Fiyat İstikrarından Finansal İstikrara Enflasyon Hedeflemesi

Yıl 2014, Sayı: 598, 53 - 74, 01.12.2014

Hilal Gündoğan

Öz

Türkiye’de 2002 yılından bu yana uygulanan enflasyon hedeflemesi politikası, 2008 küresel finans krizine kadar sorgulanmadan yürütülmüştür. Kısa vadeli faiz oranları ile uzun vadede fiyat istikrarının amaçlandığı klasik enflasyon hedeflemesinin, 2008 küresel finans kriziyle birlikte finansal istikrarın sağlanmasında yetersiz olduğu gözlenmiş ve çeşitli politika değişikliklerine gidilmiştir. TCMB, 2010 yılında ilan ettiği çıkış stratejiyle uyguladığı enflasyon hedeflemesi politikasını; aşırı kredi genişlemesi, hızlı sermaye akımları ve küresel piyasalardan kaynaklanan kırılganlıklara karşı ekonominin dayanıklılığını artıracak şekilde yeniden şekillendirmiştir. Bu süreçte kısa vadeli faiz oranlarıyla birlikte zorunlu karşılık oranları, faiz koridoru ve rezerv opsiyon mekanizması gibi yeni politika araçları devreye sokulmuştur. Ayrıca çalışmada 2002:1-2012:9 tarihleri arasında enflasyon ve enflasyonla ilişkili olduğu düşünülen değişkenler arasındaki ilişki SVAR modeli ile incelenmiştir. Faiz oranlarındaki şokun enflasyon üzerindeki etkisi kısa dönemde etkili iken, diğer değişkenlerin enflasyon üzerindeki etkisi önemsenmeyecek kadar kısa sürmektedir. Diğer önemli bir sonuç ise döviz kuruna uygulanan bir şokun faiz oranları üzerinde etkili olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Klasik Enflasyon Hedeflemesi, Modern Enflasyon Hedeflemesi, Finansal İstikrar, TCMB Para Politikası, SVAR modeli

Inflation Targeting from Price Stability to Financial Stability

Öz

The inflation targeting policy in Turkey from 2002 to the global financial crisis in 2008 was carried out without question. Classic inflation targeting that aims price stability with short-term interest rates, has been found to be insufficient during the global financial crisis in 2008 so a variety of policy changes have been made. Central Bank has reviewed its policy and implemented inflation targeting with exit strategy in 2010 to increase the resilience of the economy against excessive credit expansion, rapid capital flows and vulnerabilities arising from the global markets. In this process, new policy instruments like required reserve ratio, interest rate corridor and reserve option mechanism have been introduced with short term interest rates. In this study, inflation and variables that are considered to be related to inflation were examined using a SVAR model with 2002:1-2012:9 data.

Anahtar Kelimeler

Classic Inflation Targeting, Modern Inflation Targeting, Financial Stability, Monetary Policy of the Central Bank, SVAR Model

