HZ. PEYGAMBER S.A.S. ’İN BARIŞ STRATEJİSİ

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 2, 119 - 161, 01.12.2019

Nizamettin Çelik

Öz

Hz. Peygamber s.a.s. ’in uluslararası ilişkilerdeki barış stratejisi, dillerde dolaşan sözde bir söylem değil; aksine gerçekçi ve uygulanmış bir olgudur. Hz. Peygamber, yeryüzünün her yerinde barış ve huzur ortamını oluşturmayı hedeflemiştir. Şu husus bir gerçektir ki barış ortamının bizatihi varlığı, İslami açıdan bir kazanımdır. Çünkü sulh ve silm, İslam'ın özü ve ruhudur. Hz. Peygamber s.a.s. ’in uluslararası ilişkiler öğretisinde sükûnet ve barış ilk sırayı almaktadır. Nitekim Hz. Peygamber s.a.s. ’in dış ilişkilerde güven ve barışı merkeze aldığını ve hedeflediğini Hudeybiye Antlaşması’nda açıkça görmekteyiz. Hz. Peygamber s.a.s. mikro düzeyde hiçbir ahd ve anlaşma tanımayan Mekkelilerin; makro düzeyde de Bizans ve Sâsânî devletlerinin taktiksel ve gündelik siyasetlerinin aksine güven ve barış merkezli bir strateji izleyerek fitne, fesat ve kargaşanın yayılmasına fırsat vermemiş, barış ve güven ortamını korumaya çalışmıştır. Bu sebeple Medine İslam Devleti çok boyutlu olarak güçlenince Hz. Peygamber s.a.s. diplomatik yazışmalar yoluyla dış ilişkiler ağını genişletmiş ve bu hedefleri gerçekleştirmeye çalışmıştır

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Dış İlişkiler, Barış, Selam, Güven

Peace Strategy of The Prophet Pbuh

Öz

Peace strategy of the Prophet pbuh in international relations is not a so-called discourse which is in limelight, but rather a realistic and applied phenomenon. Prophet aimed to create an environment of peace and tranquility all over the world. It is a fact that the peace environment itself is an Islamic achievement. Because peace and erasure are the core essence and spirit of Islam. Tranquility and peace take the first place in the teachings of the Prophet pbuh international relations. As a matter of fact, we see clearly in the Hudeybiye Treaty that the Prophet pbuh took and targeted trust and peace in foreign relations. Unlike the tactical and daily politics of the Meccans who did not give any covenant and agreement at the micro level and the Byzantine and Sassanid states at the macro level, the Prophet pbuh did not allow the spread of mischief, and chaos, tried to maintain an environment of peace and trust. For this reason, when the Islamic State of Madinah became multidimensional, the Prophet pbuh expanded his foreign relations network through diplomatic correspondence and tried to achieve these goals

