EVALUATION OF SCIENCE, BIOLOGY AND PHYSICS CURRICULUM IN TERMS OF SOCIOSCIENTIFIC ISSUES

Yıl 2021, , 745 - 756, 20.05.2021

Sümeyra Zeynep Et , Mehmet Gömleksiz

https://doi.org/10.18069/firatsbed.872628

Cited By: 2

Öz

The purpose of this study is to investigation in terms of socio-scientific issues in science (primary and secondary schools 3rd, 4th, 5th, 6th, 7th and 8th grades) biology and physics curriculum (9th, 10th, 11th and 12th grades). The method of this study is qualitative research.. Science (Primary and Secondary Schools 3rd, 4th, 5th, 6th, 7th and 8th Grades) biology and physics (9th, 10th, 11th and 12th Grade) curriculum were used as the data sources. Evaluations were made by examining the achievements of these teaching programs. As a result of the analysis, it was determined that 17 learning attainments in science curriculum and 8 learning attainments in biology curriculum were related to socio-scientific issues. It was determined that there are 213 learning attainments in physics curriculum and only 5 of them are related to socio-scientific issues.

Anahtar Kelimeler

socioscientific issues, elementary science curriculum, secondary education physics curriculum, secondary education biology curriculum

FEN BİLİMLERİ, BİYOLOJİ VE FİZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARININ SOSYOBİLİMSEL KONULAR AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacını fen bilimleri (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) ortaöğretim biyoloji ve fizik dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programlarında sosyobilimsel konulara yer verilme durumunun incelenmesi oluşturmaktadır. Oluşturulan amaç doğrultusunda araştırmada nitel yöntem benimsenmiştir. Fen bilimleri (İlkokul ve Ortaokul 3., 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıflar), biyoloji ve fizik dersi (9., 10., 11. ve 12. sınıflar) öğretim programları veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Bu öğretim programlarının kazanımları incelenerek öğretim programları değerlendirilmiştir. Analizler sonucunda fen bilimleri dersi öğretim programında 17 kazanımın, biyoloji dersi öğretim programında ise 8 kazanımın sosyobilimsel konularla ilgili olduğu belirlenmiştir. Fizik dersi öğretim programında toplamda 213 kazanımın olduğu ve bu kazanımlardan sadece 5 tanesinin sosyobilimsel konular ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlardan yola çıkılarak sosyobilimsel konuları fen eğitimine dâhil edebilmek için öğretim programlarında sosyobilimsel konulara ilişkin kazanımlara daha fazla ağırlık verilmesi gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyobilimsel konular, fen bilimleri dersi öğretim programı, fizik dersi öğretim programı, biyoloji dersi öğretim programı

