Sağlık Çalışanı Olmaya Aday Öğrencilerin Boyun Eğici Davranışlarının İncelenmesi

Yıl 2009, Cilt: 17 Sayı: 1, 1 - 9, 17.09.2014

Gülşah Gürol Arslan , İsmet Eşer Leyla Khorshıd

Öz

Amaç: Araştırma Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik-Ebelik ve Tıp Fakültesi öğrencilerinin boyun eğici davranışlarını (BED) incelemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu’nda öğrenim gören Hemşirelik-Ebelik Bölümü ve Tıp Fakültesi’nde öğrenim gören ve tabakalı örneklem tekniği ile seçilen 100 öğrenci oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında sosyodemografik özellikler anket formu ve Boyun Eğici Davranış Ölçeği (BEDÖ) kullanılmıştır. BEDÖ puanı arttıkça BED eğilimi de artmaktadır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı-yüzde, Kruskal-Wallis (K Independent Samples Tests), Independent Samples T Testi ve One Way ANOVA kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin BED Ölçeği puan ortalaması 38.11±9.73 olarak bulunmuştur. Hemşirelik öğrencilerinin BED Ölçeği puan ortalaması 34.40±8.82, ebelik öğrencilerinin 40.33±8.44, tıp öğrencilerinin ise 38.71±10.25 olarak saptanmıştır. Sonuç: Anneleri lise ve üzeri eğitim düzeyinde olan ve sınavla girilen bir liseden mezun olan öğrencilerin daha az BED eğiliminde oldukları saptanmıştır. Puanların yüksekliği, kişinin o davranışı daha çok kullandığını göstermektedir. Buna bağlı olarak, öğrencilerin ölçeğe göre BEDÖ puanı ortalamanın altında, yani daha az BED eğiliminde oldukları söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencisi, ebelik öğrencisi, tıp öğrencisi, boyun eğici davranışlar ölçeği

Kaynakça

• Alper, Z., Özdemir, H. (2004). Uludağ üniversitesi tıp fakül- tesini tercih eden öğrencilerin kimi sosyo-demografik özellik- leri ve mesleğe bakış açıları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakül- tesi Dergisi, 30(2): 93-96.
• Altuğ Özsoy, S., Uysal, A., Bayık, A., Erefe, İ. (1999). Hem- şire öğrencilerin mesleğe ilişkin görüşlerinin ileriye dönük in- celenmesi. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 22-24 Haziran, Erzurum, 345-350.
• Çakırcalı, E. (2000). Sağlık ve Hemşirelik. Hasta Bakımı ve Tedavisinde Temel İlke ve Uygulamalar. 3. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti., İzmir, 1-7.
• Çakmakçı, A., Aycan, N. (2003). Lise son sınıf öğrencilerin hemşirelik mesleğine bakış açıları ile mesleği tercih etme du- rumları: Manisa örneği. Hemşirelik Forum Dergisi, Ocak-Şu- bat, 6(1): 33-42.
• Erbil, N., Bostan, Ö. (2004). Ebe ve hemşirelerde iş doyu- mu, benlik saygısı ve etkileyen faktörler. Atatürk Üniversite- si Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(3): 56-66.
• Genç, M., Kaya, A. (2003). İnönü üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen bazı etmenler ve se- çimlerden memnuniyet düzeyleri. 7. Ulusal Psikolojik Danış- ma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Malatya, 96. Gilbert, P., Allan, S. (1994). Assertiveness, submissive beha- viour and social comparison. British Journal of Clinical Psychology, 33: 295-306.
• Hünler, O. S., Gençöz, T. (2003). Boyun eğici davranışlar ve evlilik ilişkisi: Algılanan evlilik problemleri çözümünün rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 18(51): 99-108.
• Karadakovan, A. (1997). Tıp fakültesi öğrencilerinin hemşire- lik ve sağlık ekibine ilişkin düşüncelerinin incelenmesi. IV. Ulusal & Uluslararası Katılımlı Hemşirelik Eğitimi Sempoz- yumu Kitabı, Çevik Matbaacılık, İstanbul, 82-86.
• Kaya, M., Güneş, G., Kaya, B., Pehlivan, E. (2004). Tıp fa- kültesi öğrencilerinde boyun eğici davranışlar ve şiddetle iliş- kisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5: 5-10.
• Kaya, M., Güneş, G., Kaya, B., Pehlivan, E. (2007). Tıp fa- kültesi ve sağlık yüksekokulu öğrencilerinde depresif belirti yaygınlığı, stresle başaçıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(2): 137-146.
• Köksal, S. ve ark (1999). Cerrahpaşa tıp fakültesi öğrencile- rinin tıp eğitimi ve mezuniyet sonrası ile ilgili tutumları. Cer- rahpaşa J Med, 30(4): 251-258.
• Mete, S., Çetinkaya, E. (2005). Probleme dayalı öğrenim mo- deli’nin hemşire öğrencilerin boyun eğici davranışlarına etki- si. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Dergisi, Aralık, 1(3): 49. Ocakçı, A., Ayyıldız, T. K. (2004). Çalışan çocuklarda bo- yun eğici davranışların incelenmesi. Çalışma Ortamı, 77(Ka- sım-Aralık): 18-22.
• O’Connor, L. E., Berry, J. W., Weiss, J., Gilbert, P. (2002). rilmektedir.
• Guilt, fear, submission and empathy in depression. J Affect Disord, 71: 19-27.
• Özcan, A. (2006). Hemşire-hasta ilişkisi ve iletişim. 2. Bas- kı, Sistem Ofset Bas. Yay. San. Tic., Ankara, 230-244.
• Özkan, İ. A., Özen, A. (2008). Öğrenci hemşirelerde boyun eğici davranışlar ve benlik saygısı arasındaki ilişki. TSK Ko- ruyucu Hekimlik Bülteni, 7(1):53-58.
• Özmen, E., Özmen, D., Dündar, P. E., Çetinkaya, A. Ç., Taş- kın, E. O. (2008). Yoksulluğun ergenlerin ruh sağlığına et- kileri. Türkiye'de Psikiyatri, 10(2): 39-46.
• San Turgay, A., Karaca, B., Çeber, E., Aydemir, G. (2005). Hemşirelik öğrencilerinin mesleği algılayışları. Atatürk Üni- versitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(1): 54-62.
• Sümbüloğlu, K., Sümbüloğlu, V. (2000). Biyoistatistik, 9. Baskı, Hatipoğlu Yayınları, Ankara.
• Şahin, N., Şirin, A. (1995). Hekimlerin Hemşirelik Mesleği- ne Bakış Açılarının Ve Hemşirelik Mesleğine İlişkin Sorun- ların İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(3): 1-9.
• Yanıkkerem, E., Altıparmak, S., Karadeniz, G. (2004). Genç- lerin meslek seçimini etkileyen faktörler ve benlik saygıları. Manisa SYO örneği. Hemşirelik Forum Dergisi, Mart-Nisan, 7(2): 60-67.
• Ünsar, S., İşsever, H. (2003). Trakya üniversitesi sağlık hiz- metleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin benlik saygısını et- kileyen faktörlerin incelenmesi. Hemşirelik Forum, Ocak-Şu- bat, 6(1): 7-11.