BİR SAVUNMA SANAYİ FİRMASINDA ÇOK KRİTERLİ ALT YÜKLENİCİ SEÇİM PROBLEMİ VE ÇÖZÜMÜ

Yıl 2014, Cilt: 29 Sayı: 4, 0 - , 31.12.2014

Şefika Can Feyzan Arıkan

https://doi.org/10.17341/gummfd.51445

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada, savunma sanayi sektöründe ARGE çalışmaları gerçekleştiren bir firmanın, yatırımlarında birlikte çalışacağı alt yüklenici firmayı seçim ve değerlendirme problemine çözüm getirilmesi hedeflenmiştir. Alt yüklenicilik, bir işin bir parçasının önceden belirlenen şartlara uygun olarak, özel yeteneklerini ve kaynaklarını kullanarak daha iyi yapabilecek bir başka firmadan transfer edilmesidir. Alt yüklenici seçim probleminde, maliyetin yanı sıra; teknik gereksinimler, deneyim, garanti süresi, teslim zamanı gibi birden çok kriterin dikkate alınması, elde edilecek çözümün gerçekçi ve uygulanabilir olması açısından zaruri öneme sahiptir. Bu çalışmada problemin çözümü, çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) ve Promethee II yöntemlerinin bütünleşik kullanımı ile elde edilmiştir. Karar verici için uygun kriter ağırlıkları AHP ile belirlenmiş ve alternatif alt yüklenicilerin en iyiden en kötüye doğru sıralaması Promethee II ile elde edilmiştir. Aynı zamanda seçilen alternatifin her bir kriter bazında değerlendirilmesi yapılarak firmanın alt yüklenici firma için geri besleme yapabileceği bilgiler elde edilmiştir. AHP yöntemi ile elde edilen kriter ağırlıklarındaki değişimin sıralamaya etkilerini araştırmak amacıyla duyarlılık analizi yapılmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma ile bir milli savunma bir projesinin gerçekleştirilmesinde ve yürütülmesinde kritik öneme sahip alt yüklenicinin en etkin şekilde seçimi ve değerlendirilmesi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alt Yüklenici Seçimi, Promethee, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV).

