YÖNETİCİLERİN ALGILARINA GÖRE OKULLARDAKİ ÖRGÜTSEL İKLİM

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 2, 231 - 246, 03.09.2020

Muhammed Zincirli

https://doi.org/10.18069/firatsbed.722143

Cited By: 3

Öz

Okul yöneticileri, eğitim öğretim faaliyetlerinin amaçlarına ulaşmasında sorumluluk sahibi olan paydaşlardandır. Yöneticilerin gerek eğitimsel gerekse de yönetimsel sorumluluklarını sağlıklı bir şekilde yerine getirmeleri için okullarına dair örgütsel iklim algıları önem arz etmektedir. Yöneticilerin okullarına yönelik olumlu iklim algıları eğitim sisteminin başarılı sonuçlar elde etmesin katkı sağlayacaktır. Araştırmanın amacı, okullarda görev yapan yöneticilerin örgütsel iklim üzerine algılarını tespit etmektir. Araştırmanın sonuçları yöneticilerin okullarındaki iklimi algılamaları bakımından da bilgi vereceği için önemli görülmektedir. Araştırma nitel araştırma yöntemine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 bahar döneminde Fırat Üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü eğitim yönetimi anabilim dalında yüksek lisans yapan, farklı okul ve branşlardan 41 okul yöneticisi (Müdür veya Müdür Yardımcısı) oluşturmaktadır. Veri toplama yöntemi olarak yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada “içerik analizi” yapılmıştır. Her bir görüşme formunda verilen cevaplar ortak kodlar altında kategorileri (temaları) oluşturacak şekilde tablolaştırılmıştır. Araştırmanın en çarpıcı sonuçları yöneticilerin okullarındaki örgütsel iklimi “olumlu” yönde değerlendirmiş olmaları ve bu olumlu iklim ortamının oluşmasında okul yönetiminin etkili olduğudur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel İklim, Yönetici, Okul, Algı

