SOSYAL BİLİŞ TEORİSİ ve PAZARLAMA DİSİPLİNİNDE KULLANIMINA DAİR ÖRNEKLER

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 359 - 381, 31.03.2018

Bora Göktaş

https://doi.org/10.29106/fesa.387653

Öz

Sosyal biliş
yaklaşımı, insanın çevresinden aldığı verileri zihninde gruplandırdığı, bunları
belli bir şemaya oturttuğu ve böylece işleyip bir bilgi haline getirdiği,
sonrasında da bu bilgiyi yorumlayıp bir davranış göstermesini ifade etmektedir.
Pazarlama ise; müşteriler, alıcılar, paydaşlar ve toplumun tümü için değer
ifade eden önerilerin oluşturulması, iletişimi, ulaşımı ve değişimi için bir
faaliyet, bir dizi kurum ve bir süreçtir. Bu çalışmanın amacı “sosyal biliş
kuramının” pazarlama kavramı içerisinde kullanım alanına ilişkin örnekler
vermektir. Böylece bu yaklaşımın pazarlamada da kullanıldığı gözler önüne
serilerek ülkemizdeki akademik çalışmalarda da faydalanılması için öneri
niteliği taşımaktadır. Çalışma “sosyal biliş teorisi” ve “pazarlama” ilişkisine
yönelik güncel araştırmalardan oluşan bir derlemedir. Derleme olması sebebiyle
de iki kavram arasındaki ilişkiyi sınayacak bir uygulama mevcut değildir. Fakat
araştırmanın son kısmında araştırmacı bu iki kavramı ilişkilendirme gayreti
içine girerek önerilerde bulunmaktadır.  Bu kapsamda incelenen onlarca araştırma
içerisinden 7 adet çalışma araştırma incelemesi olarak belirlenmiştir. Ancak
araştırmacı tarafından önümüzdeki süreçti bu konuyla ilgili olarak uygulamalı
bir çalışma yapılması hedeflenmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal biliş, pazarlama, reklam, tüketici davranışı

Kaynakça

• 2. Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E.E., ve Nolen-Hoeksema, S. (2006). Psikolojiye giriş (Hilgard‟s introduction to psychology) Çeviren: Yavuz Alogan. Ankara: Arkadaş Yayınları.
• 10.Bandura, A. ve Rosental, T.L. (1978). “Psychological Modeling: Theory And Practice”, In S. L. Gargield & A. E. Bergin(Eds) Handbook of Psychoterapy and Behavior Change An Empirical Analysis, New York, Willey.
• 3.Bandura, A. (1974). “Bahavior Theory and The Models of Man”, American Psychologist, 29(12): 859-869.
• 4.Bandura, A. (1989). Social cognitive theory. In R. Vasta (Ed.), Annals of child development. Greenwich, CT: JAI Press, 6: 61-60.
• 5.Bandura, A. (1999). “Social Cognitif Theory: An Agentic Perspective”, Assian Journal Of Social Psychology, 2: 21-41.
• 6.Bandura, A. (2001). “A Cognitive Theory: An Agentic Perspective”, Annual Rewiev of Psychology, 52: 1-26.
• 7.Bandura, A. (2001). “A Cognitive Theory: An Agentic Perspective”, Annual Rewiev of Psychology, 52: 1-26.
• 8.Bandura, A. (2003).“On The Psycholocial İmpact and Mecanismis of Sipritual Modeling”, The İnternational Journal For The Psychology of Religion, 13(3): 167-173.
• 9.Bandura, A. (2005).“Evolution of Cognitive Theory”, İn K.G Smith & M. A. Hitt(Eds.)Great Minds in Management, Oxford: Oxford University Pres.
• 11.Baysal, E. (2010). Hemşirelerde Öz-Yeterlili inancı ve İş Doyumu İlişkisi: Bir Üniversite Hastanesinde Saha Çalışması. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 19.İnternet: http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/ZimSchunkChpt5.pdf Erişim: 15 Kasım 2017
• 12.Berlin, L., Norris, K., Kolodinsky, J. ve Nelson, A. (2012). “The Role of Social Cognitive Theory in Farm-to-School-Related Activities: Implications for Child Nutrition”, Journal of School Health, 83(8): 589-595.
• 13.Dönmez, A. (1992). “Bilişsel Sosyal Şemalar”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 14: 131-146.
• 14.Goddard, R. G., Hoy, W. K., ve Woolfolk H. A. (2004). Collective efficacy: Theoretical development, empirical evidence, and future directions. Educational Researcher, 3: 3-13.
• 15.Gruen T, Osmonbekov T, Czaplewski A. (2006). EWOM: the impact of customer-tocustomer online know-how exchange on customer value and loyalty. J Bus Res, 59(4):449–56.
• 16.Gülez, Ç. (2008). Sosyal Kognitif Bilinç Açısından Ahlak ve Din Eğitimine Kuramsal Bir Bakış. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• 17.Işık, İ. (2004). Öz- Yeterlilik İnancı: Yönetici Rolleri Açısından Bir İnceleme. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• 18.İnterner: http://aliylmz47.blogspot.com.tr/ Erişim: 26 Ekim 2017
• 1. Aslan M. ve Öztürk S.A. (2015). Marka Topluluğundan Beklenen faydalar ve Markaya adanmışlık İlişkisi: GNCTRKCLL Marka Topluluğu üyeleri Üzerine Bir Araştırma, Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 1(2): 61-96
• 20.Korkmaz, İ. (2006). Sosyal Öğrenme Kuramı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• 21.Kurt, T. (2009). Okul Müdürlerinin Dönüşümcü ve İşlemci Liderlik Stilleri ile Öğretmenlerin Kolektif Yeterliği ve Öz Yeterliği Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara
• 22.Madupu, V. ve Cooley, O. D. (2010). Antecedents and consequences of online brand community participation: A conceptual framework. Journal of Internet Commerce, 9 (2), 127-147.
• 23.McAlexander, J. H., John W. S. and Harold E. K.(2002). "Building Brand Community," Journalof Marketing 66 (1), 38-54.
• 24Phelps JE, Lewis R, Mobilio L, Perry D, ve Raman N. (2004). Viral marketing or electronic wordof- mouth advertising: examining consumer responses and motivations to pass along email. J Advertising Res, 44 (4):333–48.
• 25.Senemoğlu, N. (2005). Gelişim Öğrenme ve Öğretim, Ankara: Gazi KitabeviUzel, A. (2009). Öğretmen ve Okul Yöneticilerinin Yabancı Dile Yönelik Öz-Yeterlilik Algılarının ve Öğrenme İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• 26. Uzel, A. (2009). Öğretmen ve Okul Yöneticilerinin Yabancı Dile Yönelik Öz-Yeterlilik Algılarının ve Öğrenme İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul