ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN TÜKENMİŞLİK, SOSYAL DESTEK VE PSİKOLOJİK İYİ OLUŞLARI İLE İSTEMSİZ ERTELEME EĞİLİMLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, , 1421 - 1434, 18.09.2024

Sinan Tarsuslu

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1408618

Öz

Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeyleri, sosyal destek algıları ve psikolojik iyi oluş durumları ile istemsiz erteleme eğilimleri arasındaki ilişkileri ve ilişki yönünü belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda ilgili literatürde yer alan ölçekler kullanılmıştır. Ayrıca bu çalışmada tanımlayıcı-ilişki arayıcı türde bir araştırma tipi tercih edilmiştir. Çalışma Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda eğitim gören 1376 öğrenciden 328 kişiye ulaşılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada örnekleme hatalarını azaltmak ve daha yüksek temsil yeteneğine sahip örneklemler oluşturmak için orantılı tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri doğrultusunda öğrencilerin, tükenmişlik düzeyleri ile istemsiz erteleme eğilimleri arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki, algıladıkları sosyal destek algıları ile istemsiz erteleme eğilimleri arasında negatif yönlü zayıf bir ilişki, psikolojik iyi oluşları ile istemsiz erteleme eğilimleri arasında negatif yönlü orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Değişkenler arası yapılan regresyon analizi sonucuna göre de öğrencilerin tükenmişlik düzeyinin, algılanan sosyal desteğin ve psikolojik iyi oluşunun istemsiz erteleme eğilimi üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu sonucuna da ulaşılmıştır. Sonuç olarak, araştırma eğitim psikolojisi alanında öğrencilerin akademik başarısını etkileyen önemli bir faktör olan istemsiz erteleme davranışının altında yatan nedenleri daha iyi anlamamıza katkı sağlayarak, öğrencilerin motivasyonunu artırmaya yönelik programların geliştirilmesi için önemli bir araç sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, Sosyal destek, Psikolojik iyi oluş, İstemsiz erteleme

Exaining the Relationship Between University Students' Burnout, Social Support and Psychological Well-Being and Their Tendency to Involuntary Procrastination

Öz

This research was carried out to determine the relationship and the direction of the relationship between burnout levels, social support perceptions and psychological well-being of university students and their involuntary procrastination tendencies. For this purpose, the scales in the relevant literature were used. In addition, a descriptive-relationship-seeking type of research was preferred in this study. The study was carried out by reaching 328 students out of 1376 students studying at the health services vocational school of a university. In the research, proportional stratified sampling method was used to reduce sampling errors and to create samples with higher representativeness. In line with the research data, a moderate positive relationship was found between students' burnout levels and involuntary procrastination tendencies, a weak negative relationship between their perceived social support perceptions and involuntary procrastination tendencies, and a moderate negative relationship between their psychological well-being and involuntary procrastination tendencies. According to the results of the regression analysis between the variables, it was concluded that the burnout level, perceived social support and psychological well-being of the students had a significant effect on the involuntary procrastination tendency. As a result, it is thought that the research will contribute to a better understanding of the underlying causes of involuntary procrastination behaviour, which is an important factor affecting students‘ academic achievement in the field of educational psychology, and will provide an important tool for the development of programs to increase students’ motivation.

