FİNANSAL RİSKLERİN İŞLETMELERİN PİYASA DEĞERİNE ETKİSİ: BORSA İSTANBUL TİCARET ENDEKSİNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 633 - 646, 09.10.2023

Sonay Akar

https://doi.org/10.29106/fesa.1264603

Öz

Bu çalışmada finansal risklerin piyasa değeri üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Piyasa değeri işletmenin dış performans ve değerini gösteren bir ölçüttür. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Türkiye’de halka açık firmaların sahip olduğu risklerin piyasa değeri üzerindeki etkisini tespit etmektir. Çalışma BİST Ticaret Endeksinde yer alan 14 firma üzerinde gerçekleştirilmiştir. Dönem itibariyle 2005-2020 yılları arasındaki üçer aylık veriler kullanılmıştır. Çalışmada finansal riskler ve piyasa değerinin hesaplanmasında kullanılan ilgili veriler firmaların finansal tablolarından elde edilmiştir. Bağımlı değişken olarak firmaların piyasa değeri, bağımsız değişken olarak ise finansal riskler ise kredi riski, kur riski, likidite riski ve sermaye riski kullanılmıştır. Panel veri analizinin yöntem olarak kullanıldığı kullanıldığı çalışmada yapılan bütün testler Eviews 11 programı ile gerçekleştirilmiştir. Ticaret endeksinde bulunan firmaları kapsayan çalışmada finansal risklerle piyasa değeri arasında eş bütünleşik olan bir model oluşturulmuştur. Çalışmada gerçekleştirilen analiz sonucunun bulgularına göre, BİST ticaret endeksinde yer alan firmaların kur riski ve sermaye riskinin piyasa değeri üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu, aynı zamanda kısa ve uzun dönemde ilişkilere de sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak bu etkinin yönü hem uzun dönemde hem de kısa dönemde kur riski için pozitif, sermaye riski için negatif olarak gerçekleşmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Riskler, Piyasa Değeri, Borsa İstanbul Ticaret Endeksi, Panel Veri Analizi

THE EFFECT TO MARKET VALUE OF THE BUSINESSES OF FINANCIAL RİSKS: AN APPLICATION IN THE İSTANBUL STOCK EXCHANGE TRADE INDEX

Öz

In this study, it is investigate the effect on market value of financial risks. Market value is a measure of the businesses external performance and value. In this context, the aim of the study is to determine the effect on the market value of the risks of publicly traded companies in Turkey. The study was carried out on 14 firm included in the BIST Trade Index. As of the period, quarterly data between the years 2005-2020 were used. In the study, the relevant data used in the calculation of financial risks and market value were obtained from the financial statements of the firms. The market value of the firms was used as the dependent variable, and the independent variable, the financial risks, was credit risk, currency risk, liquidity risk and capital risk. In the study, in which panel data analysis was used as a method, all tests were carried out with the Eviews 11 program. In the study covering the firms in the trade index, it was created a co-integrated model between financial risks and market value. According to the results of the analysis carried out in the study, it has been revealed that the exchange rate risk and capital risk of the companies in the BIST trade index have a significant effect on the market value, and that they also have short- and long-term relationships. However, the direction of this effect was positive for exchange rate risk and negative for capital risk both in the long run and the short run.

Anahtar Kelimeler

Financial Risks, Market Value, İstanbul Stock Exchange Trade Index, Panel Data Analysis

