Spora Katılım Motivasyonu: Görme Engelli Sporcular Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2019, , 157 - 170, 22.03.2019

Gönül Tekkurşun Demir , Ekrem Levent İlhan

https://doi.org/10.31680/gaunjss.525455

Cited By: 14

Öz

Görme engelliler genel bir ifade ile
görme yetersizliğinden etkilenen kişilerdir. Görme engelli bireylerin gündelik
yaşam içinde yerini alması, sosyalleşerek hayata bağlanması, hedefine
motivasyonla yönelmesi, görme engelliliğinin yaşama devam etmek için bir engel
olmadığı fikrinin kabullenilmesine yardımcı olan önemli unsurlardan biri
spordur. Bu araştırmada lisanslı görme engelli sporcuların spora katılım
motivasyon düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre belirlenmesi amaçlanmıştır.
Bu bağlamda araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli
kullanılmıştır. Araştırmaya Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu’ndan toplam
80 lisanslı sporcu katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak
araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ile Tekkurşun Demir,
İlhan, Esentürk ve Kan (2018) tarafından geliştirilen “Engelli Bireylerde Spora
Katılım Motivasyonu Ölçeği (ESKMÖ)” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen
verilerin analizinde; frekans, aritmetik ortalama, standart sapma; t-testi,
Pearson Correlation, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testleri kullanılmıştır.
Araştırmada, görme engelli joducuların içsel motivasyon puan ortalamalarının
haltercilerden; dışsal motivasyon puan ortalamalarının ise goalballcilerden
anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Sporcuların yaşı ile İçsel
Motivasyon düzeyi arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı farklılık tespit
edilmiştir. Katılımcıların cinsiyetine göre anlamlı farklılık saptanmamıştır.
Görme engelli sporcuların spor yaşı ile İçsel Motivasyon, Dışsal Motivasyon ve
Motivasyonsuzluk boyutları arasında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı
farklılık saptanmıştır. Görme engelli sporcuların spora katılım
motivasyonlarının yüksek düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