Kaynakça

• Akbaş, M., & Çetin, P. S. (2018). Üstün yetenekli öğrencilerin çeşitli sosyobilimsel konulara ilişkin argümantasyon kalitesinin ve informal düşünme becerisinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(1), 339-360. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.437794
• Altuntaş, E. Ç., Yilmaz, M., & Turan, S. L. (2017). Biyoloji öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki eleştirel düşünmelerinin empati açısından incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3), 915-931. Doi: 10.14686/buefad.311276
• Atasoy, Ş., Tekbıyık, A., & Yüca, O. Ş. (2019). Karadeniz Bölgesi’ndeki bazı yerel sosyobilimsel konularda öğrencilerin informal muhakemelerinin belirlenmesi: HES, organik çay ve yeşil yol projesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 524-540. doi: 10.16986/HUJE.2018045573
• Aydın, E., & Kılıç Mocan, D. (2019). Türkiye’de dünden bugüne sosyobilimsel konular: Bir doküman analizi. Anadolu Öğretmen Dergisi, 3(2), 184-197. https://doi.org/10.35346/aod.638332
• Aydın, F., & Silik, Y. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının 2017 Fen Bilimleri dersi öğretim programı 3. ve 4. sınıf kazanımları kapsamında sosyo-bilimsel konuları nasıl ilişkilendirdiklerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 740-756. https://doi.org/10.17679/inuefd.648944
• Ayvacı, H. Ş., Bülbül, S., & Türker, K. (2019). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular hakkındaki tutumlarının sınıf düzeyine göre incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 17-30. DOI: 10.7822/omuefd.525453
• Bakırcı, H., Artun, H., Şahin, S., & Sağdıç, M. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretimi aracılığıyla yedinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konular hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 6(2), 207-237.
• Bayram Jacobs, D., Henze, I., Evagorou, M., Shwartz, Y., Aschim, E. L., Alcaraz‐Dominguez, S., ... & Dagan, E. (2019). Science teachers' pedagogical content knowledge development during enactment of socioscientific curriculum materials. Journal of Research in Science Teaching, 56(9), 1207-1233. https://doi.org/10.1002/tea.21550
• Baytelman, A., & Constantinou, C. P. (2017). Investigating the relationship between content knowledge and the construction of ethical arguments on socioscientific issues. ESERA 2017 Conference, Dublin City University, Dublin.
• Bossér, U., & Lindahl, M. (2019). Students’ positioning in the classroom: A study of teacher-student interactions in a socioscientific issue context. Research in science education, 49, 371-390. DOI 10.1007/s11165-017-9627-1
• Can Gözüm, A.İ. (2015). Okul öncesi, sınıf ve fen bilgisi öğretmenlerinin fen bilimleri öz - yeterliklerine göre sosyo- bilimsel tutum ve bilişsel yapılarının belirlenmesi (Kars ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Cian, H. (2020). Assessing student knowledge, values, and personal experience to determine associations with socioscientific reasoning. The Electronic Journal for Research in Science & Mathematics Education, 24(1), 56-85.
• Chen, S. Y., & Liu, S. Y. (2018). Reinforcement of scientific literacy through effective argumentation on an energy-related environmental issue. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(12), 1-15. https://doi.org/10.29333/ejmste/95171
• Dawson, V., & Carson, K. (2020). Introducing argumentation about climate change socioscientific issues in a disadvantaged school. Research in Science Education, 50, 863-883. https://doi.org/10.1007/s11165-018-9715-x
• Dawson, V., & Schibeci, R. (2003). Western Australian high school students' attitudes towards biotechnology processes: Case studies. Journal of Biological Education, 38(1), 7-12. https://doi.org/10.1080/00219266.2003.9655889
• Demiral, Ü., & Türkmenoğlu, H. (2018). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konuda karar verme stratejilerinin alan bilgileriyle ilişkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(1), 309-340.
• Eastwood, J. L., Sadler, T. D., Zeidler, D. L., Lewis, A., Amiri, L., & Applebaum, S. (2012). Contextualizing nature of science instruction in socioscientific issues. International Journal of Science Education, 34(15), 2289-2315. https://doi.org/10.1080/09500693.2012.667582
• Erkol, M., & Gül, Ş. (2020). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumları. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-21. https://doi.org/10.25272/j.2149-8385.2020.6.1.02
