ARE DIVIDEND POLICIES THE CAUSE OF STOCK PRICE PERFORMANCE? AN APPLICATION ON THE BİST DIVIDEND INDEX

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 272 - 283, 30.09.2024

Ayşegül Ertuğrul

https://doi.org/10.29106/fesa.1480484

Öz

Businesses need to increase their firm value in order to survive in competitive environments. Value maximization also leads to an increase in stock value. In this respect, the study examines the relationship between stock value and dividend policies, which are among the objectives of financial management in enterprises. Market Value/Book Value ratios are used as stock value and Distributed Profit/Total Net Profit ratios are used as dividend distribution. Annual data of 53 enterprises operating in the BIST dividend index for the years 2013-2023 are used. VECM test, which is one of the Panel Causality tests, was conducted in the research. According to the findings, while there is no significant relationship between Dividends Distributed/Net Profit and Market Value/Book Value, it is concluded that there is a bidirectional causality between the variables in the long run. Thus, it is concluded that dividend policies do not affect the stock value in the short run, while dividend policies affect the stock value in the long run. In the long run, the relationship between the variables is estimated with CCEMG and FMOLS coefficient estimators and a negative relationship is found between firm value and dividend.

Anahtar Kelimeler

Dividend Policies, Stock Value, Panel Causality Analysis

KAR PAYI DAĞITIM POLİTİKALARI HİSSE SENEDİ DEĞERİNİN NEDENİ MİDİR? BİST TEMETTÜ ENDEKSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz

İşletmeler rekabet ortamlarında varlıklarını sürdürebilmek için işletme değerlerini arttırmak durumundadırlar. Değer maksimizasyonu hisse senedi değeri artışını da sağlamaktadır. Bu açıdan çalışmada hisse senedi değeri ile işletmelerde finansal yönetimin amaçlarından olan kar payı dağıtım politikaları arasındaki ilişki incelenmiştir. Hisse değeri olarak Piyasa Değeri/Defter Değeri(PDDD), kar payı dağıtımı olarak ise Dağıtılan Kar/Toplam Net Kar(DKTK) oranları kullanılmıştır. 2013-2023 yıllarına ait BIST temettü endeksine faaliyet gösteren 53 adet işletmenin yıllık verileri kullanılmıştır. Araştırmada Panel Nedensellik testlerinden olan VECM testi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre Dağıtılan Kar Payı/Net Kar(DKNK) ile Piyasa Değeri/Defter Değeri(PDDD) arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmazken, uzun dönemde değişkenler arasında çift yönlü bir nedensellik olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Böylece işletmelerde kar dağıtım politikalarının kısa dönemde hisse senedi değerini etkilemediği, uzun dönemde kar payı dağıtım politikalarının ise değeri etkilediği sonucuna varılmıştır. Uzun dönemde değişkenler arasında ilişki CCEMG ve FMOLS katsayı tahmincileri ile tahmin edilmiş, işletme değeri ve dağıtılan kar arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kar Payı Dağıtım Politikaları, Hisse Senedi Değeri, Panel Nedensellik Analizi

