Abu ʿAbd Allah Muḥammad XII, in Arabic known as as-Saġīr, was the 22nd and the
last Arab ruler of al-Andalus. A controversial historical figure, he became a protagonist of
numerous literary works, among them the play ʿAbd Allah as-Saġīr written by a Turkish
poet and play writer Abdülhak Hâmid Tarhan, and Abu ʿAbd Allah as-Saġīr by a Syrian
author Maʿrūf el-Arnavut. This article deals with the way in which the character of Abu
ʿAbd Allah Muḥammad XII is presented in both plays. After a brief plot summary, it
proceeds to comparing ways the main protagonist is described, with both similarities and
differences between the plays pointed out, and the reasons behind them explained.
Abu ʿAbd Allah Muḥammad XII Historical Character Turkish theatre Arabic Novel Comparative Literature
شخصية أبي عبد الله الصغير آخر ملوك العرب في الأندلس من الشخصيات التاريخية المثيرة للجدل. استطاعت هذه
الشخصية الدخول إلى الأدب العالمي، فقد جسدت في العديد من الأعمال الأدبية، من الأعمال الأدبية التي تناولت هذه
الشخصية في الأدب التركي الحديث مسرحية عبد الله الصغير لعبد الحق حامد، وفي الأدب العربي مسرحية “أبو عبد
الله الصغير” لمعروف الأرناؤوط.
تدرس هذه المقالة شخصية أبي عبد الله الصغير في المسرحيتين المذكورتين اللتين اتخذتا من حياته موضوعًا لهما،
فشخصيته هي الشخصية الرئيسية في كلا المسرحيتين. في المقالة تم تقديم عرض موجز للمسرحيتين يتضمن أهم
الأحداث، أما في قسم المقارنة فتمت مقارنة شخصية أبي عبد الله الصغير من نواح مختلفة، مع بيان النقاط المشتركة
والمختلفة بين المسرحيتين فيما يتعلق بالشخصية المدروسة، كما تمت الإشارة إلى الأسباب الكامنة وراء هذا الاختلاف
والتشابه في تقديم هذه الشخصية في المسرحيتين المدروستين.
أبو عبد الله الصغير، الشخصية التاريخية، المسرحية التركية، المسرحية العربية، الأدب المقارن
Endülüs’ün son Arap hükümdarı olan Abû Abdullah es-Sağîr, tartışmalı bir şahsiyettir.
Dünya edebiyatına giren bu şahsiyet, birçok edebî esere konu olmuştur. Türk edebiyatında
Abdülhak Hamid’in kaleme aldığı Abdullahü’s-Sagîr adlı piyesi ile Arap edebiyatında
Suriyeli yazar Maruf el-Arnavut’un Ebû Abdullah es-Sagîr adlı piyesi, bu şahsiyeti ele
alan eserlerdendir. Bu makalede, adı geçen bu iki piyeste ana karakter olarak karşımıza
çıkan Abû Abdullah es-Sağîr’in şahsiyeti farklı yönleriyle incelenmiştir. Makalede, söz
konusu piyeslerin geniş özetleri verildikten sonra karşılaştırma bölümünde Abû Abdullah
es-Sağîr’in şahsiyeti piyeslerde geçen ortak ve farklı yönleriyle ele alınarak incelenmiştir.
Ayrıca bu piyeslerde Abû Abdullah es-Sağîr ile ilgili farklılıkların ve benzerliklerin
arkasında yatan sebeplere de işaret edilmiştir.
Abû Abdullah es-Sağîr Tarihî Şahsiyet Türk Tiyatrosu Arap Tiyatrosu Karşılaştırmalı Edebiyat
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Bölüm | Araştırmalar ve İncelemeler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2019 |
Kabul Tarihi | 11 Haziran 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Sayı: 14 |