Kaynakça

• Altun, S. A. (2001). Örgüt sağlığı. Nobel Yayınları.
• Anıl, D., & Güzeller, C. (2011). Seviye Belirleme Sınavı Yedinci Sınıf Fen ve Teknoloji Alt Testi ile Diğer Alt Testler Arasındaki İlişkinin Yol Analizi ile İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-10.
• Arslan, N. T. (2004). " Örgütsel Performansı Belirleyici Bir Etmen Olarak" Örgüt Kültürü ve İklimi Hakkında Bir Değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 203-228.
• Aydın, M. (2000). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınları.
• Ayık, A. ve Şayir, G. (2014). Okul Müdürlerin Öğretimsel Liderlik Davranışları İle Örgüt İklimi Arasındaki İlişki. Electronic Journal of Social Sciences, 13(49), 253-279
• Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baykal, İ. (2007). İlköğretim okullarının örgüt ikliminin bazı değişkeler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bektaş, F. & Nalçacı, A. (2013). Okul İklimi İle Öğrenci Başarısı Arasındaki İlişki. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(13), 1-13.
• Bogler, R. (2001). The influence of leadership style on teacher job satisfaction. Educational Administration Quarterly, 37(5) 662-682.
• Bozdoğan, K., & Sağnak, M. (2011). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile öğrenme iklimi arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11 (1), 137-145.
• Bugay, A., Avcı, D. ve Özdemir, S. (2018). Ebeveyn Okul İklimi Ölçeği Türkçe Formu'nun Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi ve Ebeveyn Okul İklimi Algısının Cinsiyete Göre Belirlenmesi. İlköğretim Online, 17(1), 70-81.
• Buluç, B. (2009). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 57(57), 5-34.
• Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (17. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, H., Azizoğlu, Ö. A., & Aydın, E. M. (2011). Organizasyon ve yönetim. Siyasal kitabevi.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research techniques and procedures for developing grounded theory (third edition). Los Angeles, USA: Sage.
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among fiveapproaches. Los Angeles, USA: Sage.
• Doğan, S. (2012). Lise Öğrencilerinin Okul İklimi Algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 55-92.
• Ellis, T.I. (1988). School climate. Reasearch Roundup, 4(2), 3-6.
• Ertekin, Y. (1978). Örgüt iklimi. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Gordon, G.G. (1990). The relationship of corporate culture to industry sector andcorporate performance. In R.H. Kilmann, M.J. Saxton, & R. Serpa (Eds.), Gain-ing control of the corporate culture (pp. 103–125). San Francisco: Jossey-Bass.
• Güçlüol, K. (1979). Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Merkez Örgütlerinde İklim. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ortadoğu Üniversitesi, Ankara.
• Gündüz, H. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki (Gaziantep ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Hoy, W. K., Miskel, C. (2010). Eğitim Yönetimi: Teori, Araştırma ve Uygulama (Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
• Karadağ, E., Baloğlu, N., Korkmaz, T., & Çalışkan, N., (2008). Eğitim Kurumlarında Örgüt İklimi ve Örgüt Etkinlik Algısı Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 63-71.
• Karcıoğlu, F. (2001). Örgüt kültürü ve örgüt iklimi ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1-2), 264-283.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(17), 117-139.
• Kurt, T., & Çalık, T. (2010). Okul iklimi ölçeği’nin (OİÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), 167-180.
• Lambert, V., & Lambert, C. (2012). Qualitative descriptive research: An acceptable design. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 16(4), 255-256.
• Lincoln, Y., & Guba, E. (1985). Naturalistic inquiry, Beverly Hills, CA: Sage.
• Maxwell, J. A. (2013). Qualitative research design: An interactive approach (third edition). Los Angeles, USA: Sage.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation: Revised and expanded from qualitative research and case study applications in education. San Franscisco, USA: Jossey-Bass.
• Merriam, S. B. & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative Research: A Guide to Design and İmplementation (4th Edition). San Francisco: Jossey-Bass.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (S. Akbaba-Altun & A. Ersoy, Çev. Ed.) Ankara: Pegem Akademi.
• Özdemir, S., Yalın, H. D. ve Sezgin, F. (2008). Eğitim Bilimine Giriş (6. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özdere, M. (2017). Okul İklim Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 7(2), 203-233.
• Saban, A., & Ersoy, A. (Eds.). (2017). Eğitimde nitel araştırma desenleri. Anı Yayıncılık.
• Sandelowski, M. (2010). What's in a name? Qualitative description revisited. Research in Nursing & Health, 33(1), 77-84. doi: 10.1002/nur.20362
• Schein, E.H. (2000). Commentary: Sense and nonsense about culture and climate.In N.M. Ashkanasy, C.P.M. Wilderom, & M. Peterson (Eds.), Handbook oforganizational culture and climate (pp. 1–18). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Sheldon, S. B., & Epstein, J. L. (2005). Involvement counts: Family and community partnerships and mathematics achievement. The Journal of Educational Research, 98(4), 196-207.
• Şentürk, C. & Sağnak, M. (2012). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Davranışları İle Okul İklimi Arasındaki İlişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 29-43.
• Şişman, M. (1994). Örgüt Kültürü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Şişman, M. (2002). Örgütler ve Kültürler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Şişman, M. (2012). Eğitimde Mükemmellik Arayışı: Etkili Okullar (3.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Taymaz, H. (2003). İlköğretim ve ortaöğretim okul müdürleri için okul yönetimi. (7. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel biraraştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
• Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 567(1), 88-107.
• Willis, D. G., Sullivan-Bolyai, S., Knafl, K., & Cohen, M. Z. (2016). Distinguishing features and similarities between descriptive phenomenological and qualitative description research. Western journal of nursing research, 38(9), 1185-1204.
• Yıldırım, A. & Simsek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri(11.bs.). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2013). Örgütsel İklim Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 1-11.