FİNANSAL SIKINTI TAHMİN MODELLERİNDEN ALTMAN Z SKORUNUN BORSA İSTANBUL GELİŞEN İŞLETMELER PAZARI’NDA TEST EDİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 4, 849 - 859, 31.12.2021

Seyhan Öztürk , Cihan Yılmaz

https://doi.org/10.29106/fesa.1012094

Cited By: 3

Öz

İşletmeler toplum ihtiyaçlarını karşılamak, kâr elde etmek, varlığını sürdürmek ve piyasa değerlerini maksimize etmek gibi temel amaçlarla kurulmaktadırlar. Günümüzde işletmeler amaçlarına ulaşmada rekabet koşullarının da etkisiyle çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Ortaya çıkan sorunlarla mücadele edemeyen işletmeler önce finansal başarısızlıklar ile, önlem almamaya devam ettikleri takdirde ise sonucu iflas ile neticelenen istenmeyen durumlarla karşı karşıya kalabilmektedirler. Bu çalışmada finansal sıkıntı modellerinden en yaygın olarak kullanılan Altman Z-Skor Modeli ile Nakış Akış Modelleri Borsa İstanbul Gelişen İşletmeler Pazarı (GİP) özelinde değerlendirilmektedir. Çalışmada finansal başarısızlık, Altman Z-Skor Modeli başta olmak üzere diğer finansal başarısızlık modelleri ile GİP’ e teorik olarak değinilmiş ve BIST GİP’te yer alan işletmelerin verileri kullanılarak; Altman Z-Skoru modelinin tahmin gücü hesaplanmaya çalışılmıştır. Bu şekilde GİP’ te işlem gören şirketlerin mevcut durumları ortaya konularak hem seçilen şirketlerin hem de bireysel/kurumsal yatırımcıların geleceğe yönelik tahminde bulunmalarına ve sermaye piyasasının derinleşmesine katkı sağlamak hedeflenmiştir. 2018 yılında GİP’ te yer alan ve analiz için uygun bulunan 12 şirketin 2016-2017-2018 yıllarına ait Z skorları hesaplanmış ve büyük oranda GİP koşullarından beklendiği biçimde finansal sıkıntı içerisinde olmadıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Sıkıntı, İflas Riski, Altman Z-Skoru Modeli, Borsa İstanbul, Gelişen İşletmeler Pazarı

