KENDİ KENDİNE ÖĞRENME ÖZ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİNİN UYARLANMASI VE ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KENDİ KENDİNE ÖĞRENME ALGILARI

Yıl 2023, Cilt: 33 Sayı: 2, 685 - 700, 26.05.2023

Mehmet Ali Aykul , Ceyhun Ozan

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1259917

Öz

Bu araştırmada, Williamson (2007) tarafından geliştirilen ‘Kendi Kendine Öğrenme Öz Değerlendirme Ölçeği’ni Türk kültürüne uyarlanıp üniversite öğrencilerinin kendi kendine öğrenme algılarının çeşitli değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, Atatürk Üniversitesi bünyesinde farklı bölümlerde öğrenim gören 441 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre tek boyutlu bir yapı ortaya çıkmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları da tek faktörlü yapıyı doğrulamıştır. Araştırma sonucunda, üniversite öğrencilerinin kendi kendine öğrenme algıları cinsiyet, yaş, bölüm ve sınıf değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği fakat öğretim kademesi değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. Üniversite öğrencilerinin kendi kendine öğrenme algılarının yüksek olduğu elde edilmiştir. Ölçekten alınan puan ortalamalarına bakıldığı zaman üniversite öğrencilerinin kendi kendine öğrenme algılarının kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre yirmi iki yaş ve üzeri öğrencilerin yirmi iki yaş altı öğrencilere göre Türkçe ve Sosyal bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin İlahiyat, Fen ve Matematik, Temel Eğitim ve Eğitim Bilimleri öğrenim gören öğrencilere göre birinci sınıfta öğrenim görenlerin ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfta öğrenim görenlere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca lisansüstü eğitim alan öğrencilerin lisans eğitimi alan öğrencilere göre kendi kendine öğrenme algılarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kendi kendine öğrenme, Üniversite Öğrencileri, Ölçek uyarlama

Adaptation of the Self-Directed Learning Self-Assessment Scale and The Self-Directed Learning Perceptions of University Students

Öz

In this study, it was aimed to adapt the 'Self-Directed Learning Self-Assessment Scale' developed by Williamson (2007) to Turkish culture and to determine whether the self-directed learning perceptions of university students differ significantly according to various variables. The sample of the research consists of 441 university students studying in different departments of Atatürk University. According to the results of the exploratory factor analysis, a one-factor structure emerged. The results of confirmatory factor analysis also confirmed the single-factor structure. As a result of the research, it was revealed that university students' self-learning perceptions did not show a significant difference according to gender, age, department and class variables, but showed a significant difference according to the variable of education level. It has been obtained that university students have high self-directed learning perceptions. When the means obtained from the scale are examined, the self-directed learning perceptions of university students are compared to female students compared to male students, students aged twenty-two and over compared to students under the age of twenty-two, students studying in Turkish and Social departments compared to students studying Theology, Science and Mathematics, Basic Education and Educational Sciences. According to the results, it was determined that the first-year students were higher than the second, third and fourth-year students. In addition, it was concluded that the self-directed learning perceptions of the students who received graduate education were significantly higher than those who received undergraduate education.