Kaynakça

• Anton, Sorin Gabriel (2018). The İmpact Of Enterprise Risk Management On Firm Value: Empirical Evidence From Romanian Non-Financial Firms. Engineering Economics, 29(2), 151-157.
• Baltagi, Badi Hani (2001). Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley, New York.
• Barakalı, Osman Can., & Elmas, Bekir. (2022). Kur Riskinin Piyasa Değerine Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 277-289.
• Bayrakdaroğlu, Ali & Ünlü, Ulaş. (2009), “Performans Değerlemede EVA ve MVA Ölçütleri: Bu Ölçütler Açısından İMKB Ve NYSE'nin Karşılaştırmalı Analizi”, Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 14(1), 287-312.
• Bielecki, T. R., & Rutkowski, M. (2004). Credit risk: modeling, valuation and hedging. Springer Science & Business Media.
• Çam, Alper Veli. (2014). Politik Riskin Firma Değeri İle İlişkisi: İmkb’ye Kayıtlı Firmalar Üzerinde Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 15(1), 109-122.
• Doğanay, M. (2016). Döviz Kuru Riski Yönetimi: Türkiye Tütün Endüstrisi Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 518-537.
• Greene, Wiliam (1993), Econometric Analysis, McMillan, New York.
• Hsiao, Cheng. (2003), Analysis of Panel Data, Cambridge: Cambridge University Press.
• Huang, Chunhuey & Wang, Mao Chang (2008). The Effects of Economic Value Added and İntellectual Capital on The Market Value Of Firms: An Empirical Study. International Journal Of Management, 25(4), 722-731.
• Johnston, Jack & Dinardo, John (1997), Econometric Methods, ed. New York: McGraw-HiU.
• Moles, P. (1998). Financial Risk Management. Sources Of Financial Risk And Risk Assessment. Edinburgh: Heriot-Watt University.
• Özcan, Muhammet (2021). Finansal Risklerin Firma Değerine Etkisi: BiST Sinai Endeksi Üzerine Bir Uygulama. Ed. Yüksel Akay Unvan Bankacılık ve Finans Çalışmaları, 58.
• Öztürk, Mutlu Başaran, Çelik, Mehmet Sinan Çelik & Daştan, Derya. (2022). Finansal Risklerin Firma Değeri Üzerine Etkileri: Borsa İstanbul Gıda, İçecek Ve Tütün Sektöründe Bir Uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 419-429.
• Paminto, Unting & Haryono Ardi. (2015). Corporate Governance and Firm Value: The Mediating Effect Of Financial Performance And Firm Risk. Corporate Governance, 7(35), 18-24.
• Panigrahi, S., Zainuddin, Y., & Azizan, A. (2014). Comparing Traditional and Economic Performance Measures for Creating Shareholder’s Value: A Perspective from Malaysia. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 4(4), 280-289. https://doi.org/10.6007/IJARAFMS/v4-i4/1345.
• Rodríguez, C. E. L., De la Hoz Solano, V. M., & Rozo, C. A. B. (2022). Financial risks in the operation of special service transportation in the hotel sector in Bogota, Colombia. ID EST-Revista Investigación, Desarrollo, Educación, Servicio y Trabájo, 2(1).
• Roy, K., & Bandopadhyay, K. (2022). Financial risk and firm value: is there any trade-off in the Indian context?. Rajagiri Management Journal, 16(3), 226-238.
• Şenbayram, Emel Aba. Finansal Risklerin BİST 30 Endeksinde Yer Alan Firmaların Firma Değerleri Üzerindeki Etkisinin Araştırılması (2010-2020). Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 14(27), 381-395.
• Şenol, Zekâi., Öncül, Meryem, & Alıcı, Muhammed Said (2019). Banka Finansal Risklerinin Banka Kârlılığına Etkisi. Journal Of International Management Educational And Economics Perspectives, 7(2), 101-109.
• Şit, Ahmet, Çavuşoğlu, Abdülvahid., & Ekşi, İbrahim Halil. (2020). Finansal Risklerin Firma Değeri Üzerine Etkisi: Seçilmiş Bankalar Üzerine Uygulama, Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39(1), 1-19.
• Tatoğlu, Ferda Yerdelen. (2012). Panel Veri Ekonometrisi. İstanbul: Beta Yayınevi. Topaloğlu, Emre Esat. (2018). Finansal Riskler İle Firma Değeri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Borsa İstanbul Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 287-301.
• Yücel, A. Tülay., Mandaci, Pınar Evrim, & Kurt, Gülüzar (2007). Isletmelerin Finansal Risk Yönetimi ve Türev Ürün Kullanimi: IMKB 100 Endeksinde Yer Alan Isletmelerde Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (36), 1-8.