Destekleyen Kurum

Kafkas Üniversitesi

Proje Numarası

Bilimsel Araştırma Projesi (BAP): 2019-SB-05

Kaynakça

• ALTMAN, E. (1968). Financial Ratios, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.
• ALTMAN, E. (1983). Corporate Financial Distress. New York: John Wiley & Sons Inc.
• ALTMAN, E. (1993). Corporate Financial Distress and Bankruptcy. New York: John Wiley & Sons Inc.
• ALTMAN, E. (2000). Predicting Financial Distress Of Companies: Revisiting The Z-Score And Zeta Models. www.stern.nyu.edu/~Ealtman/ Zscores.pdf.
• BEAVER, W. H. (1966). Financial Ratios As Predictors of Failure. Journal of Accounting Research, 4, 71–111. https://doi.org/10.2307/2490171
• BİLİR, H. (2015). Finansal Sıkıntının Tanımı ve Piyasa Odaklı Çözümleri: Borç Yapılandırma, Varlık Satısı ve Yeni Sermaye Enjeksiyonu. Sosyoekonomi Dergisi, 23(1), 9-24.
• CEYLAN, A. (2001). İşletmelerde Finansal Yönetim, Bursa: Ekin Kitabevi.
• COŞKUN, E. & SAYILGAN, G. (2008). Finansal Sıkıntının Dolaylı Maliyetleri: İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(3), 1-22.
• FULMER, J. G., MOON, J. E., GAVIN, T. A., & ERWIN, J. M. (1984). A Bankruptcy Classification Model for Small Firms. Journal of Commercial Bank Lending, 66 (11), 25–37.
• GRITTA, R. D., ADRANGI, B., ADAMS B. ve TATYANINA N. (2008). “An Update on Airline Financial Condition And İnsolvency Prospects Using The Altman Z-Score Model”, Journal of Transportation Research Forum, 47(2), 133–138. http://Www. Trforum.Org/Journal.
• HAYES, S. K., HODGE, K. A. ve HUGHES, L. W. (2010). “A Study Of The Efficacy of Altman’s Z to Predict Bankruptcy of Specialty Retail Firms Doing Business in Contemporary Times”. Economics & Business Journal: Inquiries & Perspectives, 3 (1), 130-134.
• JENNINGS, M. E. (2005). Applicability of Altman’s Revised Four Variable Z-Score As a Bankruptcy Predictor for Health Maintenance Organizations. Nova Southeastern University.
• JIANG, K. ve WANG, S. (2009). Firms in Economic Distress: Survival Strategies and Economic Factors. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.1465181
• KARADENİZ, E., & ÖCEK, C. (2018). Konaklama İşletmelerinde Finansal Başarısızlık Riskinin Ölçümü: Türkiye ve Avrupa Karşılaştırması. Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, (645), 9–60.
• KULALI, İ. (2014). Muhasebe Temelli Tahmin Modelleri Işığında, Finansal Sıkıntı ve İflasın Karşılaştırılması. Sosyoekonomi Dergisi, (22), 153-170.
• KULALI, İ. (2016). “Altman Z-Score Modelinin Bist Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesinde Uygulanması”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 283-292.
• MEEAMPOL, S., LERSKULLAWAT, P., WONGSORNTHAM, A., SRİNAMMUANG, P., RODPETCH, V. ve NOONOI, R. (2014). Applying Emerging Market Z-Score Model To Predict Bankruptcy: A Case Study of Listed Companies in the Stock Exchange of Thailand (Set). içerisinde International Conference, 25-27.
• MOHAMMED, S. (2016), Bankruptcy Prediction By Using The Altman Z-Score Model in Oman: A Case Study of Raysut Cement Company SAOG and Its Subsidiaries, Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 10 (4), 70-80. doi:10.14453/aabfj.v10i4.6
• NIRESH, J. A., & PRATHEEPAN, T. (2015). The Application of Altman's Z-Score Model in Predicting Bankruptcy: Evidence from the Trading Sector in Sri Lanka, International Journal of Business and Management, 10 (12), 269-275.
• OHLSON, J. A. (1980). Financial Ratios and the Probabilistic Prediction of Bankruptcy. Journal of Accounting Research, 18 (1), 109–131. https://doi.org/10.2307/2490395
• ÖZDEMİR, F. S., FREDERİCK, D. S. ve BAYAZITLI, E. (2012), Finansal Başarısızlık Tahminleri Yönüyle UFRS ve Bilginin İhtiyaca Uygunluğu, Mali Çözüm Dergisi, Temmuz-Ağustos, 17-52.
• ÖZTÜRK, S. ve YILMAZ, C. (2019). Finansal Sıkıntının Muhasebe Manipülasyonu ile İlişkisi. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (41), 241–254.
• POYRAZ, E. & UÇMA, T. (2006). Türkiye’de Faaliyet Gösteren İhracatçı Sektörlerin Mali Kriz Ortamlarında Finansal Başarısızlıklarının Altman (Z-Score) Modeli Yardımıyla Ölçülmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (32), 1-10.
• SAJJAN, R. (2016). Predicting Bankruptcy of Selected Firms By Applying Altman’s Z-Score Model, International Journal of Research, Vol. 4, April, 152-158.
• SAMARAKOON, L. ve HASAN, T. (2003). Altman’s Z-Score Models of Predicting Corporate Distress: Evidence from the Emerging Sri Lankan Stock Market, Journal of the Academy of Finance, Vol. 1, 119-125.
• SAYARI, N. ve MUGAN, C. S. (2013). Cash Flow Statement as an Evidence for Financial Distress. Universal Journal of Accounting and Finance, 1(3), 95-103.
• SELİMOĞLU, S. ve ORHAN, A. (2015). Finansal Başarısızlığın Oran Analizi ve Diskriminant Analizi Kullanılarak Ölçümlenmesi: BİST'de İşlem Gören Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (66), 21-40.
• SPRINGATE, G. L. V. (1978). Predicting The Possibility of Failure in a Canadian Firm, Unpublished Master’s Thesis, Simon Fraser University, Canada.
• TERZİ, S. (2011). Finansal Rasyolar Yardımıyla Finansal Başarısızlık Tahmini: Gıda Sektöründe Ampirik Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-18.
• THAI, S. B., GOH, H. H., HENGTEH, B., WONG, J., ve SAN ONG, T. (2014). A Revisited of Altman Z-Score Model for Companies Listed in Bursa Malaysia. International Journal of Business and Social Science, 5 (12), 197-207.
• UZUN, E. (2005). İşletmelerde Finansal Başarısızlığın Teorik Olarak İrdelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 158-168.
• BORSA İSTANBUL (BIST): http://www.borsaistanbul.com/data/kilavuzlar/Gelisen-%C4%B0sletmelerPiyasasi.pdf). Erişim Tarihi: 09.05.2019.
• KOSGEB: (http://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/.pdf), ErişimTarihi: 09.05.2019.