Dorsogluteal Bölge İntramusküler Enjeksiyon Uygulamak Amacıyla Kullanılmamalı Mı?

Yıl 2012, Cilt: 20 Sayı: 2, 146 - 153, 17.09.2012

Nurten Kaya , Nuray Turan , Aylin Öztürk Palloş

Öz

Bu derleme, intramusküler enjeksiyon uygulama bölgelerinden biri olan dorsogluteal bölgenin, tercih edilmeme nedenlerini
kanıta dayalı olarak açıklamak amacı ile düzenlendi. İntramusküler enjeksiyon, ilaçların büyük kas kitlelerine
verilmesinde kullanılan bir yöntemdir. Kaslarda, daha fazla damarın bulunmasına bağlı olarak; ilaçlar, intramusküler
yoldan sübkütan yola göre daha hızlı emilir. Bununla birlikte intramusküler enjeksiyonun birçok riski vardır. Bu nedenle
hemşireler, uygulama yapılacak bölgenin anatomik yapısını iyi bilmeli ve bölge seçimini çok iyi yapmalıdırlar. Son literatürde,
intramusküler enjeksiyon uygulama bölgelerinden biri olan ve yaygın olarak kullanılan dorsogluteal bölgenin,
intramusküler enjeksiyon için tercih edilmemesi gerektiği; damarlardan zengin olması, siyatik sinire yakın olması ve
subkütan dokusunun diğerlerine göre kalın olması nedeniyle intramusküler uygulama için en riskli bölge olduğu belirtilmektedir.
İntramusküler enjeksiyon sonucu gelişebilecek komplikasyonları önlemek amacıyla hemşirelerin bu konudaki
bilgi birikimlerinin güncellenmesi gerekmektedir. Ayrıca bu doğrultuda hemşirelik müfredatları gözden geçirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Bölge seçimi, dorsogluteal bölge, hemşire, intramusküler enjeksiyon

