TURİST REHBERLERİ GÖZÜNDEN İZNİK TURİZMİNİN SWOT ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 34 Sayı: 1, 187 - 200, 26.01.2024

Ayşen Acun Köksalanlar

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1369386

Öz

Tarih öncesi dönemlerden beri önemli bir yerleşim yeri olan İznik tarih, kültür ve turizm kentidir. Dört medeniyete başkentlik yapmış olması, Hristiyanlık için önemli iki konsilin burada toplanmış olması, Selçuklu ve Osmanlı izlerini taşıması nedeni ile İznik turizm açısından değerlidir. Sahip olduğu bu mirası anlatacak ve tanıtacak olan kişiler ise turist rehberleridir. Bu nedenle bu çalışmada İznik turizminin SWOT analizi turist rehberlerinin gözünden değerlendirilmiştir. Turist rehberlerine İznik turizminin güçlü, zayıf yanları, fırsat ve tehditleri sorulmuştur. Ayrıca turist rehberlerine İznik’te hangi turizm türü geliştirilebilir ve İznik turizmi için çözüm önerileriniz nelerdir şeklinde iki soru daha yöneltilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak 68 turist rehberi ile 1-30 Haziran 2023 tarihleri arasında telefon görüşmesi yapılmıştır. Görüşmelerin sonuçları MAXQDA 2022 programında içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda İznik turizminin güçlü yanlarında birinci sırada “Tarihi” kodu, zayıf yanlarında ise birinci sırada “Fiziki Çevre Sıkıntısı” kodu gelmektedir. İznik turizminin fırsatlarında “İznik’te Tarihi Noktaların Birbirine Yakın Olması” birinci sırada gelirken, tehditlerinde ise “Kaçak Rehberler” ilk sırada yer almaktadır. Turist rehberleri İznik’te inanç turizminin geliştirilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Ayrıca reklam çalışmalarına ağırlık verilmesi gerektiği, İznik’e daha fazla tur düzenlenmesi gerektiği de araştırmanın diğer sonuçlarındandır.

Anahtar Kelimeler

İznik, Swot Analiz, Turist Rehberi, İznik Turizmi

Etik Beyan

Çalışmada etik kurallara uyulduğunu belirtmekteyim.

The SWOT Analysis of Tourism of Iznik from Tourist Guides Perspective

Öz

Iznik, an important settlement since prehistoric times, is a city of history, culture and tourism. Iznik was valuable for tourism because it is the capital of four civilizations, two important councils for Christianity were held here and it bears Seljuk and Ottoman traces. The people who present and narrate this heritage are the tourist guides. This study, therefore, evaluated the SWOT analysis of Iznik tourism from the tour guides’ perspective. The tourist guides were interviewed about the strengths, weaknesses, opportunities and threats of Iznik tourism. In addition, the tourist guides were asked two additional questions: “What kind of tourism can be developed in Iznik?” and “What are your suggested solutions for tourism in Iznik?” As part of the study, telephone interviews were conducted with 68 tourist guides using the qualitative research method between June 1 and June 30, 2023. The results of the interviews were content analyzed in the MAXQDA 2022 program. As a result of the interviews, the code “History” ranked first among the strengths of Iznik tourism, and the code “Physical environmental problems” ranked first among the weaknesses. Among the opportunities of Iznik tourism, “proximity of historical points in Iznik” ranks first, while “illegal tour guides” ranks first among the threats. The tour guides stated that faith tourism should be developed in Iznik. In addition, another result of the survey is that more emphasis should be placed on promotional activities and more tours to Iznik should be organized.

