Yoksullaştıran Büyüme Teorisinin Kuru Kayısı İhracatına Uygulanması: Türkiye Örneği

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 538 - 555, 17.05.2021

İbrahim Aytekin , Emre Aksoy

https://doi.org/10.25295/fsecon.868640

Cited By: 1

Öz

İhracat artışları bazen dış ticaret hadlerinin bozulmasına neden olabilir. Dış ticaret hadlerindeki bu bozulma daha sonra ihracat gelirlerinde düşüş ve refah kaybına yol açabilir. Bu durum literatürde “Yoksullaştıran Büyüme” olarak adlandırılan kuramın temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin üretim ve ihracatında Dünya’da birinci sırada olduğu kuru kayısı ticaretinin, yoksullaştıran büyümeye neden olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla son 50 yıllık kuru kayısı ihracatı ile kuru kayısı ihracat gelirleri yoksullaştıran büyüme hipotezi kapsamında incelenmiştir. Yöntem olarak, ARDL sınır testi ve Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmıştır. ARDL sınır testi modeline göre kuru kayısı ihracatı ile kuru kayısı ihracat geliri arasında bir eşbütünleşme ilişkisi bulunmuştur. Ayrıca bu sonucun uzun dönemli parametreleri de istatistiki açıdan anlamlıdır. Toda-Yamamoto nedensellik testine göre ise kuru kayısı ihracatından, kuru kayısı ihracat gelirine doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre, 1970 ile 2019 yılları arası dönemde, Türkiye’nin kuru kayısı ihracatı için yoksullaştıran büyüme teorisi ile uyumlu sonuçlar görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

kuru kayısı, ihracat, Türkiye, Yoksullaştıran büyüme, ARDL, Toda-Yamamoto

Yoksullaştıran Büyüme Teorisinin Kuru Kayısı İhracatına Uygulanması: Türkiye Örneği

Öz

Increases in export quantities can sometimes cause the terms of trade to deteriorate. This deterioration in terms of trade may later lead to a decline in export revenues and loss of welfare. This situation forms the basis of the theory called "Immiserizing Growth" in the literature. The purpose of this study is to investigate whether dried apricot, that Turkey is the first in terms of production and export, leads to immiserizing growth. For this purpose, amount of dried apricot exports and dried apricot exports revenue for the last 50 years were examined within the scope of the immiserizing growth hypothesis. The study investigates this relationship by both using ARDL bound test approach and Toda-Yamamoto causality test. According to the results of ARDL bound test approach, a cointegration relationship was found between dried apricot export and dried apricot export revenue. In addition, the long run parameter estimates are statistically significant. According to the Toda-Yamamoto causality test, a unidirectional causality relationship is obtained and it runs from dried apricot export to dried apricot export revenue. Over the period between 1970 and 2019, the results suggest that immiserizing growth is not a valid hypothesis for the dried apricot export cannot in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Export, Dried Apricots, Turkey, Immiserizing Growth, ARDL, ARDL, Toda-Yamamoto, Toda-Yamamoto

