Sporcuların Antrenörlerinden Algıladıkları Etik Dışı Davranış Algısına Göre Saldırganlık ve Öfke Davranışlarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 134 - 145, 15.06.2020

Burcu Güvendi , Burçak Keskin

https://doi.org/10.31680/gaunjss.718565

Cited By: 11

Öz

Bu çalışmanın amacı Sporcuların antrenörlerinden algıladıkları etik dışı davranış algısına göre saldırganlık ve öfke davranışları incelenerek bir takım bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını araştırmaktır. Araştırmada veri toplama aracı olarak sporda saldırganlık ve öfke ölçeği ile antrenörün etik dışı davranışları ile ilgili sporcu algısı ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel istatistikler, t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Tukey çoklu karşılaştırma, Pearson korelasyon testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda saldırganlık ve öfke boyutu ile antrenörlerin etik dışı davranış algısı ile ilgili sporcu algısı ölçeği toplam puanı arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Millilik durumlarına göre anlamlı farklılık görülmemiştir. Saldırganlık alt boyutu cinsiyete anlamlı farklılık görülmezken, erkek sporcuların öfke düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Antrenörlerin etik dışı davranış algısı ile ilgili sporcu algısı ölçeği toplam puanında ise cinsiyete göre anlamlı farklılık saptanamamıştır. Takım sporcularının saldırganlık ve öfke puanlarının ve antrenörlerin etik dışı davranış algısı ile ilgili sporcu algısı ölçeği toplam puanının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Tecrübesiz sporcuların saldırganlık düzeyleri daha yüksektir. Ayrıca yaşça büyük sporcuların antrenörlerinden algıladıkları etik dışı davranış algısı yaşça küçük sporculara göre daha fazladır. Sonuç olarak, sporcuların algıladıkları etik dışı davranış algısı arttıkça saldırganlık eylemlerinin ve öfke hislerinin attığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Antrenör, Etik, Saldırganlık

Kaynakça

• Albrecht, R. (2003). Positive cooaching, motivation and communication. Research Study For The Study of Young Sports, Michigan State University. (https://slideplayer.com/slide/5177545/)
• Caz, Ç. (2019). Antrenörlerin Sergilemiş Olduğu Etik Dışı Davranışların Sporcu Gözüyle Değerlendirilmesi. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 3(1), s. 20-25.
• Certel, Z. ve Bahadır, Z. (2012). Takım sporu yapan sporcularda benlik saygısı ve sürekli öfke ve öfke ifade tarz ilişkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(2), s. 157-164.
• Certel, Z., Alkış, A. ve Gürpınar, B. (2018). Antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeylerinin antrenör ve sporcu gözüyle değerlendirilmesi. Mediterranean Journal Of Humanities, 8(2), s. 223-231.
• Demir, H., Sezan, T., Demirel, H., Yalçın, Y. G. ve Altın, M. (2017). Sporcuların öfke ifade tarzları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), s. 408-414.
• Doğan, O. (2005). Spor Psikolojisi. Nobel: Adana.
• Dolaşır, S. (2006). Antrenörlük Etiği ve İlkeleri, Gazi Kitapevi, Baran Ofset: Ankara.
• Dolaşır-Tuncel, S. ve Büyüköztürk, Ş. (2009). Antrenörlerin mesleki etik ilkeleri nelerdir? Nasıl ölçülür? Ölçek geliştirme: Ölçeğin geçerlik ve güvenirliği. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), s. 159-168.
• Ersoy A., Tazegül Ü. ve Sancaklı H. (2012). Güreşçilerin saldırganlık düzeylerinin sosyo demografik açıdan incelenmesi (Ankara örneği). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), s. 385-397.
• Guvendi, B. ve Isim, A. T. (2019). Moral Disengagement Level of Team Athletes Depending on Unethical Behaviors They Perceived from Their Coaches. Journal of Education and Learning, 8(4), s. 83-92.
• Gürbüz, B., Kural, S. ve Özbek, O. (2019). Sporda saldırganlık ve öfke ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), s. 206-217.
• Güven, Ö. ve Öncü, E. (2012). Antrenörlerin etik dışı davranışları ile ilgili sporcu algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), s. 67-75.
• Güvendi, B., Türksoy, A., Keskin, N., Altıncı, E.E. ve Şahin, S. (2016). Antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeyleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi Sayı: 7, s. 43-61.
• Kafalı, S., Hünkar, İ., Keçeci, O. ve Demiray, E. (2017). Bireysel spor ve takım sporu yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin araştırılması. Journal of International Social Research, 10(50), s. 386-390.
• Karagün, E. ve Çağlayan, Ç. (2014). Sporcuların Şiddete Maruz Kalma Durumları ile Öfke Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:28, s. 113-127.
• Karakoç, Ö., Yüksek, S., Aydın, A.D., Karakoç, B., Yetiş, Ü. ve Baydil, B. (2011). Milli takım düzeyindeki erkek judocuların kulüp antrenörlerinde gözlemledikleri etik dışı davranışlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), s. 321-332.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel: Ankara.
• Tiryaki, Ş. (2000). Spor Psikolojisi. Ankara: Eylül Kitap ve Yayınevi.
• Tuna, D. (2012). Çözüm odaklı kısa süreli yaklaşıma dayalı öfke kontrolü eğitim programının lise öğrencilerinin öfke kontrolü ve iletişim becerileri düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Tutkun, E., Güner, B. Ç., Ağaoğlu, S. A. ve Soslu, R. (2010). Takım sporları ve bireysel sporlar yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 1(1), s. 23-29.