Anahtar Kelimeler

İznik, Swot Analysis, Tour Guidence, İznik Tourism

Kaynakça

• 6326 Sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu. (2023, Temmuz, 8). Erişim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6326.pdf.
• Acar, A. B. ve Avcıkurt, C. (2023). SWOT Analysis on the Faith Tourism Potential of Diyarbakir. Anatolian Landscape and Faith Tourism: Ancient Times to Present Conference Proceedings: Volume 1.
• Adamış, E. (2022). İznik (Nicea) İçin Yeni Bir Alternatif Turizm Potansiyeli: Spor Turizmi. Turizm ve İşletme Bilimleri Dergisi, 2(2), 157-167.
• Akpınar, G. ve Koç, H. (2023). Kapadokya Turizminin SWOT Analizi ile İncelenmesi ve Bölgede Turizmi Geliştirmek İçin Öneriler. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(2), 316-334.
• Akpur, A. ve Zengin, B. (2019). İznik Gölü ile Çevresinin Kamp ve Karavan Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 8(2),4-20.
• Akyurt Kurnaz, H. (2020). Bolu Turizm Potansiyelinin Turist Rehberleri Açısından Değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (1), 523-537.
• Albuz, N. (2018). Profesyonel Turist Rehberlerinin Turizm Sektörü İçindeki Yeri ve Önemi. Albuz, N., Çakmak, T. F., Eren, A.,Tekin, Ö., Güven Yeşildağ, N. (Ed.). Turist Rehberliğine Giriş içinde (17- 48. ss). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Altun, N., N. (2012). Kuruluşundan günümüze İznik’in yerleşim özellikleri. Coğrafya Dergisi, (6), 345-366.
• Avcıkurt, C. (2020). Turizm Sosyolojisi Genel ve Yapısal Yaklaşım. Yenilenmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Batır, İ. B. (2014). Selçuklu Başkenti İznik. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Birdir, K., Karakan, H, İ. ve Çolak, O. (2015). Gaziantep İlinin Turizm Açısından SWOT Analizi ve Turizmin Geliştirmesine Yönelik Öneriler. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(1), 77-92.
• Bursa Turizm Portalı. (2024, Ocak 6). İznik Gölü ve Su Altı Bazilikası. https://www.bursa.com.tr/tr/mekan/ iznik-golu-ve-sualti-bazilikasi-37/.
• Bursa Valiliği. (2023, Eylül 26). İznik Çinisi. Erişim adresi http://www.bursa.gov.tr/iznik-cinisi.
• Chadwick, H. (2004). Nikaia/İznik Konsili 325. Işıl Akbaygil, Hâlil İnancık, Oktay Aslanapa. (Ed.). Tarih Boyunca İznik içinde (89-104.ss). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Çalışkan, G. (2019). Doğu Roma Döneminde İznik. (X-XIII. Yüzyıllar). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Darcan, H. (2013). Athanasıus ve İznik Konsili. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XV: 28, 170- 191.
• Demirsoy, D. (2019). İznik ve Yakın Çevresinin Turizm Coğrafyası. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
• Düzgün, E. (2023). Turist Rehberliği Mesleğine Genel Bakış. Düzgün, E. (Ed). Örnek Olaylarla Turist Rehberliği içinde (16-38.ss). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ekinci, M. B. (2014). The Cittaslow philosophy in the context of sustainable tourism development; the case of Turkey. Tourism Management, 41, 178-189.
• Elbas, A. ve Dönmez, A. (2018). Bursa Rehberi. Bursa Valiliği.
• Ermiş, Ü. M. (2009). İznik ve Çevresi Bizans Devri Mimari Faaliyetinin Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eyice, S. (1988). İznik Tarihçesi ve Eski Eserleri. Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi Yayınları, 1, İstanbul.
• Gök, A. ve Tuna, H. (2013). Turizm Pazarlaması Açısından Malatya İlinin Potansiyelinin Belirlenmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, 15 (24), 01-11.
• İnalcık, H. (2004). İznik İçin Osman Gazi ve Bizans Mücadelesi. Işıl Akbaygil, Hâlil İnancık, Oktay Aslanapa. (Ed.). Tarih Boyunca İznik içinde (59-85.ss). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• İznik Belediyesi. (2023, Eylül 26). İznik Gölü. Erişim adresi https://www.iznik.bel.tr/sayfa/iznik-golu.html.
• İznik Belediyesi. (2023a, Eylül 26). Yavaş Şehir. Erişim adresi https://www.iznik.bel.tr/proje/cittaslow-iznik.html#:~:text=%C4%B0znik'in%20Cittaslow%20unvan%C4%B1na%20sahip,ve%20temiz%20%C5%9Fekilde%20aktarmay%C4%B1%20i%C3%A7erir.
• İznik Belediyesi. (2024, Ocak 6). Kültürel Varlıklar. https://www.iznik.bel.tr/sayfa/kulturel-varliklar.html.
• İznik Kaymakamlığı. (2024, Ocak 6). İlçemiz. http://www.iznik.gov.tr/ilcemiz.
• Kardoruk, N. (2022). Yeni Bulgularla Birlikte İznik (Nicaea) Roma Tiyatrosu Kullanım İşlevleri ve Mimarisi. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 12 (24), 31-62.
• Kaya F., Küçükali S. ve Kızılırmak İ. (2019). Turist rehberlerinin yaşadıkları deneyimlere göre doğu Karadeniz bölgesi yayla turizminin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(EkSayı), 307-316.
