Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon Fayda Düzeyleri ile Akademik Öz-Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2022, , 258 - 276, 22.09.2022

Recep Ayhan , Buğra Akay , Mehmet Öçalan , Rüstem Orhan

https://doi.org/10.31680/gaunjss.1146884

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin rekreasyon fayda düzeyleri ile akademik öz-yeterlikleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Araştırma grubu kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 356 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, Cronbach Alpha iç tutarlık analizi, t-testi, ANOVA ve pearson korelasyon analizleri SPSS 26.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Öğrencilerin cinsiyet değişkeni ile rekreasyon fayda ölçeği (RFÖ) ve alt boyutları arasında kız öğrencilerin lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Katılımcıların sınıf değişkenine göre akademik öz-yeterlik ölçeği (AÖÖ) “bilişsel uygulamalar” alt boyutu arasında 3. ve 4. Sınıfların lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğrencilerin not ortalaması ile RFÖ “bilişsel fayda” alt boyutu arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Katılımcıların not ortalamaları ile AÖÖ ve alt boyutlarında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Öğrencilerin yaş değişkeni ile RFÖ arasında anlamlı farklılık tespit edilmezken; AÖÖ “sosyal statü” alt faktörü arasında düşük düzeyde ve pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinin rekreasyon fayda ölçeği ile akademik öz-yeterlik ölçeğinden elde ettiği puan ortalamaları arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak üniversite öğrencilerinin rekreatif faaliyetlere katılımla elde ettiği fiziksel, psikolojik ve sosyal faydalar, onların akademik öz-yeterlik algılarını olumlu yönde etkilediğini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon, Rekreasyon Fayda, Akademik Öz-Yeterlik, Üniversite Öğrencileri.

