Historiography in the reign of Sultan Bayezid II and the first standard Ottoman Histories

Yıl 2013, Sayı: 2 - Güz, 141 - 153, 19.12.2013

Abdülkadir Özcan

Öz

Ottoman historiography, which started at the midst of the fifteenth century,
entered into a lively period and many works were put down on paper. But the first
standard Ottoman histories were written in Sultan Bayezid II’s reign. It is certain
that Sultan Bayezid II showed a particular interest for the emergence of these
works. In this article, general and private works, written in the reign of Sultan
Bayezid II, were examined.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Historiography; Sultan Bayezid II; Tevârîh-i Âl-i Osman

II. Bayezid Devri Tarihçiliği ve İlk Standart Osmanlı Tarihleri

Öz

XV. yüzyıl ortalarında başlayan Osmanlı tarihçiliği İstanbul’un fethinden
sonra canlı bir döneme girdi ve çok sayıda eser kaleme alındı. Ancak ilk standart
Osmanlı tarihleri II. Bayezid döneminde yazıldı. Bu eserlerin ortaya çıkmasında
Sultan Bayezid’in özel ilgisinin olduğu kesindir. Makalemizde II. Bayezid devrinde
yazılmış umumi ve hususi nitelikteki eserler üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Tarihçiliği; II. Bayezid; Tevârîh-i Âl-i Osman

Kaynakça

• Afyoncu, Erhan, Tanzimat Öncesi Osmanlı Araştırma rehberi, İstanbul 2007.
• Aksoy, Hasan, “Bihiştî Ahmed Sinan Çelebi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâmAnsiklopedisi (DİA), İstanbul 1992, VI, 144–145.
• Anhegger, Robert, “Mehmed b. Hacı el-Konevî’nin Tarih-i Âl-i Osman’ı” İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, İstanbul 1952, II/3–4, s. 51–66.
• Anhegger, Robert, “Selâtînnâme Müellifi Kemal”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, IV/4 (1952), s. 447–470.
• Babinger, Franz, Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri (çeviren: Coşkun Üçok), Ankara 1982.
• Başar, Fahameddin, “İlk Osmanlı Tarihçileri”, Türkler, XI (ed. Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Ankara 2002, XI, 409–416.
• Beldiceanu-Steinherr, İréne “Un legs Pieux du Chronıquer Uruj”, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, London, XXXIII (1970), s. 359–363.
• Emecen, Feridun, “Gazâya Dâir”: XIV. Yüzyıl Kaynakları Arasında Bir Gezinti”, Prof. Dr. Hakkı Dursun Yıldız Armağanı, İstanbul 1995i s. 191–197.
• Fatih ve İstanbul, İstanbul 1954, s. 211–271.
• İnalcık, Halil, “Âşıkpaşazâde Tarihi Nasıl Okunmalı?”, Söğüt’ten İstanbul’a (Derleyenler: Oktay Özel-Mehmet Öz), Ankara 2000.
• İnalcık, Halil, Kuruluş Devri Osmanlı Sultanları, 1302–1481), İstanbul 2010.
• İnan, Kenan, “Sade Nesirden Süslü Nesire: Fatih’in tarihçisi Tursun Bey ve Tarih Yazma Tarzı”, Osmanlı, Ankara 19999, VIII, 293–300.
• Kayaalp, İsa, “Kıvâmî”, DİA, Ankara 2002, XXV, 507.
• Köprülü, Fuad, “Âşık Paşa-zâde”, İslâm Ansiklopedisi (İA), İstanbul 1940, I, 706–709.
• Köprülü, Orhan F., “Firdevsî, Uzun”, DİA, İstanbul 1993, XIII, 127–129.
• Küçükdağ, Yusuf, “Rûhî Çelebi”, DİA, İstanbul 2008, XXXV, 206-207.
• Levend, Agâh Sırrı, Gazavâtnâmeler ve Mihaloğlu Ali Bey’in Gazavâtnâmesi, Ankara 1956.
• Mehmet Şükrü, Osmanlı Devletinin Kuruluşu: Bitlisli İdris’in Heşt Bihişt Adlı Eserine Göre, Ankara 1934.
• Ménage, V. L., Neshri’s History of the Ottomans: The Sources and Development of the text, London 1964.
• Ménage, V.L., “Edirneli Rûhî’ye Atfedilen Osmanlı Tarihi’nden İki Parça”, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı ‘ya Armağan, Ankara 1976, s. 311–333.
• Ménage, V. L.,“Bihistī”, EI2 (İng.), Leiden 1954, I, 1210.
• Özcan Abdülkadir, “Yavuz Sultan Selim’in Kürt Politikası”, Derin Tarih (Temmuz 2013), sayı 16, s. 53–59.
• Özcan, Abdülkadir, “Âşıkpaşazâde”, DİA, İstanbul 1991, IV, 6–7.
• Özcan, Abdülkadir, “Câm-ı Cem-âyîn”, DİA, İstanbul 1993, VII, 43.
• Özcan, Abdülkadir, “Fatih Devri Tarih Yazıcılığı ve Literatürü”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, İstanbul’un Fethinin 550 Yılı Özel Sayısı (2003/1), sayı 14, s. 55–62.
• Özcan, Abdülkadir, “Heşt Bihişt”, DİA, XVII, 271–273.
• Özcan, Abdülkadir, “İdris-i Bitlisî”, DİA, XXI, 485–488.
• Özcan, Abdülkadir, “Neşrî”, DİA, İstanbul 2007, XXXIII, 20–22.
• Özcan, Abdülkadir, “Oruç b. Âdil”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 2001, XXXIII, 425–426.
• Özcan, Abdülkadir, “Osmanlı Tarihçiliğine ve Tarih Kaynaklarına Genel Bir Bakış”, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, sayı 1 (2013) Bahar, s. 271–293.
• Özcan, Abdülkadir, “Tevârîh-i Âl-i Osman”, DİA, İstanbul 2011, XL, 579–581.
• Özcan, Abdülkadir, “Yavuz Ömrünü İslâm Birliğine Adamıştı”, Derin Tarih (Eylül 2013), sayı 18, s. 76–83.
• Özergin, M. Kemal, “Rûhî”, İA, İstanbul 1988, IX, 764–765.
• Öztürk, Necdet, “Oruç Beğ Tarihi ile Türkçe Anonimler Kronikler Arasındaki İlişkiye Dair”, Bir (1996), s. 117–125.
• Öztürk, Necdet, Haniwaldanus Anonimi’ne Göre Sultan Bayezid-i Velî (1481–1512), İstanbul 1997.
• Öztürk, Necdet, XV. Yüzyıl Tarihçilerinden Kemal, Selâtînnâme (1299– 1490), Ankara 2001.
• Parmaksızoğlu, İsmet, “Kemâl Paşa-zâde”, İA, VI, 561–566.
• Tekindağ, Şehabeddin, “Neşrî”, İA, İstanbul 1988, IX, 214–216.
• Turan, Şerafettin, “Kemalpaşazâde”, DİA, Ankara 2002, XXV, 238–240.
• Tursun Bey, Târîh-i Ebü’l-Feth (haz. Mertol Tulum), İstanbul 1977.
• Unat, Faik Reşit, “Oruç”, İslâm Ansiklopedisi, İstanbul 1988, IX, 418–419.