Bireysel ve Takım Sporcularının Sağlıklı Yaşam Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 3, 229 - 245, 22.09.2022

Ercan Tizar , Ramazan Erdoğan , Savaş Ayhan

https://doi.org/10.31680/gaunjss.1135404

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu çalışma bireysel ve takım sporlarında yer alan sporcuların sağlıklı yaşam düzeylerini karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma grubunu; Bitlis (145 kişi) , Elazığ (145 kişi) ve Diyarbakır (145 kişi) illerinde bireysel ve takım sporlarında yer alan 435 (243 erkek, 192 kadın ) gönüllü sporcu oluşturmuştur. Araştırma da veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgi Formu”, ile öğrencilerin sağlıklı yaşam becerilerini belirlemeye yönelik “Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ)” kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma grubunun cinsiyet, gelir durumu, spor türü ve sportif derece değişkeni ile ölçek toplam puan ve ölçek alt boyutları puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Sporcuların beslenme eğitimi ve boy değişkeni ile ölçek alt boyutlarından kötü beslenme puan ortalaması arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sporcuların vücut ağırlığı ölçek alt boyutlarından kötü beslenme arasında farklılık olduğu görülmüştür (p<0,05). Araştırma grubunun, gelir durumu iyi olan sporcuların orta ve düşük düzeyine sahip olan sporculara göre sağlıklı beslenme tutum puan ortalamalarının daha yüksek olduğu, erkek sporcuların kadın sporculara göre sağlıklı beslenme tutum puan ortalamalarının daha yüksek olduğu ve beslenme eğitimi alan sporcuların beslenme eğitimi almayan sporculara göre sağlıklı beslenmeye ilişkin puan ortalamasının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sporcuların bireysel spor branşında yer alan sporcuların takım spor branşında yer alan sporculara göre sağlıklı beslenme tutum ölçeği toplam puan ortalamasının daha yüksek olduğu, amatör sporcuların profesyonel sporculara göre sağlıklı beslenmeye yönelik puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Sonuç olarak; sporcuların beslenme bilgi düzeyleri ile sağlıklı beslenmeye yönelik tutumlarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda sporcuların sağlıklı beslenmeye yönelik bilgilendirmelerin yapılması hem yaşamlarını hem de sporsal başarı açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bireysel Sporlar, Sporcu, Sağlıklı Yaşam, Takım Sporları

Kaynakça

• Akıl, M., & Gürbüz, Ü. (2010). Atletizm Atma Branşlarıyla Uğraşan Sporcuların Beslenme Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(1).
• Akyol, A., Bilgiç, P., Ersoy, G., (2008). Fiziksel Aktivite Beslenme ve Sağlıklı Yaşam, Sağlık Bakanlığı Yayınları, No:729, Ankara, 7-24.
• Altunhan, A., & Bayer, R. Bireysel ve Takım Sporcularının Uyku Kalitesi ile Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 30-44.
• Bakhtiar, M., Masud-ur-Rahman, M., Kamruzzaman, M., Sultana, N., & Rahman, S. S. (2021). Determinants of nutrition knowledge, attitude and practices of adolescent sports trainee: A cross-sectional study in Bangladesh. Heliyon, 7(4), e06637.
• Berk, Y., Öner, S., & Sarıkaya, M. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinde Fiziksel Aktivitenin Yaşam Kalitesi Ve Duygudurum Üzerine Etkisinin İncelenmesi. ROL Spor Bilimleri Dergisi / Journal of ROL Sports Sciences, 2(2):57-70.
• Bozdemir, E., Uslu, B., Alphan, M.E. (2021). Amatör ritmik cimnastik yapan çocukların beslenme alışkanlıkları ile ebeveyn besleme tarzı arasındaki ilişkinin saptanması. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 12(2), 156-173.
• Branen, L. & Fletcher, J. (1999). Comparison of college students current eating habits and recollections of their childhood food practices. Journal of Nutrition Education, 31(6), 304-310.
• Çebi, M. (2018). Sporcuların Sağlıklı Yaşam Biçimleri Davranışlarının İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 13-20.
• Çınar, V., Akbulut, T., Öner, S., Pancar, Z., & Karaman, M. E. (2016). An Investigation Of Healty Life Style Behaviors of Turkish Wrestling Federation Coaches. International Refereed Academic Journal of Sports. Health and Medical Sciences, 21, 119-136.
• Dagcilar, K., & Ozturk, M. (2020). An evaluation of nutritional knowledge levels, nutritional intake, and anthropometric features of Northern Cyprus professional football players. Medicina dello Sport, 73(1), 81-9.
• Demir, G. T., & Cicioğlu, H. İ. (2019). Sağlıklı beslenmeye ilişkin tutum ölçeği (SBİTÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 256-274.
• Demir, G. T., Namlı, S., & Cicioğlu, H. İ. Takım ve Bireysel Sporlarda Sosyal Görünüş Kaygısı Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutumun Belirleyicisi Midir?. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 124-134.
• Doğruluk Çelebi, G. (2019). Amatör ve profesyonel spor yapan bireylerin beslenme bilgi düzeyi ve alışkanlıklarının spor branşlarına göre dağılımının incelenmesi (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• Edmundson, E., Parcel, G. S., Feldman, H. A., Elder, J., Perry, C. L., Johnson, C. C., ... & Webber, L. (1996). The effects of the Child and Adolescent Trial for Cardiovascular Health upon psychosocial determinants of diet and physical activity behavior. Preventive medicine, 25(4), 442-454.
• Folasire, O. F., Akomolafe, A. A., & Sanusi, R. A. (2015). Does nutrition knowledge and practice of athletes translate to enhanced athletic performance? Cross-sectional study amongst Nigerian undergraduate athletes. Global journal of health science, 7(5), 215.
• Gastrich, M. D., Quick, V., Bachmann, G., & Moriarty, A. M. (2020). Nutritional risks among female athletes. Journal of Women's Health, 29(5), 693-702.
• Gülen, Ö., Kumartaşlı, M., Madak, E., Sönmez, H. O., & Pepe, O. (2021). An Investigation Of The Nutrition Attitude Of Taekwon-Do Athletes In Terms Of Various Variables. The Online Journal of Recreation and Sports, 10(3), 31-45.
• Güngör İ, Hotun Şahin N. (2006). Sağlığın Geliştirilmesinde Kullanılan Temel Davranış Değiştirme Kuram ve Modelleri. Hemşirelik Forumu Dergisi, 6-13.
• Köseoğlu, S. Z. A., & Tayfur, A. Ç. (2017). Adölesan dönemi beslenme ve sorunları (Nutrition and issues in adolescence period). Güncel Pediatri, 15(2), 44-57.
• Köseoğlu, S. Z. A., & Tayfur, A. Ç. (2017). Adölesan dönemi beslenme ve sorunları (Nutrition and issues in adolescence period). Güncel Pediatri, 15(2), 44-57.