Kaynakça

• Altson, J. M., & Martin, W. J. (1995), ‘‘Reversal of Fortune: Immiserizing Technical Change in Agriculture’’. American Agricultural Economics Association, 77, 251-259.
• Astorga, P. (2010), ‘‘A Century of Economic Growth in Latin America’’. Journal of Development Economics, 92, 232–243.
• Ateş, İ., & Bostan, A. (2007), ‘‘Türkiye’de Dış Ticaretin Serbestleşmesi ve Yoksullaştıran Büyüme (1989 – 2004)’’. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), 18. 1-10.
• Ayteki̇n, İ. (2020), ‘‘Döviz Kuru Sanayi Üretimi ve Ekonomik Güven Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Örneği’’. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 322 330.
• Barrett, C. B. (1998), ‘‘Immiserized Growth in Liberalized Agriculture’’. World Development, 26(5), 743-753.
• Bhagwati, J. N. (1958), “Immiserizing Growth: A Geometric Note”. Review of Economic Studies, 25(3), 201-205.
• Bhagwati, J. N. (1969), ‘‘Optimal Policies and Immiserizing Growth’’. The American Economic Review, 59(5), 967-970.
• Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), http://www.fao.org/faostat/en/#data/TP, (Erişim: 01.08.2020).
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979), ‘‘Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root’’. Journal of American Statistical Association, 74(366), 427-431.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981), ‘‘Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series With a Unit Root’’. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Erten, B. (2010), "Uneven Development and the Terms of Trade: A Theoretical and Empirical Analysis". http://scholarworks.umass.edu/open_access_dissertations/279, (Erişim 02.01.2021).
• Erk, N., Ateş, S., & Direkçi T. (1999), “Gümrük Birliği Sonrası Türkiye Dış Ticaretine Yoksullaştıran Büyüme Hipotezi Çerçevesinde Bakış: Zaman Serisi Analizi”. Uluslararası ODTÜ Ekonomi Kongresi III, 8-11 Eylül 1999. Ankara.
• Grimm, M., & Günthera, İ. (2007), ‘‘Growth and Poverty in Burkina Faso: A Reassessment of the Paradox’’. Journal of African Economies, 16(1), 70–101.
• Gujarati, D. (2011), Econometrics by Example, 1. Published. England: Palgrave Macmillan.
• Kaplinsky, R., & Morris, M. (2002), ‘‘The Globalization of Product Markets and Immiserizing Growth: Lessons From The South African Furniture Industry’’. World Development. 30(7), 1159–1177.
• Karabacak, T., & Uzundumlu, A. S. (2020), ‘‘Kayısı Üretiminde Önde Gelen İllerin 2019-2025 Üretim Tahminleri’’, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 561-573.
• Konak, A. (2019), ‘‘Ticari Liberalizasyon Kapsamında Yoksullaştıran Büyüme Hipotezi Geçerli Mi?: Türkiye Örneği’’. Sakarya İktisat Dergisi. 8(1), 34-55.
• MacKinnon, J. G. (1996), ‘‘Numerical Distribution Functions for Unit Root and Cointegration Tests’’, Journal of Applied Econometrics, 11, 601-618.
• Melvin, J. R. (1969), “Demand Conditions and Immiserizing Growth”, The American Economic Review, 59(4), 604-606.
• Miyagiwa, K. (1993), ‘‘On the Imposssibility of Immiserizing Growth’’. International Economic Journal, 7(2), 1-13.
• Pesaran, H. M., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001), ‘‘Bounds Testing Approaches to the Analysıs of Level Relationships’’. Journal of Applied Econometrics, 16, 289–326.
• Phillips, P. C. B., & Perron, P. (1988), ‘‘Testing for a Unit Root in Time Series Regression’’. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Pryor, F. L. (2007), ‘‘Immiserizing Growth as Seen by Bhagwati Samuelson and Others’’. ‘‘The Journal of Economic Education’’, 38( 2), 208-214.
• Sağlam, Y., & Egeli, H. A. (2014), “Reel Döviz Kuru’nun Dış Ticaret Üzerine Etkisi ve Yoksullaştıran Büyüme: 2003-2013 Türkiye Örneği”. International Conference On Eurasian Economies 2014, Skopje/Macedonia, 1-3 July 2014, 419-427.
• Sarıdoğan, H. Ö., & Çetin, D. (2016), “Turizm ve Yoksullaştıran Büyüme”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5( 4) (Nisan Özel), 922-932.
• TC Tarım Bakanlığı, (2020). Kayısı Değerlendirme Raporu. Ankara.
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995), ‘‘Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes’’. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• Toledo, H. (2014), ‘‘Terms of Trade İnstability and Output Growth in Bolivia’’. The Journal of Developing Areas, 48(2), 275-286.
• Todorova, T. (2010), “World Demand as a Determinant of Immiserizing Growth”, iBusiness, 2, 255-267. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), (2020). www.tuik.gov.tr, (Erişim 08/12/2020).
• Yeh, Y-H. (1988), ‘‘Technological Progress Immiserizing Growth and Income Distribution’’. Journal of International Economic Integration, 3(2), 73-78.
• Yeh, Yeong-Her. (1999). ‘‘Tariffs Import Quotas Voluntary Export Restraints and Immiserizing Growth’’. The American Economist. Vol: 43. No: 1, pp. 88-90.
• Yiğit, M., & Yiğit, A. G. (2018), “Yoksullaştıran Büyüme Hipotezinin Sınanması: 2003-2018 Türkiye Örneği”, İzmir Uluslararası İktisadi İdari Bilimler Kongresi, Aralık 2018, 2103-2114, İzmir/Türkiye.
• Quattara, B. (2004), ‘‘The Impact of Project Aid and Programme Aid Inflows on Domestic Savings: a Case Study of Côte d’Ivoire’’. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.580.2489&rep=rep1&type pdf, (Erişim 12.10.2020).