engelli, görme engelli, spor, spora katılım motivasyonu, motivasyon

Kaynakça

• Ardahan, F. (2013). Bireyleri Rekreatif Spor Etkinliklerine Motive Eden Faktörlerin Remm Ölçeğini Kullanarak Çeşitli Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi: Antalya Örneği. Pamukkale Journal Of Sport Sciences, 4(2).Bailey, B. R. ve Wning, J. D. (1994). Using visual accents to enhance attending to communication symbols for students with severe multiple disabilities. Re:View, 26(3), 101- 118.Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (18. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.Franchini E., Takito M. Y., Cavinato C. C., Matheus L ., Bertuzzi R. C. M., Vieira D. E. B.(2005). Relationship Between Morphological, Physiological and Technical Variables in High Level College Judo Players 2005 World Judo Research Symposium, Ciro, Egypt. 2005Gürsel, O. (2012). Görme yetersizliği olan öğrenciler. İ.H. Diken (Ed.). Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (s. 217-249). Ankara: Pegem Akademi. Kabasakal K. (2007). Zihinsel Engellilik, Zihinsel, Ruhsal, Duygusal Engellilik, Lokomotif Medya, Ünimat Ofset Matbaası, Konya.İlhan, L. (2008). Eğitilebilir Zihinsel Engelli Çocuklarda Beden Eğitimi ve Sporun Sosyalleşme Düzeylerine Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 315-324.İlhan, L. (2009). Voleybolda Servis Becerisi Öğretimine Motivasyonel Bir Yaklaşım. Beden Egitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 196-203. İlhan, L., ve Suveren, S. (2009). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Anne-Babaların Çocuklarının Özel Eğitimleri Sürecinde Beden Eğitimi Ve Spor Etkinliklerine Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 38-48.İlhan, E. L. (2010). “Hareketsiz Yaşamlar Kültürü ve Beraberinde Getirdikleri” Milli Prodüktivite Merkezi Verimlilik Dergisi, 3,195-210İlhan, L., ve Gencer, E. (2013). Liselerarası Badminton Müsabakalarına Katılan Sporcu-Öğrencilerin Spora Katılım Motivasyonlarının Belirlenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1-4), 1-6.Jaarsma, A., Dijkstra, P. U., Geertzen, J. H. B., & Dekker, R. (2014). Barriers to and facilitators of sports participation for people with physical disabilities: A systematic review. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 24(6), 871-881.Kaman, M. B., Gündüz, N., ve Gevat, C.( 2017). Tenis Sporcularının Spora Katılım Motivasyonlarının İncelenmesi.Spormetre, , 15 (2), 65-72Kaplan, A., ve Ardahan, F. (2013). Doğa Sporları Yapan Bireylerin Profilleri, Doğa Sporu Yapma Nedenleri ve Elde Ettikleri Faydalar: Antalya Örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(8), 93-114.Keskin, S. (2008). 18-30 Yaş arası spor yapan görme engelli bireyler ile 18-30 yaş arası spor yapan gençlik ve spor genel müdürlüğü personellerinin işitsel basit reaksiyon zamanlarının karşılaştırılması. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi Ankara: Gazi Üniversitesi.Korkutata, A. (2016). Participation Motivation İn Sport: A Study On Taekwondo Athletes. Turkish Journal Of Sport And Exercise, 18(3), 47-55.Özida (2002), 2002 Türkiye özürlüler Araştırması, Ankara, DİE., yayınları Özyürek, M. (1998). Görme engelliler. Özel Eğitim içinde (ss. 129-154). Eskişehir:TC Anadolu Üniversitesi Yayınları.Şirin, E. F., Çağlayan, H. S., Çetin, M. Ç., ve Alpaslan, İ. N. C. E. (2008). Spor Yapan Lise Öğrencilerinin Spora Katılım Motivasyonlarına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2).Tekkursun Demir G. ,Yilmaz A., Esenturk O.K. ,Ilhan E. L. (2016). Why does my child swım Mechanism of parent guidance. Science, Movement and Health, 16(2), 442-448.Tekkurşun Demir, G., İlhan, E.L., Cicioğlu, H.İ ve Kabak, S. (2017). Headmaster And Teacher Opinions For Special Olympics Young Athletes Program. Ovidius University Annals, Series Physical Education & Sport/Science, Movement & Health, 17(2).Tekkurşun-Demir, G., İlhan, L. E., Esentürk,. O. ve Kan, A. (2018). Engelli Bireylerde Spora Katılım Motivasyonu Ölçeği (ESKMÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Spormetre, 16 (1), 91-102: 091-102 DOI: 10.1501/Sporm_0000000347.Tenenbaum G, Eklund RC. Exercise adherence. In: Tenenbaum G, Eklund RC, eds. Handbook of sport psychology. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc., 2007: 516–518. Tükel, Y. (2015). Görme engelli judocuların denge performanslarının incelenmesi, Doctoral dissertation, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.Türk, E. (2007). Spor takımlarına katılan ve katılmayan görme engelli öğrencilerin benlik saygılarının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, MersinWorld Health Organization. (2012). WHO Expert Committee on Specifications for Pharmaceutical Preparations. World Health Organization technical report series, (970), 1.WHO, (2011), http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/en/, Erişim tarihi: 18.02.2014.Yarımkaya E., İlhan E.L.,Karasu N. (2017). Akran Aracılı Uyarlanmış Fiziksel Aktivitelere Katılan Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bir Bireyin İletişim Becerilerindeki Değişimlerin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(2), 225-252., Doi: 10.21565/ozelegitimdergisi.319423Yılmaz ,S., Tatar, Y., Ateş, O ve Tiryaki, E. (2003). Judo Sporunun Görme Engelli Öğrenciler Üzerine Etkisinin Bazı Parametreler Açısından İncelenmesi, İ.Ü. Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 173.176. Yılmaz, S. (2011). Judo sporunun görme engelli öğrenciler üzerine etkisinin bazı parametreler açısından incelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 3.Ergun, N. (2011). Bedensel Engellilerde Sportif Aktiviteler ve Klasifikasyon. Uluslararası Katılımlı Engellilerde Beden Eğitim Ve Spor Kongresi Kongre Kitabı, 42-47.