Kaynakça

• ALPER, Koray, Hakan KARA ve Mehmet YÖRÜKOĞLU. “Rezerv Opsiyonu Mekanizması”, TCMB Ekonomi Notları, Sayı: 2012-28, 22 Ekim 2012
• BALGATI B.H., Econometrics, Fifth Edition, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 2008
• BAŞÇI, Erdem, Hakan KARA. “Finansal İstikrar ve Para Politikası”, TCMB Çalışma Tebliği No:11/08, Mayıs 2011
• BERNANKE, Ben S., Frederic MISHKIN. “Inflation Targeting: A New Framework for Monetary Policy”, Journal of Economic Perspectives, Vol.11, No. 2., Spring, 1997, ss.97-116.
• BERNANKE, Ben S., Thomas LAUBACH, Frederic S. MISHKIN ve Adam S. POSEN, “Inflation Targeting- Lessons from The International Experience”, (Second Edition) Princeton University Press, Princeton New Jersey, 2001.
• BIS,(2011), Central Bank Governance and Financial Stability
• COOLEY Thomas F. - Stephen F. LEROY, “Atheoretical Macroeconometrics: A Critique”, Journal of Monetary Economics, Elsevier, Vol.16 (3), November 1985, ss.283-308.
• DICKEY D.A. - FULLER W.A., “Distribution of The Estimators for Autoregressive Time Series with A Unit Root”, Journal of the American Statistical Society 75, 1979, s.427–431.
• ROTHENBERG, Elliott G., T.J., J.H. STOCK, “Efficient Tests for An Autoregressive Unit Root”, Econometrica 64, 1996, s.813–836.
• ENDERS, Walter. (1995) Applied Econometric Time Series, Third Edition, Wiley, USA, s.325.
• ERSEL, Hasan. “Finansal İstikrarın Sağlanması için Nasıl Bir Mekanizma Tasarlanabilir?”, İktisat İşletme ve Finans, 27 (315) 2012, ss.37-49
• EPSTEİN Gerald, A.Erinç YELDAN. (2009) “Beyond Inflation Targeting: Assessing The Impacts and Policy Alternatives”, Beyond Inflation Targeting: Assessing The Impacts and Policy Alternatives, Edward Elgar Publishing, ss.3-28, s.3.
• ERSEL Hasan. (2012), “Finansal İstikrarın Sağlanması İçin Nasıl Bir Mekanizma Tasarlanmalıdır?”, İktisat İşletme ve Finans, 27 (315), ss.37-49
• MISHKIN Frederic, “Inflation Targeting”, Graduate School of Business, Columbia University and National Bureau of Economic Research, July 2001, s.1.
• GREGORİO, Jose De. “Recent Challenges of Inflation Targeting”, BIS Papers No.51, Monetary and Economic Department, March 2010, ss.9-13.
• HERRERO, Alica Garcia, Pedro Del RIO. “Financial Stability and The Design of Monetary Policy (1)”, Banco de Espana, 2003, s.8.
• KARA, Hakan. “Küresel Kriz Sonrası Para Politikası”, TCMB Çalışma Tebliği No:12/17, Haziran 2012, s.4.
• KARACA Orhan, “Türkiye’de Faiz Oranları ile Döviz Kuru Arasındaki İlişki: Faizlerin Düşürülmesi Kurları Yükseltir mi?” Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni 2005/14, http ://www. tek. org.tr
• KÜÇÜKSARAÇ, Doruk, Özgür ÖZEL. “Rezerv Opsiyonu Mekanizması ve Optimal Rezerv Opsiyonu Katsayılarının Hesaplanması”, TCMB Çalışma Tebliği No:12/32, Kasım 2012
• KWIATKOWSKI, D., P.C.B. PHILLIPS, P. SCHMIDT ve Y. SHIN, “Testing The Null Hypothesis of Stationary Against The Alternative of A Unit Root”, Journal of Econometrics 54, 1992, s.159–178.
• MADDALA G. S., Introduction to Econometrics, Second Edition, Macmillan Publishing Company, New York, 1992, s.578.
• MISHKIN, S. Frederic. “Global Financial Instability: Framework, Events, Issues”, Journal of Economic Perspectives, Volume 13, Number 4, Fall 1999, ss.3-20
• ODABAŞ Hakkı, Ercan BAHTİYAR. (2010),”Küresel Kriz Bağlamında AB Üye Ülkeleri Bütçe Açıkları: Genel Bir Değerlendirme”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, ss. 161-167
• ÖZATAY, Fatih. (2012a), “Para Politikasında Yeni Arayışlar ve TCMB”, TEPAV, R201202, www.tepav.org.tr
• ÖZATAY, Fatih. (2012b), “Para Politikasında Yeni Arayışlar”, İktisat İşletme ve Finans, 27(315), s.51-75
• ÖZCAN, Serkan. “Para Politikası Tercihleri ile Finansal İstikrar Arasındaki İlişki, Enflasyon Hedeflemesi Politikasında Finansal İstikrar ve Türkiye Analizi” (Uzmanlık Yeterlilik Tezi), TCMB Bankacılık ve Finans Kuruluşları Genel Müdürlüğü, Ankara, Mayıs 2006
• PEKER Osman, Şakir GÖRMÜŞ. (2007) “Türkiye’de Döviz Kurunun Enflasyonist Etkilerinin Ekonometrik Analizi”, 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, 24-25 Mayıs 2007 – İnönü Üniversitesi, s.4.
• PHILLIPS, P.C.B., P. PERRON, “Testing for A Unit Root in Time Series Regressions,” Biometrica 75, 1988, s.335–346.
• PERRON P., “Lag Length Selection and The Construction of Unit Root Tests With Good Size and Power”, Econometrica 69, 2001, ss.1519–1554.
• PLESSİS, Stan Du. “Inflation Targeting: Theory and Evidence”, (Erişim:http://web.up.ac.za/UserFiles/Inflation_Targeting.pdf)
• SCIHOPPA, Tommaso Padoa. “Central Banks and Financial Stability: Exploring a Land in Between”, The Transformation of The European Financial System, Second ECB Central Banking Conference Frankfurt am Main, 24-25 October 2002
• SCHINASI, Garry J. “Defining Financial Stability”, IMF Working Paper, WP/04/187, October 2004, s.6.
• SCIHOPPA, Tommaso Padoa. “Central Banks and Financial Stability: Exploring a Land in Between”, The Transformation of The European Financial System, Second ECB Central Banking Conference Frankfurt am Main, 24-25 October 2002
• SINCLAIR, P. J. N. “Central Banks and Financial Stability”, Bank of England Quarterly Bulletin, November 2000, s.377- 391
• TALASLI, İsmail Anıl. “Türkiye’de Bankacılık Sistemi Zorunlu Karşılık Yönetimi”, (Uzman Yeterlilik Tezi), TCMB Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara, Mayıs 2012.
• TARI Recep, Ekonometri, Umuttepe Yayınları, 2011
• TCMB, (2009b), 2010 Yılında Para ve Kur Politikası, Ankara
• TCMB, (2011a), Enflasyon Raporu 2011-I
• TCMB, 2013 Yılı Para ve Kur Politikası, 25 Aralık 2012, Ankara, s.5.
• TİRYAKİ, Göksel. Finansal İstikrar ve Bankacılık Düzenlemeleri (1990-2010 Türkiye tecrübesi Işığında), Türkiye Bankalar Birliği, Yayın No. 289, İstanbul, 2012, s.2
• TUCKER, Paul. “Shadow Banking, Financing Markets and Financial Stability”, BGC Partners Seminar, London, 21 January 2010, s.2.
• WOODFORD, Michael. “Inflation Targeting and Finansal Stability”, Columbia University, NBER Working Paper, 17967, April 2012, s.3.
• YAVUZARSLAN Nursel. (2011), “Finansal İstikrar ve Zorunlu Karşılıklar”,(Uzman Yeterlilik Tezi), TCMB Bankacılık ve Finans Kuruluşları Genel Müdürlüğü, Ankara
• YILDIRIM, Kemal, Doğan KARAMAN ve Murat TAŞDEMİR, Makro Ekonomi, Seçkin Yayınları, Ankara, 2013