İPEK VE ALTININ ERKEKLERE HARAM OLMASININ VURÛD ORTAMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 2, 81 - 98, 01.12.2019

İbrahim Saylan

Öz

İnsan tabiatı gereği güzel olanı sever. İnsanoğlu tarih boyunca kendini güzelleştirecek aksesuarlara ve giysilere ilgi duymuş ve bunları fırsatları ölçüsünde kullanmıştır. İslam Devleti’nin sınırları genişleyip Müslümanların imkânları arttıkça süs ve ziynet türü kullanımlar da günlük hayatta daha fazla kendini göstermeye başlamıştır. Günlük hayatta kullanılan süs ve ziynetlerin başında altın ve ipek gelmektedir. Hz. Peygamber’in davet mektuplarına mühür olması için bir altın yüzük yaptırması ile ashab arasında altın yüzük kullanımı yaygınlık kazanmıştır. Aynı şekilde Tebük Seferi sonrası hediye edilen ipek kumaşlar, ipekli elbiselerin yaygınlık kazanmasına sebep olmuştur. Zaman içinde altın ve ipeğin Müslümanın günlük hayatındaki kullanım ölçüleri Hz. Peygamber tarafından belirlenerek bu konuda erkeklere sınırlamalar getirilmiştir. “Altın ve ipeği erkeklere yasaklayan” hadisi, tarihi veriler ışığında ve konuyla ilgili diğer rivayetleri göz önünde bulundurmak suretiyle rivayetin vurûd ortamını ve zamanını tespit etmeyi amaçlamaktayız. İctimaî hayatımızı etkileyen bu hadisi nakledildiği bağlam çerçevesinde anlamak, bu araştırmanın temel gayesini oluşturmaktadır

Anahtar Kelimeler

Hadis, Vurûd, İpek, Altın, Bağlam

The Evaluation of Silk and Gold Being Forbidden by Religion for Men in Terms of Wurûd

Öz

Humans love the beauty intrinsically. Human beings interested in the accessories and clothes that make them beautiful throughout history and used them within the bounds of opportunities. When the Islamic states borders enhanced and the opportunities of Moslems increased, the usage of the types of ornaments and jewellery also showed itself in daily life. The silk and gold come first as an ornament and jewellery used in daily life. After Our Holy Prophet had a gold ring made to use as a seal on the invitation letters, the usage of gold ring became popular among the companions of prophet Mohammed. Likewise, Silk fabric that were gifted after Tebük campaign caused to be popular among them. In time, by defining the usage of silk and gold in the daily life of Moslems’ by the holy prophet Mohammed, some restrictions imposed to the men. We aim to identify the time and place of Vurud the cause of saying hadith of the rumour by taking into consideration the hadith that forbids silk and gold to the men and the other rumours about this topic in the light of historical data. To understand this hadith that affects our social life in this context constitutes the main purpose of this research

Anahtar Kelimeler

Hadith, Wurûd, Silk, Gold, Context.

