THE PARADIGAL TRANSFORMATION BY HUGO GROTIUS INTO NATURAL LAW

Yıl 2020, Sayı: 30, 241 - 258, 10.12.2020

Celal Yeşilçayır

Öz

Natural law, which represents the basic rights of the individual, is an understanding developed by thinkers in the history of philosophy. Natural law theory, which was discussed by thinkers since antiquity, was handled and reinterpreted by Hugo Grotius at the beginning of the new era. It is known that he provided important innovations to natural law thought that will affect the following periods. The most important of these innovations is that the reason plays a dominant role in the understanding of natural law and the importance of the right reason (recta ratio) in understanding this idea. The relationship he established between natural law and sociality is another innovation he brought to this understanding. However, Grotius' claim that the source of positive law should be the principles of natural law has been an effective argument in the context of legal philosophy. At the same time, he wanted to deal with international law and the law of war in relation to natural law. The aforementioned innovations that he brought to the idea of natural law had an important effect on the fact that he was remembered as a milestone in the name of legal philosophy and legal science in the following periods.

Anahtar Kelimeler

Grotius, natural law, God, universalism, reason

HUGO GROTIUS'UN DOĞAL HUKUK DÜŞÜNCESİNE KAZANDIRDIĞI PARADİGMAL DÖNÜŞÜM

Öz

Bireyin doğuştan getirdiği temel haklarını temsil eden doğal hukuk, felsefe tarihi sürecinde düşünürler tarafından geliştirilmiş bir anlayıştır. Antik Çağ’dan itibaren düşünürlerin tartıştığı doğal hukuk kuramı, Yeni Çağ’ın başlarında Hugo Grotius tarafından ele alınıp, yeniden yorumlanmıştır. Onun doğal hukuk düşüncesine sonraki dönemleri etkileyecek önemli yenilikler sağladığı bilinmektedir. Bu yeniliklerin başında doğal hukuk anlayışında aklın başat rol oynaması ve bu düşüncenin anlaşılmasında doğru aklın (recta ratio) önemsenmesi gelmektedir. Onun doğal hukuk ve toplumsallık arasında kurduğu ilişki ise bu anlayışa kazandırdığı diğer bir yeniliktir. Bununla birlikte Grotius’un pozitif hukukun kaynağının doğal hukuk ilkeleri olması gerektiğini ileri sürmesi hukuk felsefesi bağlamında etkili bir sav olmuştur. Aynı zamanda o, uluslararası hukuk ve savaş hukukunu doğal hukukla ilişkili bir biçimde ele almak istemiştir. Sonraki dönemlerde onun hukuk felsefesi ve hukuk bilimi adına bir kilometre taşı olarak anılmasında, doğal hukuk düşüncesine kazandırdığı söz konusu yeniliklerin önemli bir etkisi söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

Grotius, doğal hukuk, akıl, Tanrı, evrensellik

Kaynakça

• Cathrein, Victor, “Ist Hugo Grotius der Begründer des Naturrechts?”, Archiv für Rechts- und Wirtschaftsphilosphie, Vol. 4, No. 3, 1911, (387-394).
• Cevizci, Ahmet, Felsefe Tarihi, Say Yayınları, İstanbul 2015.
• Denk, Erdem, “Uluslararası Hukukun Dayanağına İlişkin Görüşlerin Dönemsellikleri Sorunu: Doğal Hukuk Görüşü Örneği”, Bilge Strateji, Cilt 3, Sayı 5, Güz 2011, (99-126).
• Erasmus, Desiderius, Savaşa Karşı, Çev. Pelin Korkmaz, Zeplin Düşünce, İstanbul 2014.
• Erasmus, Desiderius, Barışın Şikâyeti, Çev. Celal Yeşilçayır, Dedalus Yayınları, İstanbul 2018.
• Ertuğ, Hasan Refik, “Büyük Hukuk Bilgini Grotius”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 1(4), 1946, (695-702).
• Grewe, Wilhelm G., “Grotius - Vater des Völkerrechts?”, Der Staat, 23 (2), 1984, (161-178).
• Grotius, Hugo, Mare Libervm, Denizlerin Serbestisi, Çev. Erkut Ziya Sivrikaya, Savaş Yayınları, Ankara 2019.
• Grotius, Hugo, Savaş ve Barış Hukuku, Çev. Seha L. Meray, Say Yayınları, İstanbul 2011.
• Hertz, Friedrich, 300 Jahre Völkerrechts, Die Friedens-Warte, 25 (8), 1925, (228-230).
• Hobbes, Thomas Leviathan, Çev. Semih Lim, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2005.
• Kant, Immanuel, Ebedi Barış Üzerine Felsefî Bir Tasarı, Çev. Celal Yeşilçayır, Fol Kitap, Ankara 2020.
• Konuk Sommer, Bahar, “Türk Hukukunda Çevre Hakkının Bireysel Başvuru Yoluyla Korunması”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2, 2019, (169-188).
• Kranz, Walther, Antik Felsefe, Çev. Suad Y. Baydur, Sosyal Yayınları, İstanbul 1994.
• Müller-Erzbach, Rudolf, “Kann die Kraft der Persönlichkeit die Planmäßigkeit der Rechtsfindung ersetzen? Hugo Grotius als Gestalter des Rechts”, Juristen Zeitung 10. Jahrgang, Nr. 18 (20 Eylül 1955), (561-564).
• Sophokles, Antigone, (Çev. Ari Çokona), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2018.
• Topakkaya, Arslan, Sistematik Felsefe Bağlamında Platon-Aristoteles Karşılaştırması, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara 2017.
• Ünal, Şeref, “İnsan Haklarının Tarihi, Felsefi ve Hukuki Kaynakları”, Ankara Barosu Dergisi, 1, (41-74).