Global and Local Developments Influencing the Emergence of ISIS and Strategy to Fight Against ISIS

Yıl 2021, Cilt: 31 Sayı: 1, 301 - 316, 20.01.2021

Zülfü Dağdeviren

https://doi.org/10.18069/firatsbed.833850

Cited By: 2

Öz

The present study examines the global and local effects leading to the emergence and growth of the terrorist organization ISIS and the method of fighting against ISIS. In the context of global impacts, the effects of the US policies that excluded the Sunni population from the administration after the 2003 invasion of Iraq on the increase in social support for ISIS were examined. In the context of local effects, Nuri al-Maliki's sectarian approach to administration, the withdrawal of his support from the Sahwa organization, and the Sunni Arab community’s support to ISIS as a result of his oppressive approach towards the Sunni population that deepened the Shiite-Sunni conflict in Iraq have been explained within the framework of structural violence. Despite being militarily defeated in Iraq and Syria and geographically restricted, many reports state that ISIS has not been completely eradicated and remains a threat to the region. In the context of the strategy to fight against ISIS, to prevent ISIS from growing again in the post-conflict period, recommendations have been made to ensure that people who have joined or supported ISIS for different reasons stay away from violence and to solve political, economic and socio-cultural problems that prevent them from safely integrating into society.

Anahtar Kelimeler

ISIS, Sunni Arabs, Structural Violence, Sectarian Conflict

IŞİD'İN ORTAYA ÇIKMASINDA ETKİLİ OLAN KÜRESEL, YEREL GELİŞMELER ve IŞİD'LE MÜCADELE STRATEJİSİ

Öz

Bu çalışmada IŞİD terör örgütünün ortaya çıkmasına ve büyümesine neden olan küresel ve yerel etkiler ve IŞİD'le mücadele yöntemi incelenmiştir. Küresel etkiler bağlamında ABD'nin 2003'te Irak işgali sonrasında sünnileri yönetimden dışlayan politikalarının, IŞİD'in toplumsal desteğinin artmasına etkileri incelenmiştir. Yerel etkiler bağlamında ise Nuri El-Maliki'nin mezhepçi yönetim yaklaşımı, Sahva yapılanmasından desteğini çekmesi, Sünnilere yönelik baskıcı yaklaşımının Irak'ta Şii-Sünni çatışmasını derinleştirmesi sonucu Sünni Arap toplumunun IŞİD'i desteklemesi yapısal şiddet kavramları çerçevesinde açıklanmıştır. IŞİD, Irak ve Suriye'de askeri olarak yenilgiye uğratılıp coğrafi olarak sınırlandırılmasına rağmen, birçok raporda tamamen yok edilemediği ve bölge için tehdit olmayı sürdürdüğü belirtilmiştir. IŞİD'le mücadele stratejisi bağlamında çatışma sonrası dönemde, IŞİD'in tekrar büyümemesi için farklı nedenlerle İŞİD'e katılmış veya desteklemiş kişilerin şiddetten uzaklaşması ve topluma güvenli şekilde entegre olmasını engelleyen siyasal, ekonomik ve sosyo-kültürel sorunların çözümü için önerilerde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

