Türk Sinemasında Çocuk Yoksulluğu: “Zıkkımın Kökü” Filmi Örneği

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 97 - 108, 29.12.2022

Ezgi Hazal Turhan

Öz

Yoksulluk geçmişte olduğu gibi çağımızda da güncel temel problemler arasında yer alan bir olgudur. Yokluk hali ve yoksun olma hissi bireyin gündelik hayatta baş etmek zorunda kaldığı durumlardan biri olarak gösterilmektedir. Toplumda yer alan ve erginliğe erişmemiş olan çocukların yaşadığı yoksulluk ise iyileştirilmesi gereken önemli durumlar arasında bulunmaktadır. Bu nedenle birçok kurum ve kuruluş çocuk yoksulluğu ile mücadele etmek için yola koyulmuştur. Çocukluk ve yoksulluk gibi iki hassas ve ana konunun bir araya gelmesi ise beraberinde daha büyük problemler doğurmaktadır. Nitekim, Türk sineması özellikle Yeşilçam filmlerinde çocukların mağduriyetini sık sık işleyerek kamuoyunun bu filmlere ilgi göstermesi ile temel konuları içine almıştır. Bu çalışmada, çocuk yoksulluğu ele alınarak Muzaffer İzgü’nün kendi hayatını anlattığı Zıkkımın Kökü filmi nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi yöntemiyle incelenmiştir. Filmde yer alan çocuk problemleri yoksulluk ışığında ele alınarak; çocuk yoksulluğu, çocuk işçiliği, çocuk gelin gibi önemli konulara ayrılarak incelemeler yapılmıştır. İncelemeler sonucunda ise çeşitli yorumlamalara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

türk sineması, yoksulluk, yeşilçam, çocuk, çocuk yoksulluğu

Child Poverty in Turkish Cinema: The Case of the Movie "Zikkimin Kökü"

Öz

Just as in the past, poverty is a phenomenon that is among the current main problems in our age.The state of absence and the feeling of deprivation have been shown as one of the situations that the individual has to cope with it in daily life. The poverty experienced by children from the society and who have not reached puberty are among the important situations that need to be examined. Therefore, many institutions and organizations have set out to combat child poverty. The coming together of two sensitive and main issues such as childhood and poverty cause bigger problems. As a matter of fact, Turkish cinema, especially Yeşilçam films, frequently deals with the victimization of children and they have included the main issues with the public's interest. In this study, Muzaffer İzgü's movie "Zıkkımın Kökü", which tells about his own life, by considering child poverty, has been examined by document analysis method, as being one of the qualitative research methods. The problems of children in the film are handled in the light of poverty; In this study, important issues as child poverty, child labor and child bride were analyzed. As a result of the examinations, various interpretations have been reached that will contribute to the subjects of children's cinema and child poverty.

Anahtar Kelimeler

turkish cinema, poverty, Yesilcam, children, child poverty

Kaynakça

• Aydın, K. (2018). Max Weber, eşitsizlik ve toplumsal tabakalaşma. Journal of Economy Culture and Society, (57), 245-267.
• Ak, M. (2016). Toplumsal bir olgu olarak yoksulluk, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54),296-306.
• Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Cambridge: Harvard University Press.
• Bradshaw, J. (2002). Child poverty and child outcomes. Child & Society, 16(2),131– 140. doi:10.1002/chi.707
• Chambers, R. (2006). What is Poverty? Who asks? Who answers? Brazil: International Poverty Centre.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (2017). Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programı (2017-2023) Eylem Planı. https://www.csgb.gov.tr/media/88489/cocuk-isciligi-ile- mucadele-ulusal-programi-eylem-plani-2017-2023-temm.pdf
• Çankaya, İ. (2011). İlköğretimde Akran Zorbalığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (1), 81-92.
• Elal, M.E. (2013). Arabesk filmlerde çocuk (Yüksek Lisans Tezi) https://avesis.marmara.edu.tr/ adresinden edinilmiştir.
• İnci, P.E. (2017). Türk Sinemasında çocuk, oyun ve oyuncak imgeleri üzerine düşünceler. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 10 (19), 27 – 42.
• Kıraç, T. (2019). Uçurtmayı vurmasınlar romanında karakter ve karakterleştirme. Kültür Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 194–211.
• Hatun, Ş., (2002) Çocuk Hakları Sözleşmesinin 13. yılında yoksulluk ve çocuklar üzerine etkiler. Ankara: TTB Yayınları.
• Haider, A. (2022, Ağustos 16). The basic facts about children in poverty. Retrieved from https://www.americanprogress.org/article/basic-facts-children-poverty/
• Malatyalı, M. K. (2014). Türkiye'de ‘çocuk gelin’ sorunu. Nesne Psikoloji Dergisi, 2 (3), 27- 38.
• Marx, K. (1996). Das Kapital (F. Engels, Ed.). Washington D.C.: Regnery Publishing.
• Özgüç, A. (2021, 28 Şubat). Dünden bugüne Yeşilçam çocukları. İst Dergi. https://www.istdergi.com/tarih-belge/dunden-bugune-yesilcam-cocuklari
• UNICEF. (2001). The state of the world’s children. New York: UNICEF.
• Şimşek, G. (2012, Haziran). Post-Modernist Anlayışta Sosyal Dışlanma: Yoksul-Çirkin Sözleşmesi. ISIC 2012: I. Uluslararası Disiplinlerarası Sosyal Bilimler Kongresi, 1416-1424.
• Tartanoğlu, Ş. (2011). Sosyal dışlanma: Küreselleşme perspektifinden bir kavramsallaştırma çabası. Istanbul Journal of Sociological Studies, 0 (42), 1-13.
• TDK. (2022). Yoksulluk. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
• Topgül, S. (2013). Türkiye'de yoksulluk ve yoksulluğun kadınlaşması. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 1412013277 - 1412013296.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2013). Çocuk İşgücü Anketi Sonuçları, 2012. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuk-Isgucu- Anketi-Sonuclari-2012-13659
• Yüksel-Kaptanoğlu, İ., Ergöçmen, B. A. (2012). Çocuk gelin olmaya giden yol. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 15 (2), 128-161