Hassas Gruplarla Sahada Çalışmak: Şehit Anneleri ile Görüşme Deneyimleri

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 2, 102 - 112, 15.12.2021

Esra Gedik

https://doi.org/10.46655/federgi.1050799

Öz

Bu çalışmada amacım saha çalışması sırasında karşılaştığım sorunlar ve araştırmam sırasında ve
sonrasında edindiğim deneyimler ışığında kadın bir araştırmacı olarak hassas gruplarla alan araştırması nasıl
yapılır göstermektir. Bu amaçla yüksek lisans tez araştırmam için görüşme yaptığım “şehit anneleri” ile olan
deneyimlerimi farklı başlıklar altında toplayarak analiz ettim. Bu analiz sonucunda içerlikli ve dışarlıklı olmak
konumlarının sabit konumlar olmadığını, araştırmanın gidişatına göre sürekli değişebileceğini, erkek yoğun
ortamlarda kadın bir araştırmacı olarak araştıran ile araştırılan arasındaki güç ilişkilerinin nasıl
kurulduğunu, araştırılan ve araştırmacı arasında güven ilişkisi kurmanın alan araştırması için en önemli
unsur olduğunu kanıtlamaya çalıştım ve duygusal olarak yoğun geçen görüşmelerde araştırmacının kendini
yeniden konumlandırmak için yapması gerekenlerin ne olduğunu gösterdim.

Anahtar Kelimeler

Saha araştırması, feminist yöntem, hassas gruplar

Kaynakça

• Arendell, T. (1997). Reflections on the researcher-researched relationship: A woman interviewing men. Qualitative sociology, 20(3), 341-368.
• Aslan, Ö. (2008). “Kaçınılmaz Ölüm” Ün Girdabında Annelik. Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar, Sayı 5.
• Brooks, A., & Hesse-Biber, S. N. (2007). An invitation to feminist research.Feminist research practice: A primer, 1-24.
• Cameron, D. (1985). Making Changes: Can We Decontaminate Sexist Language?. In Feminism and linguistic theory (pp. 72-90). Palgrave Macmillan, London.
• Cook, J. and Fonow, M. M. (2007). Knowledge and Women's Interests: Issues of Epistemology and Methodology in Feminist Sociological Research. Sociological Inquiry, 56(1), 2-29.
• Corbin, J., & Morse, J. M. (2003). The unstructured interactive interview: Issues of reciprocity and risks when dealing with sensitive topics. Qualitative inquiry, 9(3), 335-354.
• Davies, C. A. (2008). Reflexive Ethnography. A Guide to researching selves and others. (London ve New York: Routledge).
• Davison, J. (2004). Dilemmas in research: Issues of vulnerability and disempowerment for the social worker/researcher. Journal of Social Work Practice, 18(3), 379-393.
• Fonow, M. M., & Cook, J. A. (Eds.). (1991). Beyond methodology: Feminist scholarship as lived research. Indiana University Press.
• Gedik, E. (2009a). Türkiye’de Şehit Annelerinin Savaş ve Çözüm Algıları. Fe-Dergi: : Feminist Eleştiri Cilt 1 Sayı 2, ss. 29–44.
• Gedik, E. (2009b). Savaşın Geride Bıraktıkları, Anneler. Amargi, sayı 15.
• Goffman, E., & Ağırnaslı, S. N. (2014). Damga: örselenmiş kimliğin idare edilişi üzerine notlar. Heretik Yayıncılık.
• Gurney, J. N. (1985). Not one of the guys: The female researcher in a male-dominated setting. Qualitative sociology, 8(1), 42-62.
• Harding, S. G. (Ed.). (1987). Feminism and methodology: Social science issues. Indiana University Press.
• Hesse-Biber, S. N. (Ed.). (2007). Handbook of feminist research: Theory and praxis. Sage.
• Hesse-Biber, Sharlene (2011). Emergent Technologies in Social Research: Pushing Against the Boundaries of Research
• Praxis. PP. 3-22. In. Sharlene Hesse-Biber, Editor. Handbook of Emergent Technologies in Social Research. New York: Oxford University Press.
• Hollway, W., & Jefferson, T. (2000). Doing qualitative research differently: Free association, narrative and the interview method. Sage.
• Konyar, H. (2016). Etnografik Çalışmanın Saha Çalışması Notları:“Katılımcı Yurttaş Kimliğinin Kurulması Ekseninde Yemek Yeme ve Bedenin Yeniden Üretim Pratikleri: İstanbul’da Etnografik Bir Alan Çalışması”. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (26), 181-192.
• Kidd, J., & Finlayson, M. (2006). Navigating uncharted water: Research ethics and emotional engagement in human inquiry. Journal of psychiatric and mental health nursing, 13(4), 423-428.
• Krilić, S. (2011). “The Role of Ethnicity in Qualitative Migration Research” Migracijske i etničke teme 27, 2, 161–175. Körükmez, L. (2006). “Kadın Araştırmacıların Erkek-Dominant Sahada Çalışması Mümkün mü?” Fe Dergi 8, no. 2, 62-72.
• Landman, M. (2006). Getting quality in qualitative research: A short introduction to feminist methodology and methods. Proceedings of the Nutrition Society, 65(04), 429-433.
• Lee, R. M., & Renzetti, C. M. (1990). The problems of researching sensitive topics: An overview and introduction.
• McCorkel, J. A., & Myers, K. (2003). What difference does difference make? Position and privilege in the field. Qualitative sociology, 26(2), 199-231.
• Naples, N. A. (2007). Feminist Methodology and Its Discontents. In W. Outhwaite ve S. P. Turner (eds). The Sage Handbook of Social Science Methodology, Los Angeles: Sage Publications.
• Narayan, K. 1993. How native is a ‘native anthropologist?’. American Anthropologist, 95: 671–685.
• Oakley, A. (1981). Interviewing women: a contradiction in terms. In Helen Roberts (Ed.), Doing feminist research (30- 62). London: Routledge & Kegan Paul.
• Oğuz, H. Ş. (2012). Alanda Bir Kadın. Fe Dergi 4 (1), 64-80.
• Ramazanoğlu, C. ve Holland, J. (2002). Feminist Methodology: Challenges and Choices. London, New Delhi: Sage Publications.
• Ramos, M. C. (1989). Some ethical implications of qualitative research. Research in Nursing & Health, 12(1), 57-63.
• Sancar, S. (2001). “Savaşta Çocuklarını Kaybetmiş Türk ve Kürt Anneler”, Toplum ve Bilim, sayı 90, ss. 22-41.
• Sara Ruddick. “Maternal Thinking”. Feminist Studies 6. 2. (Yaz 1980).
• Scheper-Hughes, N. (2008). Anneliğe Özgü Düşünme Biçimi Ve Savaş Politikaları. Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar, Sayı 5.
• Wolf, Diane L. “Saha Çalışmasında Feminist İkilemler,” Methodos: Kuram ve Yöntem Kenarından ed. Dilek Hattatoğlu ve Gökçen Ertuğrul (İstanbul: Anahtar Kitaplar, 2009), 372 – 442.
• Yıkmış, M. S. (2015). Kadınlarla mülakat yapmak. Fe Dergi, 7(1), 95-107.