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed, el-Müsned, thk. Şu‘ayb Arnaût ve diğerleri, I-XLV, Muessesetu’r-Risâle, Beyrut 1421/2001.
• Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, İFAV, İstanbul 2011.
• Aynî, Ebû Muhammed Bedruddîn Mahmûd b. Ahmed, ‘Umdetu’l-Kârî fî Şerhi Sahîhi’l- Buhârî, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut, ts.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, el-Câmi‘u’s-sahîh, thk. Muhammed Zuheyr b. Nâsır en-Nâsır, I-IX, Dâru Tavki’n-Necât, yy., 1422/2002.
• ______, et-Târîhu’l-Kebîr, thk. Muhammed Abdulmu‘îd Han, I-VIII, Dâiretu’l-Me‘ârifi’l- ‘Usmâniyye, Haydarâbâd ts.
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullâh b. Abdirrahman b. el-Fadl, es-Sünen, thk. Huseyin Selîm Esed, I-IV, Dâru’l-Muğnî, Riyad 1412/2000.
• Ebû Dâvûd, Suleymân b. el-Eş‘as es-Sicistânî, es-Sünen, thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd, I-IV, el-Mektebetü’l-‘Asriyye, Beyrut, ts.
• Eskicioğlu, Osman, Altın, DİA, (II/536-537)İstanbul 1989.
• Hattâbî, Ebû Süleyman Hamd b. Muhammed, Meâlimu’s-Sünen, I-IV, Matbaatu’l-İlmiyye, Halep 1352/1933.
• İbn Adiyy, Ebû Ahmed Abdullah b. Adiyy el-Curcânî, el-Kâmil fî Du‘afâi’r-Ricâl, thk. Abdulfettâh Ebû Gudde, I-IX, el-Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut 1418/1998.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullâh b. Muhammed, el-Musannef fî’l-Ehâdîs ve’l-Âsâr, thk. Kemâl Yûsuf el-Hût, I-VII, Mektebetu’r-Ruşd, Riyad 1409/1989.
• İbn Hacer, Ebû’l-Fadl Şihâbuddîn Ahmed b. Alî el-Askalânî, Fethu’l-bârî bi şerhi sahîhi’l- Buhârî, thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî, I-XIII, Dâru’l-Ma‘rife, Beyrut 1379/1959.
• _________, ed-Dirâyetu fî Tahrîci Ehâdîsi’l-Hidâye, thk. Seyyid Abdillah Hâşim, I-II, Dâru’l- Ma‘rife, Beyrut, ts.
• İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî, es-Sünen, thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî, I-II, Dâru İhyâi’l-Kutubi’l-Arabiyye, Kahire 1336/1918.
• İbn Raslân, Şihâbuddîn Ebû’l-Abbâs Ahmed b. Husayn b. Ali, Şerhu Sünen-i Ebî Dâvûd, I- XX, Dâru’l-Felâh, Mısır 1437/2016.
• İbn Sa‘d, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa‘d el-Hâşimî, et-Tabakâtu’l-kubrâ, thk. Muhammed Abdulkadir Ata, I-VIII, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1410/1990.
• İbnu’l-Esîr, Mecduddîn Ebû's-Sa'âdât el-Mubârek b. Muhammed el-Cezerî, en-Nihâye fi Ğarıb'il-Hadîs ve’l-Eser, I-V, Mektebetü’l-İlmiyye, Beyrut 1399/1979.
• İbnü’l-Hümâm, Kemaluddîn Muhammed b. Abdilvâhid es-Sîvâsî Fethu'l-Kadîr, Dâru’1- Fikr, Beyrut ts.
• İbn Teymiyye, Takıyyüddîn Ebû’l-Abbâs Ahmed b. Abdilhalîm, Mecmu‘u’l-Fetâvâ, thk. Abdurrahmân b. Muhammed b. Kâsım, I-XXXV, Mecma‘u’l-Melik Fehd, Medine 1416/1995.
• _________, el-Fetâvâ’l-Kubrâ, thk. Muhammed Abdulkâdir Atâ‘, Mustafa Abdulkâdir Atâ‘, I- VI, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1408/1987.
• İlmihal, İslam ve Toplum, TDV Yayınları, Ankara 2004.
• Karaman, Hayreddin, Günlük Hayatımızda Helâller ve Haramlar, İz Yayınları, İstanbul 2002.
• Komisyon, Hayrettin Karaman, Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kâfi Dönmez, Sadrettin Gümüş, Kur ‘an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir, DİB Yayınları, Ankara 2008.
• Küçükaşçı, Mustafa Sabri, Yüzük, DİA, (XLIV/55) İstanbul 2013.
• Müslim, Ebu’l-Huseyn Muslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Neysâbûrî, el-Câmi‘u’s-sahîh, thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî, I-V, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut, ts.
• Naîm, Ahmed; Miras, Kâmil, Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, I- XII, DİB Yayınları, Ankara 1978.
• Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şu‘ayb, Sünen (el-Muctebâ), thk. Abdulfettâh Ebû Gudde, I-IX, Mektebetü’l-Matbûâti’l-İslâmiyye, Halep 1406/1986.
• _________, es-Sünenü’l-Kübrâ, thk. Abdulmun‘im Şelebî, I-X, Muessesetü’r-Risâle, Beyrut 1421/2001.
• Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref, el-Minhâc fî Şerhi Sahîhi Muslim b. Haccâc, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî, Beyrut 1392/1972.
• Saylan, İbrahim, Hadisleri anlama yöntemi olarak esbâb-ı vurûd, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 2019.
• Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî, Neylu’l-Evtâr, thk. ‘Usâmuddîn Sabâbetî, I-VIII, Dâru’l-Hadîs, Mısır 1413/1993.
• Taberânî, Ebû’l-Kâsım Süleymân b. Ahmed, el-Mu‘cemu’l-kebîr, thk. Hamdî b. Abdilmecîd es-Selefî, Mektebetü İbn Teymiyye, Kahire, ts.
• _________, el-Mu‘cemu’l-evsat, thk. Târık b. ‘Avadullah b. Muhammed, Abdulhasen b. İbrâhim el-Huseynî, I-X, Dâru’l-Haremeyn, Kahire 1415/1994.
• Tahâvî, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâme, Şerhu Muşkili’l-Âsâr, thk. Şu‘ayb Arnaût, I-XVI, Muessesetu’r-Risâle, Beyrut, 1414/1994.
• Tirmizî, Ebû ‘Îsâ Muhammed b. ‘Îsâ, es-Sünen, thk. Ahmed Muhammed Şâkir ve diğerleri, I-V, Mektebetu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Mısır 1395/1975.
• Vâkidî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer, Kitabü’l-Meğâzî, I-III, thk. Marsden Jones, Dâru’l- A‘lamî, Beyrut 1409/1989.
• Yavuz, Yunus Vehbi, İpek, DİA, (XXII/365-366), İstanbul, 2000.
• Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsuddîn Muhammed b. Ahmed b. Osmân, Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtu’l-meşâhîri ve’l-a‘lâm, thk, Ömer Abdusselâm Tedmurî, I-LIII, Dâru’l- Kitâbi’l-Arabî, Beyrût 1417/1996.
• Zuhayli, Vehbe, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, I-X, Risale Yay., İstanbul 1992.