TÜRKİYE’ DE YABANCI PORTFÖY YATIRIMLARI VE CDS İLİŞKİSİ: 2008- 2021 DÖNEMİ İÇİN BİR İNCELEME

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 345 - 358, 30.06.2023

Ahmet Uğur , Nergis Tosun

https://doi.org/10.29106/fesa.1223057

Öz

Yabancı portföy yatırımları hem yatırımcılar hem de yatırımı alan ev sahibi ülke için önemli bir kaynak haline gelmiştir. Yabancı portföy yatırımlarının ülkeye girişinde yatırımcılar özellikle ülke riskini göz önünde bulundurmaktadırlar. Ülke risk göstergesi olarak da CDS kullanılmaktadır. Bu nedenle ülke riski ve yabancı portföy yatırımları ilişkisinin incelenmesi önemli bir araştırma konusu olmuştur. Çalışmada, Türkiye'de CDS ile portföy yatırımları arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca portföy yatırımlarını oluşturan enstrümanlar olan hisse senetleri ve borç senetlerinin CDS ile ilişkisi ayrı ayrı analiz edilmiştir. 2008: Q1- 2021: Q4 dönemine ait verilere öncelikle KPSS ve Fourier KPSS birim kök testleri daha sonra geleneksel ve Fourier nedensellik testleri uygulanmıştır. Analiz sonucunda CDS ile portföy yatırımları ve hisse senetleri arasında çift yönlü nedensellik, CDS' den borçlanma senetlerine doğru tek yönlü nedensellik bulunmuştur. Sonuçlar, Türkiye'de CDS yükseldiğinde portföy yatırımlarının ülkeyi terk edebileceği, portföy yatırımlarının çıkışlarının da CDS' nin yükselmesine neden olabileceği anlamı taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

yabancı portföy yatırımları, CDS, geleneksel nedensellik testleri, fourier nedensellik testleri

THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN PORTFOLIO INVESTMENTS AND CDS IN TURKEY: A REVIEW FOR THE PERIOD 2008- 2021

Öz

Foreign portfolio investments have become an important resource for both investors and the host country receiving the investment. Investors especially consider the country risk in the entry of foreign portfolio investments into the country. CDS is also used as a country risk indicator. For this reason, examining the relationship between country risk and foreign portfolio investments has been an important research topic. In the study, the relationship between CDS and portfolio investments in Turkey has been examined. In addition, the relationship between stocks and debt securities, which are the instruments that make up portfolio investments, with CDS are analyzed separately. First of all, KPSS and Fourier KPSS unit root tests have been applied to the data for the period 2008: Q1- 2021: Q4, and then traditional and Fourier causality tests have been applied. As a result of the analysis, bidirectional causality has been found between CDS and portfolio investments and stocks, and unidirectional causality from CDS to debt securities. The results mean that when CDS rises in Turkey, portfolio investments may leave the country, and the outflows of portfolio investments may cause CDS to rise.Keywords: Example, Example, Example.

Anahtar Kelimeler

foreign portfolio investment, CDS, traditional casuality tests, fourier casuality tests

