Relationship Between Adults’ Levels of Parenting in Childhood and Feelings of Family Integrity, and Influencing Factors

Yıl 2024, , 351 - 367, 26.01.2024

Ayşenur Aydın , Arzu Özyürek

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1318229

Öz

In this study, it was aimed to determine the relationship between the levels of parenting of adults in childhood and their feelings of family integrity, and factors affecting these. In the researh based on the relational screening model, the study group consists of 277 women and 66 men. The data was collected online with Parented Child Scale and Family Sense of Integrity Scale and analyzed using Spearman Brown Correlation Coefficient and CHAID algorithm. As a result; in The Sense of Family Integrity Scale, the most important factor affecting adult intelligibility is their marital status; It has been determined that the intelligibility of single adults with a low education level is lower, while the intelligibility of those with undergraduate and graduate degrees and married is higher. It was determined that the most important factor affecting the significance score of adults is the number of siblings, the most important factor affecting overall level of parenting is their father's education status, and the most important factor affecting the level of sibling-oriented parenting is their age. It was determined that as the level of parenting of adults in childhood increased, their sense of family integrity decreased.

Anahtar Kelimeler

Family, parenting, sense of family integrity, childhood, CHAID analysis

YETİŞKİNLERİN ÇOCUKLUKTA EBEVEYNLEŞTİRİLME DÜZEYLERİ İLE AİLE BÜTÜNLÜK DUYGULARI ARASINDAKİ İLİŞKİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öz

Bu çalışmada yetişkinlerin çocukluklarında ebeveynleştirilme düzeyleri ile aile bütünlük duyguları arasındaki ilişkiyi ve etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelindeki araştırmada, çalışma grubunda 277 kadın ve 66 erkek yer almıştır. Verilerin toplanmasında Ebeveynleştirilmiş Çocuk Ölçeği ve Aile Bütünlük Duygusu Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin çevrimiçi toplandığı çalışmada, verilerin analizinde Spearman Brown Korelasyon Katsayısı ve CHAID algoritmasından yararlanılmıştır. Sonuç olarak; Aile Bütünlük Duygusu Ölçeğinde yetişkinlerin anlaşılabilirliğini etkileyen en önemli faktörün medeni durumları olduğu; öğrenim düzeyi düşük ve bekâr yetişkinlerin aile içinde anlaşılabilirliğinin daha düşük, lisans ve yüksek lisans mezunu ve evli olanların anlaşılabilirliğinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yetişkinlerin anlamlılık puanını etkileyen en önemli faktörün kardeş sayısı olduğu; bekâr, kardeş sayısı 4 ve üzeri olan yetişkinlerin anlamlılıklarının da daha düşük olduğu bulunmuştur. Yetişkinlerin genel ebeveynleştirilme düzeyini etkileyen en önemli faktörün babalarının öğrenim durumu; kardeş odaklı ebeveynleştirilme düzeyini etkileyen en önemli faktörün yaş değişkeni olduğu belirlenmiştir. Yetişkinlerin çocuklukta ebeveynleştirilme düzeyi arttıkça aile bütünlük duygularının azaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