IŞİD, Sünni Araplar, Yapısal Şiddet, Mezhep Çatışması

Kaynakça

• Ali, O. (2015), Post-ISIL Iraq: National Challenges and Opportunities. Sakarya Üniversitesi Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 2(2), s.37-58.
• Barrett, R. (2014). Foreign Fighters in Syria. New York: The Soufan Group,http://soufangroup.com/wp-content/uploads/2014/06/TSG-Foreign-Fighters-in-Syria.pdf, (Erişim Tarihi: 19.09.2020).
• Bilgin, N. (2007), Kimlik İnşası, İzmir; Aşina Kitap.
• Bohn, L. (2014), The Blood Brothers of Anbar, https://foreignpolicy.com/2014/09/12/the-blood-brothers-of-anbar/, (Erişim Tarihi: 09.09.2020).
• Boz, G. (2014). IŞİD Terör Örgütü ve Evrim Süreci Irak El-Kaidesi‘nden Irak-Şam İslam Devleti'ne, Ankara: Strateji Enstitüsü Yayınları, Analiz No: 3, s.1-23.
• Bozdoğan, B. S. (2016), DAİŞ 3. Dünya Savaşının Deşifresi, 1. Baskı, İstanbul: Hayy Kitap Yayınları.
• Cockburn, P. (2014), İslam Devleti’nin Yükselişi IŞİD ve Yeni Sünni Ayaklanması, (Çev.: O. Akınbay), İstanbul:Agora Kitaplığı.
• Çelik, A.B. (2009). Etnik Çatışmaların Çözümünde Siyaset Bilimi ve Uyuşmazlık Çözümü Yaklaşımları, (Ed.: N. Beriker), Çatışmadan Uzlaşmaya: Kuramlar, Süreçler ve Uygulamalar, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çetinsaya, G. ve Özhan, T. (2009), İşgalin 6. Yılında Irak, 1. Baskı. Ankara: SETA Yayınları IV.
• Çiftçi, E. (2017), IŞİD: Oluşum, Kuruluş ve Devletleşme Süreçleri, Lectio Socialis, (1), s.45-57.
• Dağ, A. E. ve Sulaiman A. H. (2015), Irak Raporu, https://www.ihh.org.tr/public/publish/0/19/irak-raporu.pdf, (Erişim Tarihi: 12.09.2020).
• Emre, A. (2014), Yeni Selefilik ve IŞİD, 1. Baskı, İstanbul: DÜBAM Yayınları.
• Eralp, A. (2019), Uluslararası İlişkiler Disiplininin Oluşumu: İdealizm-Realizm Tartışması, (Der.: İ. D. Dağı, A. Eralp, E. F. Keyman, N.İ Polat, O. F. Tanrısever, F. Yalvaç, A. N. Yurdusev), Devlet, Sistem ve Kimlik: Uluslararası İlişkilerde Temel Yaklaşımlar, s. 59-88, Ankara: İletişim Yayınları.
• Erdoğan, Ş. ve Deligöz, E. (2015), Irak Şam İslam Devleti (IŞİD): Gücü ve Geleceği. Savunma Bilimleri Dergisi, 14(1), s.5-37.
• Friedland, E. (2015). The Islamic State. Report prepared by Clarion Project, (1), s.1-23.
• Gause, F. G. (2010), The International Relations Of The Persian Gulf, 1 st Edition, New York: Cambridge University Press.
• Gray, J. (2004), El Kaide Modern Olmanın Anlamı, (Çev.: Z. Savan), İstanbul: Everest Yayınları.
• Gürler, R. T. ve Özdemir, Ö. B. (2014), El Kaide'den Post-Kaide'ye Dönüşüm: IŞİD, Sakarya Üniversitesi Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 1(1), s.128-129.
• Harff, B. and Gurr, T.R. (2004), Ethnic Conflict İn World Politics, 2 nd edition, New York: Westview Press.
• International Crisis Group, (2020), Averting an ISIS Resurgence in Iraq and Syria, https://www.crisisgroup.org/middle-east-north-africa/eastern-mediterranean/syria/207-averting-isis-resurgence-iraq-and-syria, (Erişim Tarihi: 19.09.2020).
• Knutsen, T. L. (2016). Uluslararası İlişkiler Teorisi Tarihi, (Çev.: M. Özay), İstanbul: Açılım Kitap Yayınları.
• Koyuncu, B.L. (2013), Uluslararası İlişkilerde Ekonomi Faktörü: Uluslararası Ekonomik Örgütler ve Süreçler, (Ed.: E. F. Keyman, B. Y. Dural), Uluslararası İlişkilere Giriş, s.96-121, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Kuran, S. ve Gür, H. (2017), Devlet-Dışı Aktörlere Karşı Meşru Müdafaada "İsteksiz veya Âciz" Doktrini: Suriye ve DAEŞ Örneği, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 23(1), s.57-88.
• Lewis, J. (2013), Al-Qaeda in Iraq Resurgent- The Breaking the Walls Campaign, Middle Wast Security Report 14: https://docs.house.gov/meetings/FA/FA18/20131212/101591/HHRG-113-FA18-Wstate-LewisJ-20131212.pdf, (Erişim Tarihi: 08.09.2020).
• Lister, C. (2014), Profiling The Islamic State, Brokings Doha Center Analysis Paper, 13(1), s.1-50.
• Luizard, P. J. (2016), IŞİD Tuzağı, (Çev.: Y. Ö. Charles), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mironova V. (2018), IŞİD Tekrar Toparlanabilirmi; Eski İŞİD Savaşçılarıyla Söyeyleşiler,https://www.nato.int/docu/review/tr/articles/2018/08/09/isid-tekrar-toparlanabilir-mi-eski-isid-savascilariyla-soeylesiler/index.html, (Erişim Tarihi: 20.09.2020).
• Ortadoğu News. (2020), Irak'ta Yeniden IŞİD Tehlikesi, http://www.ortadogunews.com/dunya/irakta-yeniden-isid-tehlikesi-h3138.html, (Erişim Tarihi: 19.09.2020).
• Pirinççi, F. (2004), 2003 Savaş Sonrası Süreçte Irakta Siyasal Yapılanma, Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Merkezi Müdürlüğü İkinci Orta Doğu Semineri: Dünden Bugüne Irak (Uluslararası Katılımlı), Elazığ: Fırat Üniversitesi, Cilt II, s.481-509.
• Şen, Y. (2014), Suriye’de Arap Baharı, Yasama Dergisi, 23(1), s.55-79.
• Taştekin, F. (2016), Karanlık Çöktüğünde, IŞİD: Din Adına Şiddetin Dünü ve Bugünü. 1. Baskı, İstanbul: Doğan Kitap.
• Todenhöfer, J. (2015). Inside IS–10 Tage im 'Islamischen Staat' (İslam Devleti’nde IŞİD ile On Gün), (Çev.: A. Nareni), Irak-Süleymaniye: Piremerd Yayınları.
• Volkan, V. D. (2009), Kimlik Adına Öldürmek, (Çev.: M. B. Büyükkal), İstanbul, Everest Yayınları.
• Warrick, J. (2016), Siyah Bayraklar: IŞİD’in Doğuşu ve Yükselişi, (Çev.: I. Tansel), İstanbul: Ozan Yayıncılık.
• Weiss, M. ve Hassan H. (2016). IŞİD-Terör Ordusunun İçyüzü, (Çev.: E. A. Kayhan), İstanbul: Kırmızı Yayınları.