Anahtar Kelimeler

Burnout, Social support, Psychological well-being, Involuntary procrastination

Kaynakça

• Abbasi, M., Dargahi, S., & Mehrabi, A. (2015). The role of student stressors in predicting procrastination and academic burnout among nursing students. Iranian Journal of Medical Education, 15, 293-303.
• Amarloo, P., & Shareh, H. (2018). Social support, responsibility, and organizational procrastination: A mediator role for basic psychological needs satisfaction. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 24(2), 176-189.
• Arenas, D. L., Viduani, A., Bassols, A. M. S., & Hauck, S. (2022). Work from home or bring home the work? Burnout and procrastination in Brazilian workers during the COVID-19 pandemic. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 64(5), e333-e339.
• Arifiana, I. Y., Rahmawati, H., Hanurawan, F., & Eva, N. (2020). Stop academic procrastination during Covid 19: Academic procrastination reduces subjective well-being. KnE Social Sciences, 312-325.
• Aygün, N., & Topkaya, N. (2022). Akademik Erteleme ve Akademik Mükemmeliyetçilik ile Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (61), 189-208.
• Azimi, H., Ajalli, M., & Amari, M. (2017). Presentation of a Model for Survey of the Effective Factors on Procrastination of Employees in Organizations. International Journal of Management, Accounting & Economics, 4(6).
• Azizi, K., & Nazemi, A. (2017). Comparison of resiliency, procrastination, stress and burnout among nurses in psychiatric and non-psychiatric wards. Quarterly Journal of Nursing Management, 5(3), 80-91.
• Balkıs, M. (2013). The relationship between academic procrastination and students’ burnout. Hacettepe Unıversıtesı Egıtım Fakultesı Dergısı-Hacettepe Unıversıty.
• Burka, J. B., & Yuen, L. M. (1983). Procrastination: Why you do it, what to do about it. Reading, MA: AddisonWesley. Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, 001-214.
• Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Atıf İndeksi, 001-429.
• Choi, J. N., & Moran, S. V. (2009). Why not procrastinate? Development and validation of a new active procrastination scale. The Journal of Social Psychology, 149(2), 195-212
• Demir, G., Halıcı, A. ve Ötkan, C. (2017). Üniversite öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerinin ve akademik ertelemelerinin incelenmesi., 37, 01042. https://doi.org/10.1051/SHSCONF/20173701042 .
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.
• Efe, H. A. (2016). Fen Alanları Öğretmen Adaylarının Akademik Erteleme Davranışları ile Eğitim Teknolojilerine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 156-162.
• Eker, D., & Arkar, H. (1995). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 45-55.
• Ellis, A., & Knaus, W. J. (1977). Overcoming procrastination: Or how to think and act rationally in spite of life's inevitable hassles. (No Title).
• Fernie, B. A., Bharucha, Z., Nikčević, A. V., & Spada, M. M. (2017). The unintentional procrastination scale. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 35, 136-149.
• Franz, I. (2020). Unintentional procrastination, self control, and academic achievements. Education Economics, 28, 508 - 525. https://doi.org/10.1080/09645292.2020.1801596.
• Freudenberger HJ. (1974). Staff burnout. J Soc Issues, 30:159-165.
• Güvenç, A. (2021). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin psikolojik iyi oluş düzeyleri ile olumlu düşünme beceri düzeyleri arasındaki ilişki (Master's thesis, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi).
• Gustavson, D. E., Miyake, A., Hewitt, J. K., & Friedman, N. P. (2014). Genetic relations among procrastination, impulsivity, and goal-management ability: Implications for the evolutionary origin of procrastination. Psychological science, 25(6), 1178-1188.
• Gürbüz, S. (2021). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 271.
• Habelrih, E. A., & Hicks, R. E. (2015). Psychological well-being and its relationships with active and passive procrastination. International Journal of Psychological Studies, 7(3), 25-34.
• Hall, N. C., Lee, S. Y., & Rahimi, S. (2019). Self-efficacy, procrastination, and burnout in post-secondary faculty: An international longitudinal analysis. PloS one, 14(12), e0226716.
• Irwansyah, M. R., Meitriana, M. A., & Istiqomah, N. M. (2021, December). Exploring Student Academic Procrastination Based on Time Management, Social Support and Self-Efficacy. In 4th International Conference on Innovative Research Across Disciplines (ICIRAD 2021) (pp. 126-131). Atlantis Press. Ismail, Z. (2016). Psychological Well-Being and Its Relationship with Active and Passive Procrastination: A Study on Students of a Business University in Karachi. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 5, 87. https://doi.org/10.5901/AJIS.2016.V5N3P87.
• Jayaraja, A. R., Tan, S. A., & Ramasamy, P. N. (2017). Predicting role of mindfulness and procrastination on psychological well-being among university students in Malaysia. Jurnal Psikologi Malaysia, 31(2).
• Joubert, C. P. (2015). The relationship between procrastination and academic achievement of high school learners in North West province, South Africa (Doctoral dissertation, University of South Africa).
• Kai-feng, Q. (2013). Interaction Among Middle School Students' Academic Self-Efficacy: Procrastination and Burnout. Journal of Xihua University.
• Kara, H. (2021). Çalışanlarda Erteleme Davranışının İş Yaşam Dengesi Üzerine Etkisi: Konya İlinde Bir Araştırma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(2), 467-482.
• Karthikeyan, R., & Bhaumik, A. (2021). A Qualıtatıve Study Of Unıntentıonal Procrastınatıon, Depressıon And Body Image In Indıa. International journal of multidisciplinary advanced scientific research and innovation. https://doi.org/10.53633/ijmasri.2021.1.7.05.
