with the Personal Information Form, positive mental Health Scale, and Sociotropy-Autonomy Scale has been evaluated on the SPSS 22.0 program. Descriptive statistics, correlation analysis, t-test and analysis of variance were used in the evaluation of the data. 78.9% of the students are female and the mean age is 20.91±1.77. 70.9% of the student nurses who perceive the socioeconomic status of 85.0% as medium level are graduated from Anatolian High School and 78.7% of them continue their undergraduate education in the Faculty of Health Sciences. Second, third and fourth grade students formed the majority of the research. 92.2% stated that they did not have a physical and 96.4% mental chronic disease and gave their general health status a score of 7.56±1.78 out of 10. The mean score of the Positive Mental Health Scale of the student nurses was below the mean score, and the mean score of the autonomy subscale for the Sociotropy-Autonomy Scale was above the mean It was determined that there was a statistically significant relationship between the total and all subscale mean scores of the two scales of the student nurses (p<0.05). It was determined that some socio-demographic characteristics of the students were determinative on the positive mental health scale and sociotropic-autonomic personality traits (p<0.05). It was determined that students with higher autonomic characteristics also had higher positive mental health characteristics. Positive mental health characteristics of male, nursing faculty and students with a chronic mental illness were more negative than other students; Sociotropic characteristics of science high school graduates and senior undergraduate students were found to be lower.

Anahtar Kelimeler

Student nurse, mental health, personality

Öğrenci Hemşirelerin Pozitif Ruh Sağlığı İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki

Öz

Bu çalışma öğrenci hemşirelerin kişilik özellikleri ile pozitif ruh sağlığı arasındaki ilişkiyi değerlendirmek ve bunları etkileyen değişkenleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Niceliksel türdeki çalışma tanımlayıcı-betimsel ve ilişkisel olarak tasarlanmıştır. Veriler, etik kurul onayı alındıktan sonra, 15 Ocak-15 Haziran 2019 tarihleri arasında, Türkiye’nin 43 farklı üniversitesinde hemşirelik lisans programına devam eden 361 öğrenci hemşireye elektronik posta yoluyla ya da yüzyüze ulaşılarak toplanmıştır. Kişisel Bilgi Formu, Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği ve Sosyotropi-Otonomi Ölçeği ile toplanan veriler, SPSS 22.0 programında değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler, korelasyon analizi, t testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin %78,9’u kadın ve yaş ortalaması 20,91±1,77’dir. %85,0’inin sosyo ekonomik durumunu orta düzey olarak algılayan öğrenci hemşirelerin %70,9’u Anadolu Lisesi mezunudur ve %78,7’si hemşirelik lisans eğitimini Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde sürdürmektedir. Araştırmanın genelini ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri oluşturmuştur. %92,2’si fiziksel ve %96,4’ü ruhsal bir kronik hastalığı olmadığını belirtmiş ve genel sağlık durumlarına 10 üzerinden 7,56±1,78 puan vermiştir. Öğrenci hemşirelerin Pozitif Ruh Sağlığı Ölçeği toplam puan ortalaması, ortalama puanın altında, Sosyotropi Otonomi Ölçeği için otonomi alt ölçek puan ortalamaları ortalamanın üzerinde bulunmuştur. Öğrenci hemşirelerin iki ölçeğe ait toplam ve tüm alt ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Öğrencilerin bazı sosyodemografik özelliklerinin pozitif ruh sağlığı ölçeği ve sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri üzerinde belirleyici olduğu saptanmıştır (p<0.05). Daha yüksek otonomik özelliklere sahip öğrencilerin pozitif ruh sağlığı özelliklerinin de daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Erkek, hemşirelik fakültesinde öğrenim gören ve kronik bir ruhsal hastalığa sahip öğrencilerin pozitif ruh sağlığı özellikleri diğer öğrencilerden daha olumsuz; fen lisesi mezunu ve lisans son sınıf öğrencilerinin sosyotropik özellikleri daha düşük bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci hemşire, ruh sağlığı, kişilik