Anahtar Kelimeler

Prophet, Foreign Relations, Peace, Salaam be in safety, Trust

Kaynakça

• Abdurrazzak, Ebu Bekir b. Hammam es-San’ani, el-Musannef, thk. Habiburrahman el- Â’zamî, Mektebetü’l-İslami, Beyrut, 1983.
• Ahmed b. Hanbel, Müsned, thk. Şuayb Arnavudî, Adil Murşîd, Müessesetü’r-Risale, Lübnan, 1999.
• Ahmed Kaim eş-Sa’bî, Vesikatü’l-Medine, Vizaretü’l-Evkaf ve’ş-Şuûnü’l-İslamiyye, Devha
• Ahmet Reşit Turnagil, İslamiyet ve Milletler hukuku, Sebil Yayınevi, İstanbul,1977.
• Aksar, Yusuf, Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• Ali b. el-Mutarrazî, Ebu’l-Feth Nasru’d-Din b. Âbdi’s-Seyyid, El-Muğrib fi Tertîbi’l- Mu’rib , Thk. Mahmud Fahurî, Abdu’l-Hamid Muhtar, Mektebet-u Usabe b. Zeyd, Halep, 1979.
• Alûsî, Ebu’l- Fazl Şihabu’d-Din Mahmud, Ruhu’l- Meani fi Tefsir-i Kur’an-i’l-Azim ve’s- sebi’l-Mesani , İhya-u Turasi’l-Arabi, Beyrut, Trs.
• Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Huseyn, Şua’bu’l- İman, Thk. Muhammed Said, Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1410/ 1991.
• Bezzar, Ebu Bekir Ahmet b. Amr b. Abdi’l-Halık, Müsnedü’l-Bezzar, thk. Mahfuzu’r-Rahman Zeynullah, Mektebetü’l-U’lum ve’l-Hikem, Medine,1997.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, el-Camiu’l-Müsnedü’s-Sahihu’l-Muhtasar Min Umuri Resulillahi ve Sünenihi ve Eyyamihi, thk. Mahmud Muhammed Nassar, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2013.
• Çelik, Nizamettin, Hz. Peygamber’in (sav) Diplomatik İlişkilerinin Mahiyeti ve Temel Hedefi. HADITH. Yıl: 2019/1; Sayı: 2, ss. 72-109.
• Darimî, Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman, Sünenü’d-Dârimî, Daru’l-Muğni, Riyad, 2000.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as es-Sicistanî, es-Sünen, Thk. Yasir Hasan vdğ., Müessesetü’r-Risale, Beyrut, 2013.
• Ebu Ya'lâ el-Mevsulî, Ahmed b. Ali b. Müsenna et-Temimî, Musnedu Ebî Ya’lâ el-Mavsılî, Thk. Hüseyn Selim Esed, Daru'l-Me'mun li't-Turas, Dımeşk, 1984.
• Ebû Zehra, Muhammed, el-Alakatü’d-Devliyye fi’l-İslam, daru’l- fikri’l-Arabi, Kahire, 1995.
• el-Askerî, Ebu Hilal, el-Furuku’l-Luğaviyye, Thk. Muhammed İbrahim Süleym, Daru’l-İlm ve’s-Sekafe, Kahire, 1997.
• el-Battal, Battal b. Ahmed b. Süleyman b. Battal er-Rakbiyyu, En- Nazmu’l-Muste’zeb fi Tefsiri Garibi Elfazi’l- Mühezzeb, Thk. Mustafa Abdu’l- Hafiz Salim, Mektebetü’l- Ticariyye, Mekke, 1991.
• el-Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Huseyn. es-Süneü’l-Kübrâ, Daru’l- Marife, Beyrut, 1986.
• el-Ezherî, Ebu Mensur Muhammed b. Ahmed, Tehzibu’l-Luğğa, Thk. Abdu’s-Selam Muhammed, Daru’l-Mısrıyye, Kahire, 1964.
• el-Lüheybî, Salih, “el-Alakatu’d-Devliyye fi Vakti’l-Harb fi Fikri’l-İslamî”, Mecelletü Külliyeti’l-Ulumi’l-İslamiye, Musul, 2013.
• Erol Kurubaş, Uluslararası İlişkiler Düşüncesi Ve Dünya Politikasında Değişimi Anlamak, Yıl: 2012/2, Sayı: 1, ss. 9-34.
• es-Salihi, Muhammed b. Yusuf, (h. 942.) Sübulu’l-Hüda ve’r-Raşad fi Siret-i Hayri’l- İ’bad, Thk. Fehim Muhammed Şeltuti, Cevdet hilali, Kahire, 1997.
• eş-Şerifu'r-Radî, Ebu'l-Hasan Muhammed b. Hüseyn b. Musa b. Muhammed, Nehcu’l- Belağa, Thk. Şeyh Faris Hassun, Kum, 1419.