Kaynakça

• AMIDU, M. (2007). How Does Dividend Policy Affect Performance of the Firm on Ghana Stock Exchange?. Investment Management and Financial Innovations, 4(2), 103-112.
• ARSOY, M. F. (2015). İşletmelerde Dağıtılan Temettülerin Yapay Sinir Ağları İle Tahmini: Borsa İstanbul Sanayi Sektörü Üzerine Bir Uygulama.
• BAKER, H. K., DEWASIRI, N. J., PREMARATNE, S. P. ve YATIWELLE KORALALAGE, W. (2020). Corporate Governance And Dividend Policy In SriLankan Firms: A Data Triangulation Approach. QualitativeResearch İn Financial Markets, 12(4), 543-560.
• BAKER, K. ve POWELL, G. (2005). Understanding Financial Management: A Practical Guide (1. Baskı). Wiley-Blackwell.
• BARAK, O. (2006). Hisse Senedi Piyasalarında Anomaliler ve Bunları Açıklamak Üzere Geliştirilen Davranışsal Finans Modelleri İmkbde Bir Uygulama.
• BERNHARDT, D., DOUGLAS, A. ve ROBERTSON, F. (2005). Testing Dividend Signaling Models. Journal of Empirical Finance, 12(1), 77-98.
• BREUSCH, T.S. ve PAGAN, A.R. (1980). The Lagrange Multiplier Test andits Applications to Model Specification in Econometrics. Review of EconomicStudies 47, 239-253.
• BOZTOSUN, D. (2006). Temettü Dağıtma Kararının Farlı Piyasalarda Hisse Senedi Fiyatına Etkisinin Mukayeseli Olarak İncelenmesi.
• CAMGÖZ, M. (2022). Temettü Veriminin BIST Hisse Senedi Fiyatlarını Tahmin Gücünün Nedensellik Testleriyle Analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1419-1442.
• ÇELİK, Ş., YENİCE, S., ONAT, O. K. (2016). Temettü Ödemelerinin Belirleyicileri ve Firma Değeri: Kavramsal Bir Model ve Tahminlemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 115-146.
• DEMİR, A. (2001). İşletmelerin Kar Payı Dağıtım Politikaları Ve Firma Değerliliğinin Vergi Uygulamaları İle İlişkisine Teorik Bir Yaklaşım. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-71.
• DEMİREL, E. (2014). Temettü Dağıtım Politikasının Firma Değeri Üzerine Etkisi ve BİST 30 Endeksinde Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• DİZGİL, E. (2019). Firma Karlılığını Etkileyen İçsel Faktörler: BIST Gıda, İçecek Endeksinde Yer Alan Firmalar Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2), 420-432.
• EDE, S. (2016). Şirket Değerleme Yöntemlerinin İncelenmesi ve Uygulama (Master'sthesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• ERYOMIN, I., LIKHACHEVAL, O., ve CHERNIKOVA, L. (2021). Impact of Dividend Policy on the Market Value of the Company. J. Horák, Z. Rowland and P. Šuleř (Eds.), Innovative Economic Symposium 2020 – Stable Development in Unstable World (IES2020) içinde. SHS Web of Conferences.
• FAEDFAR, S., DAĞLI, H. ve AKTAŞ, Z. (2021). Kar Payı Dağıtım Kararlarına Yönelik Teoriler Ve Türkiye’de Geçerliliği Üzerine Bir Literatür Araştırması. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(3), 126-144. FAMA, E. F. (1970). Efficient Capital Markets. Journal of finance, 25(2), 383-417.
• GHALANDARI, K. (2013). The Moderating Effects Of Growth Opportunities On The Relationship Between Capital Structure and Dividend Policy and Ownership Structure With Firm Value In Iran: Case Study Of Tehran Securities Exchange. ResearchJournal of AppliedSciences, EngineeringandTechnology, 5(4), 1424-1431.
• GORDON, M. J. (1959). Dividends, Earnings, And Stock Prices. TheReview Of EconomicsAndStatistics, 99-105.
• GÜNALP, B., KADIOĞLU, E. ve KILIÇ, S. (2010). Nakit Temettü Bilgisinin Hisse Senedi Getirisi Üzerinde Önemli Bir Etkisi Olup Olmadiğininİmkb’de Test Edilmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 47-69.
• GÜNGÖR B., ve Kaygın, C. Y. (2015). Dinamik Panel Veri Analizi ile Hisse Senedi Fiyatını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Kafkas University. Faculty of Economics and Administrative Sciences. Journal, 6(9), 149.
• HANSDA, S. ve BANDOPADHYAY, K. (2020). Does Dividend Policy Have Any Effect on Firm Value? A Study on BSE 100 Companies. A Study on Bse, 100.
• İLERİ, F. Ş. (2016). Nakit Kâr Payı Ödemesinin Firma Değe ri Üzerine Etkisi: Türkiye’de Otomotiv Sektörü Üzerine Bir Uygulama, . Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• JENSEN, M. ve MECKLİNG, W., (1976), Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure, Journal of Financial Economics (3),305-360.
• JATOI M. Z., RASHEED, A. ve WAHLA, K. (2023). Impact of Dividend Policy on Firm Performance: Evidence from Non-Financial Firms of Pakistan. Pakistan Journal of Humanities and Social Sciences, 11(2), 1252–1260.
• KARAKELLEOĞLU, M. İ. (2014). Ürün Yaşam Döngüsünün Sahipliğin Toplam Maliyeti Açısından Değerlendirilmesi (Master'sthesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• KARAKUŞ, R. (2021). Petrol Ve Doğalgaz Fiyatları İle Hisse Senedi Fiyatları İlişkisi: BİST Sinai Sektöründe Ampirik Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(3), 2072-2083.
• KAYMAZ, Ö. (2010). Şirket Temettü Politikasında Sinyalizasyon Teorisi ve Bir İMKB Uygulaması.