• Fang, S. C., Hsu, Y. S., & Lin, S. S. (2019). Conceptualizing socioscientific decision making from a review of research in science education. International Journal of Science and Mathematics Education, 17, 427–448. https://doi.org/10.1007/s10763-018-9890-2
• Genç, M., & Genç, T. (2017). Türkiye’de sosyo-bilimsel konular üzerine yapılmış araştırmaların içerik analizi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 27-42. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.291772
• Gürbüzkol, R., & Bakırcı, H. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konular hakkındaki tutum ve görüşlerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 870-893. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751857
• Han Tosunoğlu, Ç. (2018). Biyoloji Öğretmenlerinin Sosyobilimsel Konularla ilgili Pedagojik Alan Bilgilerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Han Tosunoğlu, Ç., & İrez, S. (2017). Biyoloji öğretmenlerinin sosyobilimsel konularla ile ilgili anlayışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 833-860. https://doi.org/10.19171/uefad.369244
• Herman, B. C., Owens, D. C., Oertli, R. T., Zangori, L. A., & Newton, M. H. (2019). Exploring the complexity of students’ scientific explanations and associated nature of science views within a place-based socioscientific issue. Context. Science & Education, 28, 329–366. https://doi.org/10.1007/s11191-019-00034-4
• Herman, B. C., Zeidler, D. L., & Newton, M. (2018). Students’ emotive reasoning through place-based environmental socioscientific issues. Research in Science Education, 50, 2081–2109, https://doi.org/10.1007/s11165-018-9764-1
• Johnson, J., Macalalag, A. Z., & Dunphy, J. (2020). Incorporating socioscientific issues into a STEM education course: exploring teacher use of argumentation in SSI and plans for classroom implementation. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 2(9), 1-12. https://doi.org/10.1186/s43031-020-00026-3
• Karisan, D., & Zeidler, D. L. (2017). Contextualization of nature of science within the socioscientific issues framework: A review of research. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 5(2), 139-152. DOI:10.18404/ijemst.270186
• Kılıç, M. (2019). Fen Bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konuların öğretimine ilişkin görüşleri ve bu konuların öğretim ortamında incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Khishfe, R., Alshaya, F. S., BouJaoude, S., Mansour, N., & Alrudiyan, K. I. (2017). Students’ understandings of nature of science and their arguments in the context of four socio-scientific issues. International Journal of Science Education, 39(3), 299-334. https://doi.org/10.1080/09500693.2017.1280741
• Kolstø, S. (2001). Scientific literacy for citizenship: tools for dealing with the science dimension of controversial socioscientific issues. Science Education, 85(3), 291-310. https://doi.org/10.1002/sce.1011
• Lewis, J., & Leach, J. (2006). Discussion of socio‐scientific issues: The role of science knowledge. International Journal of Science Education, 28(11), 1267-1287. https://doi.org/10.1080/09500690500439348
• Lin, S. S., & Mintzes, J. J. (2010). Learning argumentation skills through instruction in socioscientific issues: The effect of ability level. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(6), 993-1017.
• MEB. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB. (2018a). Ortaöğretim Biyoloji Dersi Öğretim Programı (9., 10., 11. ve 12. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2018b). Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı (9., 10., 11. ve 12. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2018c). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (S. Turan, Çev.Ed.). Ankara: Nobel.
• Newton, M. H. & Zeidler, D. L. (2020). Developing socioscientific perspective taking. International Journal of Science Education, 42(8), 1302-1319. https://doi.org/10.1080/09500693.2020.1756515
• Oulton, C., Dillon, J., & Grace, M. M. (2004). Reconceptualizing the teaching of controversial issues. International Journal of Science Education, 26(4), 411-423. https://doi.org/10.1080/0950069032000072746
• Özcan C., & Kaptan, F. (2020). 2008-2017 Yılları Arasında sosyobilimsel konulara ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 16-36.
• Öztürk S., & Leblebicioğlu, G. (2015). Sosyo-bilimsel bir konu olan hidroelektrik santraller (HES) hakkında karar verilirken kullanılan irdeleme şekillerinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 1-33. https://doi.org/10.17522/nefefmed.88999