Kaynakça

• AGARWAL, R. N. (1997). Foreign Portfolio Investment In Some Developing Countries: A Study of Determinants and Macroeconomic Impact. Indian Economic Review, July-December 1997, New Series, 32 (2), 217-22.
• AKIŞOĞLU, Berkay. (2013). Portföy Yatırım İstatistiklerinin Derlenmesi ve Türkiye Uygulaması, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara- , Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü.
• AKYOL, Hikmet ve BALTACI, Nuri. (2019). CDS Primlerinin Makroekonomik Belirleyicilerinin İncelenmesi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Global Journal of Economics and Business Studies, 8(16), 33- 49.
• AVCI, Özge. B. (2020). Interaction between Cds Premiums and Sell Transactions of Foreign Investors. Journal of Yasar University, Special Issue on 3rd International EUREFE Congress, 40-47.
• BARUT, Muhammed E. (2019). 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’ye Giren Yabancı Sermayenin Gelişimi Üzerinde CDS (Credit Default Swap) Risk Primlerinin Etkisi. ISEPA’19 III. Uluslararası Ekonomi, Siyaset ve Yönetim Sempozyumu III. Internatıonal Symposıum on Economıcs, Polıtics and Administratıon. Diyarbakır/TURKEY.
• BAYAT, Tayfur ve TAŞ, Şebnem(2021). Türkiye’de Para İkamesine Karşı Politika Faizi Etkin Olarak Kullanılıyor Mu? Fourier Alandan Kanıtlar. Sosyoekonomi, 29(50), 503- 520.
• BECKER, Ralf, ENDERS, Walter ve LEE, Junsoo (2006). A Stationarity Test in the Presence of an Unknown Number of Smooth Breaks. Journal of Tıme Series Analysis, 27(3), 381- 409.
• BIGLAISER, Glen, HICKS, Brain ve HUGGINS, Caitlin (2008). Sovereign Bond Ratings and the Democratic Advantage Portfolio Investment in the Developing World. Comparative Political Studies, 41 (8), 1092-1116.
• CHAUDHRY, Imran S., FAROOQ, Fatıma ve MUSHTAQ, Arzoo (2014). factors affectİng portfolio Investment in Pakıstan: Evidence from Time Series Analysis. Pakistan Economic and Social Review , 52( 2), 141-158.
• ERDAŞ, Mehmet L. (2022). The Impact of Financial Drivers on Credit Default Swap (CDS) in Turkey: The Cointegration with Structural Breaks and FMOLS Approach. Istanbul Business Research. 51(1), 25-46.
• EMARA, Noha ve EL SAİD, Ayah (2015). Revisiting Sovereign Ratings, Capital Flows and Financial Contagion in Emerging Markets. World Journal of Applied Economics, 1(2), 3-22.
• ENDERS, Walter ve JONES, Paul (2016). Grain Prices, Oil Prices, and Multiple Smooth Breaks in a VAR. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 20(4), 399-419.
• FENDOĞLU, Eda ve GÖKÇE, Esra. C. (2019). Türkiye’nin Turizm Geliri Serisinin Durağanlığı: Fourier KPSS Durağanlık Testi. Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics. 31, 17- 28.
• GANDE, Amar ve PARSLEY, David (2010). Sovereign Credit Ratings, Transparency and International Portfolio Flows.
• GARG, Reetika ve DUA, Pami (2014). Foreign Portfolio Investment Flows to India: Determinants and Analysis. World Development, 59, 16–28.
• GRANGER, C. W. J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica , Aug., 1969, Vol. 37, No. 3 (Aug., 1969), pp. 424-438.
• HAIDER, Muhammad A., KHAN, Muhammad A. ve ABDULAHİ, Elyas (2016). Determinants of Foreign Portfolio Investment and Its Effects on China. International Journal of Economics and Finance, 8 (12), 143- 150.
• HATTARİ, Rabinve RAJAN, Ramkishen, S. (2011). How Different are FDI and FPI Flows?: Distance and Capital Market Integration. Journal of Economic Integration 26(3), 499-525.
• International Monetary Fund (2009), Balance of Payments and International Investment Position Manual (Sixth Edition, BMPM6), International Monetary Fund, Publication Services.
• İLTER, Şener ve GÖK, Remzi (2021). Kredi Temerrüt Swaplarının (CDS) Doğrudan Yabancı ve Portföy Yatırımları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Maliye ve Finans Yazıları, 115, 233 – 252.
• JACOB, Tom ve RAPHAEL, Raphael (2019). Macroeconomic Dynamics of Foreign Portfolio Investment in India: An Empirical Analysis. Review of Professional Management, 17(2), 63- 73.