Kaynakça

• Akay, B. (2021). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin serbest zaman doyumu ile öz yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Akgül, B., Ertüzün, E. ve Karaküçük, S. (2018). Leisure benefit scale: a study of validity and reliability. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 25-34.
• Akyürek, M. İ. (2020). Öğretmen adaylarında akademik öz-yeterlik ve akademik güdülenme ilişkisi: Hacettepe Üniversitesi örneği. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-115.
• Akyüz, H. ve Türkmen, M. (2016). Üniversite öğrencilerinin boş zaman faaliyetlerine yönelik tutumlarının incelenmesi: Bartın üniversitesi örneği. International Journal of Sport Culture and Science, 4(1), 340-357.
• Akyüz, H., Yaşartürk, F., Karataş, İ., Türkmen, M. ve Zorba, E. (2018). Rekreasyon bölümünde öğrenim gören öğrencilerin serbest zaman motivasyonlarının mutluluk düzeyi üzerine etkisi. Journal of Human Sciences, 15(2), 1086-1096. doi:10.14687/jhs.v15i2.5355.
• Ap, J.(1986) Recreation trends and implications for government. In R. Castle, D. Lewis & J. Mangan (eds) Work, Leisure and Technology. Melbourne, Longman Cheshire,167-83.
• Aslan, S. ve Karaküçük, S. (1997). Devlet yurtlarında kalan bayan öğrencilerin rekreasyonel sorunları.(Ankara Örneği). Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(3), 51-71.
• Ayhan, A. S. (2020). Üniversite öğrencilerinde öz anlayış ve bağlanma stillerinin psikolojik iyi oluş üzerinde yordayıcılığın incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ayhan, R. ve Öçalan, M. (2022). Uçurtma sörfü (kıtesurfıng) ile ilgilenen bireylerin serbest zaman egzersiz düzeyleri serbest zaman engelleri ve motivasyonlarının incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 27 (1) , 13-32 . DOI: 10,53434/gbesbd.971451.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.
• Bhati, K., Baral, R. ve Meher, V. (2022). Academic self-efficacy and academic performance among undergraduate students in relation to gender and streams of education. Indonesian Journal of Contemporary Education, 4(2), 80-88.
• Bulfone, G., Badolamenti, S., Biagioli, V., Maurici, M., Macale, L., Sili, A. ve Alvaro, R. (2021). Nursing students’ academic self‐efficacy: A longitudinal analysis of academic self‐efficacy changes and predictive variables over time. Journal of Advanced Nursing. doi:10.1111/jan.14771.
• Bülbül, A., Ölçücü, B. ve Akyol, G. (2021). Spor elemanlarının rekreasyon fayda farkındalığı ile bedenlerini beğenme düzeyleri arasındaki ilişki. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1(50), 110-123. doi:10.17498/kdeniz.934526.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demiral, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Ceylan, T. (2011). Toplumsal Sistem Analizinde Toplumsal Statü ve Rol. Journal of Graduate School of Social Sciences, 15(1), 89-104. Chen, C. C., Cheng, C. H. ve Lin, S. Y. (2013). The relationship among leisure involvement, leisure benefits, and happiness of elementary school teachers in Tainan county. International Research in Education, 1(1), 29-51. doi: 10.5296/ire.v1i1.3970.
• Choi, N. (2005). Self-efficacy and self-concept as predictors of college students’ academic performance. Psychology in the Schools, 42(2), 197-205.
• Csikszentmihalyi, M. (1990). Flow: The psychology of optimal experience. New York: Harper & Row Publishers. Çuhadar, C., Gündüz, Ş. ve Tanyeri, T. (2013). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri bölümü öğrencilerinin ders çalışma yaklaşımlarının ve akademik öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 251-259.
• Driver, B.L. (1990). The North American experience in measuring the benefits of leisure. In E. Hamilton-Smith (Ed.), Proceedings Nationa. Eccles, J. S., Barber, B. L., Stone, M. ve Hunt, J. (2003). Extracurricular activities and adolescent development. Journal of Social Issues, 59(4), 865-889.
• Eisenberg, N., Martin, C. L. ve Fabes, R. A. (1996). Gender development and gender effects. In D. C. Berliner & R. C. Calfee (Eds.), Handbook of educational psychology (pp. 358-396). New York: Macmillan.
• Ekici, G. (2012). Akademik öz-yeterlik ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2012(43), 174-185.
• Eroğlu, O. ve Yıldırım, Y. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik düzeylerinin belirlenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 67-73.
• Eroğlu, O., Yıldırım, Y. ve Şahan, H. (2017). Spor bilimleri fakültesindeki öğrencilerin akademik öz-yeterlik ve akademik güdülenme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Akdeniz Üniversitesi örneği. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 38-47.
• Ertüzün, E., Hadi̇, G. ve Fi̇dan, E. 2020. Spor Merkezine Üye Bireylerin Rekreasyon Fayda Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi. doi:10.17155/omuspd.657210.
• Eşigül, E. (2013). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres ile psikolojik iyi olma arasındaki ilişkide sosyal problem çözmenin aracı ve düzenleyici rolünün incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Forrester, S. (2014). The benefits of campus recreation. Corvallis, OR: NIRSA.
• George D, and Mallery, P. (2003) SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 11.0 update (4th ed.). Boston: Allyn & Bacon.
• Girgin, (2018). Üniversite öğrencilerinin yaşam anlamı ve psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Güldür, B. B. ve Yaşartürk, F. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin rekreasyon faaliyetlerine katılımındaki fayda ve yaşam doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies, 6(2), 495-506.
• Ho, T. K. (2008). A study of leisure attitudes and benefits for senior high school students at Ping-Tung City and country in Taiwan (Unpublished doctoral dissertation). United States Sports Academy, Daphne, AL.
• Honicke, T. ve Broadbent, J. (2016). The influence of academic self-efficacy on academic performance: A systematic review. Educational research review, 17, 63-84. doi:10.1016/j.edurev.2015.11.002.
