Fiziksel Engelli Sedanter Bireyler İle Aktif Spor Yapan Fiziksel Engelli Bireylerin Yaşam Doyum Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 154 - 165, 15.06.2020

Ersan Kara , Gamze Beyazoğlu Bacı , Suzan Tuğçe Tatar

https://doi.org/10.31680/gaunjss.643966

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı,
fiziksel engelli sporcular ile fiziksel engelli sedanter bireylerin yaşam doyum
düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından belirlenmesidir. Araştırmaya Ankara
İlinden 30 yaş ve üstü ampute futbol, tekerlekli sandalye basketbolu, bilek
güreşi, okçuluk, yüzme, tekerlekli sandalye tenisi, badminton, atletizm, Masa
Tenisi, Halter branşlarında 78 fiziksel engelli sporcu ile 105 sedanter
fiziksel engelli birey katılmıştır. 
Yaşam doyum düzeylerini ölçmek amacıyla Diener ve arkadaşları tarafından
1985 yılında geliştirilen, Köker tarafından Türkçeye uyarlama çalışması yapılan
beş maddeden oluşan yaşam doyumu ölçeği kullanılmıştır. Yaşam doyumunu ölçmeye
yönelik sorular için, “(1) verilen ifadeye asla katılmıyorum” ve “(7) verilen
ifadeye tamamen katılıyorum” derecelendirme aralığında değişen, yedili Likert
tipi ölçek kullanılmıştır. İki grup arasındaki farkı belirlemek için bağımsız
örneklemler t testi kullanılmıştır.  Elde
edilen bulgular incelendiğinde spor yapan fiziksel engelliler ile sedanter
fiziksel engelli bireylerin yaşam doyum düzeyleri arasında anlamlı farklıklar
olduğu saptanmıştır (p<0.05). Spor yapanların yapmayanlara nazaran yaşam
doyumunun daha yüksek olduğu görülmektedir. Yaşam doyumu bakımından evli ve bekârlar
arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Yapılan Mann-Whitney U
testi sonuçlarına göre, yaşam doyum değişkeni bakımından erkeklerle kadınlar
arasında anlamlı farklılık çıkmıştır (p<0.05). Bayanların erkeklere nazaran
yaşam doyumunun yüksek olduğu bulunmuştur. Varyans analizi sonuçlarına göre
yaşam doyum değişkeni bakımından gelir düzeyleri arasında çok çok anlamlı
düzeyde farklılık bulunmuştur (p<0.001). Gelir düzeyi arttıkça yaşam
doyumunun arttığı görülmüştür. Sonuç olarak, fiziksel engelli bireylerin
sportif faaliyetlere katılımları onların yaşam doyum düzeylerini artırdığı görülmüştür.   