• Fadıl Salih es-Sâmerrâî, Nübüvvetü Muhammed mine’ş-Şekki ile’l-Yakîn, Daru İbn Kesir, Beyrut, 2005.
• Farukî, İsmail Râci, İslam kültür atlası, Trcm: Mustafa Okan Kibaroğlu, Zerrin Kibaroğlu, İnkılab Yayınları, İstanbul, 2014.
• Fesevî, Ebû Yusûf Yakub b. Süfyan, el-Ma’rifetu ve’t-Tarîhu, Thk. Halil Mensur, Dâru’l Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1999.
• Halebî, Ali b. Burhane’d-Din, Siretü’l-Halebî, (Insanû'l-Uyûn), Thk. Ahmed Tu’me el-Halebî. Daru’l-Ma’rife, Beyrut, 2012.
• ibn Aşur, Muhammed tahir, et-Tehrir ve’t-Tenvir, Daru’t-Tunusiyye li’n-Neşr, Tunus, 1984.
• İbn Düreyd, Ebu Bekir Muhammed bi Hüseyn, Cemherutu’l-Luğa , Thk. Remzi Münir Be’lebekki, Daru’l-İlm, Beyrut, 1987.
• İbn Ebi Şeybe, Ebu Bekir Abdullah b. Muhammed b. el-Kufi, Musannef, Thk. Muhammed Avvame, Daru’l-Kıble, Cidde, 2006.
• İbn Esîr, Ebu Saâdet el- Mubarek b. Muhammed el-Cezerî, en-Nihaye fi Ğaribi’l-Hadis ve’l- Eser, Thk. Tahir Ahmed, Mahmut Muhammed et-Tenahî, Daru İhya-i Turâsi’l- Ârabî, Beyrut, 1979.
• İbn Esîr, Muhammed b. Muhammed b. Abdi’l- Kerim eş-Şeybani, el-Kamil fi’t-Tarih, Thk. Ebu’l-Ferra Abdullah el- Kadi, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1987
• İbn Hibbân, Muhammed b. Hibban b. Ahmed Ebu Hatim et-Temîmi, es-Sahih, Thk. Şuâyb Arnavudî, Müessesetü’r-Risale, Beyrut, 1993.
• İbn Hişam, Ebu Muhammed Abdulmelik bin Hişam el-Himyeriy, es-Siretü'n-Nebeviyye, Thk. Mustafa es-Sekâ, İbrahim Ebyarî, Abdu’l-Hafiz Şelebî, Daru İbni Kesir, Beyrut, 2005.
• İbn Hudeyd, Ebu Abdillah Muhammed b. Ali b. Ahmed, el-Misbahu’ı-Mudiyy fi Küttabi’n- Nebiyyi’l-Ümmî ve Resûlihi ile Muluki’l-Erdî min Arabîyyin ve Acemî, Thk. Muhammed Âzimuddin, Alemu’l-Kütüb, Beyrut, 1985.
• İbn İshâk, Muhammed b. İshak b. Yasar, es-Siretu’n-Nebeviyye li İbn İshâk, thk. Ahmet Ferid, Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2004.
• İbn Mace, Hafız Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî, Sünen-ü İbn Mace, Thk. Muhammed Fuad Abdulbâkî,Daruİhyai’l-Kütübi’l-Arabiyye, Beyrut, Trs.
• İbn Manzûr. Cemalu’d-Din ebi’l-Fazl Muhammed b. Mükrim, Lisânu’l-Arab, Thk. Amir Ahmed Hayder, Lübnan, 2009.
• İbn Mende, Hafız Muhammed b. İshak b. Yahya, Kitabu’l-İman, Thk. Ali b. Muhammed b. Nasır el-Fakihî, Müessesetü’-Risale, Beyrut, 1985.
• İbn Sa’d, Muhammed b. Sa’d b. Muni’ Ebu Abdillah el-Basri el-Haşimi, et-Tabakâtu’l- Kübrâ, Thk. Muhammed Abdu’l-Kadir Ata, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2012.
• İlkiyâ el-Herrâsî, Ali b. Muhammed b. Ali Ebu’l-Hasan et-Taberî, Ahkamu’l-Kur’an, Thk. Musa Muhammed Ali, Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1405/1982.
• Kâdî İyaz, Ebu’l-Fazl (h.544), eş-Şifa bi’t-Ta’rifi Hukuki Mustafa, Daru Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2012.
• Malik b. Enes, Muvatta, Thk. Muhammed Fuad Abdulbakî, Daru İhya-i Türasi’l-Arabî, Mısır, Trs.
• Mâturîdî, Muhammed b. Muhammed b. Ahmed Ebu Mensur, Te’vilatu Ehl-Sünne, Thk. Mehdi Basullumî, Daru Kutübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2005.
• Maverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib el-Basrî, A'lâmü'n-nübüvve, thk. Muhammed Mu’tasım Billah, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1987.
