ALTIN FİYATLARI, DÖVİZ KURU VE BORSA İSTANBUL ARASINDAKİ İLİŞKİ
Yıl 2019,
Cilt: 4 Sayı: 4, 545 - 554, 31.12.2019
Fatih Cingoz
,
Selçuk Kendirli
Öz
Çalışmada güvenli
yatırım aracı olarak düşünülen altının, fiyat hareketlerinde BİST 100 Hisse
Senedi Endeksi ve dolar döviz kurundaki değişimler ile olası ilişkisi
incelenmiştir. Altın fiyatlarını temsilen BIST Altın Endeksi analize dahil
edilmiş ve her bir değişkenin 2006:01-2018:06 dönemindeki aylık ortalama
fiyatlarının doğal logaritmaları alınarak veri seti oluşturulmuştur. İlk olarak
değişkenlerin getirileri regresyon analizi ile incelenmiş daha sonra ortalama
fiyatları üzerinden çoğaltılmış Dickey-Fuller birim kök testi ile durağanlık
seviyeleri belirlenmiştir. Birinci derecede durağanlığı belirlenen
değişkenlerin uzun dönem ilişkisini tespit etmek amacıyla Johansen Eşbütünleşme
Testi uygulanmıştır. Değişkenleri uzun vadede dengeye getiren bir tane
eşbütünleşme vektörü bulunduktan sonra, dengeden sapmaların tespiti için vektör
hata düzeltme modelinden (VECM) yararlanılmıştır. Son olarak Granger
Nedensellik testi ile değişkenlerin kısa dönemli ilişkileri incelenmiştir.
Altın fiyatlarına, BİST 100 hisse endeksi ve dolar kurundaki değişimlerinin
uzun dönemde anlamlı bir etkisi olabileceği fakat kısa dönemde bu değişkenlerin
altın fiyatı üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Kaynakça
- AÇIKALIN, Süleyman ve BAŞÇI, Eşref Savaş (2016). Cointegration and causality relationship between BIST 100 and BIST Gold indices (BİST 100 ve BİST Altın Endeksleri arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkisi). Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (2), 565-574.AKSOY, Mine ve TOPÇU, Nuraydın (2013). Altın ile hisse senedi ve enflasyon arasındaki ilişki. Atatürk Ünv. İİBF Dergisi. 1 (27), 59-78.
- ALBENİ, Mesut ve DEMİR, Yusuf (2005). Makro ekonomik göstergelerin mali sektör hisse senedi fiyatlarına etkisi (IMKB uygulamalı). Muğla Üniversitesi SBE Dergisi. Bahar 14, 1-18.
- ARTAR, Okşan Kibritçi (2011). Türkiye’de para politikası kararlarının makroekonomik değişkenler üzerindeki etkisi: Vektör otoregresyon (VAR) analizi. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1, 1-14.
- BALİ, Selçuk. ve CİNEL, Mehmet Ozan (2011). Altın fiyatlarının İMKB 100 Endeksi’ne etkisi ve bu etkinin ölçümlenmesi. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi. 3-4 (25), 45-63.
- BAUR, Dirk G. (2010). Is gold a hedge or a safe haven? An analysis of stocks, bonds and gold. The Financial Review. 45, 217-229.BİLGİLİ, Faik ve UĞURLU Erginbay (2007). Büyüme, doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve yurtiçi yatırımlar arasındaki etkileşim. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 23, 127-151.
- CAPIE, Forrest, TERENCE C. Mills ve GEOFFREY Wood (2005). Gold as a hedge against the dollar. Journal of Internatıonal Financıal Markets, Instıtutıons & Money. 15, 343-352.
- COŞKUN, Yener ve ÜMİT, Öznur (2016). Türkiye’de hisse senedi ile döviz, mevduat, altın, konut piyasaları arasındaki eşbütünleşme ilişkilerinin analizi. Business and Economics Research Journal. 1 (7), 47-69.
- DICKEY, David Alan ve FULLER, Wayne Arthur (1981). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Econometrica. 49, 1057-72.ENGLE, Robert Fry ve GRANGER, Clive William John (1987). Co-Integration and error correction: Representation, estimation, and testing. Econometrica. 5 (2),251-276.
- İPEKTEN, O. Berna ve AKSU, Hayati. (2019). Alternatif yabancı yatırım araçlarının İMKB İndeksi üzerine etkisi. Atatürk Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13 (1), 413-423.
- JOHANSEN, Søren (1998). Likelihood-based inference in cointegrated vector autoregressive models. Econometric Theory. 14 (4), 517-524.JOHANSEN, Søren and KATARINA Juselius (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration with applications to the demand for money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics. 52 (2), 169-210.
- MISHRA, Pramod Kumar, DAS, J. R. ve MISHRA, Santosh Kumar (2010). Gold price volatility and stock market returns in India. American Journal of Scientific Research. 9, 47-55.
- ÖNCÜ, Mehmet Akif, ÇÖMLEKÇİ, İstemi, YAZGAN, Halil İbrahim ve BAR, Mehtap (2015). Yatırım araçları arasındaki eşbütünleşme (BİST100, altın, reel döviz kuru). AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1 (15), 43-55.
- SJAASTAD, Larry A. (2008). The price of gold and the exchange rates: Once again. Resources Policy. 33 (2), 118-124.WANG, Yu Shan & CHUEH, Yen Ling (2013). Dynamic transmission effects between the interest rate, the US dollar, and gold and crude oil prices. Economic Modelling. C (30), 792-798.
- WANG, Yu Shan & CHUEH, Yen Ling (2013). Dynamic transmission effects between the interest rate, the US dollar, and gold and crude oil prices. Economic Modelling. C (30), 792-798.