Anahtar Kelimeler

Yaşam Doyumu, Spor

Kaynakça

• Addabbo, T., Sarti, E., Sciulli, D. (2013). Disability, Life Satisfaction and Social Interaction in Italy.
• Barsbuğa, Y., Kıloğlu, M. (2015). The examination of life satisfaction levels of ındividuals practicing sport at private sport centers, International Journal of Science Culture and Sport, Cit 3, Special Issue 3, 196 – 204.
• Barut, A. İ., Demir, A., Ballıkaya, E., Çifçi, F. (2019). Doğa yürüyüşü ve yamaç paraşütü sporu yapan bireylerin yaşam doyumu ve öz yeterliklerinin incelenmesi, Spor Eğitim Dergisi, Cilt 3(2), 137-145.
• Baştuğ, G., Duman, S. (2010). Examining life satisfaction level depending on physical activity in turkish and german societies, Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 4892-4895.
• Cho, S. (2015). The effect of physical and psychological health on life satisfaction among older adults with a physical disability in south korea: focus on gender differences, Asia Pacific Journal of Social Work and Development, 25 (3), 133-144.
• Dağlı, A., Baysal, N. (2017). Investigating teachers’ life satisfaction, Universal Journal of Educational Research, 5, 7, 1250-1256.
• Daleya, A., Phippsb, S., Branscombec, N. R. (2018). The social complexities of disability: discrimination, belonging and life satisfaction among canadian youth, SSM-Population Health, 5, 55-63.
• Dammeyer, J., Chapman, M. (2018). A national survey on violence and discirimination among people with disabilities, BMC Public Health, 18, 355.
• Duman, S., Baştuğ, G., Özden Taşğın, Ö., Akandere, M. (2011). Bedensel engelli sporcularda kendine güven duygusu ile yaşam doyum düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8, (1), 1364-1373.
• Eisenberg, Y., Vanderbom, K. A., Vasudevan, V. (2017). Dose the built environment moderate the relationship between having a disability and lower levels of physical activity? a systemic review, Preventive Medicine, 95, 575-584.
• Hanbay, E., Keskin, B., Kahrıman, B. (2017). Spor yapan bireylerin yaşam doyumlarının araştırılması, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (51), 1305-1313.
• Hoekstra, F., Roberts L., van Lindert, C., Ginis M. K. A., va der Woude L. H. V., McColl, M. A. (2018). National aproach to promote sports and physical activity in adults with disabilities: examples from the netherlands and canada, Disability and Rehabilitation, 41(10) 1464-5165.
• Jaarsma, E. A. (2014). Sports participation and physical disabilities: Taking the hurdle?, Printed by:Gildeprint, Enschede.
• Kloczko, E. (2019). The Influence of Adaptive Sports on Self-Efficacy, Alıntı, https://www.disabledsportsusa.org/wp-content/uploads/2018/03/The Influence-of-Adaptive-Sports-on-Self-Efficacy-Quinnipiac-University-LOF-Adaptive-Skiers.pdf,.
• Martin, J. J., Whalen, L. (2012). Self-concept and physical activity in athletes with physical disabilities, Disability and Health Journal, 5 (3), 197-200.
• Mockeviþienơ, D., Savenkovienơ, A. (2012). Aspects of life quality of persons with physical dısabilities, Social Welfare Interdisciplinary Approach, 2 (2), 84-93.
• Naghdi, F., Shad, M. M. (2014). Hope, happinies and life satisfaction in people with disabilities, MEJDS, 4 (7), 8-13.
• Nemcek, D. (2016). Life satisfaction of people with disabilities: a comparison between active and sedentary ındividuals, Journal of Physical Education and Sport, 16, 2, 1084-1088.
• Nicolaisen, M., Strand, H. B., Thorsen, K. (2019). Aging with a physical disability, duration of the disability and life satisfaction: a 5- year longitudinal study among people ages 40 to 79 years, The International Journal of Aging and Human Development, (in press).
• Osoria, H. L., Blauwet, C. A. (2017). Prescribing Exercise to Individuals with Disabilities: What are the Concerns?, Exercise in Medicine, 16 (4), 268-273.
• Özkatar Kaya E., Pekel A. (2019). The relationship between life satisfaction and alienation level of disabled athletes (Kayseri Case), Medical-biological problems of physical training and sports, 36-42.
• Pagan, R. (2015). How do Leusire Activites Impact on Life Satisfaction Evidence for German People with Disabilities, Applied Research Quality Life, 10 (4), 557-572.
• Pagan, R. (2019). Sport participation, life satisfaction and domains of satisfaction among people with disabilities, Applied Research in Quality of Life, Missing Volume, 1-19.
• Post, M.W.M., De witte, L.P., Van Asbeck, F.W.A., . Van Dijk, A.J. and Schrijvers, A.J.P. (1998). Predictors of health-status and life satisfaction in spinal cord injury, Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 79 (4), 395–401.
• Richardson, E. V., Smith, B., Papathomas, A. (2017). Disability and gym: experiences, barriers and facilitators of gym us efor ındividuals with physical disabilities, Disability and Rehabilitation, 39 (19), 1950-1957.
• Rimmer, J. H., Riley, B., Wang, E., Rauworth, A., Jurkowski, J. (2004). Physical activity participation among persons with disabilities. bariesr and facilitators, American journal of Preventive Medicine, 26 (5), 419-425.
• Shapiro, D. R., Malone, A. M. (2016). Quality of life and psychological affect related to sport participation in children and youth athletes with physical disabilities: a parent and athlete perspective, Disability and Health Joyrnal, 9 (3), 385-391.
• Shapiro, D. R., Martin, J. J. (2010). Athletic Identity, Affect and Peer Relations in Youth Athletes with Physical Disabilities, Disability and Health Journal, 3 (2), 79-85.
• Tasiemskia, T., Kennedy, P., Gardner, B. P., and Taylor, N. (2005). The association of sports and physical recreation with life satisfaction in a community sample of people with spinal cord injuries, NeuroRehabilitation, 20, 253–265.
• Tatar, S. T. (2017). Spor yapan ve yapmayan bedensel engellilerin yaşam doyumlarının karşılaştırılması, Yükseklisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• te Velde, S. J., Lankhorst, K., Zwinkels, M., Verschuren, O., Takken, T., de Groot, J. (2018). Associations of sport participation with self-perception, exercise self-efficacy and quality of life among children adeloscent with a physical disability or chronic disease: a cross-sectional study, Sport Medicine, 4 (38), 2-11.
• Ubeda-Colomer, J., Devis-Devis, J., Sit, C. H. P. (2019). Barriers to physical activity in university students with disabilities: differences by sociodemographic variables, Disability and Health Journal, 12 (2), 278-286.
• World Health Organisation, Disabilities. (29.10.2019). Alıntı, .https://www.who.int/topics/disabilities/en/.
• Yazıcıoğlu, K., Yavuz, F., Göktepe, A. S., Tan, A. K. (2012). Influence of adapted sports on quality of lifean life satisfaction in sport participants and non–sport participants with physical disabilities, Disability and Health Journal, 5, 249-253.
• Zolkowski, A., Zubrzycki, I., Blachnio, A., Drobnik, P., Zaranska, B., Moska, W. (2016). Sport activity on satisfaction with life snd sense of coherence among physically disabled, Balth J. Phys Act, 8 (4), 109-116.
• Zwinkels, M., Verschuren, O., Balemans, A., Lankhorst, K., te Velde, S., van Galen, L., de Groot, J., Visser-Meily, A., Takken, T., (2018). Effects of a school-based program on physical fitness, physical activity and cardiometabolic health in youth with physical disabilities: data from the sport-2-stay-fit study, Clinical, Trial, 6 (75), 1-11.