• KOÇ, I. Ö. (2016). Sirketlerin Temettü Dağitiminin, Asimetrik Bilgi Varliginda Işaret Olarak Degerlendirilmesi/ Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(613), 33.
• KUZU. S. ve ÇELİK, İ. E. (2020). İşletmelerde Kar Dağıtım Politikalarının Hisse Senedi Değeri Üzerine Etkisi: BIST 30 Endeks Hisseleri Üzerine Bir Uygulama. International Journal Of SocialScienceResearch, 9(1), 21-35.
• LINTNER, J. (1962). Dividends, Earnings, Leverage, Stock Prices and The Supply Of Capital to Corporations. The Review Of Economics And Statistics, 243-269.
• LIONA,M., LAMBEY, L., ve TUMIWA, J. (2017). TheAnalysıs Of Factors Influencıng Dividend Payout Ratio In Insurance Companıes Listed In Indonesıa Stock Exchange (Idx) Perıod 2011-2015. Jurnal Emba: Jurnal Riset Ekonomi, Manajemen, Bisnis Dan Akuntansi, 5(3), 3664-3672.
• MILLER, M. H. ve MODİGLİANİ, F. (1961). Dividend Policy, Growth and The Valuation of Shares. The Journal of Business, 34.
• OTLUOĞLU, E. ve SEVAL, B. (2017). Asimetrik Bilgi ve Sermaye Yapısı Kararları: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama. Res.,tbl..
• ÖKTEM, B. (2015). Ürün Yaşam Seyrinde Çevresel Maliyetler Ve Geri Dönüşüm Boyutunun Değerlendirilmesi Ve Bir Uygulama, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi
• ÖZVAR, K. ve Ersoy, E. (2015). Sahiplik Yapısının Kâr Dağıtım Politikası Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul'da bir Uygulama (Master'sthesis, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi).
• PEKKAYA, M. (2006). Kar Payı Dağıtımının Şirket Değeri Üzerine Etkisi: İmkb 30 Endeks Hisselerine Bir Analiz. Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 2(4), 183-209.
• PESARAN, M. H., SCHUERMANN, T. ve WEİNER, S. M. (2004). Modeling Regional Interdependencies Using A Global Error-Correcting Macroeconometric Model. Journal Of Business &EconomicStatistics, 22(2), 129 -162.
• PESARAN, M. H. (2006). Estimationan Difference in Large Heterogeneous Panels with a Multifactor Error Structure. Econometrica, 74(4), 967-1012.
• PESAR AN, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test In The Presence Of Cross‐SectionDependence. Journal Of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
• RAMADAN, I. Z. (2013). Dividend Policy and Price Volatility. Empirical Evidence from Jordan. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 3(2), 15-22.
• SÜSAY, A. ve TANRIÖVEN, C. (2018), “BİST’te Fiyat Oynaklığı Üzerine Kar Payı Dağıtımının Etkisi” İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 103-118.
• TAMRİN, M., MUS, H. R., SUDİRMEN ve ARFAH, A. (2018). Effect Of ProfitabilityandDividendPolicy On CorporateGovernanceandFirm Value: EvidenceFromTheIndonesianManufacturingSectors. IOSR Journal of Business and Management, 19( 10), 66-74.
• TEKİN, M. ve ÇİÇEK, E. (2005). İşletmelerde Rekabet Üstünlüğü Sağlamada Farklı Bir Yaklaşım: Değer Temelli Pazarlama. V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, 63-68
• TUNÇEL, M. B., ALPTÜRK, Y. ve ZEREN, F. (2023). Kar Payı Dağıtım Teorilerinin Geçerliliğinin Fourıer Tabanlı Panel Veri Analizleri İle İncelenmesi: Bıst-50 Örneği. Anadolu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(4), 204-230.
• TÜLÜMCE, S. Y. ve ZEREN, F. (2013). Oecd Ülkelerinde Sağlığın Yakınsamasının Analizi: Panel Birim Kök Testi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 287-300.
• SAKARYA, Ş., ÇALIŞ, N. ve KAYACAN, M. A. (2018). Temettü Ödeme Duyurularının Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisinin Ölçülmesi: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. Sakarya İktisat Dergisi, 7(2), 92-106.
• SÖYLEMEZ, C. (2007). İşletmelerde Temsil Maliyetlerinin Test Edilmesi: Türk İmalat Sektörü Üzerine Amprik Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• ŞİT, A (2021). Kar Dağıtım Politikaları Firma Değeri Üzerinde Etkili Midir? Bıst-Temettü 25 Endeksi Üzerine Bir Uygulama. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(12), 159-171.
• SUKMAWARDINI, D. ve ARDIANSARI, A. (2018). Kurumsal Mülkiyet, Kârlılık, Likidite, Temettü Politikası, Borç Politikasının Firma Değeri Üzerindeki Etkisi. Yönetim Analizi Dergisi, 7(2), 211-222.
• YENİLMEZ, B. (2022). Değişen Piyasalarda Lastik, Demir-Çelik, İlaç Ve Kimya Ve Otomotiv Sektöründe Yapılan Temettü Ödemelerinin Firma Performansına Etkisi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 4(9), 361-385.
• YILDIRIM, F. (2019). Panel Birim Kök Testleri İle Enerji Tüketiminin Durağanlarının İncelenmesi (Master'sThesis, Sakarya Üniversitesi).
• YILDIZ, B., GÖKBULUT, R. I. ve KORKMAZ, T. (2014). Firmalarda Temettü Politikalarini Etkileyen Unsurlar: BİST Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Panel Veri Uygulamasi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 185-206.
• ZEREN, F. (2017). Kar Payı Bilmecesinin Araştırılması: Bist Temettü-25 Endeksi Üzerine Bir Uygulama. Kırklareli Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(5), 172-183.