Kaynakça

• Adams, D., Miller, B.K. (2001). Professionalism in nursing behaviors of nurse practitioners. Journal of Professional Nursing, 17(4), 203-210. DOI: 10.1053/jpnu.2001.25913.
• Avşaroğlu, Z., Sayar, G. (2017). Bir Dönem Boyunca Verilen Pozitif Psikoloji Dersinin Öğrencilerin Mental İyi Oluş ve Kişisel İyi Oluşlarına Olan Etkisinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Beck, R., Taylor, C., Robbins, M. (2003). Missing home: Sociotropy and autonomy and their relationship to psychological distress and homesickness in college freshmen. Anxiety, Stress, and Coping An International Journal, 16(2), 155-166.
• Cam, O., Engin, E. (2006). Psikiyatri kliniğinde çalışan hemşirelerde farkındalık eğitiminin bireysel performans standartlarına etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 7, 82-91. https://app.trdizin.gov.tr/makale/TlRrMk5qazU/psikiyatri-kliniginde-calisan-hemsirelerde-farkindalik-egitiminin-bireysel-performans-standartlarina-etkisi.
• Fresco, D.F., Sampson, W.S., Craighead, L.W., Koons, A.N. (2001). The relationship of sociotropy and autonomy to symptoms of depression and anxiety. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 15(1), 17-31. DOI:10.1891/0889-8391.15.1.17.
• Gable, S.L., Haidt, J. (2005). What (And Why) is positive psychology?. Review of General Psychology, 9(2), 103–110. https://doi.org/10.1037/1089-2680.9.2.103.
• Göriş, S., Kılıç, Z., Ceyhan, Ö., Şentürk, A. (2014). Hemşirelerin profesyonel değerleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi-Journal of Psychiatric Nursing, 5(3), 137-142. Doi: 10.5505/phd.2014.74046.
• Karadağ, G., Uçan, Ö. (2006). Hemşirelik eğitimi ve kalite. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(4), 2-5.
• Karaırmak, Ö., Siviş, R. (2008). Modernizmden postmodernizme geçiş ve pozitif psikoloji. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 30(3), 102-115. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpdrd/issue/21450/229750.
• Kaya, N., Aştı, T., Acaroğlu, R., Kaya, H., Şendir, M. (2006). Hemşire öğrencilerin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10 (3),1-11. http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/1475.pdf
• Kıyak, F. M., Ölçer, F. (2015). Lisans Öğrencilerinin Kişilik Özelliklerinin ve Değerlerinin Bireysel Kariyer Planlaması Sürecine Etkisi: Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Hatay.
• Lynch, T.R., Robins, C.J., Morse, J.Q. (2003). Couple functioning in depression: The roles of sociotropy and autonomy. Journal of Clinical Psychology, 59(12), 93-103. doi: 10.1002/1097-4679(200101)57:1.
• Malak, B., Üstün, B. (2011). Hemşirelerin sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 18(2), 1–16.
• Öz, F. (2010). Sağlık Alanında Temel Kavramlar. Ankara: Mattek Matbaacılık Basım ve Yayıncılık, 38.
• Savaşır, İ., Şahin, N. H. (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Şahin, N. H., Şahin, N., Ulusoy, M. (1993). Exploring the sociotropyautonomy dimensions in a sample of Turkish psychiatric inpatients. Journal of Clinical Psychology, 49, 751-763. https://doi.org/10.1111/j.1365-4362.1993.tb02743.x
• Taylan, S., Alan, S., Kadıoğlu, S. (2012). Hemşirelik rolleri ve özerklik. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14, 66-74. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hemarge/issue/52726/695536.
• Teke, C., Baysan Arabacı, L. (2017). Pozitif Mental Sağlık Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirliği (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İzmir.
• Tomrukçu, B. (2008). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ile İş Değerleri Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Wynd, C.A. (2003). Current factors contributing to professionalism in nursing. Journal of Professional Nursing, 19(5), 251-261. https://doi.org/10.1016/S8755-7223(03)00104-2.
• Yüksel, E., Karaca, A. (2017). Sağlık Çalışanlarında Tükenmişlik Sendromunun Kişilik Özellikleri ile İlişkisi: Tunceli Örneği (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tunceli.