Kaynakça

• Dolgui, A. ve Proth, J.M., “Outsourcing: definitions and analysis”, International Journal of Production Research, Cilt 51, No 23–24, 6769–6777, 2013.
• Kumaraswamy, M.M. ve Matthews, J.D., “Improved Subcontractor Selection Employing Partnering Principles”, Journal Of Management in Engineering, Cilt 16 No 3, 47-57, 2000.
• El-Mashaleh, M.S., “A Construction Subcontrac-tor Selection Model”, Jordan Journal of Civil Engineering, Cilt 3, No 4, 375-383, 2009.
• Ulubeyli, S., Manisalı, E., Kazaz, A., “Subcontractor Selection Practices In International Construction Projects”, Journal Of Civil Engineering and Management, Cilt 16, No 1, 47-56, 2010.
• Can, Ş., “Bir Savunma Sanayi Firmasında Çok Kriterli Alt Yüklenici Seçim Problemi Ve Çözümü”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012.
• Rahman, M.M., Kumaraswamy, M.M., “Relational Selection for Collaborative Working Arrangements”, Journal of Construction Engineering and Management, Cilt 131, No 10, 1087-1098, 2005.
• Hartmann, A., Ling, F.Y.Y., Tan, J.S.H., “Relative Importance of Subcontractor Selection Criteria: Evidence from Singapore”, Journal of Construction Engineering and Management, Cilt 135, No 9, 826-832, 2009.
• Park, S.H., “Whole Life Performance Assessment: Critical Success Factors”, Journal of Construction Engineering and Management, Cilt 135, No 11, 1146-1161, 2009.
• Perng, Y.H., Chen, S.J., Lu, H.J., “Potential Benefits for Collaborating Formwork Subcontractors Based on Co-Operative Game Theory”, Building and Environment, Cilt 40, No 2, 239-244, 2005.
• Ko, C.H., Cheng, M.Y., Wu, T.K., “Evaluating Sub-Contractor Performance Using EFNIM”, Automation in Construction, Cilt 16, No 4, 525-530, 2007.
• Assmann, D., Punter, T., “Towards Partnership in Software Subcontracting”, Computers in Industry, Cilt 54, No 2, 137-150, 2004.
• Tatsiopoulos, I.P., Ponis, S.T., Hadzilias, E.A., Panayiotou, N.A., “Realization of The Virtual Enterprise Paradigm in The Clothing Industry Through E-Business Technology”, Production and Operations Management, Cilt 11, No 4, 516-530, 2002.
• Ünsal, H. I. ve Taylor, J. E., “Modeling Interfirm Dependency: Game Theoretic Simulation to Examine the Hodup Problem in Project Networks”, Journal of Construction Engineering and Management, Cilt 137, No 4, 284-293, 2011.
• Wang, D.W., Yung, K.L., Ip, W.H., “A Heuristic Genetic Algorithm for Subcontractor Selection In A Global Manufacturing Environment”, IEEE Transactions On Systems Man and Cybernetics Part C-Applications and Reviews, Cilt 31, No 2, 189-198, 2001.
• Salo, A. ve Punkka, A., “Rank Inclusion in Criteria Hierarchies”, European Journal of Operational Research, Cilt 163, No 2, 338-356, 2005. .
• Lin, Y.H., Lee, P.C., Ting, H.I., “Dynamic Multi-Attribute Desicion Making Model Grey Number Evaluations”, Expert Systems with Applications, Cilt 35, No 4, 1638-1644, 2008a.
• Lin, Y.H., Lee, P.C., Chang, T.P., Ting, H.I., “Multi-Attribute Group Desicion Making Under The Condition of Uncertain Information”, Automation in Construction, Cilt 17, No 6, 792-797, 2008b.
• Radziszewska-Zielina, E., “Methods for Selecting The Best Partner Construction Enterprise in Terms of Partnering Relations”, Journal of Civil Engineering, Cilt 16, No 4, 510-520, 2010.
• Hwang, C.L. ve Yoon, K., Multi Attribute Decision Making Methods and Applications A State of The Art Survey, Springer-Verlag, New York, 253, 1981.
• Tabucanon, M. T., Multiple Criteria Decision Making In Industry, 2nd Edition, Elsevier, New York, 12-107, 1988.
• Hwang, C.L. ve Lin, M.J., Group Decision Making Under Multiple Criteria : Methods and Applications, Springer-Verlag, New York, 1987.
• Brans, J.P. ve Vincke, P., “A Preference Ranking Organizastion Method: The PROMETHEE Method For MCDM”, Management Science, Cilt 31, No 3, 647-656, 1985.
• Figueira, J., Greco, S., Ehrgott, M., Multiple Criteria Decision Analysis: State Of The Art Surveys: Edited Book, Springer, Boston USA, 2005.
• Macharis C., Springael J., De Brucker K., Verbeke A., PROMETHEE and AHP: The design of operational synergies in multicriteria analysis-Strengthening PROMETHEE with ideas of AHP, European Journal of Operational Research, Cilt 153, 307–317, 2004.
• Wang, J.J., Yang, D.L., “ Using a hybrid multi-criteria decision aid methodfor information systems outsourcing”, Computers & Operations Research, Cilt 34, 3691–3700, 2007.
• Dağdeviren, M., “Decision Making In Equipment Selection: An Integrated Approach With AHP and PROMETHEE”, Journal of Intelligent Manufacturing, Cilt 4 No 2, 397- 406, 2008.
• Caliskan, H; Kursuncu, B; Kurbanoglu, C, Güven Ş.Y., “Material selection for the tool holder working under hard milling conditions using different multi criteria decision making methods” Materials & Design, Cilt 45, 473-479, 2013.
• Akincilar, A., Dagdeviren, M., “A hybrid multi-criteria decision making model to evaluate hotel websites” International Journal Of Hospitality Management, Cilt 36, 263-271, 2014.
• Saaty T., The analytic hierarchy process, McGraw-Hill International Book Company, USA, 1980.
• Brans J.P., Vincke, B.H., Mareschal, B., “How to select and how to rank projects: the Promethee method”, European Journal of Operational Research, 24, 228–38, 1986.
• Behzadian, M., Kazemzadeh, R.B., Albadvi, A., Aghdasi, M., “Promethee: A comprehensive literature review on methodologies and applications”, European Journal of Operations Research, Cilt 200, No 4, 198-215, 2010.
• Dağdeviren, M., Eraslan, E., “PROMETHEE Sıralama Yöntemi İle Tedarikçi Seçimi”, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, Cilt 21, No 2, 48-52, 2007.
• Belair, D., Eagan, M., “Engineering Off-The-Shelf Solutions: A Life Cycle View”, Naval Engineering Journal, Cilt 108, No 3, 181-190, 1996.
• Wolters, W.T.M., Mareschal, B., “Novel types of sensitivity analysis for additive MCDM methods”, European Journal of Operational Research, Cilt 81, No 2, 281–290, 1995.
• Mareschal, B., “Weight stability intervals in multi-criteria decision aid”, European Journal of Operational Research, Cilt 33, No 1, 54–64, 1988.