Anahtar Kelimeler

Self-directed learning, University students, Scale adaptation

Kaynakça

• Acar, C. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kendi kendine öğrenme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Alkan, F. ve Erden, E. (2013). Kendi kendine öğrenmenin laboratuvarda başarı, hazırbulunuşluk laboratuvar becerileri tutumu ve endişeye etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 15-26.
• Aşkın, İ. (2015). Üniversite öğrencilerinin öz-yönetimli öğrenme becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydede, M. N. ve Kesercioğlu, T. (2009). Fen ve teknoloji dersine yönelik kendi kendine öğrenme becerileri ölçeğinin geliştirilmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 53-61.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (25. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Byrne, B. M., & Campbell, T. L. (1999). Cross-cultural comparisons and the presumption of equivalent measurement and theoretical structure: A look beneath the surface. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30 (4), 555-574.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cazan, A. M., & Schiopca, B. A. (2014). Self-directed learning, personality traits and academic achievement. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 127, 640-644.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16 (3), 297-334.
• Cox, B. F. (2002). The relationship between creativity and self-directed learning among adult community college students (Unpublished doctoral dissertation). University of Tennessee.
• Demir, Ö. ve Yurdugül, H. (2013). Self-directed learning with technology scale for young students: A validation study. E-international Journal of Educational Research, 4 (3), 58-73.
• Doğan, E. (2002). Eğitimde küreselleşme. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6, 87-98.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). London: Sage Publications.
• Field, L. (1989). An investigation into the structure, validity, and reliability of Guglielmino's self-directed learning readiness scale. Adult Education Querterly, 39 (3), 125-139. https://doi.org/10.1177/0001848189039003001
• Fisher, M., King, J., & Tague, G. (2001). Development of self-directed learning readiness scale for nursing education. Nurse Education Today, 21, 516-525.
• Guglielmino, L. M. (1977). Development of the self-directed learning readiness scale (Unpublished doctoral dissertation). Georgia University.
• Günsel, E. (2019). Öğretmen adaylarının teknoloji ile öz yönelimli öğrenmeleriyle çevrimiçi bilgi arama stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Hair, J. F. Jr., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). London: Pearson Education.
• Hall, J. (2011). Self-directed learning characteristics of first-generation, first-year college students participating in a summer bridge program. Graduate Theses and Dissertations. https://digitalcommons.usf.edu/etd/3140
• Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6 (1), 1-55.
• Karabulut, N., Gürçayır, D., Kavuran, E. ve Yaman, Y. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin kendi kendine öğrenmeye hazır oluş düzeyleri ve etkileyen faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4 (1), 3-10.
• Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39 (1), 31-36.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi (16. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaynarca, S. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin kendi kendine öğrenmeye hazıroluş düzeyleri ve etkileyen faktörler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Girne Amerikan Üniversitesi, Kıbrıs.
• Kell, C. (2006). Undergraduates’ learning profile development: What is Happening to the men? Medical Teacher, 28 (1), 16-24.
• Kılıç, D. Ve Sökmen, Y. (2012). Sınıf öğretmen adaylarının kendi kendine öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluklarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (3),223- 228.
• Kırılmazkaya, G. (2018). Öğretmen adaylarının öz yönelimli öğrenmeye hazırbulunuşluklarının incelenmesi. Turkish Studies Educational Sciences,13 (11), 865-877.
• Kline, P. (2000). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
• Kocaman, G., Dicle, A., Üstün, B. ve Çimen, S. (2004, Mayıs). Kendi kendine öğrenmeye hazıroluş ölçeği. I. Aktif Eğitim Kurultayı’nda sunulan bildiri, İzmir.
• Küçüker, G. F. ve Selvi, K. (2016). İlkokul öğrencilerinin kendi kendine öğrenme becerilerinin geliştirilmesine yönelik öğretici destekli bir model önerisi. Eğitim ve Bilimi, 41 (185), 167-198.
• Litzinger, T. A., Wise, J. C., & Lee, S. (2005). Self-directed learning readiness among engineering undergraduate students. Journal of Engineering Education, 94, 215-221.
• Lombaerts, K., Engels, N., & Braak J. (2009). Determinants of teachers’ recognitions of self-regulated learning practices in elementary education. The Journal of Educational Research, 102 (3), 163-173.
• Nunnally, J., & Bernstein, I. (1994). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
• Ozan, C., Çelik Ercoşkun, N. ve Kıncal, R. Y., (2015). The Turkish adaptation of Self-Regulated Learning Teacher Belief Scale. The Anthhropologist, 22 (2), 405-411. https://doi.org/10.1080/09720073.2015.11891893
• Özbek, R., Eroğlu, M. ve Donmuş, V. (2017). Öğretmen adaylarının kendi kendine öğrenmeye ilişkin hazırbulunuşluklarının incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 7 (13), 17-35.
• Öztürk, Y., Bilge, Z. ve Bilge, S. (2017). Sorgulama becerileri ile kendi kendine öğrenme becerileri arasındaki ilişki: Temel eğitim öğretmen adaylarına yönelik bir araştırma. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), 179-214.
• Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for Windows version 12 (2nd ed.). London: Allen & Unwin.
• Par S., H., & Thant K., N. (2020) Critical thinking disposition and self-dırected learning readiness of university students. J. Myanmar Academi Arts Science 18 (9), 327-335.
• Pekel, A. (2016). Examining the relation between the general self –sufficiency levels and self– directed learning readiness level of physical education teachers. International Journal of Development Research, 6 (8), 8952-8957.
• Salas, G. (2010). Öğretmen adaylarının kendi kendine öğrenmeye hazırbulunuşlukları (Anadolu Üniversitesi örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Sarmasoğlu, Ş. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin kendi kendine öğrenme hazıroluş düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Shiong, K. B., Aris, B., & Tasir, Z. (2009). The level of self-directed learning among teacher training institute students – An early survey. Jurnal Teknologi, 50 (E), 101-111.
• Smedley, A. (2007) The self-directed learning readiness of first year bachelor of nursing students. Journal of Research in Nursing, 12 (4), 373-385.
• Soran, H., Akkoyunlu, B. ve Kavak, Y. (2006). Yaşam boyu öğrenme becerileri ve eğiticilerin eğitimi programı: Hacettepe Üniversitesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 201-210.
• Şahin, E. (2015). Meslek lisesi öğretmenlerinin özyönetimli öğrenmeye hazırbulunuşluk düzeylerinin ve öğretim stili tercihlerinin incelenmesi (Bursa ili örneği). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), 297-316.
• Şahin, E. ve Erden, M. (2008). Özyönetimli Öğrenmeye Hazırbulunuşluk Ölçeği’nin (ÖYÖHÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-journal of New World Sciences Academy, 4 (3), 695-706.
• Şahin, E. ve Küçüksüleymanoğlu, R. (2015) Öğretmen adaylarının öz yönelimli öğrenmeye hazırbulunuşlukları, biliş ötesi farkındalıkları ve denetim odakları arasındaki ilişkiler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), 317-334.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Allyn and Bacon. Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Teo, T., Tan, S. C., Lee, C. B., Chai, C. S., Koh, J. H. L., Chen, W. L., & Cheah, H. M. (2010) The self directed learning with technology scale (SDLTS) for young students: An initial development and validation. Computers & Education, 55 (4), 1764-1771.
• Williamson, S. N. (2007). Development of a self-rating scale of self-directed learning. Nurse Searcher, 14 (2) 66-83.
• Yenilmez, K. ve Şan, İ. (2008, Eylül). Matematik öğretmen adaylarının kendi kendine öğrenmeye hazıroluş düzeyleri. XVII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Sakarya.
• Yılmazsoy, B. ve Kahraman, M. (2019). Uzaktan eğitim öğrencilerinin öz-yönetimli öğrenme becerilerinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12 (2), 783-818.
• Yiğit, N., Bütüner S. Ö. ve Dertlioğlu K. (2008). Öğretim amaçlı örütbağ sitesi değerlendirme ölçeği geliştirme. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2 (12), 38-51.