• KAHİLOĞULLARI, Ahemt (2018). Kredi Temerrüt Swaplarının, Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Portföy Yatırımları ile İlişkisi: Türkiye için Zaman Serisi Analizi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim, Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale.
• KAMİNSKY, Graciela ve SCHMUKLER, Sergio L. (2002). Emerging Market Instability: Do Sovereign Ratings Affect Country Risk and Stock Returns? The World Bank Economic Review, 16 (2), 171-195.
• KESKİN, Nagehan (2021). Ülke Kredi Notlarının Portföy Yatırımları ve Doğrudan Yabancı Yatırımlar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi, 28(2), 333- 353.
• KOY, Ayben ve Karaca, Süleyman S. (2018). Daralma ve Genişleme Dönemlerinde Uluslararası Portföy Yatırımları Nasıl Etkileniyor? Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 13(50).
• Körner, Finn, M. ve Trautwein, Hans M. (2015). Sovereign Credit Ratings and the Transnationalization of Finance – Evidence from a Gravity Model of Portfolio Investment. Economics, 9 (25), 1- 55.
• KÜÇÜKKOCAOĞLU, Güray ve ÇAKIR, Nimet (2021). Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Yabancı Portföy Akımlarını Etkileyen Makroekonomik Faktörler, İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(3), ss. 2320- 2339.
• KWİATKOWSKİ, Denis, PHILLIPS, Peter C.B., SCHMİDT, Peter ve SHİN, Yongcheol (1992). How sure are we that economic time series have a unit root? 54, 159- 178.
• MUGABLEH, Mohamed, I. ve OUDAT, Mohammad S. (2018). Modellıng the Determınants of Foreıgn Portfolio Investments: A Bounds Testing and Causality Analysİs for Jordan, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 22 (4), 1- 8.
• NAR, Mehmet (2021). The Relationship Between Credit Default Swaps and Net Portfolio Investments: The Case of Turkey. Universal Journal of Accounting and Finance, 9(2), 252-261.
• NAZLİOGLU, Saban, GORMUS, Alper, SOYTAS, Ugur (2016). Oil Prices and Real Estate Investment Trusts (REITs): Gradual-Shift Causality and Volatility Transmission Analysis, Energy Economics, 1- 21.
• ÖZ, Sumru (2020). CDS Primi ve Belirleyicileri: Küresel ve Ülkelere Özgü Faktörler. Ekonomik Araştırma Forumu, Araştırma Notu, 20- 02, Mayıs, 2020.
• SARIGÜL, Haşmet ve ŞENGELEN, Hakan E. (2020). Ülke Kredi Temerrüt Takas Primleri ile Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul’da Banka Hisse Senetleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 86, 205- 222.
• SEVİL, Güven ve ÜNKARACALAR, Tutku (2020). CDS Primleri ile Portföy Yatırımları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. Maliye ve Finans Yazıları, 113, 285 – 300.
• ŞENOL, Zekai ve CAN, İlknur (2020). Ülke Risklerinin Yabancı Sermaye Yatırımlarına Etkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(4), 634- 645.
• TAKAWİRA, Oliver ve MOTSETA, Shanana D. (2020). The Relationship Between Sovereign Credit Ratings and Capital Flows: A Case of South Africa. International Journal of Economics and Finance Studies, 13(1), 251- 276.
• TODA, Hiro Y. ve YAMAMOTO, Taku (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions With Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• WAGDİ, Osama ve SALMAN, Eman (2021). The Impact of Sovereign Credit Ratings on Foreign Portfolio Investment Flows to Emerging Markets. Indian Journal of Economics and Business, 20 (3), 751- 768.
• WALİU, Otapo T., ve ELİJAH, Adekunle O. (2020). Dynamic Effects of Foreign Portfolio Investment on Economic Growth in Nigeria. Financial Markets. Institutions and Risks, 4 (3), 2521-1242.
• YİĞİTER, Şule, Y. ve SARI, Salim, S. (2019). CDS Primleri ile Hisse senedi yabancı portföy yatırımcı stoku ilişkisi. 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi.
• Yıldırım, Hasan, H. ve İldokuz, Bahadır (2019). Korumasız Faiz Parite Kuramı ve 2005-2014 Dönemi Portföy Yatırımlarını Türkiye’ye Çeken Finansal Faktörlerin Tespiti. Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics, 14 (29), 247-268.
• YILDIRIM, Hasan, H. ve SAKIZCI, Muaz (2019). Portföy Yatırımları ile CDS Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Turkish Studies- Social Sciences, 15(5), 2777- 2792.