MAKEDONYALILAR HANEDANLIĞI'NIN II. DÖNEMİNDE (1025-1056) BİZANS İMPARATORLUĞU’NDA YAŞANAN GENEL SİYASİ VE EKONOMİK GELİŞMELER

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 2, 475 - 489, 03.09.2020

Mehmet Ertan Bamyacı , Sezgin Güçlüay

https://doi.org/10.18069/firatsbed.741100

Öz

II.Basileios’un ölümü (1025) ile başlayan Makedonyalılar Hanedanlığı’nın ikinci dönemi, ilk dönemindeki gibi başarılı olamamıştır. Yaklaşık olarak otuz yıl süren bu dönemde yedi farklı isim devleti yönetme şansı bulmuştur. Uzun soluklu bir yönetimin olmayışı ise istikrar noktasında bir başarısızlığa sebep olmuştur. Ülke içinde ve ülke dışında yaşanan sıkıntılara ekonomide yaşanan olumsuz gelişmelerde eklenince imparatorluk oldukça zor bir dönem yaşamıştır. VIII.Konstantinos’un vurdum duymaz yönetim anlayışıyla başlayan bu ikinci dönem III.Romanos’un duygusal ve gerçeklikten uzak politikalar izlediği bir süreçle devam etmiştir. III.Romanos, hazineye büyük yük getiren masraflı işlerle ve askeri alandaki başarısızlıklarla Bizans tarihinde yerini almıştır. IV.Mihail döneminde imparatorun abisi İoannes başta mali konular olmak üzere neredeyse tüm yönetimi eline almıştır. Bu dönemde bazı başarılar elde edilse bile uygulanan ağır vergi politikaları ve İoannes’in devlet hazinesini ailesinin hizmetine sunması, aslında devletin aile menfaatlerinin gerisinde kaldığı bir anlayışın yansımasıdır. Yine bu dönemde yaşanan askeri başarısızlıkların sebeplerinden biri; sırf aileden diye, liyakatsiz kimselerin ordu yönetimine getirilmesidir. V.Mihail’in kısa süren yönetimi, İmparatoriçeler Theodora ve Zoe’nin idarecilikten anlamamaları ve masraflı siyasetleri, IX.Konstantin’in ülke sorunlarından çok dünyevi zevklerle ilgilenmesi Makedonyalılar Hanedanlığının bu II.döneminin ne kadar başarısızca yönetildiğinin göstergelerindendir.

Anahtar Kelimeler

Bizans, Siyasi, Ekonomik, Makedonyalılar, Balkanlar

Kaynakça

• AGİBALOVA, Ye.-DONSKOY, G., Ortaçağ Tarihi, çev.Çağdaş Sümer, İstanbul, 2017. ALTINAY, Ahmet Refik, Bizans İmparatoriçeleri, çev.Muammer Yılmaz, Arkeoloji ve Sanat Yay., İstanbul, 2012. ATTALEIATES, Mıkhael, Tarih, çev.Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2008. BAHAR, Hasan, Roma ve Bizans Tarihi, Kömen Yay., Konya, 2012. BAMYACI, M. Ertan, Bizans İmparatorluğu’nda Ticaret ( VIII-X. Yüzyıllar ), F.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Elazığ, 2017. BASIK, Celalettin, Hiç Bizans Olmadı, C.II, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2015. BAUER, Susan Wise, Ortaçağ Dünyası, çev.Mehmet Moralı, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 2014. CHEYNET, Jean-Claude, Bizans Dünyası, Bizans İmparatorluğu (641-1204), çev.Aslı Bilge, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2018. DİKİCİ, Radi, Bizans İmparatorluğu Tarihi (Şu Bizim Bizans-Byzantium 330-1453), Remzi Kitabevi, İstanbul, 2013. GREGORY, Tımoty E., Bizans Tarihi, çev.Esra Ermert, Yapı Kredi Kültür Sanat Yay., İstanbul, 2016. HERRIN, Judıth, Bizans (Bir Ortaçağ İmparatorluğunun Şaşırtıcı Yaşamı), çev.Uygur Kocabaşoğlu, İletişim Yay., İstanbul, 2016. KAFESOĞLU, İbrahim, Türk Milli Kültürü, Boğaziçi Yay., İstanbul, 1984. KİHTİR, Tuğrul, XI-XIII. Yüzyıl Kaynaklarıyla Anadolu’da Bizans, Haçlılar, Selçuklular, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2017. LOPEZ, Robert S.,The Shape of Medieval Monetary History, Variorum Reprınts, London, 1986. MATEOS, Urfalı-GRİGOR, Papaz, Urfalı Mateos Vekayi-Namesi (952-1136) ve Papaz Grigor’un Zeyli (1136-1162), notları çev. Edoard Dulaurer, Halil Yınanç, Türkçe’ye çev. Hrant D.Andreasyon, TTK Basımevi/ TTK Yay., Ankara, 2000. MORGAN, Gıles, Bizans’ın Kısa Tarihi, çev. Eylem Çağdaş Babaoğlu, Kalkedon Yay., İstanbul, 2010. NORWICH, J.J., Bizans Yükseliş Dönemi (803-1081), çev.Selen Hırçın Riegel, C.II, Kabalcı Kitabevi, İstanbul, 2013. OMAN, Clarles William Chadwick, Bizans İmparatorluğu Tarihi, çev.Ekin Duru, Say Yayınları, İstanbul, 2019, s.193. OSTROGORSKY, Georg, , Bizans Devlet Tarihi, çev.Fikret Işıltan, TTK Basımevi, Ankara, 1995. PSELLOS, Mıkhaıl, Mıkhaıl Psellos’un Khronographıa’sı, çev.Fikret Işıltan, TTK Basımevi, Ankara, 1992. ZONORAS, Ioannes, Tarihlerin Özeti (Kitap XVII-XVIII), çev.Bilge Umar, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2008.