• Huang, C. (2013). Gender differences in academic self-efficacy: A meta-analysis. European Journal of Psychology of Education. 28(1), 1-35. doi: 10.1037/cou0000219.
• Hung, H. J. (2012). A study on leisure benefits breaking through leisure activities. Journal of National Taiwan Normal University, 3(4), 77-92.
• Karaküçük, S. , Ayyıldız Durhan, T. , Akgül, B. M., Aksın, K. ve Özdemir, A. S. (2019). Oryantiring sporcularında ekosentrik, antroposentrik, antipatik yaklaşımların rekreasyon fayda ile ilişkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1263-1288. doi:10.17152/gefad.578109.
• Karoğlu, A. K. ve Atasoy, B. (2018). Sosyal medya kullanımı ile serbest zaman tatmini arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 826-839.
• Kocaer, G. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenleri ve adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum, serbest zaman ilgilenim ve rekreasyon faaliyetlerine yönelik fayda düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bartın ili örneği). Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Koç, C. ve Arslan, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin akademik öz yeterlik algıları ve okuma stratejileri bilişüstü farkındalıkları. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 745-778.
• Korucu, A. T. ve Çınar, D. (2017). Eğitim fakültesi öğrencilerinin akademik öz-yeterlik durumlarının incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 73-101.
• Küçükkaya, B. , Özdemir, B. ve Kahyaoğlu Süt, H. (2022). Hemşirelik Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı ile Akademik Başarı ve Akademik Özyeterlik Arasındaki İlişki. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 9(1), 31-41.
• Lent, R. W., Brown, S. D. ve Larkin, K.C. (1986). Self-efficacy in the prediction of academic performance and perceived career options. Journal of Counseling Psychology, 33, 265-269. doi:10.1037/0022-0167.33.3.265.
• Mahoney, J. L. (2000). School extracurricular activity participation as a moderator in the development of antisocial patterns. Child Development, 71(2), 502-516. doi:10.1111/1467-8624.00160.
• Marsh, H. ve Kleitman, S. (2002). Extracurricular school activities: The good, the bad, and the nonlinear. Harvard Educational Review, 72(4), 464-515. doi:10.17763/haer.72.4.051388703v7v7736.
• Oğuz, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz yeterlik inançları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(2), 15-28.
• Orhan, R., Ayan, S., Yapıcı, H. ve Ünver, R. (2021). Evaluation of recreational areas in ankara (turkey) in terms of their functionality and demographic characteristics of their users. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 92(5), 27-34.
• Owen, S. V. ve Froman, R. D. (1988). Development of a college academic self-efficacy scale. In Annual Meeting of the National Council on Measurement in Education. (Retrieved from ERIC, ED298158).
• Öz, R., Yazıcı, M., Kayalar, M. T. ve Yıldızhan, Y. Ç. (2019). Öğretmen adaylarının rekreasyonel faaliyetlere katılımlarına engel oluşturabilecek unsurların incelenmesi. Sakarya Unıversıty Journal of Educatıon. 9(3), 522-536. doi:10.19126/suje.538356.
• Paksoy, M., Çalık, F., Yaşartürk, F. ve Çimen, K. (2016). Abdullah Gül Üniversitesi öğrencilerinin rekreasyon etkinliklerine katılımını etkileyen faktörler. International Journal of Sport Culture and Science, 4(1), 39-50. doi:10.14486/IntJSCS532.
• Philipp, S. F. (1997). Race, gender, and leisure benefits. Leisure Sciences, 19(3), 191-207. doi:10.1080/01490409709512249.
• Schunk, D. (1985). Self-efficacy and school learning. Psychology in the Schools. 22(2), 208-223.
• Schunk, D. H. (1989). Attributions and perceptions of efficacy during self-regulated learning bv remedial readers. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Francisco.
• Schunk, D. H. ve Pajares, F. (2002). The development of academic self-efficacy. In A. Wigfield & J. Eccles (Eds.), Development of achievement motivation (pp. 15–31). San Diego, CA: Academic Press.
• Siyahtaş, A. (2020). Serbest zaman etkinliklerine katılan bireylerin yalnızlık düzeyleri ile doyum düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Tekeli, Ş. C. (2017). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adayları ile diğer öğretmen adaylarının sosyal görünüş kaygısı ve akademik öz-yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Todd, M. K., Czyszczon, G., Carr, J. W. ve Pratt, C. (2009). Comparison of health and academic indices between campus recreation facility users and nonusers. Recreational Sports Journal, 4(33), 43-53. doi:10.1123/rsj.33.1.43.
• Tunca, N. ve Alkın-Şahin, S. (2014). Öğretmen adaylarının bilişötesi (üst biliş) öğrenme stratejileri ile akademik öz yeterlik inançları arasındaki ilişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 4(1), 47-48. doi:10.18039/ajesi.89592.
• Turgut, M. (2013). Academic self-efficacy beliefs of undergraduate mathematics education students. Acta Didactica Napocensia, 6(1), 33-40.
• Uyanık, Y. (2017). Yaşlılık, yaşlanan nüfus ve sosyal politika. İş ve Hayat, 3(5), 67-100.
• Üstün, Ü. D. ve Üstün, N. A. (2020). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklerin faydaları hakkındaki farkındalıklarının incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 38-48. doi:10.33468/sbsebd.128.
• Washke, P. (1940). A study of intramural sports participation and scholastic attainment. Research Quarterly, 11(2), 22-27. doi:10.1080/10671188.1940.10624645.
• Yalçinkaya, N. (2019). Üniversite öğrencilerinin rekreasyon fayda algıları ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Sakarya.
• Yalmancı, S. G. ve Aydın, S. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Kafkas Üniversitesi e – Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 21-27.
• Yaşartürk, F. (2019). Analysis of the relationship between the academic self-efficacy and leisure satisfaction levels of university students. Journal of Education and Training Studies, 7(3), 106-115. doi:10.11114/jets.v7i3.3988.
• Yokoyama, S. (2019). Academic self-efficacy and academic performance in online learning: a mini review. Frontiers in Psychology, 9, 2794. doi:10.3389/fpsyg.2018.02794.