aile, ebeveynleştirme, aile bütünlük duygusu, çocukluk dönemi, CHAID analizi

Kaynakça

• Akar, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kimlik statüleri ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akın, M. H. (2019). Sosyal etkileşim ve sosyal benlik kaynağı olarak aile. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 3(1), 1-14.
• Antonovsky, A. (1993). Complexity, conflict, chaos, coherence, coercion and civility. Social Science & Medicine, 37(8), 969–974. https://doi.org/10.1016/0277-9536(93)90427-6.
• Antonovsky, A., & Sourani, T. (1988). Family sense of coherence and family adaptation. Journal of Marriage and the Family, 79-92.
• Ayhan, Z. ve Pekğöz Çeviker, A. (2023). İhmal edilen aile değerlerinin, bütünlük duygusunun ve toplumsal ilginin gençler üzerindeki etkisi: eğitim ve sosyal politika perspektifinden inceleme. Külliye, 481-498.
• Büyük, E. (2020). Eşbağımlılık ve Ebeveynleşme Arasındaki İlişkinin Çeşitli Sosyo-Demografik Veriler Açısından İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Byng‐Hall, J. (2008). The significance of children fulfilling parental roles: Implications for family therapy. Journal of Family Therapy, 30(2), 147-162.
• Can, A. (2017). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Canlı, Ö. (2019). Öğrenilmiş Güçlülük, Aile Bütünlük Duygusu ve Aile İçi İletişim Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul,
• Cecen, A. R. (2008). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordamada bireysel bütünlük (tutarlılık) duygusu, aile bütünlük duygusu ve benlik saygısı. Journal of Theory & Practice in Education (JTPE), 4(1).
• Chase, N. D., Deming, M. P., & Wells, M. C. (1998) Parentification, parental alcoholism, and academic status among young adults. American Journal of Family Therapy, 26, 105-114.
• Diareme, S., Tsiantis, J., Romer, G., Tsalamanios, E., Anasontzi, S., Paliokosta, E., & Kolaitis, G. (2007). Mental health support for children of parents with somatic illness: A review of the theory and intervention concepts. Families, Systems, & Health, 25(1), 98.
• Due, E. P., & Holstein BE. (1998). Sense of coherence, social class and health in a Danish population study. Ugeskrift for Laeger, 160(51), 7424-7429.
• Garcia-Moya, I., Rivera, F., Moreno, C., Lindström, B., & Jiménez-Iglesias, A. (2012). Analysis of the importance of family in the development of sense of coherence during adolescence. Scandinavian Journal of Public Health, 40(4), 333-339.
• Giles, S. (2012). The effects of parentification, attachment, family-of-origin dysfunction and health on depression: a comparative study between gender and the ethnic groups of South Koreans and Caucasian Americans. All Theses and Dissertations, Paper 3410.
• Güler, Y., & Arı, E. (2019). Ergenlerde öznel iyi oluş, kimlik statüleri ve aile bütünlük duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 7(18), 203 – 212.
• Güngör Aytar, A. & Kaytez, N. (2014). Ailede iletişim ve çocuk üzerindeki etkileri. Güngör Aytar, A (Ed.). Her Yönüyle Okul Öncesi Eğitim. Ankara: Hedef CS.
• Gürsoy, F., & Özaslan, H. (2014). Aile ve çocuk. Güngör Aytar, A (Ed.). Her Yönüyle Okul Öncesi Eğitim. Ankara: Hedef CS.
• Haskan-Avcı, Ö., Zencir, T., Koç, M., & Tunç, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin ebeveynleşme düzeylerinin çeşitli. 20. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Samsun, Tam Metin Kitabı Full Text Book, ss.141-147.
• Hooper, L. M., & Wallace, S. A. (2010). Evaluating the Parentification Questionnaire: Psychometric properties and psychopathology correlates. Contemporary Family Therapy, 32(1), 52-68.
• Horiguchi, M., Tanaka, G., Ogasawara, H., & Maruyama, R. (2016) Gender-based relationship between eating behavior and sense of coherence in Japanese young adults. Soc Behav Pers, 44, 45-58.
• Jurkovic, G. J. (1998). Destructive parentification in families: Causes and consequences. In L. L'Abate (Ed.), Family Psychopathology: The Relational Doots of Dyfunctional Behavior (pp. 237–255). Guilford Press.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3 (1), 44-46.
• Kabakçı Yurdakul, I., Dönmez, O., Yaman, F., & Odabaşı, H. F. (2013). Dijital ebeveynlik ve değişen roller1. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 883-896.
• Karasar, Niyazi. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
• Karadaş, A., & Gündüz, B. (2021). Ebeveynleşme ile depresyon, kaygı, stres arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının aracı rolü. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18 (41), 4443-4481.
• Küçükşen, K., Toptaş, T., & Çetin, S. N. (2023). Yetişkin bireylerde aile bütünlük duygusunun yaşam doyumu üzerindeki etkisi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13(1), 119-130.
• Moen, Q. L., & Hall-Lord, M. L. (2016). Reliability and validity of the Norwegian family sense of coherence scale. Open Journal of Nursing, 6, 1075-1086.
• Moksnes, U. K., Espnes, G. A., & Lillefjell, M. (2012). Sense of coherence and emotional health in adolescents. Journal of Adolescence, 35(2), 433-441.
• Nergiz, Z. (2019). Şizofreni Hastalarının Bakım Vericilerinin Aile Bütünlüğü Duygusu ve Bakım Yükünün Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi. Ordu Üniversiteai Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Ngai, F. W., & Ngu, S. F. (2016). Family sense of coherence and family and marital functioning across the perinatal period. Sexual and Reproductive Healthcare, 7, 33-37.
• Nielsen, A. M., & Hansson, K. (2007). Associations between adolescents' health, stress and sense of coherence. Stress and Health: Journal of the International Society for the Investigation of Stress, 23(5), 331-341.
• Özel, E., & Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 16 (36), 9-34.
• Özgüven, İ. (2005). Ailede İletişim ve Yaşam. Ankara: PDREM.
• Sagy, S., & Antonovsky, H. (2000). The development of the sense of coherence: A retrospective study of early life experiences in the family. The International Journal of Aging and Human Development, 51(2), 155-166.
• Sagy, S., & Dotan, N. (2001). Coping resources of maltreated children in the family: a salutogenic approach. Child Abuse & Neglect, 25(11), 1463-1480.
• Sezgin, E., Yağcı, F., & Arıcı-Doğan, D. (2021). Üniversite öğrencilerinin empati becerileri, affetme eğilimleri ve aile bütünlük duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(4), 1305-1324.
• Şahin, E. (2019). Farklı Sosyo-Kültürel Yapılardan Gelmiş Evli Bireylerin Aile Değerleri ve Aile Bütünlük Duygusu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Sebahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Turan, F. (2015). Ailede Bütünlük Duygusunun ve Eş Desteğinin Evlilikte Problem Çözme Becerisini Yordaması, Yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Uluç, S., & Köyden, D. (2022). Cinsiyete göre ebeveynleşmenin farklı boyutları arasındaki ilişkiler ve ebeveynleştirme boyutlarının psikolojik belirtileri yordama düzeyi. Klinik Psikoloji Dergisi, 6(3), 317-330.
• Volanen, S.M. (2011). Sense of coherence: determinants and consequences (Academic dissertation). University of Helsinki, Helsinki.
• Wahlström, J., Modin, B., Svensson, J., Löfstedt, P., & Brolin Laftman, S. (2021). Sense of unity and self-reported health among 15-year-Olds: Findings from the swedish 2017/18 health behavior in school-aged children study. International Journal of Public Health, 66, 36.
• Winton, C.A. (2002). Children as Caregivers: Parents and Parented Children. Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Yavuzer, H. (2012). Ana Baba Okulu. İstanbul: Remzi.
• Yıldız, G. T. (2014). Anne Baba Eğitimi. Ankara: Pegem.
• Zencir, T. (2018). Çocuklukta Ebeveynleştirilme, Evlilik Doyumu ve Depresyon. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek lisans tezi, Ankara.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile. Mediterranean Journal of Humanities, 3(2), 297-328.