• Kozak, N., Akoğlan Kozak, M. ve Kozak, M. (2017). Genel Turizm İlkeler- Kavramlar. Yenilenmiş 19. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Köroğlu, Ö. (2013). Turist Rehberlerinin İş Yaşamındaki Rolleri Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 91-112.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğü İznik Broşürü. (2011). Başak Matbaacılık ve Tanıtım Hiz. Ltd. Şti., Ankara. https://tanitma.ktb.gov.tr/Eklenti/2042,izniktrpdf.pdf?0.
• Okçu, R. (2016). İznik’in Antik Tarihçesi. Milattan Önce Milattan Sonra İznik Nikea Gezi Rehberi. İznik Belediyesi.
• Ongun, U., Gövdere, B. ve Çiçek, U. (2016). Yeşilova’nın Kırsal Turizm Potansiyelinin Swot Analizi ile Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi,7(16), 75-88.
• Öter, Z. ve Sarıbaş, Ö. (2021). Turist Rehberlerinin Görevleri ve Rolleri. Eser, S., Şahin S., Çakıcı, C. (Ed.). Turist Rehberliği içinde (101-116. ss). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Özgen, N. (2010). Doğu Anadolu Bölgesi’nin doğal turizm potansiyelinin belirlenmesi ve planlamaya yönelik öneriler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2),1407-1438.
• Öztekin, E. (2021). Zonguldak İlinin Ekoturizm Potansiyeli ve Swot Analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 26(45),171-182.
• Solmaz, S. A. ve Uyar Oğuz, H. (2020). Kırsal Alanlarda Yaşayan Yerel Halkın Kırsal Turizme Bakışının Belirlenmesi: İznik ve Orhangazi Kırsal Yerleşimlerine Yönelik Ampirik Bir Araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 294-313.
• Soykök, B. Ve Taş, M. (2021). İznik Kırsalındaki Kırsal Turizm Potansiyellerinin İncelenmesi. Mimarlık ve Kent Araştırmaları Konferansı Bildiriler Kitabı. (Özgür Öztürk. Ed). Dakam Yayınları.
• Şahin, S. (2004). Hellenistik ve Roma Çağlarında İznik. Işıl Akbaygil, Hâlil İnancık, Oktay Aslanapa. (Ed.). Tarih Boyunca İznik içinde (3-23.ss), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Şahin, S. ve Özdemir, Ö. (2018). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Tanıtılmasında Turist Rehberlerinin Önemi. Hacıoğlu, N, Avcıkurt, C., Kılıç, A.,Ulusoy Yıldırım, H. (Ed). Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar içinde (278-294. ss). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Şarkaya İçellioğlu, C. (2014). Kent Turizmi ve Marka Kentler: Turizm Potansiyeli Açısından İstanbul’un Swot Analizi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1,37-55.
• Tanıtma Genel Müdürlüğü. (2024, Ocak 6). Gezilecek Yerler. https://tanitma.ktb.gov.tr/TR-22799/gezilecekyerler.html.
• Temiz, M., Sağlık, A., Sağlık, E., Kelkit, A. ve Bayrak, M. İ. (2019). Kent Turizminin Marka Kent Oluşumundaki Etkisi: Çanakkale Kent Turizminin Swot Analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Kış Ek-1 Özel Sayı, 257-273.
• Tonguç, S. E. ve Durmaz Yılbirlik, F. (2021). Bursa Hakkında Her Şey. İstanbul: Alfa.
• Türker, A.ve Köksal, G. (2018). Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurlarının Turistlere Aktarılmasının Turist Rehberleri Açısından Değerlendirilmesi. Hacıoğlu, N, Avcıkurt, C., Kılıç, A.,Ulusoy Yıldırım, H. (Ed). Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar içinde (264-277. ss). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ulusoy Mutlu, H. ve Avcıkurt C. (2023). Turist Rehberi Olmak. Köroğlu, Ö, Güzel, Ö. (Ed). Kavramdan Uygulamaya Turist Rehberliği Mesleği içinde (75-113. ss). Genişletilmiş İkinci Basım. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Usta, K. M. (2005). İnanç Turizmi Açısından İznik'in Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Uysal, K. (2018). Kültürel Mirasın Turizm Amaçlı Kullanılmasında Yerel Halkın Algı ve Tutumlarının Belirlenmesi: İznik Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Ünal, Ç. (1997). İznik İlçesinin Turizm Potansiyeli. Türk Coğrafya Dergisi, 32,197-219.
• Yalduz, A. (2003). Konsillerin Hıristiyanlık Tarihindeki Yeri ve İznik Konsili. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(2), 257-296.
• Yalman, B. (1998). Nikaia, İznik. Bursa Rotary Kulubü Kültür Yayını, Üniform Matbaacılık.
• Yazıcı, K., Aslan, G. B. ve Ankaya, F. (2017). Potential of Rural Tourism and Ecotourism and SWOT Analysis: Case of Başkale (Van, Turkey) and Its Surroundings. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Özel Sayı 3, 132-145.
• Yenipınar, U. (2019). Turist Rehberliği Mesleği. Köroğlu, Ö, Güzel, Ö. (Ed.). Kavramdan Uygulamaya Turist Rehberliği Mesleği içinde (1-26.ss). Nobel: Ankara Yayıncılık.
• Yeşiltaş, M., Çeken H. ve Öztürk, İ. (2009). Karadeniz bölgesindeki turizm olanaklarının swot analizi ile değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3), 250-269.
• Yıldırım A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, A. İ. ve Atila, N. (2021). Profesyonel turist rehberlerinin gözüyle “Hattuşa”. Turkish Studies Social, 16(3), 1375-1404.
• Yılmazyaşar, H. (2003). Orhan Gazi Döneminde İznik Kenti ve Mimarisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans). Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.