• Keyes CLM, Shmotkin D, Ryff CD (2002) Optimizing well-being: The emprical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology 82(6): 1007-1022.
• Khurmi, S. (2021). Impact of Stress, Anxiety, and Psychological Well Being on Procrastination among Adults: A Correlational Study. , 9. https://doi.org/10.25215/0902.116.
• Knaus, W.J. (1998). Do it now! Break the procrastination habit. New York: John WileyveSons, Inc.
• Kumcagiz, H., Ersanli, E., & Alakus, K. (2014). Hopelessness, procrastination and burnout in predicting job satisfaction: A reality among public school teachers. International Journal of Academic Research, 6(1), 333-339.
• Lakey, B., & Orehek, E. (2011). Relational regulation theory: a new approach to explain the link between perceived social support and mental health.. Psychological review, 118 3, 482-95 . https://doi.org/10.1037/a0023477.
• Liimatta, P. O. (2021). The Relationship between Living Situation, In Person and Online Social Support and Academic Procrastination During the COVID-19 Pandemic (Bachelor's thesis, University of Twente).
• Ma, H., Zou, J. M., Zhong, Y., & He, J. Q. (2021). The influence of mobile phone addiction and work procrastination on burnout among newly graduated Chinese nurses. Perspectives in psychiatric care, 57(4), 1798-1805.
• Madjid, A., Sutoyo, D., & Shodiq, S. (2021). Academic Procrastinatıon Among Students: The Influence Of Social Support And Resilience Mediated By Religious Character. , 40, 56-69. https://doi.org/10.21831/CP.V40I1.34641.
• Odacı, H., Feridun, K., & Kınık, Ö. (2023). İstemsiz Erteleme Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 57(57), 226-241.
• Öcal, K. (2016). Türk Spor Yüksekokulu Öğrencilerinde Akademik Erteleme ve Üniversite Yaşam Doyumunun Yordayıcıları. Eğitim Araştırmaları Dergisi , 11, 482-490. https://doi.org/10.5897/ERR2016.2645 .
• Patra, V., Evangelia, K., & Georgios, N. (2022). The Relationship Between Defenses and Learning: The Mediating Role of Procrastination and Well-Being Among Undergraduate Students. The Journal of Nervous and Mental Disease, 10-1097.
• Rafiq, N. (2016). Exploring the relationship of personality, loneliness, and online social support with interned addiction and procrastination. Pakistan Journal of Psychological Research, 31(1).
• Reinecke, L., Meier, A., Aufenanger, S., Beutel, M. E., Dreier, M., Quiring, O., ... & Müller, K. W. (2018). Permanently online and permanently procrastinating? The mediating role of Internet use for the effects of trait procrastination on psychological health and well-being. New Media & Society, 20(3), 862-880.
• Saffarinia, M., & Amirkhani, Z. (2016). The Relationship between organizational procrastination and burnout in employees of public organizations in Tehran Province. Industrial and Organizational Psychology Studies, 3(1), 41-56.
• Sarason, I. G., Levine, H. M., Basham, R. B., & Sarason, B. R. (1983). Assessing social support: the social support questionnaire. Journal of personality and social psychology, 44(1), 127.
• Sari, W. L., & Fakhruddiana, F. (2019). Internal Locus of Control, Social Support and Academic Procrastination among Students in Completing the Thesis. International Journal of Evaluation and Research in Education, 8(2), 363-368.
• Schouwenburg, H. C. (2004). Procrastination in academic settings: General introduction. In H. C. Schouwenburg, C. H. Lay, T. A. Pychyl, & J. R. Ferrari (Eds.), Counseling the procrastinator in academic settings (pp. 3-17). Washington, DC: American Psychological Association.
• Shirom, A. ve Melamed, S. (2005). Shirom-Melamed Burnout Measure (SMBM), http://www.shirom.org/arie/index.html.
• Simbolon, P., & Simbolon, N. (2021). Hubungan Academıc Burnout Dengan Prokrastınası Akademık Pada Mahasıswa Stıkes Santa Elısabeth Medan. , 12, 96-107. https://doi.org/10.31258/JP.12.2.96-107.
• Sorias, O. (1998), Sosyal Destekler ve Ruh Sağlığı, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27(1): 359-362.
• Steel, P. (2007). The nature of procrastination: a meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure. Psychological bulletin, 133(1), 65.
• Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 28(28-3), 374-384.
• Tuasikal, R. F., & Patria, B. (2019). Role of social support and self-concept clarity as predictors on thesis writing procrastination. Journal of Psychology and Instruction, 3(3), 76-82.
• Uzunsakal, E., & Yıldız, D. (2018). Alan araştirmalarinda güvenilirlik testlerinin karşilaştirilmasi ve tarimsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 14-28.
• Ülbeği, İ. D., & İplik, E. (2017). Shirom-Melamed tükenmişlik ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 19-30.
• Wahyuningsih, N., Manangkot, M. ve Rahajeng, I. (2022). Hubungan Dukungan Sosıal Teman Sebaya Dengan Prokrastınası Akademık Pada Mahasıswa Keperawatan. Başa Çıkma: Hemşirelikte Yayıncılık Topluluğu . https://doi.org/10.24843/coping.2022.v10.i01.p14 .
• Wessel, J., Bradley, G. L., & Hood, M. (2019). Comparing effects of active and passive procrastination: A field study of behavioral delay. Personality and Individual Differences, 139, 152-157. Doi: 10.1016/j. paid.2018.11.020
• Wolters, C. (2003). Understanding Procrastination from a Self-Regulated Learning Perspective.. Journal of Educational Psychology, 95, 179-187. https://doi.org/10.1037/0022-0663.95.1.179.
• Yang, X., Zhu, J., & Hu, P. (2021). Perceived social support and procrastination in college students: A sequential mediation model of self-compassion and negative emotions. Current Psychology, 1-9. https://doi.org/10.1007/S12144-021-01920-3.
• Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of personality assessment, 52(1), 30-41.