Kaynakça

• Akı, S., Alev, L., Boyacıyan, A., Karan, A. (1998). Siyatik sinir nöropatisine sebep olan etyolojik faktörlerin değerlendirilmesi.
• Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi, 44: 32-36. Altıok, M., Kuyurtar, F., Gökçe, H., Taşdelen, B. (2007). Birinci basa- mak sağlık hizmetinde çalışan ebe ve hemşirelerin intramuskuler enjek- siyonuna yönelik bilgileri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(4): 69-84.
• Aslan, Ö., Ünal, Ç. (2005). Cerrahi yoğun bakım ünitesinde pa- renteral ilaç uygulama hataları. Gülhane Tıp Dergisi, 47: 175-178.
• Berman, A., Snyder, S. J., Kozier, B., Erb, G. (2008). Kozier &
• Erb’s Fundamentals of Nursing Conceps, Process, and Practice. th ed., Pearson Education Inc., Upper Saddle River, New Jersey, 874. Beyea, S. C., Nicoll, L. H. (1995). Administration of medications via the intramuscular route: An integrative review of the literature and research-based protocol for the procedure. Applied Nursing Research, 8(1): 23-33.
• Bower, F. L, Bevis, E. O. (1979). Fundamentals of Nursing Prac- tice Concepts, Roles, And Functions. The C. V. Mosby Company, London, 473-477.
• Bulut, Y., Ülger, Z., Bulut, S., Egemen, A. (2007). Gluteal intra- musküler ilaç enjeksiyonu sonrası gelişen düşük ayak: Bir vaka takdimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 50: 193-198.
• Craven, R. F., Hirnle, C. J. (2000). Fundamentals of Nursing Hu- man Health and Function. 3rd ed., Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 537.
• Craven, R. F., Hirnle, C. J. (2009). Fundamentals of Nursing. 6th ed., Wolters Kluwer Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 530.
• Engstrom, J. L., Giglio, N. N., Takacs, S. M., Ellis, M. C., Cher- wenka, D. I. (2000). Procedures used to prepare and administer intramuscular injections: A study of infertility nurses. JOGNN, 29: 168.
• Floyd, S., Meyer, A. (2007). Intramuscular injections - what’s best practice. Nursing New Zealand, 13(6): 20-22.
• Greenblatt, D. J., Allen, M. D. (1978). Intramuscular injection-site complications. JAMA, 240(6): 542-544.
• Greenway, K. (2004). Using the ventrogluteal site for intramuscu- lar injection. Nursing Standard, 18(25): 39-42.
• Güneş, Ü. Y., Zaybak, A., Biçici, B., Çevik, K. (2009). Hemşirele- rin intramüsküler enjeksiyon işlemine yönelik uygulamalarının in- celenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, (4): 84-90.
• Güneş, Ü. Y., Zaybak, A., Tamsel, S. (2008). Ventrogluteal böl- genin tespitinde kullanılan yöntemin güvenirliğinin incelenmesi.
• Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(2): 8. Kadıoğlu, H. H. (2004). İlaç enjeksiyonuna bağlı siyatik sinir ya- ralanması: Bir komplikasyon mudur? Atatürk Üniversitesi Tıp Fa- kültesi Dergisi, 36: 65-70.
• Kaya, N. (2010). İntramusküler Enjeksiyona Bağlı Sinir Yaralan- ması. VI. Nöröşirürji Hemşireliği Kongresi, 14-18 Mayıs, Belek/ Antalya.
• Kim, D. H., Murovic, J. A., Tiel, R., Kline, D. G. (2004). Manage- ment and outcomes in 353 surgically treated sciatic nerve lesions. J Neurosurg, 101: 8-17.
• Kline, D. G., Kim, D., Midha, R., Harsh, C., Tiel, R. (1998). Mana- gement and results of sciatic nerve injuries: A 24-year experience. J Neurosurg, 89: 13-23.
• Kocaman, G. (2003). Hemşirelikte kanıta dayalı uygulama. Hemşi- relikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2: 61-69.
• Malkin, B. (2008). Are techniques used for intramuscular injection based on research evidence? Nursing Times, 104 (50/51): 48–51.
• Newton, M., Newton, W., Fudin, J. (1992). Reviewing the “big three” injection routes. Nursing, 22(2): 34-41.
• Nicoll, L. H., Hesby, A. (2002). Intramuscular injection: An integ- rative research review and guideline for evidence-based practice.
• Applied Nursing Research, 16(2): 149-162. Örken, D. N., Çelik, M., Pazarcı, N. K., Kılıç, E., Forta, H. (2004). Si- yatik ve peroneal nöropatilerde etkenler. Klinik Gelişim, 17(3/4): 19-24.
• Pandian, J. D., Bose, S., Daniel, V., Singh, Y., Abraham, A. P. (2006). Nerve injuries following intramuscular injections: A clini- cal and neurophysiological study from Northwest India. Journal of the Peripheral Nervous System, 11: 165-171.
• Potter, P. A., Perry, A. G. (1995). Basic Nursing Theory and Parcti- ce. 3rd. ed., Mosby, Philadelphia, 692.
• Potter, P. A., Perry, A. G. (2005). Fundamentals of Nursing. Mosby
• Year Book, Philadelphia. Potter, P. A., Perry, A. G. (2009). Fundamentals of Nursing. Mosby
• Year Book, Philadelphia, 752-753. Ramtahal, J., Ramlakhan, S., Singh, K. (2006). Sciatic nerve injury following intramuscular injection: A case report and review of the literature. Journal of Neuroscience Nursing, 38(4): 238-240.
• Rodger, M. A., King, L. (2000). Drawing up and administering int- ramuscular injections: A review of the literature. Journal of Advan- ced Nursing, 31(3): 574-582.
• Senes, F. M., Campus, R., Becchettı, F., Catena, N. (2009). Sciatic nerve injection palsy in the child: Early microsurgical treatment and long-term results. Microsurgery, 29: 443-448.
• Small, S. P. (2004). Preventing sciatic nerve injury from intramus- cular injections: Literature review. Journal of Advanced Nursing, (3): 287-296.
• Taylor, C., Lillis, C., LeMone, P. (1989). Fundamentals of Nursing
• The Art and Science of Nursing Care. J.B.Lippincott Company, Philadelphia, 1150-1154.
• Taylor, C., Lillis, C., LeMone, P. (2001). Fundamentals of Nursing
• The Art and Science of Nursing Care. 4th ed., Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 603-604. Taylor, C., Lillis, C., LeMone, P., Lynn, P. (2008). Fundamentals of Nursing The Art And Science of Nursing Care. 6th ed., Wolters
• Kluwer Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 131, 798. Wolff, L., Weitzel, M. H., Fuerst, E. V. (1979). Fundamentals of
• Nursing. 6th ed., J.B.Lippincott Company, Philadelphia, 614-615. Workman, B. (1999). Safe injection techniques. Nursing Standard, (39): 47-53.
• Wynaden, D. ve ark. (2006). Best practice guidelines for the admi- nistration of intramuscular injections in the mental health setting.
• International Journal of Mental Health Nursing, 15(3): 195-200. Yıldırım, M. (2001). İnsan Anatomisi. 5. basım, Nobel Tıp Kita- bevleri Ltd.Şti., İstanbul, 289.