• _________, Teshilu’n-Nazar ve’t-Te’cilu’z-Zafer fi Ahlaki’l-Meliki ve Siyaseti’l-Mülk, Daru’n- Nehdati’l-Arabiyye, Beyrut, 1981.
• Mubarekfuri, Safiyyu’r-Rahman, er-Rahiku’l-Mahtum, Daru ibn-i Haldun, İskenderiyye, 2010.
• Muhammed Ebu Nimer, el-la Unf ve Sunû’s-Selam fi’l-İslam, Trcm: Tays el-Yahya, thk. İmad Ömer, el-Ehliyye li’n-Nerive’t-Tevzi’, Amman, 2008.
• Muhammed Nassirî, “es-Selam fi’l-İslam”, Mecelletü Ulumi’l-İslamiyye, Yıl: 1425/2, Sayı: 11, Kum, ss. 45-56.
• Müslîm, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. El-Haccac el-Kuşeyrî en-Neysaburî, Sahih-u Müslim, Thk. Muhammed Fuat Abdulbakî, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1991.
• Neddaf, Muhammed Zekeriyya, Ahlaku’s-Siyase li’d-Devleti’l-İslamiyyeti fi’l-Kur’an ve’s- Sünne, Daru’l-Kalem, Dımeşk 2006.
• Nesefî, Ebu’l-Berakat Abdullah b. Ahmed b. Mahmud, Tefsiru’n-Nesefi ( Medariku’t-tenzil ve hakaiku’t-te’vil), thk. Yusuf Ali, Daru İbni Kesir, Beyrut, 2011.
• Özaydın, Abdülkerim, “Asr-ı sâadet”, DİA, (III/501-502), İstanbul, 1991.
• Rağıb el-Isfahanî. Ebu’l-Kasım Hiseyin b. Muhammed, el-Müfredat fi ğarîbi’l-Kur’an, Thk. Muhammed Halil, Daru’l-Ma’rife, Beyrut, 2010.
• Razî, Fahruddin Muhammed b. Ömerb. Hüseyn, Tefsîru’l-kebîr ( Mefâtîhu’l- gayb, Thk. İbrahim Şemsu’d-Din, Ahmed Şemsu’d-Din, Dâru Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2013.
• Sadi Şirâzi, Ebu Abdullah Müşerrefu’d-Din b. Muslih eş-Şirâzi, Gülistan, (3.baskı), Çev: Cafer Tayyar b. Ahmed Salim, Ravza yay., İstanbul 2017.
• Said Nursi, Lem’alar, rnk Neşriat, İstanbul, 2014.
• Sicistanî, Abdullah b. Nasır b. Sultan, es-Siyasetü’l-Hariciyye li’d-Devleti’l-İslamiyye fi Ahdi’n-Nebi, Şebekeü Aluka, el-Memleketü’l-Arabiyye es-Suudiyye, 1979.
• Süheylî, Ebu’l- Kasım Abdu’r-Rahman b. Abdullah b. Ahhmed b Ebi’l-Hasan es-Süheyli. Ravzu’l-Unf fi Tesiri’s-Sireti’n- Nebeviyyeti li İbn Hişam, Daru’l-Hadis, Kahire
• Şirazi, Seyyid Muhammed Hüseyn, Fıkhu’l-Avleme, Müessesetu’l- Mücteba, Beyrut, 2002.
• Taberî, Camiu’l-Beyan an Tevili Ayi’l-Kur’ân, Mektebetu’l Faysaliyye, Mekke, ts.
• _________, Tarihu’t-Taberî Tarihu’r-Rusul ve’l-Müluk, Thk. Muhammed Ebu’l-Fazl İbrahim, Daru’l-Mearif, Kahire, 1968.
• Tayyar Arı, Uluslararası İlişkilere Giriş, Aktüel 16 Basım Yayım Dağıtım, Bursa, 2018
• Teberânî, Mu’cemu’l-Evsat, Thk. Abdu’l-Muhsin b. İbrahim el-Hüseynî, Daru’l-Haremeyn, Kahire, 1995.
• Teberânî, Süleyman b. Ahmet, Mu’cemu’l-Kebir, Mektebet-u ibn-i Teymiye, Thk. Abdu’l- Mecid es-Selefi, Kahire, 1983.
• Tirmizî, Ebu İsa, Sünenü’t-Tirmizî, Thk. Ahmed Muhammed Şakir, Muhammed Fuad Abdulbakî, Daru İhyai’t-Türasi’l-Ârabiyye, Beyrut, 1977.
• Vakidî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ömer bi Vakidî, el-Meğazi, Thk. Marsden Cones. A’lemü’l-Kütüb, Beyrut, 2006.
• Ya’kûbî, Ahmed b. Ebi Ya’kub b. Ca’fer b. Vehb, Tarihu’l-Ya’kûbî, Thk. Abdu’l-Emir, Şerketu’l-Alemiyye, Beyrut, 2010.
• Yaman, Ahmet, “Sulh”, DİA, (c. XXXVII/485-489), İstanbul, 2009.
• __________, İslam Hukukunda Uluslararası İlişkiler, Fecr Yay., Ankara, 1998.
• Zebidî, Muhammed b. Muhammed b. Abdurrazzak el-Hüseyni, Tâcu’l-Ârus min Cevahiri’l- Kamus, Thk: Mecmua’, Daru’l-Hidaye, Kuveyt, 2000.