• Ram, R. (2020). Engaging young people in science education through socioscientific issues of biosecurity. Kōtuitui: New Zealand Journal of Social Sciences Online, 15(1), 22-37. https://doi.org/10.1080/1177083X.2019.1637908
• Sadler, T. D. (2004). Informal reasoning regarding socioscientific issues: A critical review of research. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 41(5), 513-536. https://doi.org/10.1002/tea.20009
• Sadler, T., & Fowler, S. R. (2006). A threshold model of content knowledge transfer for socioscientific argumentation. Science Education, 90(6), 986-1004. https://doi.org/10.1002/sce.20165
• Sadler, T.D. (2009). Situated learning in science education: Socio-scientific issues as contexts for practice. Studies in Science Education, 45, 1–42. https://doi.org/10.1080/03057260802681839
• Sadler, T. D., Romine, W. L., & Topçu, M. S. (2016). Learning science content through socio-scientific issues-based instruction: A multi-level assessment study. International Journal of Science Education, 38(10), 1622-1635. https://doi.org/10.1080/09500693.2016.1204481
• Şahintürk, G. Y. (2014). Sosyo-Bilimsel tartışma destekli fen etkinliklerinin 8. sınıf öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili farkındalıkları ve içerik bilgisi gelişimine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sılverman, D. (2018). Nitel verileri yorumlama. (Dinç, E, Çev.). Ankara: Pegem Akademi
• Türkmen, H., Pekmez, E., & Sağlam, M. (2017). Fen öğretmen adaylarının sosyo-bilimsel konular hakkındaki düşünceleri. Ege Eğitim Dergisi, 18(2), 448-475. https://doi.org/10.12984/egeefd.295597
• Tekin, N., Aslan, O., & Yılmaz, S. (2018). Sosyobilimsel konular temelli bir etkinlik örneği: Sbk tombala. Anadolu Öğretmen Dergisi, 2(1), 68-74.
• Tatar, Ş., & Adigüzel, O. C. (2019). Türkiye’de tartışmalı ve sosyobilimsel konular üzerine yazılan lisansüstü tezlerin eğitim bilimleri perspektifinden incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 305-325. https://doi.org/10.17494/ogusbd.548368
• Topçu, M. S., & Atabey, N. (2017). Sosyobilimsel konu içerikli alan gezilerinin ilköğretim öğrencilerinin argümantasyon nitelikleri üzerine etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 68-84. Doi: 10.14686/buefad.263541
• Topçu, M. S., Muğaloğlu, E. Z., & Güven, D. (2014). Fen eğitiminde sosyobilimsel konular: Türkiye örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(6), 1-22. DOI: 10.12738/estp.2014.6.2226
• Varal, E., & Belge Can, H. (2020). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular bağlamında pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(10), 21-42.
• Yapıcıoğlu, A. (2016). Fen Bilimleri öğretmen eğitiminde sosyobilimsel temelli yaklaşım uygulamalarının etkinliğine yönelik bir karma yöntem çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yapıcıoğlu, A. E., & Kaptan, F. (2017). Sosyobilimsel konu temelli öğretim yaklaşımı uygulamalarının etkililiğine yönelik bir karma yöntem çalışması. Eğitim ve Bilim, 42(192), 113-137. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2017.6600
• Yavuz Topaloğlu, M., & Balkan Kıyıcı, F. (2018a). Sosyobilimsel konulara dayalı okul dışı öğrenme ortamlarında yürütülen etkinliklerin öğrencilerin karar verme becerilerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1667-1678. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2200
• Yavuz Topaloğlu, M., & Balkan Kıyıcı, F. (2018b). Okul dışı öğrenme ortamlarında yürütülen etkinliklerin öğrencilerin sosyobilimsel konulara ilişkin görüşlerine etkisi: organ bağışı ve GDO1. E-International Journal of Educational Research, 9(1), 36-51. DOI: 10.19160/ijer.350189
• Yenilmez, Türkoğlu, A., & Öztürk, N. (2019). Sosyo-bilimsel konulara ilişkin fen bilgisi öğretmen adaylarının zihinsel modelleri. Başkent University Journal of Education, 6(1), 127-137.
• Yıldırım, İ., & Bakırcı, H. (2020). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretiminin sekizinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konular hakkındaki görüşlerine yansımasının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 1051-1070, DOI: 10.17679/inuefd.735702
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Zeidler, D. L., Walker, K. A., Ackett, W. A., & Simmons, M. L. (2002). Tangled up in views: Beliefs in the nature of science and responses to socioscientific dilemmas. Science Education, 86(3),343-367. https://doi.org/10.1002/sce.10025
• Zengin, F. K., Keçeci, G., Kırılmazkaya, G., & Şener, A. (2011, Eylül). İlköğretim öğrencilerinin nükleer enerji sosyobilimsel konusunu online argümantasyon yöntemi ile öğrenmesi. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, Elazığ, Türkiye